ΟΜΙΛΙΑ στην Ζ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ του ΜΑΤΘΑΙΟΥ, των δύο τυφλών και ενός Κωφού, Μτθ, θ΄, 27-35,** 22-07-2012
Του (+) π. Νικολάου Φαναριώτη*
«και ενεβριμήσατο αυτοίς ο Ιησούς λέγων, οράτε μηδείς γινωσκέτω».
Σήμερα θα δούμε ένα θαύμα με περίεργες για μας συνθήκες. Όταν θεράπευσε τους δυο τυφλούς, τους έδωσε εντολή να μην το μάθη κανείς: «και ενεβριμήσατο αυτοίς ο Ιησούς λέγων οράτε μηδείς γινωσκέτω». Το περίεργο είναι ότι αυτό που ζητούσε ήταν ανεφάρμοστο, και φυσικά το ήξερε ο Χριστός. Ήθελε όμως να διδάξει εποπτικά την αποφυγήν ενός από τα 7 θανάσιμα αμαρτήματα: της κενοδοξίας.
Τι είναι η κενοδοξία
Σε μας είναι γνωστή με το όνομα επιδειξιομανία ή ανθρωπαρέσκεια: «τι θα πει ο κόσμος». Δηλαδή μια ικανοποίησις, μια ευχαρίστησις, μια ηδονή που νοιώθει ο άνθρωπος, όταν επιδεικνύει τα αγαθά του: είτε πραγματικά, είτε φανταστικά, τις επιδόσεις του, τα κατορθώματα του, υλικά ή πνευματικά, τα αξιώματα του… «ξέρεις ποιος είμαι γώ!». «Νεκροταφείο είμαι εγώ κύριε, για να ξέρω ποιος είσαι;», εισπράκτορας στον δύστροπο επιβάτη.
Γιατί είναι κακό
«Κενόδοξος εστίν ειδωλολάτρης πιστός, Θεόν μεν τώ δοκείν σεβόμενος, ανθρώποις δε, και ου Θεώ, ευαρεστείν βουλόμενος», Ιω. Κλίμαξ, Λόγος κα΄. Δηλαδή δείχνει ότι σέβεται τον Θεόν στην θεωρία, αλλά στην πράξη θέλει να ευαρεστεί στους ανθρώπους και όχι στον Θεόν.
1ον Προσβάλλει όλους τους ανθρώπους, και τους άγιους ακόμη, από την κούνια ως τον τάφο. Είναι το πρώτο και τελευταίο πάθος.
2ον Αλλά (προσβάλλει) κυρίως τους προικισμένους με τάλαντα και αγαθά, υλικά και πνευματικά. Οι διαφθορείς γνωρίζουν πως ευκολότερα διαφθείρουν μια πολύ εύμορφη κόρη, γιατί ποντάρουν στην κενοδοξία της. Παράβαλε: η αλεπού, ο κόρακας και το τυρί. Κανείς δεν την έχει αποφύγει, μοιάζει σαν το τριβόλι.
3ον. (Προσβάλλει) από φιλόσοφο μέχρι αγράμματο. Παράβαλε: Πλάτων και Διογένης, «πατώ τον Πλάτωνος τύφον» έλεγε ο Διογένης, ποδοπατώντας την σκιάν του Πλάτωνος. Και η απάντηση: «ετέρω γε τύφω». Στα αρχαία τύφος λέγεται η κενοδοξία.
4ον. (Προσβάλλει) από κούνια μέχρι τον τάφο. Και το νήπιο στην κούνια… και τον γέροντα στον τάφο: «επιτηρεί και μέχρι μνήματος την ανοαίαν ανθούσαν ευρήσεις εν ιμάτιοις και μύροις και προπομπή και αρώμασι και ετέροις»: στεφάνια, κενοτάφια, μνημόσυνα μεγαλοπρεπή…
5ον (Προσβάλλει)… από εγκρατή μέχρι ράθυμο. Οι νεόπλουτοι καυχώνται για την κουζίνα τους. Και οι εγκρατείς για τις νηστείες και τα τριήμερα.
6ον. (Προσβάλλει) από φιλάργυρο μέχρι δωρητή. Οι φιλάργυροι για το χρυσάφι τους και οι δωρηταί για τις ευεργεσίες τους. Παράδειγμα: Δεσπότης στην Αφρική έγραψε στους εμπορευόμενους πλούσιους γαιοκτήμονες της περιοχής να τον ενισχύσουν να κτίσει ένα σχολείο για τα παιδιά τους. Απάντηση: 700 Δολάρια. Δεν έφθαναν να κτίση ούτε τη σκάλα!… Δεύτερο έγγραφο: «Θα εντοιχισθή αναμνηστική πλάκα με τα ονόματα των δωρητών κατά σειράν προσφοράς». Απάντηση: 500.000 $ σε μια εβδομάδα.
Το σχολείο κτίσθηκε: Αγιασμός, αποκαλυπτήρια της αναμνηστικής πλάκας. Όλοι παρόντες διάβασαν τα εξής: «Το θαυμάσιο τούτο σχολείο εκτίσθη χάρις στην ΚΕΝΟΔΟΞΙΑ των κάτωθι δωρητών:…». Και ακολουθούσαν τα ονόματα.
Ζούμε μέσα στην καταναλωτική κοινωνία, την επιλεγόμενη κοινωνία της αφθονίας.
Με τους λίγους να έχουν άφθονα και τους πολλούς να είναι κάτω από τα όρια της φτώχειας. Το πρόβλημα της κοινωνίας αυτής είναι ότι ο διάβολος κατάφερε να της αναβαθμίσει την κενοδοξία και να την κάνει κύριο σκοπό της ζωής (από την κούνια ως τον τάφο). Με άλλα λόγια κολυμπάμε μέσα στην ανθρωπαρέσκεια, την επίδειξη, «τι θα πει ο κόσμος», «ξέρεις ποιος είμαι γω»…
Καμία σχέση με την χριστιανική κοινωνία της ενορίας.
Όπως το είπε ο Παύλος: «Όποιος χριστιανός, και τώρα ακόμη, προσπαθεί να αρέσει στους ανθρώπους του Κόσμου, δεν μπορεί να είναι δούλος του Χριστού, και πολίτης της βασιλείας» – «ει έτι ανθρώποις ήρεσκον, Χριστού δούλος ουκ αν ήμην», Γαλ., α΄, 10.
Ο λαός του Θεού, που έχει Πνεύμα Άγιο, το έχει και αυτό καλύψει: «Δεν μπορείς να έχεις και τον σκύλο χορτάτο και την πίτα ακέραια». Τώρα ποιος είναι ο σκύλος, είναι κάτι που ο καθένας πρέπει να το βρει μόνος του.
«Ο έχων ώτα ακούειν, ακουέτω».
ΑΜΗΝ
* Εκοιμήθη, με διαύγεια πνεύματος, Σάββατο βράδυ –12/09/2015-, παραμονή της Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Ας έχουμε την ευλογία του μακαριστού όντως ορθοδόξου ιερέα της Πάτρας… για 40+ έτη στο Ιερό Μετόχι του Οσίου Λουκά, κοντά στην Ομόνοια της Πάτρας…
**Ευαγγέλιο Ζ΄ Κυριακής του Ματθαίου, Μτθ, θ΄, 27-35
Πρωτότυπο Κείμενο
«Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ,
27 παράγοντι τῷ ᾿Ιησοῦ ἠκολούθησαν αὐτῷ δύο τυφλοὶ κράζοντες καὶ λέγοντες· ᾿Ελέησον ἡμᾶς, υἱὲ Δαυΐδ.
28 ᾿Ελθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν προσῆλθον αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς·
29 Πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι; Λέγουσιν αὐτῷ· Ναί, Κύριε.
30 Τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων· Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν.
31 Καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί· καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς λέγων·
32 ῾Ορᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω.
33 Οἱ δὲ ἐξελθόντες διεφήμισαν αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ.
34 Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένων ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν δαιμονιζόμενον·
35 καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου ἐλάλησεν ὁ κωφός, καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι λέγοντες ὅτι οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ ᾿Ισραήλ.
36 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγον· ᾿Εν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια.
37 Καὶ περιῆγεν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν
38 καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ».
Απόδοση σε απλή γλώσσα
«Εκεῖνο τὸν καιρό,
καθὼς προχωροῦσε ᾿Ιησοῦς, τὸν ἀκολούθησαν δύο τυφλοί, ποὺ φώναζαν κι ἔλεγαν· «Σπλαχνίσου μας, Υἱὲ τοῦ Δαβίδ!» Κι ὅταν ἔφτασε στὸ σπίτι, πῆγαν κοντά του οἱ τυφλοί, καὶ ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς λέει· «Πιστεύετε πὼς μπορῶ νὰ τὸ κάνω αὐτό;» Τοῦ λένε· «Ναί, Κύριε». Τότε ἄγγιξε τὰ μάτια τους καὶ εἶπε· «῞Οπως τὸ πιστεύετε νὰ σᾶς γίνει». Κι ἀνοίχτηκαν τὰ μάτια τους. Τότε ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς πρόσταξε λέγοντας· «Προσέξτε νὰ μὴν τὸ μάθει κανένας». Αὐτοὶ ὅμως, μόλις βγῆκαν ἔξω, διέδωσαν τὴ φήμη του σ᾿ ὅλη τὴν περιοχὴ ἐκείνη. ᾿Ενῶ ἔβγαιναν ἔξω οἱ δύο τυφλοί, τοῦ ἔφεραν ἕναν κωφάλαλο δαιμονισμένο. Μόλις ἔδιωξε τὸ δαιμόνιο, μίλησε ὁ κωφάλαλος. Κι ὁ κόσμος θαύμασε καὶ εἶπε· «Ποτὲ ὣς τώρα δὲν εἶδαν οἱ ᾿Ισραηλίτες τέτοια πράγματα!» Οἱ Φαρισαῖοι ὅμως ἔλεγαν· «Μὲ τὴ δύναμη τοῦ ἄρχοντα τῶν δαιμονίων διώχνει τὰ δαιμόνια». ῾Ο ᾿Ιησοῦς περιόδευε σ᾿ ὅλες τὶς πόλεις καὶ στὰ χωριά, δίδασκε στὶς συναγωγές τους, κήρυττε τὸ χαρμόσυνο μήνυμα γιὰ τὸν ἐρχομὸ τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ καὶ γιάτρευε κάθε ἀσθένεια καὶ κάθε ἀδυναμία στὸν λαό».
