Η ΔΕΗ πνέει τα λοίσθια
Του Απόστολου Παπαδημητρίου
Ασφυκτικές πιέσεις ασκούνται στην κυβέρνησή μας, ώστε να ενδώσει και να εκποιήσει μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε ιδιώτες. Η κυβέρνηση φαίνεται να προβάλλει αντίσταση, ενώ η μείζων αντιπολίτευση την ενάγει για την καθυστέρηση στην επίτευξη συμφωνίας, η οποία «εκνευρίζει» τους δημίους μας, που απαιτούν ολοένα και περισσότερα. Δυστυχώς αγνοούμε τα προηγηθέντα, καθώς έχουμε πάψει να είμαστε πολίτες, πόσο μάλλον ενεργοί πολίτες, έχοντας αποχαυνωθεί επί δεκαετίες με την επίπλαστη ευμάρεια και προσπαθώντας τώρα να αποφύγουμε τα επάλληλα πλήγματα που καταφέρονται εναντίον μας.
Η εκποίηση μονάδων της ΔΕΗ είναι το τελικό στάδιο ενός καταχθονίου σχεδίου του αδηφάγου παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου. Αρχικό στάδιο αυτού είναι η οδηγία του 1992 του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου περί «απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας» ή «περί ανοίγματος στον ανταγωνισμό στον ευρωπαϊκό τομέα ηλεκτρικής ενέργειας». Πότε ελήφθη η απόφαση αυτή από τους καλοθρεμμένους εκπροσώπους δήθεν των χωρών τους ευρωβουλευτές; Λίγο μετά την κατάρρευση του κόσμου του αποκληθέντος του «υπαρκτού σοσιαλισμού», δηλαδή του ανυπάρκτου. Οι οπαδοί του καπιταλισμού, ισχυροί και επωφελούμενοι ή ανίσχυροι στην υπηρεσία των πρώτων για ένα κομμάτι ψωμί, πανηγύρισαν τότε τον θρίαμβο της «ελευθερίας» και εξαπέλυσαν άνευ προηγουμένου επίθεση κατά του κράτους με την κατηγορία του ανικάνου ως επιχειρηματία. Διέδωσαν και επέβαλαν το ιδεολόγημα ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι εκείνη, η οποία, αναλαμβάνοντας κινδύνους προς ίδιον βεβαίως όφελος, συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία του συνόλου των πολιτών (ψευδέστατη αστική οικονομική αρχή)!
Στον δυτικό κόσμο υπήρχαν τότε ισχυρές δυνάμεις εξουσίας, τις οποίες είχε οργανώσει το κεφάλαιο προς συγκράτηση των πολιτών από του να συστρατευθούν με τους λίγους κομμουνιστές και να ενισχύσουν την αντικαπιταλιστική πάλη. Ήσαν τα διάφορα «αριστερά», «σοσιαλιστικά» ή «σοσιαλδημοκρατικά» κόμματα (τα εισαγωγικά δηλώνουν το ψευδεπίγραφο). Καθώς εξέλιπε το αντίπαλο δέος, κατέστησαν και τα κόμματα αυτά μη αναγκαία. Διατήρησαν βέβαια τους τίτλους, υπέστησαν όμως βαθεία μετάλλαξη, ώστε να είναι δυσδιάκριτη η «ιδεολογική» διαφορά από τους κομματικούς αντιπάλους τους για την εξουσία, οι οποίοι φέρουν τον τίτλο «φιλελεύθεροι»! Βέβαια θα ήταν σημαντική παράλειψη, αν δεν σημειώναμε ότι τόσο οι μεν όσο και οι δε τις δημόσιες Επιχειρήσεις και ιδιαίτερα την ΔΕΗ, τη ναυαρχίδα τους, που συν τω χρόνω μετασκευάστηκε σε ναυαγοσωστικό, είχαν μετατρέψει σε κομματικά φέουδα διορίζοντας ασύδοτα την κομματική τους πελατεία και αδιαφορώντας παντελώς για την παραγωγή και την παραγωγικότητα. Μάλιστα οι «σοσιαλιστές» επινόησαν το «ψυγείο στελεχών», το οποίο στοίχιζε επί δεκαετίες πανάκριβα στην ΔΕΗ, καθώς και οι αντίπαλοί τους έκριναν ότι εξυπηρετούσε κι εκείνους! Ένα άλλο «πρωτοπόρο» μέτρο των «σοσιαλιστών» ήταν η καθιέρωση της συνδιοίκησης στελεχών και συνδικαλιστών! Το πόσο συνέβαλε αυτή στην καταβαράθρωση της θαυμάσιας επιχείρησης, που έστησε η πρώτη γενιά εργασθέντων με ιδρώτα και αίμα, πρέπει να καταγραφεί για την ιστορία. Δεν είναι υπερβολή να γραφεί ότι στα μάτια αρκετών συμπολιτών μας ταυτίστηκε ο «σοσιαλισμός» με την ασυδοσία! Και ενώ οι μεν διατυμπάνιζαν το σύνθημα ΔΕΗ ενιαία και καθετοποιημένη, οι δε άρχισαν να καλλιεργούν το σχέδιο της διείσδυσης των ιδιωτών, προκειμένου να απαλειφούν οι υπάρχουσες όντως αδυναμίες, οργανωτικές, διοικητικές και άλλες. Αλλά οι αδυναμίες δεν οφείλονταν στον κρατικό χαρακτήρα της Επιχείρησης, αλλά στον πνιγηρό εναγκαλισμό της από το κομματικό κράτος.
Είναι γεγονός ότι κάποιοι εξ αρχής διείδαν στην οδηγία για την «απελευθέρωση» της αγοράς ενέργειας την άγρια επέλαση του κεφαλαίου. Πίστευαν όμως ότι υπάρχουν δυνάμεις στο ευρωπαϊκό έδαφος που θα αντισταθούν στην εκποίηση του δημοσίου πλούτου. Θεωρούσαν σημαιοφόρο του κρατισμού στον χώρο της ενέργειας τη Γαλλία, στην οποία η αντίστοιχη εταιρεία ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, η EDF, ήταν μια θαυμάσια οργανωμένη επιχείρηση με εξωστρεφή χαρακτήρα. Όμως στη Γαλλία τα κόμματα εξουσίας δεν θεωρούσαν τις κρατικές επιχειρήσεις φέουδά τους. Ούτε βέβαια είχαν οι Γάλλοι τη διάθεση να υπαραμυνθούν του δημοσίου χαρακτήρα της ενέργειας σ’ όλη την έκταση της Ε.Ε. Απόδειξη ότι έδειξαν ενδιαφέρον ακόμη και για την ελληνική αγορά. Τότε πάντως οι ιθύνοντες της ΔΕΗ συνήψαν συμφωνία συνεργασίας με την EDF στον τομέα της εκπαίδευσης, ώστε να εισαχθούν και στη ΔΕΗ καλές πρακτικές της επιτυχημένης όντως επιχείρησης. Επωφελήθηκαν αρκετά στελέχη για να κάνουν διακοπές στη Γαλλία, στη ΔΕΗ όμως δεν άλλαξε σχεδόν τίποτε. Επιχειρήθηκε βέβαια η παρακολούθηση της απόδοσης των μονάδων, πλην με τρόπο γραφειοκρατικό και χωρίς συνέπειες ευεργετικές, για καλή απόδοση, η τιμωρητικές, για υστέρηση έναντι στόχων. Τις δημόσιες επιχειρήσεις εν γένει συντηρούσε το φιλότιμο αρκετών εργαζομένων, που εκτιμούσαν το ψωμί που έτρωγαν και τις πονούσαν.
Στα τέλη του 2001 το Δ.Σ. της ΔΕΗ αποφάσισε να εισαχθεί η Επιχείρηση στο χρηματιστήριο. Γιατί άραγε ελήφθη η απόφαση αυτή δύο μόλις έτη μετά την κατάρρευση του με οδυνηρές τις συνέπειες για χιλιάδες απλήστων και ευπίστων συμπολιτών μας; Είχε μεσολαβήσει και η ένταξή μας στην ΟΝΕ, η οποία πανηγυρίστηκε, όπως αρχικά και η εκτίναξη του δείκτη αξιών. Σήμερα, παρά το 3ο μνημόνιο εν εξελίξει και το 4ο επικείμενο, έχει πεισθεί σημαντικό μέρος του λαού μας ότι η ένταξή μας στην ΟΝΕ υπήρξε ευεργετική και η έξοδός μας από αυτή θα αποβεί καταστρεπτική! Η αξία της μετοχής της ΔΕΗ σαρώθηκε στο χρηματιστήριο και όσοι, από αγάπη προς την Επιχείρηση κράτησαν τις μετοχές και δεν τις εξαργύρωσαν, όταν αρχικά τεχνηέντως υπερτιμήθηκαν, έχουν απολέσει σημαντικό τμήμα του επενδεδυμένου κεφαλαίου.
Τότε η Ε.Ε. έδειξε μεγάλη ευαισθησία για την ποιότητα του περιβάλλοντος. Ο λιγνίτης, το εθνικό καύσιμο στοχοποιήθηκε και εκτοξεύτηκαν απειλές για επιβολή προστίμων για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ήταν αυτό η αρχή της κατάργησης των προγραμμάτων επενδύσεων, δεκαετούς και πενταετούς. Το προσωπικό συρρικνωνόταν με τη συνταξιοδότηση χωρίς μέριμνα για μετάδοση της πολύτιμης τεχνογνωσίας σε νεοπροσλαμβανόμενους. Προβλήθηκε ως πλέον οικονομική λύση αυτή της ανάθεσης πολλών και σημαντικών εργασιών σε εργολάβους! Η «λύση» επιτάχυνε το κακό.
Με τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας επαναλήφθηκε το «κόλπο» του χρηματιστηρίου! Αρκετοί πείσθηκαν ότι είναι προτιμότερο, αντί να καλλιεργούν τους αγρούς, να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκές συσκευές εισαγόμενες, καθώς η ελληνική βιομηχανία είχε πλέον νεκρωθεί. Η αρχική, απατηλή, τιμή πώλησης της ενέργειας στη ΔΕΗ, με την ψήφο των αντιπροσώπων του λαού στη Βουλή αποτελεί ίσως παγκόσμιο φαινόμενο επίθεσης κατά κρατικής επιχείρησης, η οποία υποχρεώθηκε να αγοράζει την ενέργεια ακριβότερα απ’ ότι την μεταπωλούσε! Παράλληλα δόθηκαν προνόμια για επενδύσεις ιδιωτών, οι οποίοι δεν αξιοποιούσαν την παραγόμενη ενέργεια στις εγκαταστάσεις τους και μόνο, αλλά τη μεταπωλούσαν και τη μεταπωλούν στη ΔΕΗ ακριβότερα από την άλλη που αγοράζουν πάλι από τη ΔΕΗ. Και η ρυθμιστική αρχή ηλεκτρισμού (ΡΑΕ), ο υποτιθέμενος αδέκαστος παρατηρητής και ρυθμιστής του ανταγωνισμού, λαμβάνει διαρκώς μέτρα σε βάρος της ΔΕΗ και υπέρ των ιδιωτών. Το ελληνικό κράτος, αν υπάρχει ακόμη, πάσχει από βαρύτατο αυτοάνοσο νόσημα και στρέφεται εναντίον του εαυτού του!
Τέλος οι παρεμβάσεις των προσώπων εξουσίας εκτίναξαν τις οφειλές, όχι πρωτίστως των φτωχών καταναλωτών, στα ύψη. Η κατακερματισμένη και όχι πλέον καθετοποιημένη μεγάλη δημόσια επιχείρηση βρίσκεται σε επιθανάτιο ρόγχο.
Θα μας κρίνουν οι επερχόμενες γενιές.
«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ», 03-04-2017
