ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΕΣ
Του Απόστολου Παπαδημητρίου
Η γαλλική επανάσταση σηματοδότησε το πέρασμα σε νέα εποχή για τον δυτικό κόσμο, την εποχή της νεωτερικότητας. Η ανατροπή της φεουδαρχίας και η κατάπτωση της από καιρό σαθρής τάξης των «ευγενών» έφερε στην εξουσία την άπληστη για οικονομικά «αγαθά» αστική τάξη των, αναμφισβήτητα, τόσο ικανών όσο και αδιστάκτων. Παρά τις παλινωδίες, τις διαφορετικότητες και τις ισχυρές αντιθέσεις στα πλαίσια του αναδυομένου κατά τον 19ο αιώνα εθνικισμού, η αστική τάξη πορεύτηκε με βάση κοινά «ιδανικά» και κοινούς στόχους τόσο εντός, όσο και εκτός του χώρου των λαών, τους οποίους υπετίθετο ότι αντιπροσώπευε: Άγρια εκμετάλλευση και συσσώρευση του πλούτου της γης στα χέρια των ολίγων.
Η κοινωνική αδικία υπό καθεστώς, υποτίθεται, ελευθεριών πλέον, γιγαντώθηκε κατά την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης. Όμως, όπως γράψαμε, οι αστοί δεν έπασχαν από την, ως εκ του εκφυλισμού, κραυγαλέα ανεπάρκεια των «ευγενών». Συνειδητοποίησαν έγκαιρα, ακόμη και στη Γαλλία, ότι έπρεπε να συμπορεύονται με τους θρησκευτικούς ηγέτες, παρά την αντιπάθειά τους προς τη θρησκεία, προκειμένου αυτοί να κατευνάζουν τις όποιες αντιδράσεις του ποιμνίου τους εκ της κοινωνικής αδικίας. Οι θρησκευτικοί ηγέτες, εθισμένοι στη σύμπλευση με την κοσμική εξουσία κατά τον Μεσαίωνα, δέχθηκαν με ευχαρίστηση τη σύμπλευση. Μάλιστα η άνοδος του αγρίου καπιταλισμού βρήκε και θρησκευτική δικαίωση στον προτεσταντικό, κυρίως, κόσμο μέσω του κηρύγματος ότι η υλική ευμάρεια είναι ευλογία του Θεού προς τους πιστούς! Τη συνοδοιπορεία αυτή, την άκρως αντιευαγγελική, έλαβε ως αφορμή ο Μάρξ, όχι μόνο για να καταγγείλει τις άθλιες συνθήκες εργασίας, ακόμη και παιδιών, στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις, αλλά και να αναλάβει τον αγώνα κατά της θρησκευτικής πίστης, την οποία θεώρησε κοινωνικό επιφαινόμενο, που δεν κατάφερε να αφανίσει, λόγω του συμβιβασμού με τους θρησκευτικούς ηγέτες, η αστική τάξη! Με ιδεολογικό όργανο τον ιστορικό υλισμό ο Μάρξ καλλιέργησε τον μεσσιανισμό της μετάβασης στον σοσιαλισμό με προϋπόθεση την αθεΐα και την πάλη των τάξεων!
Μετά την επικράτηση του κομμουνισμού στη Ρωσία, η οποία υπέστη βαρειά την τιμωρία για της αθλιότητες της τσαρικής αυλής, του φαύλου κλήρου και της υποτελούς στις δυτικές ιδέες διανόησης, ο πλανήτης φάνηκε να αλλάζει πορεία. Στη Δύση η απληστία των αστών, κυρίως τραπεζιτών, οδήγησε σε οικονομικές κρίσεις και σε πολεμικές συγκρούσεις, οι οποίες, αν και είχαν οικονομικά και μάλιστα υπερεθνικά αίτια, προβλήθηκαν ως συγκρούσεις εθνικιστικών τεράτων, τα οποία είχαν γιγαντωθεί κατά τον 20ο αιώνα. Στην καπιταλιστική Δύση οι οικονομικά ισχυροί δεν απώλεσαν το ελάχιστο από τη δύναμή τους κατά την άνοδο του ολοκληρωτισμού, αξιοποίησαν μάλιστα στο έπακρο την έξαρση του εθνικισμού για την αύξηση των κερδών τους. Στις χώρες, στις οποίες επικράτησαν ολοκληρωτικά καθεστώτα, οι θρησκευτικοί ηγέτες υπήρξαν υποστηρικτές αυτών καταφρονώντας μία ακόμη φορά καταφρόνησαν την περί ελευθερίας διδασκαλία του Χριστού! Στην κομμουνιστική Ανατολή, της Δύσης γέννημα και αυτή, καλλιεργήθηκε το ιδεολόγημα της προλεταριακής διεθνιστικής ενότητας, με το οποίο επιχειρήθηκε να σαρωθεί κάθε πατριωτική φλόγα παράλληλα προς τη θρησκευτική πίστη, η οποία δέχθηκε απηνή διωγμό, με συνέπεια στη χορεία των μαρτύρων της Εκκλησίας να προστεθούν πλήθος νεομαρτύρων.
Με τη λήξη του Β΄ μεγάλου πολέμου γιγαντώθηκε ο κομμουνιστικός κόσμος, καθώς πέρα από τις χώρες, που παραχωρήθηκαν σ’ αυτόν, κατά τη διανομή της λείας μεταξύ των ισχυρών εκ των νικητών, προσχώρησε και η Κίνα, ο γίγαντας της Ασίας. Ο Μπερντιάγεφ, Ρώσος στοχαστής και φυγάς στη Δυτική Ευρώπη, είχε προβλέψει ήδη το 1930 ότι το σοβιετικό καθεστώς θα υποταχθεί στη λαγνεία του καπιταλισμού σύντομα, θα παραμείνει όμως ως το τέλος εχθρικό προς τη θρησκευτική πίστη. Η κατάρρευση φαινόταν αδιανόητη ακόμη και στην αρχή της δεκαετίας του 1980.
Η Δύση με τη λήξη του Β΄ μεγάλου πολέμου κήρυξε τον «ψυχρό» πόλεμο κατά του κομμουνισμού. Ο ολοκληρωτισμός στο εσωτερικό της είχε συντριβεί και στις αποικίες τους οι μητροπόλεις είχαν παραχωρήσει ανεξαρτησία. Έτσι μπορούσαν πλέον να μονοπωλήσουν στον πλανήτη τα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας, αν και τα στραγγάλιζαν με τη νεοαποικιοκρατία, τη στήριξη δηλαδή διεφθαρμένων και φαύλων δικτατορικών καθεστώτων. Οι θρησκευτικοί ηγέτες υπήρξαν ένθερμοι υποστηρικτές των αστικών κομμάτων, προκειμένου από κοινού να αντιμετωπιστεί ο θανάσιμος εχθρός των αθέων κομμουνιστών (οι αστοί είχαν δείξει πολλά και απτά δείγματα της ευσέβειάς τους!). Οι προνομιούχοι λαοί, μεταξύ των οποίων και εμείς, απολάμβαναν την ευμάρεια και η αστική προπαγάνδα διαλαλούσε την ανωτερότητα του καπιταλιστικού συστήματος. Πού να σκεφθούμε ότι οι κρατούντες θυσίαζαν μέρος από τα υπερκέρδη τους εκ της καταληστεύσεως των λαών του τρίτου κόσμου, προκειμένου να εξασφαλίζουν κοινωνική ειρήνη στις μητροπόλεις και να αποκρούουν την προπαγάνδα του κομμουνιστικού καθεστώτος, το οποίο είχε αποτύχει παταγωδώς να φέρει την κοινωνική δικαιοσύνη, ενώ είχε στραγγαλίσει κατά τρόπο φρικτό την ελευθερία! Με το σύνθημα «ο άνθρωπος είναι ζώο που κάνει εργαλεία», δεν οικοδομείς παράδεισο! Η αστική προπαγάνδα συνέτριψε την κομμουνιστική με την ευμάρεια (την ευλογία, κατά τους αστούς, του Θεού!). Πλείστοι κομμουνιστές στη Δύση παραδόθηκαν ενωρίς και άνευ όρων στις αστικές σειρήνες! Ήδη είχε προπολεμικά επιχειρηθεί η σύζευξη του Μαρξ με τον Φρόυντ (το όνειρο του Βίλχελμ Ράιχ), από την οποία προέκυψε ως γόνος η «Ευρωαριστερά», με ελάχιστα μαρξιστικά και πλήθος φροϋδικών στοιχείων.
Κατά την τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα επήλθε η κατάρρευση του κομμουνισμού. Η αστική τάξη πανηγύρισε και όχι μόνο προπαγάνδισε την ανωτερότητα του καπιταλισμού (των προκλητικά πλέον αθέων), αλλά και επιχείρησε μία τρομακτική επίθεση κατά των κρατών με κύρια κατηγορία ότι το κράτος είναι ο πλέον ανίκανος εργοδότης! Καθώς το αντίπαλο δέος έχει εξαφανιστεί, το αστικό καθεστώς δεν έχει την ανάγκη των θρησκευτικών ηγετών, τους οποίους πλέον λίγοι σέβονται. Η αστική αθεΐα έχει διαποτίσει το χώρο της εκπαίδευσης, ιδιαίτερα της ανώτατης. Το αστικό κοινοβούλιο έχει υποκαταστήσει τον νομοθέτη Θεό και αφηνιασμένο προχωρεί σε μέτρα, που εγγυώνται την κατάρρευση των δυτικών κοινωνιών. Τώρα είναι η μεγάλη ευκαιρία οι κρατούντες να συγκεντρώσουν και πάλι, εκείνα, που, με πόνο ψυχής, είχαν διανείμει στους λαούς. Στη Δύση υπό όποια μορφή και αν εμφανίζεται η ευρωπαϊκή «Αριστερά», ένα είναι το βέβαιο: Αποδέχθηκε το πανούργο αστικό παιχνίδι εξουσίας. Συνεπώς οι ισχυροί κάθε άλλο παρά τρέμουν την άνοδό της σ’ αυτήν. Απεναντίας την αξιοποιούν κατά τον καλύτερο τρόπο. Μάλιστα επιχαίρουν, καθώς δεν έσβησε από τη μνήμη των «αριστερών» το χρέος να πολεμούν πίστη και πατρίδα, όπως ακριβώς επιθυμεί η νέα τάξη της μετανεωτερικότητας. Είναι το μόνο που οι «αριστεροί» ενθυμούνται από τον Μάρξ. Από την άλλη οι «συντηρητικοί» πολίτες παραμένουν καθηλωμένοι στο αστικό ιδεολόγημα: Η «Αριστερά» προκαλεί τη φθορά της κοινωνίας! Το διαίρει την κοινωνία και βασίλευε καλά κρατεί!
Στα διαδραματιζόμενα οι θρησκευτικοί ηγέτες έχουν αποδεχθεί μοιρολατρικά ρόλο κομπάρσου. Αυτό το τελευταίο είναι το μείζον πρόβλημα των δυτικών κοινωνιών, στις οποίες περιλαμβάνεται και η δική μας.
«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ», 18-01-2016
