Με αλλεπάλληλους «εκσυγχρονισμούς» κατεδαφίζεται η Ανώτατη Εκπαίδευση
Του Λάζαρου Απέκη*
Με στόχο μια νέα «μεταρρύθμιση» της Ανώτατης Εκπαίδευσης και με τον «Εθνικό και Κοινωνικό Διάλογο» να έχει ξεκινήσει, ο αρμόδιος υπουργός δήλωσε:
«Οφείλουμε να αναζητήσουμε λύσεις που θα αντιπαρατίθενται στα ξεπερασμένα στερεότυπα και αναχρονιστικές νοοτροπίες που καταδυναστεύουν την κοινωνία και ειδικότερα την εκπαίδευση».
Και, για να μην ονειροβατούμε, πρόσθεσε:
«Η αντιμετώπιση δομικών προβλημάτων της εκπαίδευσης συναρτάται με την έκθεση του ΟΟΣΑ για την αξιολόγηση της εκπαίδευσης στη βάση των βέλτιστων διεθνών πρακτικών».
Ομως, με τους ίδιους στόχους, τα ίδια «εργαλεία» και τις οδηγίες των εμπειρογνωμόνων του ΟΟΣΑ πορεύτηκε και ο Γ. Παπανδρέου το 1995, ως υπουργός Παιδείας, για τις «μεταρρυθμίσεις» που ακολούθησαν.
Με τα «εργαλεία» του ΟΟΣΑ και τις κατευθύνσεις της Ε.Ε. έγιναν οι «μεταρρυθμίσεις» Γιαννάκου και η επιχείρηση αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος, που απέτρεψε το πανεπιστημιακό και ευρύτερα εκπαιδευτικό κίνημα.
Με τα ίδια «εργαλεία» είναι «χτισμένος» και ο νόμος Διαμαντοπούλου του 2011, για να «αλλάξει το DNA» της Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Ολες αυτές οι «μεταρρυθμίσεις» κρίθηκαν και αποδείχθηκαν, όπου και όσο εφαρμόστηκαν, καταστροφικές για την Ανώτατη Εκπαίδευση και την έρευνα.
Γι’ αυτό και οι πανεπιστημιακές δυνάμεις που διεκδικούμε δημόσιο δωρεάν και δημοκρατικό πανεπιστήμιο –μαζί τότε με πολλούς από εκείνους που σήμερα συμμετέχουν ή υποστηρίζουν ή ανέχονται την κυβέρνηση– αγωνιστήκαμε για την αποτροπή και τη μη εφαρμογή αυτών των «μεταρρυθμίσεων».
Το ιδεολογικό περικάλυμμα αυτών των «εκσυγχρονιστικών» επιθέσεων είναι ότι ο κόσμος αλλάζει ραγδαία –μετασχηματίζεται– και ότι η παιδεία συνολικά και η Ανώτατη Εκπαίδευση και η έρευνα ιδιαίτερα, πρέπει να «εκσυγχρονιστούν» καταλλήλως.
Αυτές οι εξελίξεις παρουσιάζονται σαν φυσικά φαινόμενα, στα οποία η κοινωνία πρέπει να προσαρμοστεί, ενώ πρόκειται για την επιβολή πολιτικών που τα επιτελεία του διεθνούς μεγάλου κεφαλαίου σχεδιάζουν και κάποιοι εφαρμόζουν πειθήνια (κάποιοι ίσως με «δυσφορία»).
Πρόκειται για τον «εκσυγχρονισμό» που έχει ως «παράπλευρες απώλειες» την παιδική φτώχεια στο 37%, την ανεργία των νέων στο 60%, τη μετανάστευση δεκάδων χιλιάδων επιστημόνων χωρίς ελπίδα επιστροφής, το 40% των ανασφάλιστων, την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, την υποτέλεια.
Είναι, από το 2010, το «κούρεμα» του 75% (!) της δημόσιας χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, η απομείωση κατά περίπου 30% των διδασκόντων τους, με συνέπεια την προϊούσα υποβάθμιση, την απαξίωση και εμπορευματοποίησή τους.
Πρόκειται για τον «εκσυγχρονισμό» που «αφουγκράζεται» τις απαιτήσεις της «αγοράς» και επιδιώκει να γυρίσει το κοινωνικό κοντέρ αιώνες πίσω.
Για να γίνει, όπως τότε, πλήρως ανεξέλεγκτη η εκμετάλλευση της εργασίας, με εργαζόμενους οι οποίοι, ενώ θα αντιμετωπίζουν μεσαιωνικές συνθήκες εργασίας, θα διαθέτουν σύγχρονες «δεξιότητες» – όχι όμως ολοκληρωμένες επιστημονικές γνώσεις, ώστε να είναι αναλώσιμοι μαζί με τα εφόδιά τους.
Γι’ αυτές τις πολιτικές, οι ολοκληρωμένες επιστημονικές γνώσεις που αντέχουν στον χρόνο είναι και δαπανηρές για το κράτος αλλά και «επικίνδυνο» εφόδιο για τους νέους.
Πρόκειται για τη στρατηγική που εξασφαλίζει την ηγεμονία και το κέρδος της ελίτ του μεγάλου κεφαλαίου και την ευημερία των κοινωνικών ομάδων και των συστημάτων που την υπηρετούν και παρασιτούν γύρω από αυτήν.
Αυτές είναι οι «βέλτιστες διεθνείς πρακτικές» του ΟΟΣΑ, στις οποίες καταφεύγει και η σημερινή κυβέρνηση, ενώ πριν, για τον ΣΥΡΙΖΑ, η αποτροπή τους αποτελούσε διακηρυγμένο λόγο ύπαρξης.
Καταφεύγει επίσης και στον Α. Λιάκο, ο οποίος όχι μόνον πρωτοστάτησε στην κίνηση των 1.000 «προθύμων» για τη «μεταρρύθμιση» Γιαννάκου με τον νόμο-πλαίσιο και στη συνταγματική αναθεώρηση, αλλά υπήρξε και συνεργάτης του μεγάλου «εκσυγχρονιστή» Κ. Σημίτη και πρόεδρος του Ομίλου Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Ελληνικής Κοινωνίας.
Η κατάστασηστην Ανώτατη Εκπαίδευση είναι ήδη ζοφερή από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν.
Η νέα «μεταρρύθμιση» της Ανώτατης Εκπαίδευσης που ανέλαβε να διεκπεραιώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛΛ., αν δεν αποτραπεί από τις μαχόμενες δυνάμεις του Πανεπιστημίου με τη στήριξη της καθημαγμένης κοινωνίας, θα ολοκληρώσει τη δρομολογημένη μετατροπή της Παιδείας σε παροχή υπηρεσιών κατάρτισης, των φοιτητών σε πελάτες που τις αγοράζουν (αν έχουν τη δυνατότητα) και των ιδρυμάτων σε αυταρχικές εμπορικές επιχειρήσεις.
Οπως χρόνια τώρα επιμένουν οι «εκσυγχρονιστές», παλαιοί και νεόκοποι, κάθε απόχρωσης.
Ο «διάλογος» με τους προκαθορισμένους στόχους πρέπει να καταγγελθεί.
Οι πολιτικές αυτές δεν βελτιώνονται, μόνο ανατρέπονται.
* Ο Λάζαρος Απέκης ήταν πρώην πρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ και είναι ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών, 21 Ιανουαρίου 2016. Το είδα: 23-01-2016, http://www.elaliberta.gr/%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/908-%C2%AB%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82%C2%BB-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CE%B8%CE%AD%CE%BC%CE%B1-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B6%CE%B5%CE%B9%E2%80%A6
