ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΖΑΚΧΑΙΟΥ, ΙΕ΄ΛΟΥΚΑ, (ΛΚ, ΙΘ, 1-10**, 22-01-2012).

Του (+) π. Νικολάου Φαναριώτη*

«Σήμερον σωτηρία τώ οίκω τούτω εγένετο…», Λκ΄, ιθ, 10.

Σήμερα ο Χριστός πραγματεύεται την σωτηρία του ανθρώπου. Δηλ. ο Χριστός  δεν θέλει στην Βασιλεία του ανθρώπους ανάπηρους, χαλασμένους, διαλυμένους.

Και τούτο γιατί σωτηρία θα πει ολοκλήρωση (σώος=ολόκληρος ), γι’ αυτό το τονίζει στο τέλος: «Σήμερον σωτηρία τώ οίκω τούτω εγένετο».

Ο Ζακχαίος ήταν ένας κοσμικός της Ιουδαϊκής κοινωνίας. Ήταν ένας ειδωλολάτρης με καπέλο ιουδαϊκό, όπως και οι Φαρισαίοι, δηλ. στην θεωρία Ιουδαίος και στην πράξη ειδωλολάτρης. Δηλαδή ένας κάτοικος της Iεριχούς, κοσμικά καταξιωμένος, αλλά χωρίς ηθικές αναστολές. Όπως είμαστε δυστυχώς οι περισσότεροι από μας, ειδωλολάτρες με καπέλο χριστιανικό.

Η Γραφή δίνει τα στοιχεία του: το όνομα του, το επάγγελμα, την οικονομική του κατάσταση: Ζακχαίος (καθαρός), αρχιτελώνης, πλούσιος, καλό όνομα, κερδοφόρο επάγγελμα, πολλά λεφτά. Ό,τι χρειάζεται για να καταταγεί στην συνομοταξία των διαπλεκομένων όλων των εποχών. Είχε όμως και κάτι άλλο, που ελάχιστοι από μας το διαθέτουμε. Ότι ήταν τίμιος με τον εαυτό του  και με την συνείδηση του.

Ναι μεν είχε χρήμα -που το βρήκε το χρήμα;-, ναι μεν έφτασε αρχιτελώνης, πως το κατάφερε,  πως το κατόρθωσε αυτό; ΟΛΑ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΑ. Και τέλος η απόφαση ότι δεν θα εύρισκε άκρη αν δεν  έβλεπε  τον ίδιο τον Χριστό και σαν ικανός επιχειρηματίας, που ήξερε να αρπάζει όλες τις ευκαιρίες, άρπαξε κι αυτήν, που όμως ήταν η τελειωτική.

Μέχρι τότε, δηλαδή επί 3 χρόνια, άκουγε και μάθαινε για τον Χριστό από τους έμπορους που περνούσαν από το τελωνείο του, είχε συγκεντρώσει πολλές πληροφορίες για τον Χριστό και περί του Χριστού, ώστε να σχηματίσει θεωρητικά μια σφαιρική εικόνα γι’ Αυτόν.

Πολλοί από μας θέλουμε να μάθουμε πολλά για τον Χριστό, είτε από ομιλίες, είτε από τηλεοράσεις, είτε από συζητήσεις, είτε για να Τον υπερασπιστούμε σε θρησκευτικές λογομαχίες της στιγμής, είτε για να Τον χρησιμοποιήσουμε, όταν Τον χρειαστούμε σε υλικά  και επίγεια κοινωνικά πράγματα, (οικιακός βοηθός).

Αλλά, όσο έμενε στο θεωρητικό πεδίο, τίποτε δεν μπορούσε να βγάλει το θετικό, το τίμιο, το αμερόληπτο απ’ αυτά. Ήξερε πολλά περί Χριστού, αλλά δεν ήξερε τον ίδιο τον Χριστό, όπως πολλοί από μας. Σαν έξυπνος επιχειρηματίας, κατάλαβε ότι καμία έρευνα αυτού του είδους δεν μπορεί να μας αποκαλύψει το ποιός είναι πραγματικά. «Εζήτει ιδείν τον Ιησούν τις εστίν». Γιατί ο  Χριστός δεν ανακαλύπτεται: ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ.

Τα πράγματα άλλαξαν όταν εγκατέλειψε το θεωρητικό πεδίο (την έρευνα), και αποφάσισε να γίνει πρακτικός: «…και προδραμών έμπροσθεν ανέβει επί συκομορέαν ίνα ίδη αυτόν». Τότε προσήλκυσε το ενδιαφέρον του Χριστού και όταν ο Χριστός ασχοληθεί, τα γεγονότα εξελίσσονται ραγδαία:  «Και ως ήλθαν επί τον τόπον αναβλέψας ο Ιησούς είδεν αυτόν και είπε προς αυτόν. Ζακχαίε, σπεύσας κατάβηθι σήμερον γαρ εν τω οίκω σου δει με μείναι. Και σπεύσας κατέβη, και υπεδέξατο αυτόν χαίρων».

Οι εχθροί του Χριστού έχυσαν το δηλητήριο τους: «Παρά αμαρτωλώ ανδρί εισήλθε καταλύσαι». Αλλά ο Ζακχαίος κατέπληξε τους πάντες: «Σταθείς δε Ζακχαίος είπε προς τον Κύριον ιδού τα ημίση των υπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοις πτωχοίς και ει τινός τι εσυκοφάντησα αποδίδωμι τετραπλούν. Είπε δε προς αυτόν ο Ιησούς, ότι σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτω  εγένετο».

Προσέξτε: Δεν εσώθη επειδή έδωκε στους φτωχούς. Ούτε επειδή αποκατέστησε τους αδικηθέντας. Δηλαδή  δεν πληρώθηκε ο Χριστός  για να δώσει την σωτηρία. Αλλά επειδή εσώθη δωρεάν από τον Χριστό, γι’ αυτό από φιλοτιμία και ευγνωμοσύνη έδωκε στους φτωχούς, και αποκατέστησε τις αδικίες του.

Δεν είναι κακό να ασχοληθεί κανείς θεωρητικά με τον Χριστό, υπό τον όρο να είναι τίμιος με τον εαυτόν του. Ο ίδιος ο Χριστός δεν το αρνείται: «ερευνάτε τας Γραφάς, ότι υμείς δοκείτε εν αυταίς ζωήν αιώνιον έχειν και εκείναι εισίν αι μαρτυρούσαι περί εμού», Ιω, ε, 39. Το «πίστευε και μη ερεύνα» δεν υπάρχει πουθενά στην Γραφή, είναι των Ιησουϊτών, αλλά λέει, προσέξτε: αυτά αναφέρονται στα περί εμού, περιγραφικά, και όχι σε μένα ουσιαστικά: «και ου θέλετε ελθείν προς με, ίνα ζωήν έχειτε», Ιω. Ε΄40.

Από τη στιγμή όμως που θα κάνειs κάτι γι΄Αυτόν, («για τους αδελφούς του τους  ελαχίστους…», Μτθ, Κε΄, 40), κάτι το πρακτικό, θα τον νιώσεις κοντά σου, όπως ο Ζακχαίος και όπως όλοι οι άγιοί μας.

Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕΝ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ με τίποτα, ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ, ΦΑΝΕΡΩΝΕΤΑΙ. Το πότε, μην το ψάχνεις. Θα ‘ρθή μόνο του, την ώρα που εσύ δεν το περιμένεις.  

Ο Ζακχαίος έζησε χρόνια πολλά… Η παράδοσις λέει ότι, από ευγνωμοσύνη, κουβαλούσε νερό και πότιζε την συκομορέα. Τέλος ακολούθησε τον απόστολο Πέτρο υπό του οποίου εχειροτονήθη μετά ταύτα Επίσκοπος Καισαρείας. Η μνήμη του εορτάζεται στις 20 Απριλίου.

ΑΜΗΝ.

* Εκοιμήθη με διαύγεια πνεύματος Σάββατο βράδυ –12/09/2015-, παραμονή της Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Ας έχουμε την ευλογία του μακαριστού όντως ορθοδόξου ιερέα της Πάτρας… για 40+ έτη στο Ιερό Μετόχι του Οσίου Λουκά, κοντά στην Ομόνοια της Πάτρας…

**  ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ (Του Ζακχαίου), Ευαγγ. ανάγνωσμα: Λκ. ιθ, 1-10.

Πρωτότυπο κείμενο

«1 Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ διήρχετο ὃ Ἰησοῦς τὴν Ἱεριχῶ· καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι καλούμενος Ζακχαῖος, καὶ αὐτὸς ἢν ἀρχιτελώνης, καὶ οὗτος ἢν πλούσιος,

2 καὶ ἐζήτει ἰδεῖν τὸν Ἰησοῦν τίς ἐστι, καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ὅτι τῇ ἡλικίᾳ μικρὸς ἤν.

3 Καὶ προδραμὼν ἔμπροσθεν ἀνέβη ἐπὶ συκοκομορέαν, ἵνα ἴδῃ αὐτόν, ὅτι δι’ ἐκείνης ἤμελλε διέρχεσθαι.

4 Καὶ μόλις ἦλθεν ἐπὶ τὸν τόπον, ἀναβλέψας ὃ Ἰησοῦς εἶδεν αὐτὸν καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν·

5 Ζακχαῖε, σπεύσας καταβῆθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ μὲ μείναι.

6 Καὶ σπεύσας κατέβη, καὶ ὑπεδέξατο αὐτὸν χαίρων.

7 Καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ὅτι παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθε καταλύσαι.

8 Σταθεὶς δὲ Ζακχαῖος εἶπε πρὸς τὸν Κύριον·

9 Ἰδοὺ τὰ ἤμιση τῶν ὑπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοῖς πτωχοῖς καὶ εἴ τινος τὶ ἐσυκοφάντησα, ἀποδίδωμι εἰς τετραπλοῦν.

10 Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς ὅτι σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο, καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς Ἀβραάμ ἐστιν. Ἦλθε γὰρ ὃ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητήσαι καὶ σώσαι τὸ ἀπολωλός».

Μετάφραση

«1 Εκείνο τον καιρό περνούσε ο Ιησούς μέσα από την Ιεριχώ. Και να ένας άνθρωπος που τον έλεγαν Ζακχαίο και αυτός ήταν αρχιτελώνης και επομένως πλούσιος.

2 Και ζητούσε να δει τον Ιησού ποιος είναι και δεν μπορούσε, εξαιτίας του κόσμου και επειδή ήταν μικρόσωμος.

3 Έτρεξε λοιπόν μπροστά και ανέβηκε σε μια συκομουριά για να τον δει, γιατί από κει θα περνούσε.

4 Και μόλις ήλθε σε κείνο το μέρος, σήκωσε τα μάτια του ο Ιησούς και τον είδε και του είπε·

5 Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί σήμερα πρέπει να μείνω στο σπίτι σου.

6 Και ο Ζακχαίος κατέβηκε αμέσως και υποδέχτηκε τον Ιησού με χαρά.

7 Όλοι τότε που το είδαν τούτο εγόγγυζαν και έλεγαν πως μπήκε να φιλοξενηθεί στο σπίτι ενός αμαρτωλού ανθρώπου.

8 Ο Ζακχαίος όμως στάθηκε μπροστά στον Ιησού και του είπε·

9 Να τα μισά από τα υπάρχοντα μου, Κύριε, τα δίνω στους φτωχούς· και αν τύχει και έκλεψα κανενός του το δίνω πίσω τετραπλάσιο.

10 Τότε του είπε ο Ιησούς· Σήμερα έγινε σωτηρία σε τούτο το σπίτι, γιατί και αυτός είναι παιδί του Αβραάμ. Γιατί ο υιός του ανθρώπου ήλθε για να ψάξει να βρει και να σώσει τους χαμένους».

ΠΗΓΗ: http://paroutsas.jmc.gr/project/religion/gospels/gsp%20(16).htm