Η προοπτική της ριζοσπαστικής αριστεράς μετά το εκλογικό αποτέλεσμα της 20ης Σεπτεμβρίου 2015
Του Αλέξανδρου Σταθακιού*
Πολύ μελάνι έχει χυθεί πριν και μετά τις εκλογές, σχετικά με τις κυβερνήσεις Τσίπρα και τον χαρακτήρα τους, αλλά και την προοπτική της Χώρας μας να απεμπλακεί κάποια στιγμή από την αναγκαστική και καταστροφική λιτότητα, αλλά και να εξέλθει από την de facto μετατροπή της σε αποικία χρέους. Αυτό υποτίθεται ότι μπορούσε να το πετύχει μια κυβέρνηση με πυρήνα την «ριζοσπαστική αριστερά», εάν εκπλήρωνε αυτή στην πράξη τα περιεχόμενα και των δύο όρων:
Ριζοσπάστης είναι αυτός, που συμμετέχοντας στο «σύστημα» αρνείται τα βασικά του χαρακτηριστικά και προσπαθεί, προωθώντας βαθιές τομές σ’ αυτό από μέσα, να το αλλάξει άρδην.
Αριστερός είναι αυτός που σε κάθε του βήμα βάζει μπροστά το δίκιο «του κόσμου της Εργασίας», πάνω και από ψευδεπίγραφες «σταθερότητες», ειδικά όταν εντείνουν την καταπίεση αυτών των κοινωνικών ομάδων.
Μέσα από την εμπλοκή μου σε αυτή την υπόθεση του «Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς» (κι εγώ μαζί με πολλούς άλλους) κλιμακωτά εισέπραττα βαθιές διαψεύσεις σχετικά με την δυνατότητα αυτού του συνασπισμού να πραγματώσει το περιεχόμενο της «Ριζοσπαστικής Αριστεράς». Δεν ήταν η κυβίστηση του Ιούλη από μόνη της, απλά αυτό το γεγονός έκοψε και το «τελευταίο κλαδί» που μπορούσε να «πιαστεί» κανείς, ώστε να οι ελπίδες να είναι πιο πολλές από τις διαψεύσεις.
Αναγκαστικά οι γραμμές αυτές έχουν ένα βιωματικό-προσωπικό τόνο, όπως έχουν και όλες οι κορυφαίες πολιτικές πράξεις: Όπως έλεγε ένας μεγάλος ηγέτης της αριστεράς, καθένας «αναμετράται με το μαξιλάρι του» για να προχωρήσει στα παραπέρα μεγάλα ή μικρά βήματα.
Και εγώ «με το μαξιλάρι μου παλεύω» από τις 21 Σεπτέμβρη μέχρι σήμερα, αλλά και με τον διάλογο με αρκετούς άλλους που κάτι περιμένουν ν’ αλλάξει, για να δω πως μπορεί να σταθεί η «ριζοσπαστική αριστερά» από εδώ και πέρα. Ειδικά τώρα που το σώμα των ψηφοφόρων φαίνεται να ενέκρινε «το σύστημα», που έμοιαζε να αμφισβητείται τα τελευταία 4 χρόνια. Απλά στην θέση της (προδομένης και αυτής) Σοσιαλδημοκρατίας έβαλε τον ΣΥΡΙΖΑ.
Μέσα σε ένα άγονο -φαινομενικά ίσως- τοπίο κάποιοι άνθρωποι αρχίζουμε να ονειρευόμαστε να στηθεί από την αρχή ένα μέτωπο δυνάμεων που κάποια στιγμή θα μπορέσει στην ουσία να φέρει βαθιές τομές. Να συνεισφέρει ώστε να γίνει επιτέλους μαχητικό αίτημα των καταπιεζόμενων πολιτών της Ελλάδας η κοινωνική δικαιοσύνη και όχι μια ευχή και ανάθεση στους «ειδικούς» από τον καναπέ. Να γίνει επιτέλους αντικείμενο πολιτικής διαπάλης ο ουσιαστικός εκδημοκρατισμός με στόχευση την συμμετοχή όλων στις διαδικασίες και όχι αναμονή «καθαρίσματος της βρωμιάς» από κάποιους άλλους.
Δηλαδή να ξαναμαζέψει με πιο δυναμικούς και καθαρούς όρους, όλο το πολιτικό κεφάλαιο που απαιτείται για να εμπιστευτεί ο εργαζόμενος, ο άνεργος, ο νεόφτωχος το αξίωμα με το οποίο όλοι ξεκινήσαμε: «Ο Άνθρωπος πάνω από τα κέρδη»!
Για να γίνει αυτό δεν φτάνει μόνο η τίμια διαφοροποίηση από τον εναπομείναν ΣΥΡΙΖΑ που διέστρεψε πλήρως το «συμβόλαιο» με το οποίο 4 χρόνια τώρα διεκδικούσε την διακυβέρνηση. Αυτό αναγκαστικά λόγω χρόνου έκανε η «Λαϊκή Ενότητα» και απέτυχε. Χρειάζεται να γίνουν –μετά από εξαντλητικό διάλογο- τομές, οι οποίες θα λαμβάνουν υπόψη την εμπειρία από το ανεπιτυχές ως προς τους στόχους της ριζοσπαστικής αριστεράς, εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ και θα «θεραπεύουν» όσα αποδείχτηκαν προβληματικά.
Αυτή τη φορά θα ασχοληθώ με ένα προβληματικό σημείο, κατά την γνώμη μου το σημαντικότερο.
Είναι μεγάλη ανάγκη να μην περάσει ξώφαλτσα το ερώτημα «πως συγκροτείται το πολιτικό υποκείμενο μιας τέτοιας πορείας, δηλαδή η ραχοκοκαλιά εμπνευσμένων, συντονισμένων και ουσιαστικά συνεργαζόμενων ανθρώπων που θα μπορέσουν να γίνουν πολιορκητικός κριός για την πραγματική άνοδο των καταπιεσμένων στην εξουσία και όχι απλές μαζώχτρες ψήφων».
Όλα αυτά τα χρόνια μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ έλαβα κλιμακωτά μεγάλες διαψεύσεις σε αυτό ακριβώς το ερώτημα.
Είδα «αρτηριοσκληρωτικούς» ή, το χειρότερο, περίεργα διαπλεκόμενους κομματικούς «ειδικούς» ή, ακόμα και «ειδικούς»-«κολλητούς μεγαλοστελεχών» να πολεμούν υπογείως, μέσω των μηχανισμών, τα αιτήματα που έφερναν τα μέλη του κόμματος- παιδιά των εργατικών ή ευρύτερα κοινωνικών αγώνων, αντί να διαλεχτούν ώριμα και ειλικρινά μαζί τους: Δηλαδή αν το αίτημα ήταν μερικό να προσπαθήσουν να το συνθέσουν με το γενικότερο, χωρίς όμως μικρομεγαλισμούς και αποκλεισμούς.
Το πιο γόνιμο και το πιο προκλητικό πράγμα που έζησα στον ΣΥΡΙΖΑ, να σχεδιάζω μαζί με πολλούς συντρόφους πολιτικές βασισμένες στην εμπειρία μας, εργασιακή και άλλη, είδα να το τα πετσόκοβουν, ή εντέχνως να το ακυρώνουν στην πράξη άνθρωποι που καμία ιδέα δεν είχαν για το τι συμβαίνει στην πράξη.
Είδα «κάποιους συντρόφους», χρονικά βέβαια προηγούμενους, αλλά άκαπνους από αγώνες γιατί τους φοβούνταν, να θέλουν να περιορίσουν την επιρροή όσων έδιναν αγώνες, με κίνητρο την μελλούμενη… εξουσία, που την ήθελαν όλη δική τους. Ήθελαν η εξουσία να είναι των σοφών και όχι των δραστήριων..
Εννοείται ότι δεν έχει ελπίδα ριζοσπαστισμού, όποιο μέτωπο επαναλάβει αυτές τις ιδιοκτησιακές λογικές. Ιδρύεις κάτι που θα εξυπηρετήσει την ταξική πάλη, έστω κι αν ενδέχεται εσύ να μην είσαι έτοιμος να παλέψεις στις νέες συνθήκες: Να ακυρωθείς και παραμεριστείς από την δύναμη αυτής της πάλης.
Αναλαμβάνω κι εγώ προσωπικά το κομμάτι μου και ακούω πιο καλά όποιον το αναλαμβάνει γιατί βρέθηκα και βρεθήκαμε να παλεύουμε κάποια στιγμή με τα ίδια τους τα όπλα, επειδή είχε για μας σημασία «το κουκούλι», δεν θέλαμε να το διαρρήξουμε. Τώρα που εκρηκτικά έσπασε, μπαίνουμε πάλι σε πορεία από την αρχή. Ότι ξεκινήσει από εδώ και πέρα πρέπει να βρεθεί τρόπος να μην παγιώνει πρόσωπα, ομάδες και καταστάσεις. Να μην επενδύει μόνο στο επικοινωνιακό, να αναζητά την βαθιά αποδοχή και την στράτευση και όχι την υφαρπαγή μιας ψήφου.
Καταλαβαίνω ότι έτσι προδιαγράφω έναν μακρύ δρόμο. Εύχομαι να διαψευστώ, εξ’ αιτίας της μεγάλης πυκνότητας του ιστορικού χρόνου, όμως πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το «σύστημα» επανέκαμψε με πολλές εφεδρείες. Αν δούμε κατάματα την αλήθεια, θα έχουμε την ευκαιρία «να επιδιορθώσουμε γρήγορα το χαράκωμα και να σχεδιάζουμε την αντεπίθεση». Μένω μέχρι εδώ λόγω χώρου. Θα επανέλθω.
* Ο Αλέξανδρος Σταθακιός είναι Περιφερειακός Σύμβουλος & Υποψήφιος βουλευτής Σάμου της ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ.
12-10-2015
