OMIΛΙΑ στην ΚΥΡΙΑΚΗ της ΤΥΡΙΝΗΣ, Μτθ, στ΄, 14-21**, 17-03-2013
Του (+) π. Νικολάου Φαναριώτη*
«…Τη αυτή ημέρα ανάμνησιν ποιούμεθα της από του Παραδείσου της τρυφής εξορίας του πρωτόπλαστου Αδάμ», (Συναξάριο του Τριωδίου).
Εάν αυτό, δηλαδή την εξορία των προγόνων μας από τον Παράδεισο, την θεωρούμε αιτία χαράς και ξεφαντώματος, τότε μοιάζουμε με τον σαλίγκαρο, που όταν ψήνεται στα κάρβουνα τραγουδάει, τότε είμαστε άξιοι της τύχης μας. Ας είναι. Σήμερα η εκκλησία κάνει ανάμνηση νηστείας και όχι τελευταίας αποκριάς!! Η ιδιότυπη αυτή νηστεία, είναι εντολή προσωπική του Θεού προς τον Αδάμ και είναι νηστεία προ της πτώσεως των Πρωτόπλαστων. Και κατά τον Μ. Βασίλειον «το ου φάγεσθε, νηστείας εστίν εντολή».
Το περιστατικό έχει ως εξής:
Γεν., β΄: «15 Και έλαβε Κύριος ο Θεός τον άνθρωπον, όν έπλασε, και έθεσεν αυτόν εν τω Παραδείσω της τρυφής, εργάζεσθε αυτόν και φυλάσσειν. 16. Και ενετείλατο Κύριος ο Θεός τω Αδάμ λέγων από παντός ξύλου του εν τω παραδείσω βρώση φαγεί, 17. απο δε του ξύλου του γινώσκειν καλόν και πονηρόν, ου φάγεσθε απ’ αυτού, ή δ’ αν ημέρα φάγητε απ΄αυτού, θανάτω αποθανείσθε», Γεν., β΄, 15-17.
Όλο το νόημα της Νηστείας της Τυροφάγου βρίσκεται στο κείμενο αυτό. Και όσα σημαντικά αναφέρονται, έχουν το κύρος εντολής –«ενετείλατο Κύριος ο Θεός»- και έχει ιδιαίτερη σημασία για μας τους χριστιανούς, γιατί η παράβασις συνεπάγεται θάνατον –«θανάτω αποθανείσθε». Δύο πράγματα αναφέρονται: η εργασία και η φύλαξις –«εργάζεσθε αυτόν και φυλάσσειν».
1ον: Η εργασία ήταν και είναι ιερατική. Ο Παράδεισος δεν είχε ανάγκη από κηπουρό, όπως και τα παρθένα δάση, που δεν έχει πατήσει το πόδι του ο άνθρωπος, δεν έχουν ανάγκη από καλλιεργητές. Παράδειγμα: τα ενυδρεία και τα ψάρια γλείφτες.
2ον: Η Φύλαξη. Να τον φυλάξει από ποιόν; Ληστές δεν υπήρχαν, ούτε κανείς να τον επιβουλεύεται, ούτε αυτός ο διάβολος δεν είχε κανένα δικαίωμα. Γι’ αυτό και χρησιμοποίησε την Εύα, για να μπάσει την νάρκη και να τον ανατινάξει.
Δηλαδή το «εργάζεσθε και φυλάσσειν», σήμαινε: Να τον φυλάξεις από τον εαυτό σου και για τον εαυτό σου. Ο Αδάμ είχε πάρει προσωπικά την εντολή –«και ενετείλατο Κύριος ο Θεός τω Αδάμ». Ήτοι του έδωσε ασφαλιστικά μέτρα. Γράφει ο Σεβηριανός: «φυλάττειν από τίνος; Ληστής ουκ ην, ουδέ ο επιβουλεύων, αλλ’ ίνα φυλάξει αυτόν εαυτώ». Και αυτό ισχύει για κάθε επιχειρηματία που σκοπεύει να προσλάβει συνέταιρο.
Κύριος ο Θεός, σαν καλός κηδεμόνας, έκανε ότι θα έκανε ο φρόνιμος ιδιοκτήτης για να φυλάξει την ηλεκτρική εγκατάσταση από νεαρούς ενοίκους. Βάζει μια ασφάλεια. Οπότε στο πρώτο βραχυκύκλωμα θα γίνει σκοτάδι και όχι πυρκαγιά, και έτσι δεν θα καούν οι ένοικοι. Η εντολή «ου φάγεσθε» ήταν ασφάλεια και όχι τιμωρία. Δεν τους την είχε στημένη στη γωνία. Έτσι όταν οι πρωτόπλαστοι έκαψαν την ασφάλεια, ο κόσμος οδηγήθηκε στο σκοτάδι, για να μην οδηγηθεί στην πυρκαγιά, δηλαδή στην κόλαση, που ήταν ήδη έτοιμη για τον διάβολο -«το πυρ το εξώτερον, το ητοιμασμένον τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού» ΜΤΘ, κε΄, 41.
Αγαπητοί μου, εάν ο κόσμος εξακολουθεί να βυθίζεται ακόμα στο σκοτάδι, είναι γιατί το προπατορικό αμάρτημα είναι διαρκές και όχι στιγμιαίο. Και σήμερα ο άνθρωπος εξακολουθεί να καίει την ασφάλεια της νηστείας, και μάλιστα χωρίς δικαιολογία. Aπόδειξις η σημερινή λευκή νηστεία της Τυρινής.
Πιό απλά: Παράδειγμα. Τι έκαμαν οι πρωτόπλαστοι; Έφαγαν ένα τρόφιμο που ήταν απαγορευμένο και δεν το είχαν ανάγκη, και έκαψαν την ασφάλεια και βρέθηκαν στο σκοτάδι.
Τι κάνουμε εμείς σήμερα; Τρώμε ένα τρόφιμο απαγορευμένο, το κρέας, που δεν το έχουμε ανάγκη -γιατί υπάρχει πλήθος από άλλα τρόφιμα που το υπερκαλύπτουν- και έτσι καίμε την ασφάλεια που λέγεται «λευκή νηστεία».
Εάν τώρα συμβεί πυρκαγιά, ατομική ή κοινωνική, ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματα του.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.
Υστερόγραφο: «Tην ανάμνησιν ταύτην οι άγιοι Πατέρες ημών, προ της αγίας ενέταξαν Τεσσαρακοστής, ωσανεί αυτοίς δεικνύοντες πράγμασιν, όσον το της νηστείας φάρμακoν, τη ανθρωπίνη φύσει ωφέλιμον, και όσον πάλιν το από της αδηφαγίας αισχρόν».
ΑΜΗΝ.
* Εκοιμήθη, με διαύγεια πνεύματος, Σάββατο βράδυ –12/09/2015-, παραμονή της Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Ας έχουμε την ευλογία του μακαριστού όντως ορθοδόξου ιερέα της Πάτρας… για 40+ έτη στο Ιερό Μετόχι του Οσίου Λουκά, κοντά στην Ομόνοια της Πάτρας…
Εὐαγγέλιο Κυριακής τῆς τυρινῆς, Μτθ. στ΄ 14-21
Πρωτότυπο
«14 Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος·
15 ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν.
16 Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν.
17 σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι,
18 ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων, ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ.
19 Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι·
20 θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν·
21 ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν».
Μετάφραση – Απόδοση
«14 Εἶπε ὁ Κύριος· ἂν συγχωρήσετε τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὰ παραπτώματά τους, θὰ σᾶς συγχωρήσει κι ἐσᾶς ὁ οὐράνιος Πατέρας σας.
15 ῍Αν ὅμως δὲν συγχωρήσετε στοὺς ἀνθρώπους τὰ παραπτώματά τους, οὔτε κι ὁ Πατέρας σας θὰ συγχωρήσει τὰ δικά σας παραπτώματα.
16 ῞Οταν νηστεύετε, νὰ μὴ γίνεστε σκυθρωποί, ὅπως οἱ ὑποκριτές, ποὺ παραμορφώνουν τὴν ὄψη τους γιὰ νὰ δείξουν στοὺς ἀνθρώπους πὼς νηστεύουν. Σᾶς βεβαιώνω πὼς ἔτσι ἔχουν κιόλας λάβει τὴν ἀνταμοιβή τους.
17᾿Εσύ, ἀντίθετα, ὅταν νηστεύεις, περιποιήσου τὰ μαλλιά σου καὶ νίψε τὸ πρόσωπό σου,
18 γιὰ νὰ μὴ φανεῖ στοὺς ἀνθρώπους ἡ νηστεία σου, ἀλλὰ στὸν Πατέρα σου, ποὺ βλέπει τὶς κρυφὲς πράξεις· καὶ ὁ Πατέρας σου, ποὺ βλέπει τὶς κρυφὲς πράξεις, θὰ σοῦ τὸ ἀνταποδώσει φανερά.
19 Μὴ μαζεύετε θησαυροὺς πάνω στὴ γῆ, ὅπου τοὺς ἀφανίζει ὁ σκόρος καὶ ἡ σκουριά, κι ὅπου οἱ κλέφτες κάνουν διαρρήξεις καὶ τοὺς κλέβουν.
20 ᾿Αντίθετα, νὰ μαζεύετε θησαυροὺς στὸν οὐρανό, ὅπου δὲν τοὺς ἀφανίζουν οὔτε ὁ σκόρος οὔτε ἡ σκουριά, κι ὅπου οἱ κλέφτες δὲν κάνουν διαρρήξεις καὶ δὲν τοὺς κλέβουν.
21 Γιατὶ ὅπου εἶναι ὁ θησαυρός σας ἐκεῖ θὰ εἶναι καὶ ἡ καρδιά σας».
Πίνγκμπακ: OMIΛΙΑ στην ΚΥΡΙΑΚΗ της ΤΥΡΙΝΗΣ | basilkaf