Κυριακή της Πεντηκοστής – Τα δώρα του Αγίου Πνεύματος
Του Ιωάννη Καραβιδόπουλου*
Επιμέλεια-τονισμοί Σοφία Ντρέκου
«Έάν τις διψά ερχέσθω πρός με και πινέτω». Με αυτά τα λόγια αρχίζει ο Ιησούς την ομιλία του που κατά τη σημερινή ευαγγελική περικοπή απηύθυνε προς τους Ιουδαίους την τελευταία μέρα της μεγάλης εορτής της Πεντηκοστής.
Κοντά στις άλλες σημασίες που είχε η εορτή αυτή στον ιουδαϊκό κόσμο ήταν και η ανάμνηση της Νομοδοσίας: ο δεκάλογος δόθηκε στον Μωυσή, κατά την ιουδαϊκή παράδοση, πενήντα μέρες μετά το Πάσχα.
Στον Χριστιανισμό την πεντηκοστή ημέρα μετά το Πάσχα εορτάζεται η δωρεά του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο και η ίδρυση της Εκκλησίας. Γι’ αυτό λοιπόν το Πνεύμα ομιλεί ο Ιησούς στην περικοπή μας ως μελλοντικό και επικείμενο γεγονός που θα ακολουθήσει μετά τη δόξα του σταυρού και της αναστάσεως.
Ο Νόμος του Μωυσέως, αν και δόθηκε από αγάπη και φροντίδα του Θεού για το λαό του, στάθηκε ανήμπορος να συμπαρασταθεί στην ανθρώπινη αδυναμία. Το Πνεύμα του Θεού, που υπόσχεται ο Ιησούς και είναι το τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, έρχεται την ημέρα της Πεντηκοστής για να παραμείνει ο καθοδηγητής της Εκκλησίας. είναι «ύδωρ ζων» που ξεδιψά τον άνθρωπο και του προσφέρει ζωή.
Τι είναι όμως το Άγιο Πνεύμα; Πώς πορούμε να συνειδητοποιήσουμε την παρουσία του και τα δώρα του;
Πέρα από τους ύμνους που ψάλλουμε στην Εκκλησία και από τις λεπτές τριαδολογικές διατυπώσεις της Δογματικής, πώς μπορεί να νιώσει ο κάθε χριστιανός το Πνεύμα του Θεού; Το τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος δεν είναι μόνο αντικείμενο θεολογικών στοχασμών αλλά κυρίως και κατ’ εξοχήν υποκείμενο ζωής• είναι «ο θησαυρός των αγαθών και ζωής χορηγός», είναι «αυτάγαθον και πηγή αγαθότητος», «ζωή και ζωοποιούν», όπως ψάλλει η Εκκλησία μας σήμερα.
Πάνω λοιπόν από τις λεπτολόγες δογματικές διατυπώσεις, που για τους πολλούς χριστιανούς είναι άγνωστες και απρόσιτες, βρίσκεται η αγαθοποιός και ζωοποιός ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, εφόσον μέσα στην ατμόσφαιρα των δωρεών του κινούμεθα και αναπνέουμε και ζούμε. Το Άγιο Πνεύμα είναι η σφραγίδα που ξεχωρίζει τον χριστιανό από τον μη χριστιανό, είναι η εγγύηση του Θεού για το ελπιδοφόρο μέλλον που αναμένει τον κάθε πιστό, εφόσον αυτό είναι η απαρχή, ο πρώτος καρπός, η πρόγευση των αιωνίων αγαθών.
Τους καρπούς του Πνεύματος απαριθμώντας ο Απ. Παύλος στην προς Γαλάτας επιστολή του γράφει: «Ο καρπός του Πνεύματός εστιν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακρο- θυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια» (5, 22). Τα εκδηλώματα αυτά αποτελούν την σφραγίδα του χριστιανού, τα γνωρίσματα του «πνευματικού» ανθρώπου, τα χαρακτηριστικά της βασιλείας του Θεού. Το Άγιο Πνεύμα δεν είναι λοιπόν θεωρία, αλλά κάτι πολύ πιο συγκεκριμένο και απτό, είναι η καινούργια ζωή που προσφέρει ο Χριστιανισμός στην ανθρωπότητα.
Η ζωή αυτή χαρακτηρίζεται όχι από το μίσος που σκοτώνει τους ανθρώπους αλλά από την αγάπη που εξυψώνει το ανθρώπινο πρόσωπο• όχι από την κατήφεια και το φόβο της μελλοντικής τιμωρίας αλλά από τη χαρά της τωρινής και αναμενομένης λυτρώσεως.
Χαρακτηρίζεται ακόμη από την ειρήνη προς τον Θεό, προς τον άλλο άνθρωπο, προς τον εαυτό μας• από τη μακροθυμία έναντι των αδυναμιών και των προσβολών του συνανθρώπου, από τη χρηστότητα και αγαθοσύνη που εκφράζουν θετικότερα τη στάση έναντι του αδελφού, από την πίστη στο λυτρωτικό έργο του Χριστού επί του σταυρού που ολοκληρώνεται με την ανάσταση, από την πραότητα και την εγκράτεια που συμπληρώνουν το πορτρέτο του χριστιανού που ζει εν Πνεύματι Θεού, που ζει δηλ. μέσα στα μυστήρια της Εκκλησίας και παράγει τους γλυκείς καρπούς της ζωής του Πνεύματος.
Όπου κυριαρχεί το Πνεύμα του Θεού με τις παραπάνω εκδηλώσεις του, εκεί υπάρχει και η πραγματική ελευθερία, η εν Χριστώ ελευθερία, η ελευθερία από το νεκρό τύπο του νόμου, από τη φθορά, από το θάνατο, η ελευθερία του Πνεύματος που είναι ζωή, «ύδωρ ζων» προσφερόμενο δωρεάν και κατά χάρη στον διψασμένο για ζωή άνθρωπο.
* Ο Ιωάννης Καραβιδόπουλος είναι Ομότ. Καθηγητή Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ..
Επιμέλεια-τονισμοί: Σοφία Ντρέκου / Αέναη επΑνάσταση
ΠΗΓΗ: (Ιωαν. Δ. Καραβιδόπουλου, Καθηγ. Παν/μίου, «Οδός ελπίδας», σ. 130-132). Το είδα: Τρίτη, 25 Ιουνίου 2013, http://sophia-siglitiki.blogspot.gr/2013/06/blog-post_25.html
Σημείωση από τΜτΒ: Η φωτογραφία του Ιω. Καραβιδόπουλου είναι από τα «Θεολογικά Δρώμενα», http://blogs.auth.gr/moschosg. Η εικόνα της Πεντηκοστής –πάνω από την Πλατυτέρα- στο εκκλησάκι των Τριών Ιεραρχών, στο χώρο του Πανεπίστήμιου Πατρών.
