Ένα μοναστήρι – κιβωτός στη Μεσσηνία

 

Του Πέτρου Τσώνη*

 

Τέσσερις μοναχοί έχουν μετατρέψει τη μονή σε οικολογικό παράδεισο. Καλλιεργούν ντόπιες ποικιλίες δένδρων και φυτών και εκτρέφουν σπάνια αλογάκια Σκύρου, όπως και μανιάτικα γαϊδουράκια που τελούν υπό εξαφάνιση.

Σε έναν βοτανικό παράδεισο, σε μια κιβωτό διάσωσης σπάνιων ειδών του φυτικού και ζωικού βασιλείου έχουν μετατρέψει τέσσερις μοναχοί το μικρό μοναστήρι στους Δολούς της Μεσσηνιακής Μάνης, λίγα μόλις χιλιόμετρα από την Καλαμάτα.

Οι μοναχοί Νεκτάριος, Σιλουανός και Αλέξιος με τον ηγούμενο γέροντα Γαβριήλ, οι οποίοι κάνουν αγώνα για τη διάσωση σπάνιων ειδών του φυτικού και του ζωικού βασιλείου.

Δίπλα στα σπάνια Σκυριανά αλογάκια που εδώ και έναν χρόνο ξεκίνησε η αναπαραγωγή τους, υπάρχουν και τα μανιάτικα γαϊδουράκια που εξαφανίσθηκαν από τ

ην περιοχή. Παράλληλα, ντόπια δέντρα και φυτά, όπως το σκόρδο της Μάνης, οι κερασιές του Ταϋγέτου και οι αχλαδιές της Μεσσηνίας, επιστρέφουν και πάλι, ενώ ιδιαίτερη είναι η φροντίδα που δείχνουν οι μοναχοί στο δέντρο της ελιάς και στις περίπου 90 καταγεγραμμένες ποικιλίες του. Εμπνευστής και πρωτεργάτης της μεγάλης αυτής προσπάθειας είναι ο ηγούμενος της Μονής γέροντας Γαβριήλ. 

Ο κατά κόσμον Φίλιππος Γιαννόπουλος με σπουδές στην ιατρική και στη συνέχεια στην κλασική αρχαιολογία, στην ιστορία των καλών τεχνών και στη βυζαντινολογία, εργαζόμενος για περίπου 25 χρόνια στην ξενάγηση Δυτικοευρωπαίων επιστημόνων «στα μεγάλα επιτεύγματα του πολιτισμού της Ρωμιοσύνης» αφιερώθηκε στον μοναχισμό έχοντας αδελφούς και συνοδοιπόρους του τους πατέρες Νεκτάριο, Σιλουανό και Αλέξιο.

Ολοι τους με αγάπη και πολλή δουλειά μετέτρεψαν έναν σκουπιδότοπο σε παράδεισο. «Το οικολογικό πρόβλημα μας απασχολεί πάρα πολύ και βεβαίως μας απασχολεί ποιος είναι ο ρόλος της Ορθοδοξίας. Πιστεύουμε ότι άνθρωπος που δεν σέβεται το περιβάλλον είναι αδύνατον να σεβαστεί τον δημιουργό του», μας λέει ο πατέρας Γαβριήλ.

Η διάσωση του σκυριανού αλόγου τράβηξε από την αρχή το ενδιαφέρον των μοναχών. Μέσα από πολλές δυσκολίες κατάφεραν να γεννηθεί πριν από έναν χρόνο το πρώτο σκυριανό αλογάκι στην Πελοπόννησο.

 

Ιεράρχες Ευλογούν το έργο

 

Την προσπάθεια των μοναχών παρακολουθεί με ενδιαφέρον ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος που έχει επισκεφθεί το μοναστήρι, αλλά και ο μητροπολίτης Γυθείου – Οιτύλου και Πάσης Μάνης Χρυσόστομος καθώς και ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος. Να σημειώσουμε ότι ο επίσκοπος Νόβισαντ της Σερβίας πήγε στην περιοχή για επίσκεψη τριών ημερών η οποία όμως παρατάθηκε κατά… τρεις μήνες.

Το μικρό μοναστήρι – ιερό κάθισμα «της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος» που έγινε παράδεισος με τον αγώνα των μοναχών αποτελεί μετόχι της Μονής Αρχαγγέλων της Βόρειας Σερβίας, στα σύνορα με την Ουγγαρία. «Θέλουμε το μοναστήρι να γίνει μια μικρή κιβωτός όπου οι άνθρωποι θα ευαισθητοποιούνται μέσα από τον λόγο και την πράξη», μας λέει ο πατέρας Νεκτάριος που με υπομονή μας ξενάγησε τόσο στον κήπο της Μονής όσο και στον ελαιώνα. 

 

Κήπος της Εδέμ: Θεραπευτικά βότανα και δένδρα από ξένες χώρες

 

Σπουδαία δουλειά όμως γίνεται από τους μοναχούς και στον φυτικό τομέα και στους αυτόχθονους σπόρους που είναι υπό εξαφάνιση. Στην περιοχή υπήρχε μια μεγάλη ποικιλία από αχλαδιές (μαυραπιδιές, κολοκυθαπιδιές, μηλαπιδιές) που ήταν υπό εξαφάνιση. Σε συνεργασία με ντόπιους βρέθηκαν και μπολιάσθηκαν αρκετά δέντρα, ενώ το μανιάτικο σκόρδο που είχε σταματήσει να καλλιεργείται βρέθηκε πάλι στον φυσικό του χώρο.

Οι κερασιές του Ταϋγέτου που κινδύνευσαν από τις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές βρήκαν και αυτές φιλοξενία στον κήπο του Μοναστηριού, όπως και οι μηλιές και οι δαμασκηνιές. Συναντήσαμε ακόμα αρκετά θεραπευτικά βότανα αλλά και τμήμα του κήπου με δέντρα από ξένες χώρες, όπως μηλιές από τη Σερβία, αχλαδιές από την Αγγλία, βερικοκιές από την Αλβανία και βατόμουρα από τη Λατινική Αμερική.

Όμως εκείνο που συγκινεί ιδιαίτερα τους μοναχούς είναι το ιερό δέντρο της ελιάς. Ετσι αποφάσισαν να δημιουργήσουν έναν χώρο που θα μπορεί κανείς να γνωρίσει όλη τη βιοποικιλότητά της. Δημιούργησαν έναν ελαιώνα όπου φυτεύονται ελιές από όλη την Ελλάδα. Ξεκινώντας από την βορειότερη ελιά, αυτή της Αλεξανδρούπολης, η οποία έχει μια μοναδικότητα αφού όταν ωριμάσει ο καρπός της γίνεται σχεδόν λευκός, μέχρι τις ελιές του Νότου, την Κορωνέικη, την Μπουράκλα, τη Μαυρολιά, τη Μάτσα, της Αλαγονίας και την Τραγολιά της Τριφυλίας.

Μέχρι τώρα έχουν φυτευτεί στον ελαιώνα 60 είδη ελιάς, ενώ κάθε καλοκαίρι δίνεται αγώνας από τους μοναχούς οι οποίοι κάτω από δύσκολες συνθήκες μεταφέρουν νερό για το πότισμά τους.

 

* Πέτρος Τσώνης

Φωτο: Γιώργος Σταθόπουλος

 

ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ, 17/5/2010, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11424&subid=2&pubid=12159033