Η ΗΜΕΡΑ ΔΕΛΤΑ:
Ο κατακτητής αγαπάει πάντα την ειρήνη στις σχέσεις του με τους κατακτημένους – ενώ τα μνημόνια και οι «αποικίες του ευρωπαϊκού Νότου» που ακυρώνουν την εθνική ανεξαρτησία και τη δημοκρατία των κρατών αυτών, είναι ο τρόπος και η μεθόδευση της Γερμανικής επικυριαρχίας – Μέρος Ι
Του Βασίλη Βιλιάρδου*
"Στην Ευρώπη φαίνεται να προετοιμάζεται μία επανάσταση εκ των άνω, με τη βοήθεια της κρίσης χρέους και του παραδειγματικού βιασμού της Ελλάδας – ο οποίος προκαλεί τρόμο και πανικό στους Ευρωπαίους Πολίτες, οι οποίοι θέλουν φυσικά να αποφύγουν τα δεινά των Ελλήνων. Εξυφαίνεται λοιπόν ένα πραξικόπημα – όπως αποκαλούνται πολύ σωστά οι «επαναστάσεις» της μειοψηφίας και οι δικτατορίες που συνήθως εγκαθιστούν. Ειδικότερα, δεν φαίνεται να ευρίσκεται «προ των πυλών» η δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης, όπως θα μπορούσε καλοπροαίρετα να υποθέσει κανείς – ακούγοντας τα περί δημοσιονομικής και πολιτικής ένωσης που συζητούνται στο Ευρωκοινοβούλιο.
Αντίθετα, φαίνεται να προωθείται η εκ των άνω πραξικοπηματική κατασκευή μίας ιδιόμορφης «Ευρωσοβιετικής Ένωσης», υπό την απολυταρχική επίβλεψη της πρωσικής Γερμανίας και την σκιώδη επικυριαρχία των Η.Π.Α. – μία πιθανότητα, η οποία επεξηγεί κάπως καλύτερα την ανεμπόδιστη εισβολή του ΔΝΤ στις χώρες της Ευρωζώνης, μετά το γκρέμισμα του προστατευτικού τείχους, την είσοδο του Ελληνικού Δούρειου Ίππου και την, δυστυχώς σχεδιαζόμενη, θυσία της Ιφιγένειας.
Οφείλουμε λοιπόν να είμαστε πολύ προσεκτικοί, εάν θέλουμε να αποφύγουμε το ρόλο της Ιφιγένειας – για τον οποίο μας προορίζουν οι μελλοντικοί δυνάστες της Ευρώπης. Κυρίως βέβαια επειδή, όπως φαίνεται, η «νέα τάξη πραγμάτων» έχει αποφασίσει είτε την πλήρη υποδούλωση της Ελλάδας, εάν εκλεγεί το λόμπυ του μνημονίου, είτε την εκδίωξη της από την Ευρωζώνη, εάν εκλεγούν οι αντίθετες δυνάμεις – με απώτερο στόχο την πλήρη υποταγή των υπολοίπων κρατών, λαμβάνοντας ταυτόχρονα όλα τα απαιτούμενα μέτρα προστασίας.
Ολοκληρώνοντας, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι, ο φόβος ενός σεισμού με απρόβλεπτα αποτελέσματα, σε μια περιοχή που δεν έχει συμβεί ποτέ (όπως η έξοδος μίας χώρας από το ευρώ), προκαλεί μεγαλύτερο πανικό, από το ίδιο το γεγονός – ενώ μετά το σεισμό, αφενός μεν γίνονται γνωστές οι συνέπειες του, αφετέρου συνηθίζεται. Στα πλαίσια αυτά η Ευρωζώνη, με στόχο την εκτόνωση της κρίσης (το άνοιγμα του καπακιού της κατσαρόλας με το νερό που βράζει, προτού εκραγεί), φαίνεται να σχεδιάζει την έξοδο μίας οποιασδήποτε χώρας από το κοινό νόμισμα – με την Ελλάδα να αποτελεί την πρώτη υποψήφια".
Ανάλυση
Ή Ισλανδία, λόγω μεγέθους, υψηλού πολιτιστικού επιπέδου και αδιάφορης γεωπολιτικής θέσης, δεν διαθέτει στρατό, ναυτικό ή πολεμική αεροπορία – μόνο μία μικρή αστυνομική δύναμη για ώρα ανάγκης, την οποία η κυβέρνησή της ήθελε να καταργήσει στις αρχές του 2009. Εκείνη ακριβώς την εποχή όμως το μικρό νησιωτικό κράτος πλήγηκε από τη χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία ξέσπασε με όλη την καταστροφική της δύναμη.
Η περιορισμένη αστυνομική δύναμη της Ισλανδίας ήταν λοιπόν η μοναδική ομάδα, η οποία θα μπορούσε να προστατέψει την κυβέρνηση της χώρας από το λαό της, εάν αυτός απειλούσε να την λυντσάρει – γεγονός που σημαίνει ότι η κυβέρνηση, από τη μία ημέρα στην άλλη, αντιμετώπιζε ως εχθρούς τους ίδιους τους Πολίτες της.
Αφού τώρα η αστυνομία κατάφερε να διασώσει τον τότε πρωθυπουργό από το αυτοκίνητο του, τον οποίο απειλούσε ένα συγκεντρωμένο πλήθος με λυντσάρισμα, ο πολιτικός συνειδητοποίησε για πρώτη φορά πόσο μισητός ήταν στον ίδιο του το λαό – κάτι που είναι πολύ πιθανόν να συμβεί σύντομα σε αρκετούς άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, όταν ξεσπάσει ο προβλεπόμενος Αρμαγεδδώνας: μαζικές χρεοκοπίες τραπεζών, κραχ χρηματιστηρίων, ύφεση, κρατικοποίηση πολλών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και υπερπληθωρισμός – με το οριστικό τέλος του κοινωνικού κράτους.
Ελάχιστοι ίσως μπορούν να φανταστούν τι ακριβώς θα προκαλέσει η ριζική μείωση των συντάξεων, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, των δαπανών για την παιδεία, για την υγεία και για την ασφάλεια. Εν τούτοις, η εικόνα σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι παρόμοια και σχεδόν ολοκάθαρη: στην Ελλάδα οι Πολίτες εξοπλίζονται, στην Αυστρία οι αστυνομικοί πηγαίνουν με τη συγκοινωνία στους τόπους εγκλήματος, το Βέλγιο είναι ακυβέρνητο, στην Ολλανδία δεν υπάρχουν αρκετά νοσοκομειακά αυτοκίνητα, λόγω έλλειψης χρημάτων, ενώ ακόμη και το Βερολίνο περιόρισε τις θέσεις εργασίας στο δημόσιο, απολύοντας 2.629 άτομα.
Είναι προφανές λοιπόν ότι, ολόκληρη σχεδόν η Ευρώπη έχει προσβληθεί από μία εξαιρετικά επικίνδυνη «γάγγραινα» – ενώ η μοναδική υγιής χώρα, η Γερμανία, δεν φαίνεται να θέλει να υποβληθεί σε μία εγχείρηση, η οποία θα θεραπεύσει μεν όλες τις άλλες χώρες, αλλά θα αφήσει και την ίδια μη αρτιμελή.
Είναι όμως η Γερμανία πράγματι αρτιμελής και, το σημαντικότερο, θα μπορούσε να εγκαταλείψει μόνη της την Ευρωζώνη, χωρίς να καταστραφεί, εάν βέβαια υποθέσουμε ότι θα το ήθελε; Είναι μία κρίσιμη ερώτηση την οποία θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε επιγραμματικά στη συνέχεια – διευρύνοντας την ανάλυση μας στα υπόλοιπα μέτωπα της μάχης της Ευρώπης και ολοκληρώνοντας με την περιγραφή της Ημέρας Δέλτα: της ελεγχόμενης πυρηνικής έκρηξης δηλαδή, με «σημείο τήξης» την Ελλάδα.
Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Ο μεγαλύτερος επενδυτής στην παγκόσμια αγορά ομολόγων, η Pimco, έχει πουλήσει σχεδόν το σύνολο των γερμανικών ομολόγων δημοσίου, τα οποία είχε στην ιδιοκτησία της – προφανώς δε όλα τα υπόλοιπα, τα οποία είχε αγοράσει από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κατά την άποψη της Pimco, η Γερμανία απειλείται από τα πακέτα σωτηρίας εκατοντάδων δις €, καθώς επίσης από άλλα ρίσκα – γεγονός που δεν συμβαδίζει με τα κριτήρια ποιότητας και ασφάλειας των τοποθετήσεων της επενδυτικής εταιρείας (θυγατρικής της γερμανικής Allianz – κάτι από το οποίο συμπεραίνεται ότι, πράγματι τα χρήματα δεν έχουν πατρίδα).
Περαιτέρω, ακόμη και στην περίπτωση που η Γερμανία θα εγκατέλειπε την Ευρωζώνη, ένα «θεμιτό σενάριο» για όλα τα κράτη-μέλη σήμερα, η κατάσταση της δεν θα μπορούσε να διορθωθεί – ενώ κατά πολλούς θα ήταν πολύ πιο επικίνδυνη από τη σημερινή.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις πρόσφατες εκτιμήσεις του κέντρου μελετών ευρωπαϊκών πολιτικών (CEPS), το γερμανικό κράτος, οι τράπεζες και οι επιχειρήσεις του έχουν απαιτήσεις απέναντι στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης ύψους 2 τρις € – ίσες δηλαδή με το 80% του ΑΕΠ της Γερμανίας. Επί πλέον αυτών, οι απαιτήσεις της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας απέναντι στην ΕΚΤ (Target II) ήταν 699 δις €, με ημερομηνία καταγραφής τα τέλη Μαΐου – ενώ προστίθενται μηνιαία 50 έως 100 δις €. Τέλος, η συμμετοχή της Γερμανίας στα πακέτα στήριξης (28%) είναι ήδη αρκετά μεγάλη.
Ουσιαστικά λοιπόν, οι γερμανικές εξαγωγές εξοφλούνται με γερμανικά δάνεια – γεγονός που σημαίνει ότι, η χώρα είναι εγκλωβισμένη σε μία θανατηφόρα παγίδα, αφού απειλείται ταυτόχρονα από δύο μεγάλους κινδύνους: από την απώλεια των πάσης φύσεως δανείων της και από την κατάρρευση των εξαγωγών της (το 75% κατευθύνεται εντός της Ευρώπης).
Εάν τώρα η Γερμανία εγκατέλειπε την Ευρωζώνη, θα έχανε τουλάχιστον ένα μέρος των δανείων της – ενδεχομένως δε το σύνολο αφού, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών του Μονάχου, "Εάν η Γερμανία εξέλθει, τότε παρανομεί απέναντι στη σύμβαση της Ευρωζώνης, οπότε δεν μπορεί να εγείρει κανενός είδους απαιτήσεις".
Εν τούτοις, όλα τα παραπάνω θεωρούνται από πολλούς αμελητέα, συγκρινόμενα με το πρόβλημα των τραπεζών, με το οποίο η Γερμανία θα ερχόταν αντιμέτωπη. Η απώλεια των χορηγήσεων τους θα απαιτούσε εκατοντάδες δις € για αποσβέσεις και για διορθώσεις της αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων (ομόλογα κλπ.), τα οποία θα ήταν αδύνατον να διαθέσουν οι τράπεζες – οπότε θα έπρεπε να επέμβει το δημόσιο, κρατικοποιώντας τες.
Τα ποσά αυτά θα επιβάρυναν προφανώς τον προϋπολογισμό της Γερμανίας (όπως συμβαίνει σήμερα στην Ισπανία, στην Ιρλανδία κλπ.), με αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση του δημοσίου χρέους της, σε επίπεδα που θα ξεπερνούσαν ίσως το 120% του ΑΕΠ της – γεγονός που, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες (ανατίμηση του νομίσματος, ραγδαία πτώση των εξαγωγών κλπ.) θα την οδηγούσε αναμφίβολα στη χρεοκοπία.
Η ΙΣΠΑΝΙΑ
Μετά από μία βραχυπρόθεσμη φάση ευφορίας, οι αγορές κατανόησαν γρήγορα την απύθμενη ανοησία των πακέτων διάσωσης της Ισπανίας. Ειδικότερα η ΕΚΤ, με τον τριετή δανεισμό των εμπορικών τραπεζών, τον οποίο αποφάσισε το Δεκέμβριο και το Φεβρουάριο, βοήθησε τις τράπεζες της Ισπανίας (της Ιταλίας κλπ.) να αγοράσουν ομόλογα του δημοσίου της χώρας τους – έτσι ώστε να μπορέσει να διευκολυνθεί το κράτος.
Πρόσφατα τώρα, η Ευρωζώνη ενέκρινε τη δανειοδότηση της Ισπανίας με 100 δις €, για να μπορέσει η χώρα να διασώσει τις τράπεζες της – οι οποίες προηγουμένως διέσωσαν το ισπανικό δημόσιο. Στις χρηματαγορές, οι δύο αυτές ενέργειες παρομοιάζονται με δύο μεθυσμένους σε μία ταβέρνα, οι οποίοι στηρίζουν ο ένας τον άλλο για να μην πέσουν και οι δύο μαζί.
Αμέσως μετά οι αγορές, οι οποίες διαπίστωσαν ότι, η προθυμία της Γερμανίας να εγκρίνει τα 100 δις € οφείλετο στα δάνεια των τραπεζών της στις ισπανικές τράπεζες (περί τα 145 δις €), αύξησαν τα επιτόκια δανεισμού της Ισπανίας στο 7% – εν μέσω ύφεσης και ανεργίας, η οποία πλησιάζει το 30%.
Είναι λοιπόν θέμα χρόνου να οδηγηθεί τελικά η Ισπανία στο «μηχανισμό διάσωσης» (Τρόικα) – πόσο μάλλον αφού, σύμφωνα με την JP Morgan, οι ανάγκες δανεισμού της είναι της τάξης των 350 δις € έως και το 2014. Εάν δε προσθέσει κανείς τα 100 δις €, τα οποία της έχουν ήδη δοθεί, τότε τα κεφάλαια του μηχανισμού (ESM) έχουν ήδη εξαντληθεί – ενώ ενδεχομένως υπάρχει μία ακόμη μικρή θέση κάτω από την «ομπρέλα προστασίας», η οποία χωράει μόνο την Κύπρο.
Το πρόβλημα βέβαια δεν είναι μόνο το μέγεθος του νέου μηχανισμού (ESM), αλλά και η δομή του – επειδή για όλες τις χώρες που ευρίσκονται εντός του, εγγυώνται όλες όσες είναι εκτός. Όταν λοιπόν η Ισπανία μπαίνει κάτω από την «ομπρέλα», συμβαίνουν ταυτόχρονα δύο πράγματα:
Οι συνολικές εγγυήσεις εκτοξεύονται στα ύψη, ενώ παράλληλα μειώνονται οι χώρες, οι οποίες τις παρέχουν. Επομένως, δεν μπορεί να επιλύσει κανείς το πρόβλημα αυξάνοντας ανάλογα με τις απαιτήσεις κάθε νεοεισερχόμενης χώρας τα διαθέσιμα ποσά, αφού ταυτόχρονα μειώνονται οι εγγυητές – οι οποίοι εγγυητές, αργά ή γρήγορα, λόγω ακριβώς των αυξημένων εγγυήσεων που αναλαμβάνουν για τις άλλες χώρες, υποτιμούνται από τις εταιρείες αξιολόγησης και γίνονται οι ίδιοι υποψήφιοι για το μηχανισμό: ένας φαύλος κύκλος και μία παγίδα, η οποία μοιάζει με το χορό του Ζαλόγγου.
Η ΙΤΑΛΙΑ
Όπως αναφέραμε προηγουμένως, η Ισπανία χωράει κάτω από την ομπρέλα προστασίας – ενώ μένει μία ακόμη θέση για την Κύπρο. Η Ιταλία όμως δεν χωράει σε καμία περίπτωση, οπότε δεν μπορεί να περιμένει ευρωπαϊκή λύση στα προβλήματα της. Με τα επιτόκια των δεκαετών ομολόγων της να πλησιάζουν το 7%, με δημόσιο χρέος που ξεπερνάει το 120% του ΑΕΠ της και με μία διαρθρωτική ύφεση, η οποία είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπισθεί, η Ιταλία είναι μάλλον αδύνατον να διατηρήσει τη συμμετοχή της στην Ευρωζώνη.
Αυτό που χρειάζεται απαραίτητα η Ιταλία είναι τα Ευρωομόλογα – δηλαδή, τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης της, με τη βοήθεια της έκδοσης κοινών ομολόγων, για τα οποία θα εγγυόταν όλες οι χώρες της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται με χαμηλότερα επιτόκια. Ενδεχομένως δε μία μικρή διαγραφή του δημοσίου χρέους της (επί πλέον), καθώς επίσης μία στρατηγική για την καλυτέρευση της ανταγωνιστικότητας της.
Δυστυχώς για την Ιταλία ο διορισμένος πρωθυπουργός της, παρά την αρχική ευφορία, δεν κατάφερε να εφαρμόσει αυτά που είχε ανακοινώσει, όπως για παράδειγμα τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις – πιθανόν επειδή δεν είχε την απαιτούμενη πολιτική ισχύ. Εν τούτοις, το πρόβλημα της Ιταλίας δεν είναι ο πρωθυπουργός της, αλλά η ελλιπής προετοιμασία πριν από την είσοδο της στην Ευρωζώνη, εντός της οποίας δεν κατάφερε, όπως και η Ελλάδα, να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα της.
Σύμφωνα τώρα με την JP Morgan, η Ιταλία θα χρειαστεί έως και το 2014 το ποσόν των 670 δις €, το οποίο θα πρέπει να δανεισθεί από τις αγορές. Επομένως, η Ιταλία και η Ισπανία θα χρειαστούν μαζί περί το 1 τρις € από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης, αφού δεν θα είναι δυνατόν να απευθυνθούν στις αγορές – πόσο μάλλον όταν τα επιτόκια δανεισμού θα ξεπεράσουν σύντομα το 7% και για τις δύο χώρες.
Για να γίνει εφικτό όμως κάτι τέτοιο, το ποσόν του μηχανισμού θα έπρεπε να διπλασιαστεί, με το μεγαλύτερο μέρος του να επιβαρύνει τη Γερμανία και τη Γαλλία – γεγονός που εύλογα θεωρείται ως αυτοκτονία για τις δύο αυτές χώρες και ιδιαίτερα για τη Γαλλία, η οικονομική κατάσταση της οποίας είναι πάρα πού προβληματική.
Αυτό που απομένει λοιπόν στην Ιταλία η οποία, σε αντίθεση με την Ισπανία, παρά το ότι έχει υψηλό δημόσιο χρέος, δεν έχει μεγάλα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς της (οπότε δεν της είναι απαραίτητος ο νέος δανεισμός, γεγονός που την καθιστά σχετικά ανεξάρτητη από τις αγορές), δεν είναι άλλο από την έξοδο της από την Ευρωζώνη – κάτι που, σε συνδυασμό με ένα μικρό PSI, θα τη βοηθούσε να βγει πρώτη από την κρίση, πριν ακόμη η κατάσταση επιδεινωθεί από το Βέλγιο, την Ολλανδία, την Αυστρία κλπ.
Μία τέτοια κίνηση όμως εκ μέρους της Ιταλίας θα ήταν καταστροφική για την υπόλοιπη Ευρωζώνη – αφού, αμέσως μετά, ένα μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος (31,3 τρις €) θα ήταν αντιμέτωπο με το χάος. Μεταξύ άλλων, το δημόσιο χρέος της Γερμανίας και της Γαλλίας θα εκτοξευόταν στα ύψη, επειδή θα έπρεπε να ανακεφαλαιοποιηθεί μία σειρά τραπεζών, οι οποίες θα απειλούταν με χρεοκοπία – ενώ θα υπήρχαν επί πλέον ζημίες, προερχόμενες από το ευρωπαϊκό σύστημα διακανονισμού πληρωμών (Target II).
Συμπερασματικά λοιπόν, η έξοδος της Ιταλίας από την Ευρωζώνη θα ήταν εξαιρετικά ωφέλιμη για την ίδια, αλλά απολύτως καταστροφική για όλες τις υπόλοιπες χώρες – ειδικά για τις μεγαλύτερες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία. Το γεγονός αυτό είναι προφανώς γνωστό στο γαλλογερμανικό άξονα, ο οποίος κατανοεί ότι, είναι απόλυτα εκβιάσιμος από την Ιταλία – οπότε υποχρεωμένος να συμβιβαστεί με όλες τις απαιτήσεις της.
* Βασίλης Βιλιάρδος (copyright), Αθήνα, 16. Ιουνίου 2012, viliardos@kbanalysis.com. Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι συγγραφέας, οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Έχει εκδώσει πρόσφατα τρία βιβλία της σειράς «Η κρίση των κρίσεων» (διάθεση με παραγγελία στο kb@kbanalysis.com).
ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2623.aspx
