Η ιδιοτελής όψιμη ανακάλυψη της νεοφιλελεύθερης Αμερικής*

Του Γιάννη Στρούμπα

Φίλος του «Αντιφωνητή» από την Αθήνα, αυτοκινητιστής (τα στοιχεία του στη διάθεση κάθε αρμοδίου), σε ηλεκτρονική του επιστολή τής 4/9/2012 σημειώνει μεταξύ άλλων:

* α΄ δημοσίευση: εφημ. «Αντιφωνητής», αρ. φύλλου 352, 1/10/2012.

«Με το ταξί περίμενα δύο χρόνια να φτιάξουν οι καταστάσεις. Το αποτέλεσμα: δούλευα πολλές ώρες, χωρίς να απολαμβάνω στοιχειωδώς μια καλή ποιότητα ζωής, που είναι απαραίτητη για την κατάσταση της υγείας μου, και μετά από τόσον αγώνα κατέληξα από προχθές να είμαι ανασφάλιστος, γιατί δεν μπορώ να πληρώσω το ταμείο μου. Πήρα χαρτί και μολύβι τον Αύγουστο και διαπίστωσα ότι τους κόπους μου τους τρώνε οι ασφαλιστικές εταιρείες, τα συνεργεία και τα βενζινάδικα! 1000 ευρώ το εξάμηνο κοστίζει το φθηνότερο ασφάλιστρο για το ταξί, και σε ασφαλίζουν μόνο για κάνα δυο περιπτώσεις – ένα άθλιο συμβόλαιο, που στην ουσία αφήνει ανασφάλιστο το ταξί για σωρεία περιπτώσεων! Ο Κώστας Σάκουλης, εκλεγμένος στην ομοσπονδία μας, ζήτησε με επιστολή από τις δύο εταιρείες που ασφαλίζουν πλέον τα ταξί να μας δώσουν τα στατιστικά στοιχεία (όπως το ότι τα ταξί εμπλέκονται σε πολλά ατυχήματα στα οποία φταίνε), βάσει των οποίων υπερκοστολογούν κατά αυτόν τον ληστρικό τρόπο τα ασφάλιστρά μας, και φυσικά δεν του απάντησαν. Από την άλλη μερικοί συνδικαλιστές του Σωματείου της Αθήνας πρακτορεύουν ασφάλειες για τα ταξί, οπότε καταλαβαίνετε ότι δεν τους συμφέρει να πέσει το ασφάλιστρο, γιατί θα μειωθεί το μπόνους που παίρνουν. Κατά αυτόν τον τρόπο δεν πάνε στην επιτροπή ανταγωνισμού, όπως έχω (μόνον εγώ) προτείνει, και δυστυχώς δεν εισακούομαι, γιατί έχουν καταφέρει κάποια "καλόπαιδα" να με απομονώσουν από τους άλλους συναδέλφους χαρακτηρίζοντάς με "αριστερό"!

Σε μια δεκατριάωρη βάρδια, στην οποία έχεις είσπραξη (πλέον) 80 ευρώ, απαιτούνται 40 ευρώ πετρέλαιο, μείον 9 ευρώ Φ.Π.Α., μείον 15 ευρώ την ημέρα που είναι η ασφάλιση (Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών), μείον 15 ευρώ που είναι σέρβις, ζημιές (αν δεν ήταν κάτι υπερβολικά σοβαρό) – είμαστε ήδη στα -5 ευρώ, οπότε δεν χρειάζεται να συνεχίσω. Θα μπορούσα να γράψω και για την εφορία που επινοεί κάτι απίστευτα ποσά, ενώ στα έσοδα-έξοδα είμαι ελλειμματικός! Κάποιος θεατής της όλης υπόθεσης μπορεί να πει: "Κράτα το, φίλε, σε 20 χρόνια θα κάνει 300.000 ευρώ το ταξί." Αυτά τα 20 χρόνια εγώ τι θα τρώω; Πώς θα αγοράζω τα φάρμακά μου; Τι περίθαλψη θα έχω; Ήδη έχω πάει σε "μάντρα" και προσπαθώ να δρομολογήσω την υπόθεση, γιατί, πιστέψτε με, αν τόσα χρόνια δεν δούλευα ταξί, η υγεία μου δεν θα ήταν σε αυτήν την κατάσταση! Αυτές τις 8 μέρες που είμαι άρρωστος επιβαρύνομαι με 70 ευρώ πάγια έξοδα την ημέρα, δηλαδή έχω μπει μέσα ήδη 560 ευρώ! Δεν δικαιούμαι αναρρωτικές κι όταν αρρωσταίνω επιβαρύνω τον οικογενειακό προϋπολογισμό με 500 έως 1000 ευρώ  (αν σταθώ στα πόδια μου πριν κλείσει ένα δεκαπενθήμερο).»

Στο παράδειγμα ενός ανθηρού στην προ μνημονίου εποχή επαγγέλματος, εκείνου του αυτοκινητιστή, συνοψίζεται η κατρακύλα μιας ολόκληρης χώρας. Επιχειρήσεις χρεοκοπημένες, σε εμπορικούς δρόμους όπου σχεδόν το 50% των χώρων που προορίζονται για στέγαση των ελεύθερων επαγγελματιών παραμένει εγκαταλειμμένο. Εργασιακά δικαιώματα στραπατσαρισμένα, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Νοσοκομεία και σχολεία στα όριά τους, χωρίς τα απαιτούμενα κονδύλια για την κάλυψη των βασικότερων αναγκών τους. Φαρμακεία αντιμέτωπα με τη στάση πληρωμών εδώ και μήνες, αν όχι χρόνια, από τον ενιαίο πλέον φορέα υγειονομικής περίθαλψης και ασφάλισης. Χαράτσια μετατρέπουν την ιδιωτική στέγη σε κρατική, η κίνηση με βενζίνη καθίσταται απαγορευτική, η θέρμανση με πετρέλαιο αντιμετωπίζεται σαν επιλογή πολυτελείας. Η μετανάστευση των νέων αποκτά εκρηκτικές διαστάσεις αποψιλώνοντας τη χώρα από τις δημιουργικότερες μονάδες της, ενώ οι αυτοκτονίες δεν εκπλήσσουν πλέον κανέναν, ούτε καν συγκινούν!

Ποιος αμφιβάλλει πια πως η οικονομική καταστροφή της χώρας υπήρξε επιδίωξη των εγχώριων και ξένων κέντρων που επέβαλαν το μνημόνιο; Ποιος δικαιολογείται, πολύ περισσότερο, να υποστηρίζει ότι «δεν γνώριζε»; «Τα προγράμματα του Δ.Ν.Τ. στην Ανατολική Ασία, τη Λατινική Αμερική και τη Ρωσία επιδείνωσαν την κατάσταση των χωρών, προξενώντας άγριες ταραχές (π.χ. Ινδονησία). Όπου τελικά σημειώθηκε ανάκαμψη, όπως στις χώρες της Ανατολικής Ασίας, αυτή δεν οφειλόταν στις δυτικές οικονομικές κατευθύνσεις αλλά επιτεύχθηκε σε πείσμα αυτών!», σημειώναμε στην ηλεκτρονική «Αποικία Ορεινών Μανιταριών» προεκλογικά (12/6/2012), προδημοσιεύοντας από το φύλλο του «Αντιφωνητή» τής 18/6/2012 την παρουσίαση για το βιβλίο του Αμερικανού οικονομολόγου Τζόζεφ Στίγκλιτζ «Ο θρίαμβος της απληστίας». Το «Έθνος της Κυριακής», μια από τις εφημερίδες που άσκησαν ιδεολογική τρομοκρατία πριν από τις εκλογές της 17/6/2012, προκειμένου να υπερψηφιστούν και πάλι τα φιλομνημονιακά κόμματα, ανασκαλεύει στο φύλλο τής 23/9/2012 τον σκοτεινό ρόλο του Δ.Ν.Τ. και του «σταθμάρχη» του κ. Πολ Τόμσεν: «Γιουγκοσλαβία, Ρωσία, Ρουμανία, Ελλάδα τον γνωρίζουν πλέον καλά. Ο Δανός […] είναι ένας κατά συρροήν οικονομικός δολοφόνος», που «αφήνει πίσω του καμένη γη». Και συνεχίζει: «Απ' τα παραπάνω κράτη μόνο δύο [σ.σ.: Ρωσία και Ισλανδία] αντιμετωπίζουν με αισιοδοξία το μέλλον, και είναι εκείνα που κατόρθωσαν να απαλλαγούν γρήγορα απ' την παρουσία και την επιρροή του Τόμσεν και των άλλων οικονομικών δολοφόνων.»

Ποιος πείθεται από την «πατριωτική μεταστροφή» των υπέρμαχων της διάλυσης; Είναι τόσο προβλέψιμη η προδιαγραμμένη φιλομνημονιακή στάση που θα τηρήσουν οι ίδιοι δημοσιογραφικοί κι επιχειρηματικοί κύκλοι και στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση, ώστε όποιος επιδίδεται στο χρηματοπιστωτικό σπορ της κερδοσκοπίας, θα αποκόμιζε μυθικά ποσά ποντάροντας με βεβαιότητα στην προεκλογική φιλομνημονιακή τους ρητορική. Το θλιβερό παιχνίδι εξελίσσεται στην εντελώς τετριμμένη του εκδοχή: περιλαμβάνει την υπόδειξη, σε μορφή δημοσιογραφικής «αποκάλυψης» – η ιδιοτελής όψιμη ανακάλυψη της νεοφιλελεύθερης Αμερικής -, των ισοπεδωτικών πολιτικών που εκπορεύονται από τα δυτικά κέντρα των κυβερνωσών οικονομικών ελίτ, προσποιείται την κατανόηση απέναντι στις θυσίες της καθημαγμένης κοινωνικής πλειοψηφίας, και την κρίσιμη ώρα παρουσιάζει όλες τις εξοντωτικές πολιτικές σαν «μονόδρομο», εφόσον υποτίθεται πως οποιαδήποτε άλλη πολιτική θα οδηγούσε σε άμεση συντριβή. Η επικείμενη φιλομνημονιακή μεταστροφή προετοιμάζεται σταδιακά μέσω της «διαρροής» απόρρητων εγγράφων, συζητήσεων ή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα οποία εξοικειώνουν την κοινή γνώμη με όσα πρόκειται να ακολουθήσουν, ώστε να γίνουν αποδεκτά χωρίς διαμαρτυρίες.

Η ιδεολογική αδερφή του «Έθνους», η εφημερίδα «Το Βήμα», «αποκαλύπτει» στον ιστότοπό της (http://www.tovima.gr/finance/article/?aid=473300) το «non paper» της τρόικας για τα εργασιακά, ένα ιμέιλ μέσω του οποίου η τρόικα προτείνει μεταξύ άλλων στην κυβέρνηση την αύξηση του μέγιστου αριθμού ημερών εργασίας σε έξι ημέρες ανά εβδομάδα για όλους τους τομείς, καθώς και την αποσύνδεση των ωρών εργασίας από τις ώρες λειτουργίας της επιχείρησης. Το σχέδιο δημιουργίας σύγχρονων δουλοπαροίκων ήδη αναλυόταν σε προηγούμενο φύλλο: «Η υποτιθέμενη "διευκόλυνση" του καταναλωτικού κοινού μέσω της διεύρυνσης των ωραρίων εργασίας αναβιώνει εντέλει έναν εργασιακό μεσαίωνα, ο οποίος καταδικάζει τους εργαζόμενους σε ατελεύτητα κάτεργα. Μπορεί οι λογής απόπειρες ήδη από τις απαρχές του μεσαίωνα για τη δημιουργία του αεικίνητου, δηλαδή της μηχανής που θα λειτουργεί συνεχώς χωρίς ποτέ να σταματά, να μην καρποφόρησαν, όμως ο σύγχρονος εργασιακός μεσαίωνας επιφύλαξε επιτέλους στις κοινωνίες τον εντοπισμό του πραγματικού αεικίνητου, που δεν είναι άλλο από τον σύγχρονο εργαζόμενο.» («Το αεικίνητο ενός σύγχρονου μεσαίωνα»  εφημ. «Αντιφωνητής», αρ. φύλλου 313, 16/2/2011.)

Οι προσχηματικές πρακτικές προκρίνονται από τους κύκλους που ενεργοποιούνται εντός της Ελλάδας. Εκτός Ελλάδας δεν προκύπτει καν η ανάγκη της τήρησης των προσχημάτων. Ο πρόεδρος των Γερμανών βιομηχάνων κ. Χανς Πέτερ Κάιτελ ήδη πρότεινε, όπως πληροφορεί το ρεπορτάζ του ειδησεογραφικού σάιτ «News247», να γίνει η Ελλάδα Ειδική Οικονομική Ζώνη (Ε.Ο.Ζ.) (10/9/2012, http://news247.gr/eidiseis/oikonomia/proedros_germanikwn_viomhxaniwn_na_swthei_h_ellada_pash_thysia.1923343.html). Η πρόταση, δηλαδή, «οραματίζεται» μία χώρα εντός της Ευρώπης που θα αποποιηθεί κάθε δικαίωμά της πάνω σε κέρδη από τη δραστηριοποίηση επιχειρήσεων στα εδάφη της και που θα επιτρέπει την απασχόληση εργατικού δυναμικού υπό άθλιες συνθήκες, χωρίς να του αναγνωρίζεται κανένα εργασιακό δικαίωμα. Για να διασφαλιστεί μάλιστα η αίσια έκβαση για τα συμφέροντα των οικονομικών ολιγαρχιών, η τρόικα έσπευσε από κοντά να επιβάλει «ρήτρα απόκλισης», ώστε αν μέσα στο 2013 δεν καταστεί δυνατή η επίτευξη των οικονομικών στόχων, να μειωθούν περαιτέρω οι μισθοί και οι συντάξεις αυτομάτως (22/9/2012, http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2238057#bg). Το σχέδιο της εξάχνωσης των μισθών προωθείται με συνέπεια.

Πόσες φορές λοιπόν πρέπει να γίνει η επίκληση στοιχείων ατράνταχτων προκειμένου να πειστεί η ελληνική κοινωνική πλειοψηφία για την ύπαρξη σχεδιασμένου εγκλήματος; Η κ. Ζωή Γεωργαντά, καθηγήτρια Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και πρώην μέλος της ΕΛ.ΣΤΑΤ., όχι μόνο επιμένει στις αρχικές της αποκαλύψεις για τη διαστρέβλωση των ελληνικών οικονομικών στοιχείων, η οποία εκτίναξε το έλλειμμα, μα και επανέρχεται με νέο της μελέτημα, στο οποίο εξηγεί πως το πραγματικό έλλειμμα της Ελλάδας το 2009 ήταν μόλις στο 3,9% του Α.Ε.Π., ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (20/9/2012, http://attikanea.blogspot.gr/2012/09/2009.html)!

Είναι βολικό να επικαλείται κανείς και πάλι πως «δεν γνώριζε». Μόνο που, όπως φαίνεται, δεν ήθελε ούτε να μάθει. Η προσωποποίηση των οδυνηρών εξελίξεων στον πρόλογο του παρόντος κειμένου μέσα από τη συγκεκριμενοποίηση της επαγγελματικής παρακμής ενός αυτοκινητιστή προσδοκούσε κάτι περισσότερο από μια εφήμερη συγκίνηση, επιδιώκοντας να τονίσει πως το αδιέξοδο δεν είναι μια απρόσωπη υπόθεση των «άλλων», παρά η κατάσταση του ανθρώπου της διπλανής πόρτας σήμερα, κι αύριο του καθενός. Προσδοκία μάλλον υπερβολική και άστοχη, εφόσον ούτε η ίδια η συγκλονιστική πραγματικότητα των αλλεπάλληλων αυτοκτονιών και της μεταναστευτικής νεοπροσφυγιάς δεν πετυχαίνει να εμπνεύσει συλλογικό αγωνιστικό όραμα. Στον απόηχο της κοινωνικής αποστασιοποίησης από κάθε συναίσθημα απέναντι στο συλλογικό δράμα, το σκυμμένο κεφάλι μπροστά στην ψευδαίσθηση της ατομικής επίπλευσης προσημαίνει την επόμενη, ισχυρότερη κατραπακιά· μέχρι τον βορβορώδη πάτο, μέχρι τη σύγχρονη δυτικοευρωπαϊκή απόλυτη αναβίωση της δουλοπαροικίας.