ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΣΧΑ – ΘΩΜΑ,
Ιω, κ’, 19-31**, 22-04-2012.
Του (+) π. Νικολάου Φαναριώτη*
«Σήμερον έαρ μυρίζει και καινή κτίσις χορεύει…»
Σήμερα εορτάζομε τα Εγκαίνια της αναστάσεως του Χριστού, δηλαδή την αρχή της παρουσίας του αναστάντος Χριστού μέσα στην ιστορία της Ανθρωπότητος.
Αυτό το ίδιο το γεγονός της Αναστάσεως κανείς δεν το είδε ποτέ είναι γεγονός της όγδοης ημέρας, εκτός ΧΡΟΝΟΥ. Οι μόνοι άλλωστε παριστάμενοι στο μέρος αυτό, δηλαδή οι στρατιώτες που φύλαγαν τον τάφο κεραυνοβολήθηκαν: «εσείσθησαν οι τηρούντες και εγένοντο ωσεί νεκροί».
Και όμως ο Αναστάς δεν μας άφησε άγευστους της ασύλληπτης, για την παρούσα ζωή, Χαράς που πηγάζει από την ανάσταση και κατακλύζει τα σύμπαντα: «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός ουρανός τε και γή και τα καταχθόνια».
Και η μεγαλύτερη χαρά για μας τους επί γης, είναι το αντιφέγγισμα της αιώνιας ημέρας, που υπάρχει 2000 χρόνια και η εκκλησία το ονομάζει Πεντηκοστάριον: Και σαν περίοδο του έτους και σαν βιβλίο τυπικού.
Όταν ο Χριστός την ίδια ημέρα που αναστήθηκε, ηθέλησε να επαναφέρει την πίστιν και την χαρά στους φοβισμένους και κρυμμένους μαθητές του, όπως ακριβώς και στο Θωμά, τις αισθήσεις χρησιμοποίησε σαν θεμέλιο. Η σημερινή ημέρα και όλη αυτή η περίοδος είναι αφιερωμένη, από τον ίδιο τον Αναστάντα, στις αισθήσεις του ανθρώπου και στις πέντε.
Η εκκλησία του Χριστού δεν είναι κανένα θεωρητικό κατασκεύασμα, δεν θεμελιώνεται πάνω σε κάποιο Μανιφέστο, δηλαδή δογματικό. Φιλοσοφικό, μεταφυσικό ιδεολογικό σύστημα. Αλλά είναι αποτέλεσμα της ψηλάφησης του αναστημένου Χριστού, με τις αισθήσεις μας, αλλά καθαρές, όπως ο ίδιος αμέσως μετά την ανάσταση του το ζήτησε. Ο Λουκάς, που ήταν παρών στο γεγονός, σαν ζωγράφος που ήταν, περιγράφει ζωντανά την σκηνή στο ευαγγέλιο του. Ας τον ακούσουμε:
«36. Ταύτα δε αυτών λαλούντων αυτός ο Ιησούς έστη εν μέσω αυτών και λέγει αυτοίς ειρήνη υμίν.
37. πτοηθέντες δε και έμφοβοι γενόμενοι εδόκουν πνεύμα θεωρείν.
38. και είπεν αυτοίς τι τεταραγμένοι εστέ και διατί διαλογισμοί αναβαίνουσιν εν ταις καρδίαις υμών;
39. ίδετε τας χείρας μου και τους πόδας μου, ότι αυτός εγώ ειμί ψηλαφήσετε με και ίδετε, ότι πνεύμα σάρκα και οστέα ουκ έχει καθώς εμέ θεωρείτε έχοντα», Λκ, κδ΄, 39.
«Έτι δε απιστούντων από της χαράς και θαυμαζόντων είπεν αυτοίς έχετε τι βρώσιμον ενθάδε; οι δέ επέδωκαν αυτώ, ιχθύος οπτού μέρος και από μελισσίου κηρίου, και λαβών ενώπιον αυτών έφαγεν», Λκ, κδ΄, 36-43.
Η ιδία προσέγγιση, η ίδια πραγματογνωσύνη επανελήφθη και μεθ΄ ημέρας οκτώ, ενώπιον του Θωμά που την περιγράφει ο Ιωάννης: «Είτα λέγει τω Θωμά. φέρε τον δάκτυλο σου ώδε και ίδε τας χείρας μου, και φέρε την χείρα σου και βάλε εις την πλευρά μου και μη γίνου άπιστος αλλά πιστός», Ιω, κ’, 25.
Έτσι έχουμε δύο ψηλαφητές αποδείξεις, δύο πειστήρια της Αναστάσεως από πρώτο χέρι, από άμεση επαφή πάνω στο σώμα του αναστημένου Χριστού, ο οποίος ήταν το άμεσο ρεαλιστικό και όχι ιδεαλιστικό αποτέλεσμα της Αναστάσεως.
Δεν χρησιμοποίησε την διδασκαλία, δεν χρησιμοποίησε το κήρυγμα, δεν χρησιμοποίησε τις εντολές, ούτε τον διαλογισμό, παρά μόνον τις αισθήσεις και τις 5 του ανθρώπου για να καλύψει σφαιρικά το γεγονός: Την ακοήν (ειρήνη υμίν), την όρασιν (ίδετε τας χείρας μου και τους πόδας), την αφήν (ψηλαφήσετέ με και ίδετε ότι πνεύμα σάρκα και οστέα ούκ έχει), την όσφρησιν (επέδωκαν αυτώ ιχθύος οπτού μέρος και από μελισσίου κηρίου) και τέλος την γεύσιν (και λαβών ενώπιον αυτών έφαγεν).
Βλέπομε λοιπόν ότι τό θεμέλιον της πίστεως της πρώτης Εκκλησίας είναι οι αισθήσεις υπό τον όρον να είναι καθαρές -«καθαρθώμεν τάς αισθήσεις και οψόμεθα τώ απροσίτω φωτί της Αναστάσεως»- θα μας πει η εκκλησία την νύκτα του Πάσχα.
Όλοι οι απόστολοι, και όχι μόνο ο Θωμάς, εψηλάφησαν τον Κύριο. Το βεβαιώνει ο θεολόγος Ιωάννης, Ιω, κ’, 19. Η ιστορική εκκλησία είναι γεμάτη θαύματα, Μυροβλύτες άγιους και εικόνες , όλα αντικείμενα των αισθήσεων.
Οι αισθήσεις όμως είναι και το θεμέλιο της πίστεως και της σημερινής Εκκλησίας: ολόσωμα σώματα αγίων, ευωδιάζοντα Άγια λείψανα, αγιασμοί, προζύμια, το Άγιο Φως του Παναγίου Τάφου, τα προσωπικά θαύματα που συμβαίνουν στον καθένα από μας –και που τα ξεθωριάζουμε με την φτωχή φράση «είχε άγιο»…
Αυτήν την Ημέρα που την εποίησε ο Κύριος, δεν την εποίησε για μια νύχτα μόνον, ούτε για μια μαγειρίτσα και έναν οβελία και τέρμα, αλλά για όλη την αιωνιότητα.
«Αύτη η ημέρα ην εκποίησε ο Κύριος, αγαλιασώμεθα και ευφρανθώμεν εν αυτή»,
Ψαλμ. ΡΙΖ΄, (117), 24.
ΑΜΗΝ
* Εκοιμήθη, με διαύγεια πνεύματος, Σάββατο βράδυ –12/09/2015-, παραμονή της Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Ας έχουμε την ευλογία του μακαριστού όντως ορθοδόξου ιερέα της Πάτρας… για 40+ έτη στο Ιερό Μετόχι του Οσίου Λουκά, κοντά στην Ομόνοια της Πάτρας…
** Το Ευαγγέλιο της Κυριακής του Θωμά – Ιω. Κεφ. 20, 19-31.
Πρωτότυπο
«19 Οὔσης οὖν ὀψίας τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων, καὶ τῶν θυρῶν κεκλεισμένων ὅπου ἦσαν οἱ μαθηταὶ συνηγμένοι διὰ τὸν φόβον τῶν ᾿Ιουδαίων, ἦλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον, καὶ λέγει αὐτοῖς· εἰρήνη ὑμῖν.
20 καὶ τοῦτο εἰπὼν ἔδειξεν αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ τὴν πλευρὰν αὐτοῦ. ἐχάρησαν οὖν οἱ μαθηταὶ ἰδόντες τὸν Κύριον.
21 εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς πάλιν· εἰρήνη ὑμῖν. καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς.
22 καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς· λάβετε Πνεῦμα ῞Αγιον·
23 ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται.
24 Θωμᾶς δὲ εἷς ἐκ τῶν δώδεκα, ὁ λεγόμενος Δίδυμος, οὐκ ἦν μετ’ αὐτῶν ὅτε ἦλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς.
25 ἔλεγον οὖν αὐτῷ οἱ ἄλλοι μαθηταί· ἑωράκαμεν τὸν Κύριον. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύσω.
26 Καὶ μεθ’ ἡμέρας ὀκτὼ πάλιν ἦσαν ἔσω οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ Θωμᾶς μετ’ αὐτῶν. ἔρχεται ὁ ᾿Ιησοῦς τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον καὶ εἶπεν· εἰρήνη ὑμῖν.
27 εἶτα λέγει τῷ Θωμᾷ· φέρε τὸν δάκτυλόν σου ὧδε καὶ ἴδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε τὴν χεῖρά σου καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου, καὶ μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός.
28 καὶ ἀπεκρίθη Θωμᾶς καὶ εἶπεν αὐτῷ· ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου.
29 λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· ὅτι ἑώρακάς με, πεπίστευκας· μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες.
30 Πολλὰ μὲν οὖν καὶ ἄλλα σημεῖα ἐποίησεν ὁ ᾿Ιησοῦς ἐνώπιον τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ἃ οὐκ ἔστι γεγραμμένα ἐν τῷ βιβλίῳ τούτῳ·
31ταῦτα δὲ γέγραπται ἵνα πιστεύσητε ὅτι ᾿Ιησοῦς ἐστιν ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, καὶ ἵνα πιστεύοντες ζωὴν ἔχητε ἐν τῷ ὀνόματι αὐτοῦ».
Απόδοση
Ήταν προς το βράδυ εκείνης της ημέρας, της πρώτης ημέρας της εβδομάδος και ενώ οι θύρες ήσαν κλεισμένες, εκεί πού ήσαν μαζεμένοι οι μαθηταί για το φόβο από τους Ιουδαίους, ήλθε ο Ιησούς και στάθηκε στη μέση και τους λέγει: Ειρήνη σε σας.
Και όταν τους είπε αυτό, ύστερα τους έδειξε τα χέρια και την πλευρά του. Χάρηκαν λοιπόν οι μαθηταί, όταν είδαν τον Κύριο.
Τους είπε λοιπόν πάλιν ο Ίησούς «Ειρήνη σε σας». Καθώς ο Πατέρας έστειλε εμένα, έτσι κι εγώ στέλνω εσάς.
Και όταν είπε αυτό, εφύσηξε στο πρόσωπο τους και τους λέγει: Λάβετε Άγιο Πνεύμα. Σ’ οποίους θα αφήσετε τις αμαρτίες θα είναι σ’ αυτούς αφημένες· σ’ οποίους τις κρατάτε, μένουν ασυγχώρητες. Ο Θωμάς, ένας από τους δώδεκα, πού λεγόταν Δίδυμος, δεν ήταν μαζί με αυτούς, όταν ήλθε ο Ιησούς. Του έλεγαν λοιπόν οι άλλοι μαθηταί. «Είδαμε τον Κύριο».
Και ο Θωμάς είπε· Αν δεν ιδώ στα χέρια του το σημάδι από τα καρφιά και αν δεν βάλω το δάχτυλο μου στο σημάδι των καρφιών, αν δεν βάλω το χέρι μου στην πλευρά του, ποτέ δεν θα πιστεύσω.
Ύστερα από οκτώ ήμερες ήσαν πάλιν μαζεμένοι μέσα οι μαθηταί του Χριστού και μαζί μ’ αυτούς ήταν και ο Θωμάς. Έρχεται ο Ιησούς, ενώ οι θύρες ήσαν κλεισμένες και στάθηκε στη μέση και είπε: «Ειρήνη σε σας».
Ύστερα λέγει στον Θωμά· «Φέρε εδώ το δάχτυλο σου και δες τα χέρια μου και φέρε και βάλε το χέρι σου στην πλευρά μου, και μη γίνεσαι άπιστος, αλλά να είσαι πιστός».
Και αποκρίθηκε ο Θωμάς και είπε: «Ο Κύριος μου και ο θεός μου». Του λέγει ο Ιησούς- Επίστευσες, επειδή με είδες. Χαρά σε εκείνους, πού δεν με είδαν και επίστευσαν».
ΠΗΓΗ: http://anavaseis.blogspot.gr/2012/04/blog-post_6335.html
