Πρώτα συμπεράσματα από το δήθεν Brexit

Του Νικήτα Χιωτίνη*

Πριν από λίγες ημέρες οι πολίτες του Eνωμένου Βασιλείου ψήφισαν υπέρ της «εξόδου» της χώρας τους από την «Ενωμένη Ευρώπη» και όλος ο κόσμος εξεπλάγη. Θα προσπαθήσουμε να δούμε τι πραγματικά σημαίνει αυτή η απόφαση των Βρετανών.

Α. Αρχικώς τη μεγαλύτερη σημασία κρύβει η έκπληξη όλου του κόσμου. Όλοι εξεπλάγησαν γιατί η συντριπτική πλειονότητα της βρετανικής ελίτ –κόμματα, συνδικάτα, ομοσπονδίες και τραπεζίτες, προβεβλημένοι διανοούμενοι και ποδοσφαιριστές, διάσημοι ηθοποιοί και «σερ»– προπαγάνδιζαν υπέρ της παραμονής της χώρας τους στην Ενωμένη Ευρώπη.

Ίσως αυτούς ελάμβαναν υπ’ όψη τους και οι εταιρείες δημοσκόπησης (δεν θα θέλαμε να πιστέψουμε κάτι άλλο, αλλά… πιστεύουμε κάτι άλλο) και προέβλεπαν επικράτηση της «παραμονής». Αυτό σημαίνει πως στη χώρα αυτήν, ίσως λόγω δημοκρατικής παραδόσεως και συλλογικού ασυνειδήτου των πολιτών της, οι πολιτικές ηγεσίες δεν κάνουν ό,τι θέλουν. (Εδώ θα πρέπει να αντιπαραβάλουμε τις δουλικές συμπεριφορές των συμπατριωτών μας στις συχνά διαφοροποιούμενες, «κατά το πού φυσά ο άνεμος», θελήσεις των πολιτικών μας και να διδαχτούμε από αυτήν την ελεύθερη κρίση των πολιτών της Αγγλίας). Αλλά σημαίνει ακόμα και το ότι οι «επίσημες» πολιτικές δεν είναι πανίσχυρες: οι λαοί είναι τελικώς αυτοί που καθορίζουν την Ιστορία. Αργά ή γρήγορα.

Β. Θεωρούμε πως το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος δεν μπορεί παρά να προβληματίσει τους Ευρωπαίους πολιτικούς, ιδιαιτέρως αυτούς που καθορίζουν αυθαιρέτως το μέλλον όλων των Ευρωπαίων πολιτών. Ίσως κατανοήσουν πως κάνουν μέγα λάθος να θεωρούν εαυτούς πανίσχυρους. Βεβαίως έχουμε εδώ κάποιες αμφιβολίες, λόγω της συγκέντρωσης όλων των εξουσιών της Ευρώπης στη Γερμανία [i], αλλά και αυτή δεν θα μπορέσει να διατηρηθεί άλλο σε αυτήν την ηγετική θέση. Άλλωστε ήδη το πανίσχυρο χρηματοπιστωτικό σύστημα, που έχει θέσει ως αρχή του τη γερμανικών συμφερόντων και εμπνεύσεως «εσωτερική υποτίμηση», δείχνει να κλονίζεται (παίζει ήδη ρόλο και εδώ το αποτέλεσμα του αγγλικού δημοψηφίσματος, με συνέπειες που θα πολλαπλασιαστούν).

Γ. Ο όρος «Brexit» δεν είναι ακριβής. Η Αγγλία δεν ήταν ποτέ «μέσα», αλλά ούτε και «έξω» από τη (δήθεν) Ευρωπαϊκή Ένωση και το ίδιο θα εξακολουθήσει να κάνει.

Δ. Με την απόφαση των Βρετανών πολιτών, η Αγγλία έκανε roi-mat στη Γερμανία. Αφού αρχικώς κατάφερε να ενταχθεί στην (όποια) Ενωμένη Ευρώπη, αποφεύγοντας τη γερμανική παγίδα του κοινού νομίσματος, και αφού ενεπλάκη με τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες οικονομικές διαδικασίες ως χώρα της Ε.Ε., με τρόπο που δύσκολα μπορεί να αλλάξει, τώρα δήθεν «φεύγει». Πρακτικά αυτό σημαίνει πως ήδη θα μπορεί να λειτουργεί απελευθερωμένη και κατά το δοκούν, αλλά και θα διαπραγματεύεται –από θέση ισχύος– για τις «ειδικές σχέσεις» της με την Ε.Ε. που θα την εξυπηρετούν [ii]. «Ειδικές σχέσεις» που προφανώς θα επιτύχει. Με διαπραγματεύσεις που θα κρατήσουν τουλάχιστον δύο χρόνια, αρχής γενομένης από τον ερχόμενο Οκτώβριο, ενώ μέχρι τότε θα είναι «μέσα» στην Ε.Ε. Δεν θα μπορεί το σημερινό ιερατείο της Ε.Ε. να κάνει διαφορετικά. Θεωρούμε πως αυτό αποτελεί ανέλπιστο δώρο προς τους «λογικούς» Βρετανούς πολιτικούς και θα το χρησιμοποιήσουν, όλοι ανεξαιρέτως, με ιδιαίτερη ανακούφιση.

Ε. Το όλο όμως ζήτημα ίσως να μην είναι άσχετο των διεθνώς τεκταινομένων σε γεωπολιτικό επίπεδο. Μπορεί να μην ήταν εξαρχής στρατηγικός στόχος των Βρετανών, αλλά θα χρησιμοποιηθεί. Οδηγούμαστε σε νέα παγκόσμια τάξη: Αμερική – Ρωσία – Κίνα. Δεν πολυχωράει η Ευρώπη, αρκετά δούλεψε η Γερμανία για την αποδυνάμωσή της και πολύ καλά έκαναν και δεν επέτρεψαν στη χώρα αυτή να αποκτήσει στρατιωτική ισχύ. Οδηγούμαστε σε νέα «Γιάλτα» [iii] και η Αγγλία θα παίξει τον ρόλο της, έχει άλλωστε συμμετάσχει με ιδιαίτερο ζήλο σε αυτό.

ΣΤ. Η Ευρώπη, δηλαδή η Γερμανία, θα αντιδράσει, απαιτώντας άμεση αποχώρηση των Βρετανών από τις ενδο-ευρωπαϊκές διεργασίες. Δεν μπορεί όμως να επιτύχει κάτι τέτοιο, αλλά και δεν θα προλάβει, ως ηγέτιδα ευρωπαϊκή δύναμη. Η Γαλλία καραδοκεί να επανέλθει στον παλιό της ρόλο.

Παραπομπές

[i] Που έχει αφρόνως αιματοκυλήσει την ήπειρο αυτή δις κατά τη διάρκεια του ΧΧού αιώνα.

[ii] Ας μην ανησυχούν οι διάφοροι ξένοι εργαζόμενοι στην Αγγλία. Οι όποιες αλλαγές θα πάρει χρόνια να γίνουν, αν γίνουν και όποιες γίνουν. H Αγγλία έχει την ανάγκη ξένων εργαζομένων και μάλιστα εξειδικευμένων. Οι ΗΠΑ διαμορφώθηκαν από τους μετανάστες, χωρίς να ανήκουν στον… Ενωμένο Κόσμο!

[iii] Δες Ν. Χιωτίνης, «Προς μία Ανατολική “Γιάλτα”»,http://www.topontiki.gr/article/67714/pros-mia-anatoliki-gialta.

* Ο Δρ. Νικήτας Χιωτίνης είναι Αρχιτέκτων, Καθηγητής ΤΕΙ, Τμήματος Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού Αντικειμένων.

ΠΗΓΗ: 27-06-2016, http://www.topontiki.gr/article/175392/prota-symperasmata-apo-dithen-brexit