47σέλιδο ή 5σελιδο μνημόνιο;
Της Ζέττας Μελαμπιανάκη*
Η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης, έκτασης 47 σελίδων, μια πρόταση εφ όλης της ύλης και συνολικής παραβίασης όλων των λεγόμενων κόκκινων γραμμών, παραδόθηκε στους «θεσμούς» την 1η Ιουνίου και έγινε γνωστή μερικές μέρες αργότερα. Η νέα αυτή πρόταση, και πάλι, συνοδεύτηκε από αυξημένες κυβερνητικές προσδοκίες για άμεση συμφωνία. Και όμως, η μη αποδοχή της πρότασης από τους λεγόμενους θεσμούς, θα έπρεπε να είναι αναμενόμενη. Έχει αποδειχτεί πολλές φορές ότι οι υποχωρήσεις κατά κανόνα συνοδεύονται από ένταση της επίθεσης από την άλλη πλευρά. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τέτοιου μεγέθους και τέτοιας ποιότητας υποχωρήσεις.
Η «αντιπρόταση» των δανειστών ήταν η άμεση και πλήρης εφαρμογή των λεγόμενων δεσμεύσεων του «προγράμματος». Αυτή η απαίτηση, απορρίφθηκε από την ελληνική πλευρά.
Η διακοπή των διαπραγματεύσεων και η αποχώρηση της ελληνικής αντιπροσωπείας, στις 14/6, συνοδεύτηκε από περίπου δραματικές δηλώσεις και «διαρροές».
Όπως έγραψε και η εφημερίδα «Το Βήμα», στις 14/9, «κυβερνητικές πηγές σημειώνουν, σχετικά με την εξελισσόμενη διαπραγμάτευση:
1. Η ελληνική κυβέρνηση έχει καταθέσει τις προτάσεις της έγκαιρα [01.06.2015], όπως και δύο επεξεργασμένα κείμενα που αφορούν την βιωσιμότητα του χρέους και το δημοσιονομικό κενό.
2. Η Ελληνική αντιπροσωπεία, μάλιστα, που βρίσκεται στις Βρυξέλλες από το Σάββατο, παρέδωσε στους θεσμούς συμπληρωματικές προτάσεις που καλύπτουν πλήρως το δημοσιονομικό κενό και τα πρωτογενή πλεονάσματα. Προτάσεις που ανοίγουν το δρόμο για την τελική συμφωνία που θα καλύπτει τους τρεις πυλώνες –δημοσιονομικό, χρηματοδοτικό και αναπτυξιακό.
3. Η κυβέρνηση επαναλαμβάνει, σε όλους τους τόνους, ότι δεν θα δεχτεί ποτέ καμία μείωση σε συντάξεις και μισθούς ή αυξήσεις, μέσω του ΦΠΑ, σε προϊόντα πρώτης ανάγκης, όπως για παράδειγμα το ηλεκτρικό ρεύμα. Κανένα υφεσιακό μέτρο που θα υπονομεύει την ανάπτυξη –το πείραμα αρκετά κράτησε.
4. Να σημειωθεί ότι το ΔΝΤ επιμένει να ζητά περικοπές συντάξεων ύψους 1% του ΑΕΠ, δηλαδή 1,8 δισ. ευρώ το χρόνο! Και άλλο ένα 1% [ακόμα, δηλαδή, 1,8 δισ. ευρώ] από την αύξηση του ΦΠΑ! Μέτρα που αφορούν τα λαϊκά στρώματα και τους εργαζόμενους και αποδεδειγμένα οδηγούν σε νέο κύκλο ύφεσης.
5. Η αντιπροσωπεία της ελληνικής κυβέρνησης παραμένει σε ετοιμότητα για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και την επίτευξη της αμοιβαίας επωφελούς συμφωνίας.»
Η «νίκη» που διεκδικείται πλέον, από την ελληνική πλευρά, είναι η αποδοχή της «δικής μας» 47σέλιδης πρότασης από τους θεσμούς.
Σε αυτή την προοπτική, η κυβέρνηση καλεί σε συστράτευση τον λαό και τον κόσμο της εργασίας.
Κι όμως, η διαφορά των δύο σχεδίων (κυβέρνησης-«θεσμών») βρίσκεται μόλις… στα 2 δις ευρώ. Δηλαδή οι «θεσμοί» θέλουν επιπλέον 2 δις μόνιμα δημοσιονομικά μέτρα σε ετήσια βάση, για να εξασφαλίζουν την αποπληρωμή του χρέους.
Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις 15/6,
«O Πρόεδρος Γιούνκερ έκανε μια τελευταία απόπειρα αυτό το Σαββατοκύριακο να βρεθεί μέσω των προσωπικών του εκπροσώπων και σε στενή συνεργασία με τους εμπειρογνώμονες της Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, μια λύση με τον Πρωθυπουργό Τσίπρα που θα επιτρέψει τη θετική ολοκλήρωση της αξιολόγησης εγκαίρως για το Eurogroup της Πέμπτης 18 Ιουνίου.
Ενώ έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος, οι συνομιλίες δεν έχουν καταφέρει το στόχο τους καθώς εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των σχεδίων των ελληνικών αρχών και των κοινών απαιτήσεων της Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ της τάξης του 0,5-1% του ΑΕΠ, που ισοδυναμεί με 2 δισ. ευρώ μόνιμων δημοσιονομικών μέτρων σε ετήσια βάση. Επιπλέον, οι ελληνικές προτάσεις παραμένουν ημιτελείς. Σε αυτή τη βάση, περαιτέρω συζήτηση θα πρέπει τώρα να λάβει χώρα στο πλαίσιο του Eurogroup. O Πρόεδρος Γιούνκερ παραμένει πεπεισμένος ότι με την ενίσχυση των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών από την ελληνική πλευρά και την πολιτική βούληση από όλες τις πλευρές, η λύση μπορεί ακόμα να βρεθεί πριν από το τέλος του μήνα».
Στην πραγματικότητα, τα δύο σχέδια, (της κυβέρνησης και των «θεσμών») έχουν πολλά κοινά σημεία.
Η συμφωνία τους, κατ’ αρχήν βρίσκεται στην ουσία: Η ελληνική κοινωνία θα πρέπει να παραμείνει σε «πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής», δηλαδή σε πρόγραμμα λιτότητας.
Το μνημόνιο δεν μπορεί να ξηλωθεί με ένα άρθρο…
Είπε ο Ν. Φίλης, μιλώντας στο thepressproject στις 10 Ιουνίου:
«Σε σχέση με το μνημόνιο, το οποίο “καθιερώθηκε με εκβιασμό χρέους” επισήμανε ότι δεν καταργείται αλλά ξηλώνεται αλλά “δεν μπορεί να ξηλωθεί με ένα άρθρο”, τόνισε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ωστόσο την ανάγκη ρύθμισης του χρέους. “Το 47σέλιδο συνοδεύεται με ρήτρα χρέους” είπε».
Τα πράγματα είναι όμως, πολύ χειρότερα…
Διαβάζοντας την ελληνική πρόταση
Τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης, έχει αποδεχτεί τη λογική των πλεονασματικών προϋπολογισμών και των πρωτογενών πλεονασμάτων. Προτείνει λοιπόν πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα 0,6% του ΑΕΠ φέτος, 1,5% το 2016, 2,5% το 2017 και 3,5% έως το 2022.
Η τρόικα ζητά 1% για το 2015, 2% για το 2016, 3% για το 2017 και από 2018 και στο διηνεκές 3,5%.
Ας σημειώσουμε και το γεγονός ότι μια επιδίωξη για πρωτογενές πλεόνασμα 0,6% για το 2015, που τίθεται σε εφαρμογή το δεύτερο εξάμηνο του έτους, ουσιαστικά είναι πολύ περισσότερες «προσαρμογές» από αυτές που αντιστοιχούν στο 0,6%.
Η λογική είναι ίδια. Πρωτογενές πλεόνασμα για να εξασφαλιστεί η ανελλιπής αποπληρωμή του χρέους.
Το πρωτογενές πλεόνασμα της κυβέρνησης Σαμαρά –Βενιζέλου, είναι γνωστό ότι ήταν το αποτέλεσμα της κοινωνικής καταστροφής: κατακρεούργηση των κοινωνικών δαπανών (συντάξεις και μισθοί στο δημόσιο τομέα, υγεία παιδεία, κοινωνικά επιδόματα) και σκληρή ταξική φοροεπιδρομή. Παρακάτω, φαίνεται ότι ο προσανατολισμός είναι στην ίδια κατεύθυνση.
Τα Πρόσθετα φορολογικά μέτρα
Υπάρχει συμφωνία κυβέρνησης-τρόικας, ότι πρέπει να παρθούν πρόσθετα μνημονιακά μέτρα άγριας φορολογίας, μόνιμου και διαρθρωτικού χαρακτήρα, ως προϋπόθεση για την επανάληψη της χρηματοδότησης.
Χαρακτηριστικότερο όλων είναι η αύξηση του ΦΠΑ. Ο ΦΠΑ που αποτελεί περίπου το 50% των δημοσίων εσόδων, είναι ένας ακραία ταξικός και αντιλαϊκός φόρος, γιατί είναι οριζόντιος. Δηλαδή πληρώνουν όλοι το ίδιο είτε είναι φτωχοί είτε πλούσιοι. Και στα δύο σχέδια, υπάρχει αύξηση του ΦΠΑ. Η διαφορά είναι ποσοτική. Οι μεν «θεσμοί» ζητούν επιπλέον είσπραξη 1,8 δις, ενώ η πρόταση της κυβέρνησης θα οδηγήσει σε μια αύξηση μεταξύ 0,9-1,2 δις.
Έτσι, η ελληνική κυβέρνηση προτείνει αύξηση ΦΠΑ σε 6% (για φάρμακα, βιβλία, θέατρα), 11% (για εφημερίδες, βασικά είδη διατροφής, ενέργεια, νερό, ξενοδοχεία και εστιατόρια), 23% (για όλα τα υπόλοιπα αγαθά και υπηρεσίες). Δηλαδή, στο 11% μεταφέρονται, εφημερίδες, περιοδικά, «βασικά και φρέσκα τρόφιμα», η ενέργεια, το νερό και ο τουρισμός, ενώ στο 23% πηγαίνουν πολλά τρόφιμα, μαζί με είδη αλιείας εκτός ψαριών, γλυκά, μαρμελάδες, επεξεργασμένο ψωμί, μακαρόνια, προμαγειρεμένο-έτοιμο φαγητό κλπ. Ενώ οι δανειστές θέλουν γενικό συντελεστή 23% με 11% μόνο σε είδη διατροφής, φάρμακα και ξενοδοχεία.
Σε κάθε περίπτωση, ο άδικος και ταξικός φόρος του ΦΠΑ αυξάνεται.
Αν και δεν εμφανίζεται σαφώς στο 47σελιδο, θεωρείται δηλωμένη η πρόθεση της κυβέρνησης για διατήρηση του ΕΝΦΙΑ τουλάχιστον για το 2015, ενώ η δε τρόικα απαιτεί να μείνει ο φόρος ως έχει (2,65 δις ετήσια), για το 2015 αλλά και το 2016.
Η λεγόμενη Εισφορά Αλληλεγγύης αυξάνεται.
Η πρόταση της κυβέρνησης είναι η αύξηση του μνημονιακού φόρου της λεγόμενης Έκτακτης Εισφοράς Αλληλεγγύης. Το «μάρμαρο» θα πληρώσουν (επιπλέον) οι εργαζόμενοι που παίρνουν πάνω από 1400 ευρώ και θεωρούνται πλέον… πλούσιοι.
Οι συντελεστές που προτείνονται είναι:
0,7% (όσο και σήμερα) για εισοδήματα από 12.001 έως 20.000 ευρώ,
1,4% (όσο και σήμερα) για εισοδήματα από 20.001 έως 30.000 ευρώ,
2% (από 1,4%) για εισοδήματα από 30.001 έως 50.000 ευρώ,
4% (από 2,1%) για εισοδήματα από 50.001 έως 100.000 ευρώ,
6% (από 2,8%) για εισοδήματα από 100.001 έως 500.000 ευρώ
και 8% (από 2,8%) για εισοδήματα από 500.001 ευρώ και πάνω.
Στόχος είναι από το μέτρο αυτό να εισπραχθούν έσοδα 220 εκατ. ευρώ.
Η τρόικα δεν διαφωνεί καθόλου, είχε ήδη μάλιστα ζητήσει τη μονιμοποίηση της λεγόμενης Έκτακτης Εισφοράς Αλληλεγγύης που θα έληγε το 2016.
Ασφαλιστικό- Αύξηση των ορίων ηλικίας και μείωση των συντάξεων.
Ποια είναι η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης:
- Δεσμεύεται για αύξηση της μέσης ηλικίας συνταξιοδότησης προοδευτικά κατά 2,2 χρόνια στο δημόσιο και κατά 2,5 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα έως το 2022, και ενισχύει τον περιορισμό της πρόωρης συνταξιοδότησης με απαγορευτικά «πέναλτι» περικοπών στη σύνταξη.
Όπως αναφέρεται, «Μέσω διατάγματος που θα κυρωθεί μέχρι.. και το οποίο θα ισχύσει άμεσα θα υπάρξουν διατάξεις για την προοδευτική προσαρμογή των κανόνων για τις πρόωρες συντάξεις στο όριο των 62 ετών. Από αυτή την αλλαγή δεν θα επηρεαστούν τα ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα όπως επίσης και οι ειδικές κατηγορίες πρόωρης συνταξιοδότησης (ΒΑΕ, μητέρες με ανήλικα, μητέρες παιδιών ΑΜΕΑ και αντίστοιχες κατηγορίες όπου προβλέπεται). Η προσαρμογή θα γίνει σταδιακά από την περίοδο 1.1.2016 μέχρι το 2025 και συγκεκριμένα από την περίοδο 1.2.2016-2022 και ένα εξάμηνο θα προστίθεται κάθε χρόνο στο ισχύον όριο ηλικίας. Μετά το 2022 θα προστίθεται ένας χρόνος στο αντίστοιχο όριο ηλικίας. Για την πιθανότητα πρόωρης συνταξιοδότησης θα προβλέπονται διατάξεις εντός των ισχυόντων ορίων ηλικίας για επιβολή προστίμου 10 ποσοστιαίων μονάδων επιπλέον του προστίμου του 6% που προβλέπεται υπέρ των κοινωνικών ασφαλιστικών ταμείων.» (από την 47σελιδη πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης )
- Η ελληνική κυβέρνηση προτείνει την αναστολή (και όχι κατάργηση) του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων κύριας ασφάλισης που θα γινόταν από 1/1/2015 με την εφαρμογή του νόμου Λοβέρδου – Κουτρουμάνη (νόμος 3863/2010). Αναφέρεται αναλυτικά στην πρόταση:
«ε) Νόμος 3863/2010 Νέα μέθοδος υπολογισμού συντάξεων. Η εφαρμογή του άρθρου… του νόμου 3863/2010 που αφορά τη νέα μέθοδο υπολογισμού των βασικών συντάξεων θα ανασταλεί για το έτος 2015.»
Σύμφωνα με το νόμο 3863/2010, η κύρια σύνταξη θα αποτελείται από το άθροισμα της βασικής σύνταξης (360 ευρώ), την οποία –μόνο- εγγυάται ο κρατικός προϋπολογισμός, και της αναλογικής σύνταξης, η οποία δίνεται από το ασφαλιστικό ταμείο και αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης και στις αποδοχές του ασφαλισμένου (δηλαδή το ύψος των εισφορών). Επίσης, ο υπολογισμός θα γίνεται λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των ετών ασφάλισης του ασφαλισμένου και όχι τα πέντε καλύτερα έτη (της τελευταίας δεκαετίας), όπως συμβαίνει σήμερα στο ΙΚΑ.
Το σχέδιο αυτό για τη μείωση των συντάξεων, δεν καταργείται, αλλά αναστέλλεται για ένα χρόνο.
- Η κυβέρνηση προτείνει το πάγωμα για δύο χρόνια της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος των ασφαλιστικών ταμείων και όχι την κατάργησή της, έως ότου ολοκληρωθούν οι λεγόμενες αναλογιστικές μελέτες για το ασφαλιστικό. Η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, είναι μηχανισμός αυτόματης μείωσης των συντάξεων και ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευτεί για την κατάργησή του.
- Προβλέπεται ότι στα πλαίσια της ενοποίησης όλων των ασφαλιστικών ταμείων που θα γίνει «Μέσα στο 2015, σε δύο φάσεις και σε περίοδο τριών ετών… Μέχρι τις 31.12.2016 η πρώτη φάση της ενοποίησης θα έχει ολοκληρωθεί.»…. «Το μειωμένο συνολικό και μισθοδοτικό κόστος που έχει ήδη εφαρμοστεί (μείωση 30%) θα διατηρηθεί. Επιπλέον θα επιδιωχθεί περαιτέρω μείωση του λειτουργικού κόστους σε συνδυασμό με μια πιο αποτελεσματική διοίκηση των αποθεματικών συμπεριλαμβανομένης και της εξισορρόπησης μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων ασφαλιστικών ταμείων»
Μετά από όλες αυτές τις υποχωρήσεις, η τρόικα αποθρασύνεται και απαιτεί άμεση και πλήρη εφαρμογή των δύο προηγούμενων αντι-ασφαλιστικών νόμων και αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια, με κατάργηση ΕΚΑΣ, αύξηση συμμετοχής των συνταξιούχων στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και μείωση του κόστους του συνταξιοδοτικού κατά 1% του ΑΕΠ (δηλαδή μείωση συντάξεων).
Το παρακάτω απόσπασμα είναι από την πρόταση των δανειστών-κεφάλαιο συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση.
«4. Συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση
Οι συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις του 2010 και 2012 μπορούν να βελτιώσουν τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος μακροπρόθεσμα και οι αρχές δεσμεύονται να εφαρμόσουν πλήρως τις μεταρρυθμίσεις αυτές. Αλλά το συνταξιοδοτικό σύστημα απαιτεί ετησίως σημαντικές μεταφορές κεφαλαίων από τον κρατικό Προϋπολογισμό. Οι αρχές θα εφαρμόσουν πλήρως το μεταρρυθμιστικό νόμο για τις συντάξεις του 2010 (ν.3863/2010) και τη μεταρρύθμιση του 2012 και θα κάνει περαιτέρω βήματα για να βελτιώσει το συνταξιοδοτικό σύστημα που αναμένεται να εξοικονομούν περίπου 1% του ΑΕΠ ετησίως από το 2016-2017. Οι βελτιώσεις αυτές περιλαμβάνουν σημαντικούς περιορισμούς στους κανόνες πρόωρης συνταξιοδότησης, αύξηση των εισφορών υγείας για τους συνταξιούχους και σταδιακή κατάργηση του μη ανταποδοτικού επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης (ΕΚΑΣ). Για να συμπληρωθεί το πακέτο, οι αρχές με νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα λάβουν έως το Σεπτέμβριο του 2015 θα φροντίσουν ώστε να καθιερωθεί μια στενότερη σχέση μεταξύ των ενοποιημένων ταμείων και των παροχών και των επιδομάτων που χορηγούν.»
Ιδιωτικοποιήσεις
Η ελληνική κυβέρνηση παραθέτει μια μεγάλη λίστα με ιδιωτικοποιήσεις.
Προβλέπει την ολοκλήρωση της συμφωνίας για την παραχώρηση 14 περιφερειακών αεροδρομίων μέσα στο 2015. Τα συνολικά έσοδα του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων για τη φετινή χρονιά εκτιμώνται στα 1,56 δισ. Ευρώ και από αυτά, τα 1,23 δισ. ευρώ προέρχονται από τα περιφερειακά αεροδρόμια.
Για το 2016 προβλέπονται έσοδα 500 εκατ. ευρώ από την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου του ΟΛΠ, καθώς και από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ (50 εκατ. ευρώ), αλλά και 250 εκατ. ευρώ από πώληση ποσοστού που κατέχει το Δημόσιο στην εταιρεία διαχείρισης του αεροδρομίου Σπάτων (Αερολιμένας Αθηνών). Προβλέπεται, επίσης, πως το 2016 το ΤΑΙΠΕΔ θα εισπράξει 95 εκατ. ευρώ από την πώληση του Αστέρα Βουλιαγμένης.
Το ίδιο ισχύει και για την πώληση της ΔΕΣΦΑ, από την οποία προβλέπεται πως θα εισπραχθούν 188 εκατ. ευρώ, καθώς και 50 εκατ. ευρώ από την Εγνατία Οδό.
Σε μια προσπάθεια να αναδεχθεί και ο «κοινωνικός χαρακτήρας» των «αριστερών» ιδιωτικοποιήσεων αναφέρεται στην πρόταση ότι:
«Η πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων και της αξιοποίησης της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας υπόκεινται στις παρακάτω συνθήκες:
1) Σε ένα ελάχιστο επίπεδο επένδυσης για κάθε ιδιωτικοποίηση
2) Στην προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων
3) Στη δέσμευση να εξασφαλιστούν οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες
4) Στην τήρηση από την πλευρά του δημοσίου ενός σημαντικού (πιθανά μειοψηφικού) μεριδίου μετοχικού κεφαλαίου
5) Στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς
6) Ένα μέρος των εσόδων θα χρησιμοποιείται για την επανακεφαλαιοποίηση των Ασφαλιστικών Ταμείων ενώ το ποσοστό που θα παραμένει στο κράτος θα προορίζεται για την ενίσχυση της Αναπτυξιακής Τράπεζας.»
Μετά από όλα αυτά, είναι φυσικό η τρόικα να απαιτεί πολλά επιπλέον: ΟΤΕ, ΑΔΜΗΕ (θυγατρική της ΔΕΗ) κλπ.
Το παρακάτω απόσπασμα είναι από την πρόταση των δανειστών-κεφάλαιο ιδιωτικοποιήσεις.
«Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων προηγουμένως προέβλεπε έσοδα 22 δισ. ευρώ μέχρι το 2022. Οι ετήσιοι στόχοι (εξαιρουμένων των τραπεζικών μετοχών) για τα έτη 2015, 2016 και 2017 είναι […] δισ. ευρώ, […] δισ. ευρώ και […] δισ. ευρώ αντίστοιχα. Οι αρχές δεσμεύονται να επιτύχουν τους στόχους εγκρίνοντας και προχωρώντας ένα φιλόδοξο σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων που θα αφορά όλα τα περιουσιακά στοιχεία που διατηρούσε μέχρι το τέλος του 2014 η υπηρεσία ιδιωτικοποιήσεων και ολοκληρώνοντας όλες τις εκκρεμείς κυβερνητικές ενέργειες. Μεταξύ άλλων, οι αρχές θα λάβουν άμεσα, μη αναστρέψιμες ενέργειες για την πώληση των περιφερειακών αεροδρομίων και του Ελληνικού, τη μεταφορά του κρατικού μεριδίου του ΟΤΕ στο ΤΑΙΠΕΔ, την οριστικοποίηση των όρων πώλησης των λιμένων Πειραιά και Θεσσαλονίκης και του διαχειριστή του σιδηροδρομικού δικτύου (ΟΣΕ), καθώς επίσης και για την πρόοδο του διαγωνισμού για την πώληση του μεριδίου και την παράταση της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Σχετικά με την ακίνητη περιουσία, το ΤΑΙΠΕΔ θα ορίσει ετήσιους στόχους εσόδων, συνεπείς προς το συνολικό στόχο των ιδιωτικοποιήσεων.»
Εργασιακά
Στο κείμενο της πρότασης της κυβέρνησης αλλά και σε δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, εξακολουθεί να υπάρχει η αυταπάτη(;) ότι η προστασία των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των δικαιωμάτων αποτελεί «ευρωπαϊκό κεκτημένο» και είναι κατεύθυνση της ΕΕ.
«Η Ελληνική κυβέρνηση θα επαναφέρει τις διαδικασίες των συλλογικών διαπραγματεύσεων, παρόμοιων με τις υπάρχουσες σε άλλες χώρες της ΕΕ και κάτω από την έγκριση του ILO. Το νομοσχέδιο θα δοθεί για διαβούλευση στους κοινωνικούς εταίρους και θα περιλαμβάνει μοντέρνες πρακτικές χωρών της ΕΕ στον χώρο των εργασιακών σχέσεων…
Βασικός μισθός: Στον ίδιο νόμο, τα επίπεδα του ελάχιστου βασικού μισθού και οι μισθοί των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα (με εξαρτώμενη σχέση εργασίας με σύμβαση) θα αυξηθεί σταδιακά μέχρι και το τέλος του 2016 στα επίπεδα του 2010. Έπειτα θα ισχύει διαδικασία συλλογικών διαπραγματεύσεων».
Η ορολογία για «βέλτιστες πρακτικές στην Ευρώπη», που είναι αποδεκτή από την ελληνική κυβέρνηση, υπάρχει και στην πρόταση των «θεσμών». Με τη διαφορά ότι εδώ δεν υπάρχουν περιθώρια για παρερμηνείες: Αναθεώρηση των πλαισίων για τις ομαδικές απολύσεις, τις απεργιακές κινητοποιήσεις, τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και άλλα, σύμφωνα με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές.
Όποιος πιστεύει ότι οι «θεσμοί» μιλούν για κάτι καλύτερο, δεν είναι αφελής, είναι επικίνδυνος.
Το παρακάτω είναι απόσπασμα από την πρόταση των δανειστών με τίτλο –Αγορές εργασίας.
«Αγορές εργασίας: σημαντικές μεταρρυθμίσεις του προγράμματος που βοηθούν στο να γίνει η αγορά εργασίας πιο ευέλικτη και αποτελεσματική δε θα αντιστραφούν. Οι αρχές θα ξεκινήσουν μια διαδικασία διαβούλευσης παρόμοια με εκείνη που έχει προβλεφθεί για τον προσδιορισμό του επιπέδου του κατώτατου μισθού (Αρ. 103 του Ν.4172/2013) ώστε να αναθεωρηθούν τα ισχύοντα πλαίσια των ομαδικών απολύσεων, των απεργιακών κινητοποιήσεων και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές παντού στην υπόλοιπη Ευρώπη. Περαιτέρω βοήθεια στην αναθεώρηση που περιγράφεται ανωτέρω θα δοθεί από τους διεθνείς οργανισμούς. Η οργάνωση και τα χρονοδιαγράμματα θα συνταχθούν σε διαβούλευση με τους θεσμούς. Καμία αλλαγή στο ισχύον πλαίσιο συλλογικών διαπραγματεύσεων δε θα γίνει πριν το τέλος του 2015 και οποιαδήποτε αλλαγή στα νομοθετικά πλαίσια θα γίνει σε συμφωνία με τους ΕΕ/ ΕΚΤ ΔΝΤ. Οι αρχές θα λάβουν μέτρα για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας ώστε να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός των νόμιμων επιχειρήσεων και να προστατευτούν οι εργαζόμενοι παράλληλα με τα φορολογικά έσοδα και τα έσοδα κοινωνικής ασφάλισης.»
Δημόσιος Τομέας
Η ελληνική κυβέρνηση προτείνει:
Άμεσα, νέο σύστημα αξιολόγησης για το δημόσιο, μόνιμη κινητικότητα, νέο μισθολόγιο με «ίδιες απολαβές για ίδια εργασία», σημαίνει κατά πάσα βεβαιότητα την περικοπή της «προσωπικής διαφοράς».
Η πρόταση προς τους δανειστές γράφει:
«α. Άμεσα θα ληφθούν από την Ελληνική Κυβέρνηση οι πρωτοβουλίες για τα παρακάτω:
aa. Άμεση ενεργοποίηση και υλοποίηση του νόμου για την επιλογή των προϊσταμένων και την αξιολόγηση προσωπικού
bb. Υλοποίηση του πιλοτικού συστήματος κινητικότητας όπως αυτό περιγράφεται στο ν.4325/2015 και με βάση τις αρχές για μόνιμη εφαρμογή που ήδη έχουν υποβληθεί στους θεσμούς
cc. Ενεργοποίηση και υλοποίηση του νόμου για τα μη-μισθολογικά προνόμια των υπαλλήλων.
dd. Υλοποίηση από 1/1/2016 του νέου ενιαίου μισθολογίου το οποίο θα δομηθεί πάνω στις παρακάτω 6 αρχές:
i. Ρυθμός προσλήψεων για το 2016: 1:2 με την μαζική πλειοψηφία των νέων προσλήψεων να είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (70%)
ii. Ωρίμανση μισθολογική και βαθμολογική από το δεύτερο εξάμηνο του 2016
iii. Η ίδιες απολαβές για την ίδια εργασία.
iv. Διασύνδεση βαθμολογίας (αξιολόγηση ) με θέσεις ευθύνης
v. Όχι επιπλέον περικοπές σε μισθούς
vi. Νέο μισθολόγιο ξεκινώντας με βάση τους μισθούς τις 31/12/2015»
Μετά από αυτή την πρόταση, οι «θεσμοί» έχουν αποθρασυνθεί: ζητούν μισθολόγιοτο οποίο θα «αποσυμπιέζει» τα μισθολογικά κλιμάκια και θα ανακατανέμει τους μισθούς των υπαλλήλων και «προς τις δύο κατευθύνσεις», προς τα πάνω δηλαδή και προς τα κάτω, δηλαδή θα αυξάνει την ψαλίδα μειώνοντας τους κατώτερους μισθούς. Η «ανακατανομή» αυτή θα συναρτάται με τις «δεξιότητες, την απόδοση και τη θέση ευθύνης», δηλαδή με την αξιολόγηση, ενώ το συνολικό μισθολογικό κόστος θα πρέπει να βαίνει μειούμενο ως ποσοστό του ΑΕΠ ως το 2019!
Το παρακάτω είναι απόσπασμα από την πρόταση των δανειστών για τη Δημόσια Διοίκηση.
«Δημόσια Διοίκηση: οι αρχές θα νομοθετήσουν για μεταρρύθμιση του ενιαίου μισθολογίου σύμφωνα με τους συμφωνημένους στόχους, συμπεριλαμβανομένης της αποσυμπίεσης της κατανομής μισθών και στις δύο κατευθύνσεις σε σχέση με την ικανότητα, την απόδοση και την ευθύνη του προσωπικού. Απαιτούμενες δευτερεύουσες νομοθετικές ενέργειες για την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου και νομοθεσία για τον εξορθολογισμό του ειδικού μισθολογίου, θα υιοθετηθούν μέχρι το τέλος Νοεμβρίου 2015. Οι αρχές θα θέσουν ένα ανώτατο όριο για το μισθολογικό κόστος στο πλαίσιο του νέου ΜΠΔΣ και για το επίπεδο απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, το οποίο θα είναι συνεπές με την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και θα διασφαλίζει τη μείωση του μισθολογικού κόστους σε σχέση με το ΑΕΠ μέχρι το 2019. [Οι αρχές] Θα ευθυγραμμίσουν τα μη μισθολογικά οφέλη σε όλη τη δημόσια διοίκηση με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ. [Οι αρχές] θα επανεξετάσουν και θα εφαρμόσουν νομοθεσία για τις προσλήψεις των στελεχών και την αξιολόγηση της επίδοσης όλων των υπαλλήλων και θα ολοκληρώσουν την πρόσληψη νέων στελεχών μέχρι το τέλος της χρονιάς. [Οι αρχές] θα συνεχίσουν να εντοπίζουν παλιές υποθέσεις παράνομων προσλήψεων και προσωρινών διορισμών και θα προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες εφαρμογής του νόμου.»
Και η υλοποίηση της περικοπής των μη μισθολογικών «προνομίων» (!) ξεκίνησε ήδη.
Από τις 23/3/2015, με εγκύκλιο του Αναπληρωτή Υπ. Οικονομικών Δ. Μάρδα δίνεται οδηγία στις υπηρεσίες για τη «μη διατήρηση της υπερβάλλουσας μείωσης της παρ.2 του άρθρου 29 του ν.4024/2011 στις περιπτώσεις μετατάξεων-μεταφορών προσωπικού» και μάλιστα ανεξάρτητα αν η μετακίνηση έγινε με τη θέλησή τους ή όχι.
Επίσης, στο σχέδιο νόμου του ιδίου «για τις δαπάνες των μετακινούμενων υπαλλήλων εντός και εκτός Επικράτειας», που δόθηκε στη διαβούλευση το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος (!) τετραπλασιάζεται η χιλιομετρική απόσταση που απαιτείται (από 40 σε 160χλμ.), προκειμένου οι τεχνικοί του Δημοσίου να δικαιούνται αποζημίωση για εκτός έδρας. Μάλιστα φροντίζει ταυτόχρονα να μειώσει μέχρι και 65% το ύψος αυτής της αποζημίωσης. Δηλαδή, το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης αποφάσισε να αναθέσει στους υπαλλήλους να χρηματοδοτούν οι ίδιοι τις λειτουργικές ανάγκες των δημοσίων υπηρεσιών πληρώνοντας από την τσέπη τους τις μετακινήσεις τους. Για το συγκεκριμένο θέμα, έχουν αντιδράσει έντονα, οι κλάδοι που θίγονται ιδιαίτερα (δασικές υπηρεσίες, δασοπροστασία, μηχανικοί δημοσίου, εκτίμηση ζημιών από φυσικές καταστροφές έλεγχοι εμπορίου κλπ) ενώ υπάρχει για το θέμα αυτό κινητοποίηση με στάση εργασίας της ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής στις 22 Ιούνη, η οποία (μεταξύ άλλων) διεκδικεί:
«Να μην υπάρχει καμία περικοπή της υπερβάλλουσας μείωσης (προσωπική διαφορά) στις αποδοχές μας και αυτή να επανέλθει άμεσα σε όσους συναδέλφους κόπηκε λόγω υποχρεωτικής ή εθελοντικής μετακίνησης. Την απόσυρση του απαράδεκτου Νομοσχεδίου για τις εκτός έδρας μετακινήσεις των Δημοσίων Υπαλλήλων, το οποίο επί της ουσίας καταργεί την ημερήσια αποζημίωση. Τα παραπάνω οφείλουν να επιλυθούν άμεσα μια και υπάρχουν δυσμενείς μεταβολές από την παρούσα κυβέρνηση, παρά τις αντίθετες δηλώσεις της για “καμία μείωση αποδοχών”.»
Και για τους μικρομεσαίους τα πράγματα δεν είναι καλύτερα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι οι φαρμακοποιοί οι οποίοι θα υποστούν μεγάλο πλήγμα αν υλοποιηθεί η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης για πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων από τα σουπερμάρκετ. Σύμφωνα με το κείμενο της πρότασης, «Η κυβέρνηση θα φέρει διάταξη με βάση την οποία το δίκτυο διανομής μη-συνταγογραφούμενων φαρμάκων θα επεκταθεί και θα επιτρέπει κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες την πώληση τους και από ειδικά κατασκευασμένα τμήματα των σουπερμάρκετ».
Οι φαρμακοποιοί έχουν ήδη αντιδράσει με απεργιακές κινητοποιήσεις.
Προσωρινή παύση πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία –και όχι απαγόρευση
Η κυβέρνηση αλλάζει τα όρια των αντικειμενικών αξιών και του εισοδήματος για την προστασία της πρώτης κατοικίας, δυσκολεύοντας την υπαγωγή στο καθεστώς αυτό.
«Η κυβέρνηση θα εφαρμόσει προσωρινή άρση των πλειστηριασμών πρώτης ή αποκλειστικής κατοικίας. Τα κριτήρια προκειμένου να μπορεί κάποιος να υπαχθεί σε αυτή είναι τα ακόλουθα:
– Η αντικειμενική αξία της περιουσίας δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 200.000 €
– Το ετήσιο δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα να ξεπερνά τις 35.000 €
– Το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας να ξεπερνά τις 270.000 € από το οποίο το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων και της υπόλοιπης κινητής περιουσίας να μην ξεπερνούν τις 15.000 €.
– Παράλληλα θα υπάρχει η υποχρέωση για αναλογικές πληρωμές με βάση το δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα»
Η τρόικα βέβαια, πιέζει για την πλήρη κατάργηση της όποιας προστασίας της πρώτης κατοικίας,
Χρέος
Ούτε διαγραφή μέρους του χρέους, ούτε απομείωση. Το δημόσιο χρέος είναι και για τα δύο μέρη δεδομένο. Εξάλλου η συμφωνία της 20 Φλεβάρη η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε για την πλήρη και έγκαιρη αποπληρωμή του.
Τι ζητάει λοιπόν η ελληνική κυβέρνηση για το χρέος;
Ο τίτλος της παραγράφου είναι χαρακτηριστικός: «Αναδιάρθρωση του χρέους, χρηματοδότηση κι εξυπηρέτηση 2015- 2022».
Η πρόταση που περιγράφεται στο κείμενο παρουσιάζεται αναλυτικά από τους Financial Times είναι η παρακάτω:
«1. Αναχρηματοδότηση του χρέους με ομόλογα της ΕΚΤ από ESM.
Η ΕΚΤ ανταλλάσσει τα ομόλογα ύψους 27 δις που κατέχει με δάνεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, τα οποία έχουν μακρύτερες προθεσμίες λήξης και χαμηλότερα επιτόκια.
- Αναδιάρθρωση χρέους προς ΔΝΤ σε 2 φάσεις. Η Ελλάδα θα χρησιμοποιήσει τα 9 δις από τα κέρδη ομολόγων της ΕΚΤ ώστε να αποπληρώσει τα μισά περίπου από τα δάνεια του ΔΝΤ πριν από τη λήξη τους. Η πρώτη θα είναι στις 30 Ιουνίου 2015 και η δεύτερη έως την 31η Μαρτίου 2016.
Το υπόλοιπο μέρος των δανείων θα αποπληρωθεί με τον κλασικό τρόπο, είτε με την άντληση κεφαλαίων από τις αγορές (κάτι που σήμερα δεν μπορεί να γίνει ) είτε με τη χρήση νέων δανείων «διάσωσης».
- Τα δάνεια από τις χώρες μέλη της ευρωζώνης, που επίσημα αποκαλούνται «Ελληνική Δανειακή Διευκόλυνση» (Greek Loan Facility), έχουν αναδιαρθρωθεί επανειλημμένα στο παρελθόν και τα επιτόκιά τους έχουν μειωθεί κοντά στο κόστος δανεισμού των κεφαλαίων, ενώ οι προθεσμίες αποπληρωμής τους έχουν επιμηκυνθεί για χρόνια. Το ελληνικό σχέδιο προβλέπει την περαιτέρω επιμήκυνση των λήξεων αυτών των δανείων…Οι χώρες της Ευρωζώνης έχουν εκφράσει τη βούληση να επεκτείνουν τις προθεσμίες των διμερών δανείων, επομένως η πιο πιθανή επιλογή είναι οι λήξεις σε 100 χρόνια, σημειώνει ο Πίτερ Σπίγκελ (αρθρογράφος των F.T), προσθέτοντας ότι μία τέτοια προσφορά είναι απίθανο να γίνει άμεσα. Ορισμένοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι γι’ αυτό θα μπορούσε να δοθεί μία γενική υπόσχεση, στο πλαίσιο μίας ανακοίνωσης του Eurogroup, εάν επιτευχθεί μία νέα συμφωνία στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις.
- Για τα δάνεια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που με την ολοκλήρωση του προγράμματος θα έχει χορηγήσει συνολικά δάνεια ύψους 144 δις ευρώ, η ελληνική πρόταση προβλέπει το σπάσιμο των δανείων στη μέση, με το μισό του χρέους να αναδιαρθρώνεται σε ένα νέο δάνειο που θα έχει επιτόκιο 5% (το διπλάσιο από το 2,5% που καταβάλλεται σήμερα) και το υπόλοιπο μισό ουσιαστικά να διαγράφεται. Το επιχείρημα υπέρ αυτού του σχεδίου είναι ότι οι ετήσιες πληρωμές τόκων από την Ελλάδα θα μείνουν οι ίδιες, αλλά η διαγραφή του μισού αρχικού χρέους θα μείωνε σημαντικά το συνολικό ελληνικό χρέος.»
Και, προβλέπεται ότι εφόσον υπάρξει η παραπάνω διαδικασία αποπληρωμής του χρέους και ταυτόχρονα επιτυχημένη εφαρμογή μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής, τότε από την 31η Μαρτίου 2016 και μετά η Ελλάδα θα μπορεί να έχει πρόσβαση στις αγορές και επομένως θα μπορεί να συμμετάσχει και στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.»
Η πρόταση αυτή προς τους δανειστές, δείχνει καθαρά ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει εγκαταλείψει πλήρως τη διεκδίκηση για τη διαγραφή του χρέους. δεν ζητά διαγραφή αλλά αναδιάρθρωση. Δηλώνει δηλαδή ότι θα συνεχιστεί η πληρωμή τόκων και χρεολυσίων, μεταφέροντας το χρέος στις επόμενες γενιές και διατηρώντας το σαν εργαλείο ταξικής κυριαρχίας πάνω στην εργατική τάξη και τον εργαζόμενο λαό.
Περιφρούρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας!
Χαρακτηριστικό και αποκαλυπτικό απόσπασμα από την πρόταση των «θεσμών» που αξίζει να διαβαστεί, είναι αυτό με τίτλο «περιφρούρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας» και αφορά… τις τράπεζες!
Σε αυτήν, απαιτούν, να μη ασκήσει το ελληνικό δημόσιο τα δικαιώματα που απορρέουν από το πλειοψηφικό του πακέτο- η ιδιωτική διοίκηση των τραπεζών να γίνει σεβαστή και η κυβέρνηση να μην παρεμβαίνει! Να μη ληφθεί καμιά φορολογική πρωτοβουλία που θα υπέσκαπτε την φερεγγυότητα των τραπεζών! Η ανεξαρτησία του ΤΧΣ, να γίνει σεβαστή και να μην αλλάξει ούτε η διοικητική του δομή!
Ποια θα είναι η θέση της ελληνικής κυβέρνησης;
Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη αποδεχτεί και προτείνει ότι «Η Γενική Γραμματεία Εσόδων θα μεταμορφωθεί σε μια ανεξάρτητη αρχή βασισμένη στο σχέδιο που προετοιμάστηκε σε συνεργασία με την Task Force της Ελληνικής Κυβέρνησης». Αλλά και προτείνει την «εφαρμογή του Δημοσιονομικού Συμβουλίου σύμφωνα με την εφαρμογή του νόμου 4270/2014 που θα ολοκληρωθεί και θα είναι πλήρως λειτουργική εντός δύο μηνών», το οποίο θα ελέγχει την εκτέλεση του προϋπολογισμού ενώ… «Ο έλεγχος που απαιτείται (σ.σ. για τα έξοδα) από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συμβούλιο θα περιορίζεται στα ποσά άνω των 25.000 ευρώ ανά εντολή πληρωμής.»
Επομένως, κανένας δεν πρέπει να στοιχηματίσει ότι η κυβέρνηση θα αρνηθεί την «Περιφρούρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας» που της ζητείται.
«7. Περιφρούρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας
Θα αναληφθούν όλες οι αναγκαίες πολιτικές για να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα συνολικά. Οι αρχές διατηρούν τη δέσμευσή τους να διασφαλίζουν επαρκή ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα σύμφωνα με τους κανόνες του Ευρωσυστήματος, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης των τραπεζών να υποβάλουν τριμηνιαίες αναφορές χρηματοδότησης στην Τράπεζα της Ελλάδος που θα επιτρέπουν την αδιάλειπτη εποπτεία και την αξιολόγηση των προσπαθειών τους. Η ιδιωτική διοίκηση των ελληνικών τραπεζών θα γίνει σεβαστή και η κυβέρνηση δεν θα παρεμβαίνει με κανένα τρόπο στην καθημερινή λήψη αποφάσεων και τη διοίκηση των τραπεζών που θα συνεχίσουν να λειτουργούν με βάση τις αρχές της αγοράς. Τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων και τα υψηλά διοικητικά στελέχη των τραπεζών θα διορίζονται σύμφωνα με το υπάρχον πλαίσιο κανόνων και σε αρμονία με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές, λαμβάνοντας υπόψη τους ειδικούς κανόνες του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που ισχύουν εν προκειμένω για την προστασία των δικαιωμάτων των ιδιωτών μετόχων που μετέχουν στις αυξήσεις κεφαλαίων, τις οποίες πραγματοποιούν οι τράπεζες βάσει του νομικού αυτού πλαισίου. Η ανεξαρτησία του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα γίνεται σεβαστή και η διοικητική δομή του δεν θα αλλάζει. Δεν θα ληφθεί καμία φορολογική πρωτοβουλία που θα υπέσκαπτε τη φερεγγυότητα των τραπεζών. Οι ελληνικές αρχές θα νομοθετήσουν μεταρρυθμίσεις του πλαισίου που διέπει τις περιπτώσεις αφερεγγυότητας τόσο των εταιρειών όσο και των νοικοκυριών ώστε αυτό να ευθυγραμμιστεί με τις καλές πρακτικές που εφαρμόζονται διεθνώς. Θα καθιερώσει το επάγγελμα του ειδκικού για την αντιμετώπιση της αφερεγγυότητας.»
Τι ζητά στην πραγματικότητα η κυβέρνηση;
Σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ανάλυση του TVXS της 6ης Ιουνίου, η απάντηση του Α. Τσίπρα στο δίλημμα «συμφωνία ή ρήξη», είναι: «βούληση σύγκλισης». Ότι δηλαδή, ο Α. Τσίπρας είπε μεν «όχι» στο σχέδιο συμφωνίας που προτείνουν οι πιστωτές, είπε «όχι» όμως και στη ρήξη και «ναι» σε συμφωνία υπό συγκεκριμένους όρους». Ποιοι είναι αυτοί οι όροι;
Η κυβέρνηση, κατά δήλωσή της, ζητά συμφωνία σε 6 σημεία για να υπογράψει:
Χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα,
Απομείωση – αναδιάρθρωση του χρέους,
Προστασία των συντάξεων και των μισθών
Αναδιανομή εισοδημάτων προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας.
Επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων
Ισχυρό επενδυτικό πρόγραμμα
Από αυτά, (σύμφωνα πάντα με την ανάλυση του tvxs), το πρώτο των πρωτογενών πλεονασμάτων, έχει συμφωνηθεί ήδη, ενώ στα εργασιακά και στο επενδυτικό πακέτο η σύγκλιση είναι κοντά.
Η αναδιανομή των εισοδημάτων (σύμφωνα με την ανάλυση του tvxs) είναι μια «μακρά και μάλλον πολιτικά αφηρημένη διαδικασία» (!!) και άρα, «η μεγάλη μάχη θα δοθεί για «την προστασία των συντάξεων», η δε συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους δεν θα ανοίξει παρά μόνο όταν θα έχει υπάρξει ««κλεισμένο deal» σε όλα τα υπόλοιπα, ως «σφραγίδα γενναιοδωρίας» των πιστωτών όταν θα έχει επέλθει η σύγκλιση στα δύσκολα, και η αναγκαία και απαραίτητη πολιτική συνθήκη για την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να περάσει η συμφωνία στο εγχώριο, πολιτικό και κοινωνικό, ακροατήριο.»
Ο γεμάτη κυνισμό ανάλυση γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα παρακάτω:
«Μια προσεκτική, δε, ανάγνωση της χθεσινής ομιλίας Τσίπρα δείχνει ότι οι «βαριές» κόκκινες γραμμές στο σχέδιο που έχουν βάλει στο τραπέζι οι πιστωτές είναι η μη κατάργηση του ΕΚΑΣ και η μη υπαγωγή του ηλεκτρικού ρεύματος στον συντελεστή ΦΠΣ του 23%. Εάν οι δύο αυτές απαιτήσεις αποσυρθούν από το τραπέζι τότε το κλίμα στο εξωτερικό διαπραγματευτικό μέτωπο μπορεί και να αλλάξει άρδην. Κι από εκεί και πέρα, η μάχη θα δοθεί εντός κόμματος κυβέρνησης και εσωτερικού πολιτικού σκηνικού.» (!!!)
Δύο απαιτήσεις έμειναν λοιπόν; Το ΕΚΑΣ και να μην πάει το ηλεκτρικό στο 23% ΦΠΑ. Και ένα αίτημα για μια υποσχετική για επιβράβευση με άνοιγμα της συζήτησης για την αναδιάρθρωση του χρέους στο άμεσο μέλλον.
Επίλογος
Η πολιτική αφήγηση του ΣΥΡΙΖΑ που έλεγε «Καμιά θυσία για το Ευρώ» μοιάζει έτη φωτός μακριά. Το ίδιο και η περίφημη «Κατάργηση των μνημονίων» αλλά και το «Ούτε ρήξη ούτε υποταγή».
Σήμερα, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ έχει ξεχαστεί, το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης το ίδιο, οι περίφημες κόκκινες γραμμές εγκαταλείπονται η μια μετά την άλλη.
Είναι πραγματικά απογοητευτικό. Ένα κόμμα της αριστεράς παίρνει την κυβέρνηση με υπόσχεση για «κατάργηση μνημονίων»-«όχι άλλη λιτότητα» και να καταλήγει να προτείνει νέο μνημόνιο. Γιατί η 47σελιδη πρόταση, είναι νέο μνημόνιο και το γεγονός ότι οι δανειστές ζητούν να γίνει ακόμα πιο σκληρό, πατώντας πάνω στις διαρκείς υποχωρήσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δεν μπορεί να κρύψει την αλήθεια. Η πρόταση της κυβέρνησης, είναι σημείο τομής. Αποδέχεται ως πλαίσιο διακυβέρνησης τη λιτότητα και το μνημονιακό καθεστώς.
Ο Στάθης Κουβελάκης, σε πρόσφατο άρθρο του στην ΙΣΚΡΑ στις 18/6, κάνει σκληρή κριτική:
«…ο χρόνος που “χάθηκε” σε αυτές τις ατέλειωτες“συνομιλίες” δεν χάθηκε για όλους. Προφανώς δεν χάθηκε για την πλευρά των δανειστών που ακολούθησαν με απόλυτη συνέπεια την στρατηγική του “κλοιού ρευστότητας” που εγκαινίασε δέκα μόλις μέρες μετά τις εκλογές ο Μάριο Ντράγκι. Και που πέτυχαν κάτι, που τουλάχιστον στα μάτια όσων στήριξαν και συνέβαλαν στην υπόθεση μιας αριστερής κυβέρνησης, φάνταζε αδιανόητο πριν από μερικούς μήνες:
να σύρουν μια κυβέρνηση που εκλέχτηκε με διακυρηγμένο στόχο την κατάργηση των Μνημονίων στην αποδοχή του “κάδρου” των πολιτικών λιτότητας. Διότι, και πάλι, πως αλλιώς μπορεί να χαρακτηρισθεί το απίστευτο “κείμενο των 47 σελίδων”, όπως έχει πλέον καταχωρηθεί η τελευταία ολοκληρωμένη εκδοχή της ελληνικής πρότασης; (Το πλήρες αναρτήθηκε από το ThePressProject).
Ένα κείμενο που κινείται στην γνώριμη, και σαφέστατα μνημονιακή, λογική των δημοσιονομικών πλεονασμάτων, των ιδιωτικοποιήσεων, της διαρκούς αύξησης της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης, της παγίωσης της ληστρικής υπερφορολόγησης των τελευταίων ετών με ταυτόχρονη αύξηση της έμμεσης φορολογίας, την μείωση της προστασίας της πρώτης κατοικίας και την μετάθεση σε ένα ακαθόριστο μέλλον του συνόλου σχεδόν των προγραμματικών δεσμεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ που δεν έχουν ντε φάκτο ήδη αναιρεθεί; Ας είμαστε σαφείς: στην διαρκή διολίσθηση των ελληνικών θέσεων κατά τη διάρκεια της δήθεν διαπραγμάτευσης, το κείμενο των 47 σελίδων αποτελεί σημείο τομής. Ακόμη κι αν οι προτάσεις της ελληνικής πλευράς γίνονταν αποδεκτές ως“βάση συζήτησης”, και ξέρουμε ότι από τότε υπήρξαν και περαιτέρω βήματα ευθυγράμμισης με τις απαιτήσεις των δανειστών (με πιο χαρακτηριστικό την πλήρη αποδοχή των στόχων για δημοσιονομικά πλεονάσματα), το αποτέλεσμα θα ήταν και πάλι η συνέχιση της λιτότητας και η εμπέδωση του μνημονιακού καθεστώτος. Με αυτήν την έννοια μπορούμε να πούμε ότι η παραβίαση της λαϊκής εντολής έχει ήδη συντελεσθεί.»
Ποια είναι η αιτία της σημερινής παράδοσης του ΣΥΡΙΖΑ στον σοσιαλφιλελευθερισμό;
Δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε, ότι αφετηρία όλων των προβλημάτων είναι η λαθεμένη (και κατά βάση ρεφορμιστική) προγραμματική θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι υπάρχει δυνατότητα βελτίωσης της ζωής των λαϊκών τάξεων μέσα στο πλαίσιο και τους κανόνες της ΕΕ, χωρίς σύγκρουση με το ευρωπαϊκό και ελληνικό κεφάλαιο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε αδιέξοδο. Η πολιτική του πρόταση, η διαχείριση (και όχι η ανατροπή) του καπιταλισμού με ένα πρόγραμμα που ενώ θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου συνολικά και την αναβάθμιση του ελληνικού κεφαλαίου σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, θα ικανοποιεί ταυτόχρονα και ορισμένα βασικά αιτήματα του κόσμου της εργασίας, είναι ανεφάρμοστη. Βρισκόμαστε σε περίοδο οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού. Σε τέτοιες περιόδους, ιδιαίτερα, το κεφάλαιο αντιδρά με λυσσασμένο τρόπο σε οποιαδήποτε μικρή παραχώρηση προς τους εργαζόμενους. Γιατί, η επιστροφή του ποσοστού κέρδους σε ικανοποιητικά για το κεφάλαιο επίπεδα προϋποθέτει την εξαθλίωση των εργαζομένων και την επιστροφή στον εργασιακό μεσαίωνα. Η εφαρμογή οποιασδήποτε «φιλεργατικής πολιτικής» σκοντάφτει στο γεγονός ότι η πραγματική εξουσία παραμένει στα χέρια των καπιταλιστών -ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής και στις γραφειοκρατίες που εξαρτώνται από αυτούς (στρατό, αστυνομία, ΜΜΕ, ανώτερη κρατική γραφειοκρατία κλπ). Η προσπάθεια για εφαρμογή μεταρρυθμίσεων υπέρ του εργαζόμενου λαού, συναντά την αντίδραση αυτών των πραγματικών κέντρων εξουσίας, με αποτέλεσμα τα ρεφορμιστικά κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ να εγκαταλείπουν αργά ή γρήγορα την προσπάθεια. Στο πλαίσιο της διαχείρισης της καπιταλιστικής κρίσης, τελικά, όλα τα ρεφορμιστικά κόμματα είναι υποχρεωμένα να δώσουν την απόλυτη προτεραιότητα στην ικανοποίηση των αναγκών του κεφαλαίου, ενώ βέβαια, θα συνεχίσουν να υπόσχονται ότι στο μέλλον, όταν επιτευχθεί η ανάπτυξη, τότε θα υπάρξει και σταδιακή ικανοποίηση κάποιων εργατικών αιτημάτων. Έτσι εξηγείται και η προσαρμογή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ στις απαιτήσεις των μνημονίων.
Οι εξελίξεις όμως, δεν αφορούν κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ και την προοπτική του. Η επιβολή νέου μνημονίου, και μάλιστα από μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, θα σημάνει νέα δυσβάσταχτα βάρη και νέες απογοητεύσεις για την εργατική τάξη. Και σε αυτό δεν μπορούμε να είμαστε αδιάφοροι. Γι αυτό, είναι μεγάλες οι ευθύνες όχι μόνο της αντικαπιταλιστικής αριστεράς και κυρίως της ΑΝΤΑΡΣΥΑ αλλά και του ΚΚΕ, στην οργάνωση της λαϊκής αντεπίθεσης. Αλλά είναι πολύ μεγάλες επίσης οι ευθύνες της Αριστερής Πλατφόρμας του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν έχει προχωρήσει ακόμη σε οργάνωση λαϊκών κινητοποιήσεων, δεν προχωρά σε δημόσια διαφοροποίηση και, ακόμα και σήμερα, δεν καλεί σε λαϊκό ξεσηκωμό με στόχο «ρήξη τώρα-όχι σε νέα συμφωνία-μνημόνιο». Ο σκεπτικισμός με τον οποίο αντιμετωπίστηκε το (θολών στόχων) συλλαλητήριο της 17 Ιούνη, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη και να λειτουργεί σαν άλλοθι. Την 20η Φλεβάρη, οι εργαζόμενοι δέχτηκαν την πρώτη «ψυχρολουσία» της δημιουργικής ασάφειας και ο ενθουσιασμός των πρώτων ημερών υποχώρησε. Η τακτική που ακολούθησε από κει και πέρα η κυβέρνηση, ήταν αυτή της αδρανοποίηση των εργαζόμενων: η διαρκής αλλά αδικαιολόγητη επίμονηπερί «προόδου» και «επικείμενης συμφωνίας», η διαρκής και αποπροσανατολιστική «διαπραγματευσιολογία»επιδίωκε εθισμό στις υποχωρήσεις. Η τακτική της διαρκούς φιλολογίας περί εφικτού και άμεσα αναμενόμενου «έντιμου συμβιβασμού» διανθισμένη με περιοδικό ανέβασμα των τόνων, είναι ευθύνη του όλου ΣΥΡΙΖΑ.
Σήμερα, πράγματι ο χρόνος τελειώνει.
Είναι αναγκαίος ο λαϊκός ξεσηκωμός για να ηττηθεί «από τα αριστερά» η κυβερνητική πολιτική που προσαρμόζεται και υποτάσσεται στους κανόνες της ΕΕ και τις απαιτήσεις του κεφαλαίου. Οι μνημονιακοί βρικόλακες και οι φασίστες φίλοι τους, έχουν ήδη αναθαρρήσει και σύντομα θα οργανώσουν πιο πετυχημένες διαδηλώσεις «κατσαρόλας» με πλακάτ όπως εκείνο το αμίμητο «να τηρήσει η Ελλάδα τις δεσμεύσεις της» ( διαδήλωση «Μένουμε Ευρώπη» Σύνταγμα, 18/6).
Όχι, λοιπόν στη στήριξη της αδιέξοδης «διαπραγμάτευσης» της κυβέρνησης. Να μην υπογραφεί νέα συμφωνία. Ρήξη και αλλαγή πορείας τώρα!
Δεν θα χαρίσουμε τους μεγάλους αγώνες και τις ελπίδες μας στους δανειστές. Μόνο με την εισβολή του λαϊκού παράγοντα στο προσκήνιο, μπορεί να μπει φραγμός στις αντιλαϊκές πολιτικές και να θα ηττηθεί η πολιτική της υποταγής και της «διαπραγμάτευσης» και να απαιτηθεί:Κατάργηση όλων δανειακών συμβάσεων των Μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων που τα συνοδεύουν, Άμεση παύση πληρωμών προς τους πιστωτές, μη αναγνώριση και μονομερή διαγραφή του χρέους, Έξοδο από ευρώ, ΟΝΕ και Ευρωπαϊκή Ένωση, Εθνικοποίηση-κρατικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, των επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας και όλων των επιχειρήσεων που κλείνουν, χωρίς αποζημίωση, με εργατικό έλεγχο, εργατικές και λαϊκές κατακτήσεις και δικαιώματα με βάσει τις ανάγκες και σε βάρος των κερδών του κεφαλαίου.
20 Ιουνίου 2015
Ζέττα Μελαμπιανάκη
ΠΗΓΗ: Σάββατο, 20 Ιούνιος 2015, http://www.elaliberta.gr/%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE/47-47%CF%83%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CE%B4%CE%BF-%CE%AE-5%CF%83%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%B4%CE%BF-%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF
* Η Ζέττα Μπελαμπιανάκη είναι εκπρόσωπος στην Ε.Ε. της ΑΔΕΔΥ από τις Παρεμβάσεις-Συσπειρώσεις του δημόσιου τομέα.