Μια αγκυλωμένη θεσμική εκκλησία…

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

… μένει απολιθωμένη στη γραφειοκρατική δομή και στη δίψα κυριάρχησης επί της κοινωνίας. Μια αγκυλωμένη θεσμική εκκλησία ουδέποτε παίρνει την πρωτοβουλία να παραιτηθεί από προνόμιά της, τα οποία αντιστρατεύονται το Ευαγγέλιο και την αποστολή της. Επαναλαμβάνω χαρακτηριστικό παράδειγμα: Η θεσμική εκκλησία το 1939 καλοδέχτηκε την επιβολή του θρησκευτικού γάμου ως μοναδικού τρόπου σύναψης γάμου, και δεν επέλεξε να διαφυλάξει την ελευθερία των εικόνων του Θεού και άρα να αξιώσει την καθιέρωση του πολιτικού γάμου! Και, μοιραία, κάποια στιγμή οι αλλαγές επιβάλλονται από τις κυβερνήσεις… Θλίψη!

Μια αγκυλωμένη θεσμική εκκλησία έχει δυσανεξία προς την ελευθερία κατά την κρίσιμη ώρα, μα κάνει την ελευθερία καραμέλα όταν τα κρίσιμα παρέλθουν. Μια αγκυλωμένη θεσμική εκκλησία συνέπλευσε πασιχαρής με τη χούντα, και κατέστησε δακτυλοδεικτούμενες εξαιρέσεις ανθρώπους όπως ο παπα Γιώργης Πυρουνάκης, ο Νίκος Ψαρουδάκης, ο μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιος κ.ά. Αυτή είναι η μαύρη αλήθεια.

Μια θεσμική εκκλησία που θα ήθελε να μην είναι αγκυλωμένη, όταν γίνεται λόγος για τη στάση της στη χούντα θα τολμούσε πρώτα απ’ όλα να ζητήσει συγγνώμη. Να εφαρμόσει αυτό που κραδαίνει στους άλλους: Τη μετάνοια! Ο πρόσφατος ισχυρισμός του Αρχιεπισκόπου ότι «ο επίσημος ρόλος της Εκκλησίας στην περίοδο της Δικτατορίας ήταν συνεπής και αδιάβλητος για την αποστολή της» δείχνει το αβυσσαλέο μέγεθος της αγκύλωσης! Σε επιστολή του προς τον Υπουργό Παιδείας ο Αρχιεπίσκοπος επικαλείται διάφορα γεγονότα, ως τεκμήρια μη-συνεργασίας της θεσμικής εκκλησίας με τη χούντα. Θλίψη! Το πολύ-πολύ που δείχνουν τα εν λόγω γεγονότα, είναι ότι η θεσμική εκκλησία μετατράπηκε σε άθυρμα της δικτατορίας, όχι όμως επειδή αντιστάθηκε, αλλά ακριβώς επειδή της παραδόθηκε!

Δεν μπορεί μια χώρα να ασφυκτιά ανάμεσα στις μυλόπετρες της αντιθρησκευτικής τύφλωσης αφενός και της θεσμικής εκκλησιαστικής αγκύλωσης από την άλλη! Είναι ηθικό χρέος, αν αγαπάς τη μάνα σου, να της κάνεις τα παράπονά σου, κι αν αγαπάς τον πατέρα σου να του ζητήσεις να σου δίνει ψωμί και όχι πέτρα! Στη μάνα εκκλησία και στους πατέρες τής ηγεσίας της, λοιπόν, οφείλουμε παρρησία μετά πόνου! Προ ημερών ο Αρχιεπίσκοπος ζήτησε (και έλαβε) την παραίτηση του Σταύρου Γιαγκάζογλου από τη θέση διευθυντή της «Θεολογίας», του επίσημου περιοδικού της θεσμικής εκκλησίας. Για σχεδόν οκτώ χρόνια ο Γιαγκάζογλου άνοιξε το περιοδικό, το έκανε να μην είναι χαρτί για ανακύκλωση, δεξιώθηκε θεολογικές οπτικές σύγχρονες, μη-μισαλλόδοξες, καρποφόρες. Έχω βρεθεί σε κατάσταση αποπομπής και ξέρω το βάρος της σιγής των φίλων! Στην ειδησεογραφία η παραίτηση Γιαγκάζογλου εμφανίστηκε ως πρωτοβουλία του, στο πλαίσιο της κλιμακούμενης διαμάχης για τα Θρησκευτικά. Γιατί δεν ανακοινώνεται η αλήθεια; Και θα γίνει άραγε δεκτή η παραίτηση; Πρόκειται άραγε για στρατηγικό ελιγμό της εκκλησιαστικής ηγεσίας, ή για ωμή απεμπόληση της θεολογικής ευθυκρισίας; Και ποιο από τα δύο είναι χειρότερο;

Για το μάθημα των Θρησκευτικών τα πράγματα είναι χιλιοειπωμένα, και παρ’ όλ’ αυτά η κατάσταση μοιάζει σαν να μην έχει λεχθεί τίποτα! Αυτή τη στιγμή η θεσμική εκκλησία εμφανίζεται να θέλει να ορίζει ένα μάθημα, το οποίο μάλιστα θα είναι κατήχηση. Τι θα πράξουν όσοι επίσκοποι είχαν μιλήσει τα τελευταία χρόνια για το απαράδεκτο της κατηχητικής φυσιογνωμίας των Θρησκευτικών; Τα νέα προγράμματα σπουδών φυσικά και έχουν προβλήματα πρακτικής, διευθετήσεων κλπ, αλλά όχι τα προβλήματα που τους προσάπτουν οι λαχταρώντες την κυριάρχηση επί της κοινωνίας. Και είναι βαρύ, πολύ βαρύ αν ο θεσμικός εκκλησιαστικός χώρος αυτοπαραδοθεί στον θρησκευτικό υπόκοσμο που (πασχίζει να) ασκεί μπούλινγκ με χαρακτηρισμούς, ύβρεις, προπηλακισμούς και μεθοδεύσεις, κατά των θεολογικών αντιπάλων του.

Πλησιάζει Οκτώβριος! Μήνας σποράς! Προσοχή στη σπορά ανέμων!

ΠΗΓΗ: 24-09-2016, https://www.facebook.com/papathanasiou.athanasios.39/posts/647147082111943

* Ο Θανάσης Ν. Παπαθανασίου είναι Δρ Θεολογίας, εκπαιδευτικός, αρχισυντάκτης του περιοδικού «Σύναξη».