Νομοσχέδιο ντροπής για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης
Του Άκη Κατσούλα*
Ψηφίστηκε χτες επί της αρχής από ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΝΔ (με εξαίρεση τον Αδ. Γεωργιάδη που καταψήφισε), Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ και ΧΑ το κυβερνητικό νομοσχέδιο «για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης», μετά από την κοινή συνεδρίαση των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών.
Θα στεναχωρήσω αρκετούς φίλους συναγωνιστές του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πρόκειται για ένα «νομοσχέδιο ντροπής» μνημονικής έμπνευσης, εγκεκριμένο από τους «θεσμούς» Ε.Ε., ΔΝΤ, ΕΚΤ με χαρακτήρα εξευτελισμού των φτωχών, της υγείας, της πρόνοιας.
Πολύ σωστά γράφει ο Κώστας Λαπαβίτας… «Όσοι εκλεχτήκαμε με το Σύριζα δεσμευτήκαμε ότι θα προχωρήσουμε στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου ανεξάρτητα από τις διαπραγματεύσεις για το χρέος, διότι το θεωρούμε απαραίτητο για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανακούφιση της κοινωνίας. Είναι ανάγκη λοιπόν να εξηγηθεί τώρα το πως αυτά θα υλοποιηθούν και πως θα μπορέσει η νέα κυβέρνηση να αλλάξει την τραγική κατάσταση που κληρονόμησε .Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, το Εθνικό Σχέδιο περιλάμβανε τέσσερις πυλώνες με κόστος για τον πρώτο χρόνο ως εξής: Ι) Αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης (1,9 δις)».
Από το 1,9 δισ. ευρώ που προέβλεπε το Εθνικό Σχέδιο για τα μέτρα αυτά, μόλις 200 έως 250 εκατ. ευρώ θα πάνε για την ανθρωπιστική κρίση. Το υπόλοιπο 1,7 δισ. ευρώ το έφαγε η προσπάθειά για την πληρωμή του δημόσιου χρέους. Άρα λοιπόν όπως και η προηγούμενη συγκυβέρνηση στο όνομα της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους «κούρευε» μισθούς, συντάξεις, δικαιώματα, έτσι και τώρα «κουρεύεται» το πακέτο Θεσσαλονίκης.
Τα μέτρα του νομοσχεδίου για την «ανθρωπιστική κρίση» απευθύνονται αποκλειστικά σε όσους «διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας», τα συγκεκριμένα δε κριτήρια καθώς και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των μέτρων θα διευκρινιστούν ύστερα από την έκδοση κοινών υπουργικών αποφάσεων. Στο πλαίσιο του νομοσχεδίου προβλέπονται η επανασύνδεση και παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε κύριες κατοικίες, το επίδομα ενοικίου και η επιδότηση σίτισης με κουπόνια. Όλα τα παραπάνω θα γίνονται με «εισοδηματικά και περιουσιακά» κριτήρια που θα οριστούν σε ύστερο και απροσδιόριστο χρόνο.
Πιο συγκεκριμένα:
1) Οσον αφορά τη ΔΕΗ, η δυνατότητα επανασύνδεσης του ηλεκτρικού ρεύματος που είχε διακοπεί έως και την 31η Γενάρη του 2014 και η παροχή 300 kwh μηνιαίως δωρεάν έως το τέλος του 2015 προβλέπονται μόνο για τα νοικοκυριά που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και είναι ενταγμένα στο κοινωνικό τιμολόγιο. Δεν υπάρχει καμιά αναφορά σε φτωχά λαϊκά νοικοκυριά που δεν τους έχει κοπεί το ρεύμα. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με στοιχεία της ΔΕΗ για το Δεκέμβρη του 2014, στο κοινωνικό τιμολόγιο ήταν ενταγμένα περίπου 600.000 νοικοκυριά. Η δωρεάν παροχή των 300 kwh μηνιαίως είναι μία εξαιρετικά περιορισμένη κατανάλωση (δηλαδή 10 kwh τη μέρα), περίπου όσο καίει ο θερμοσίφωνας για μια τετραμελή οικογένεια, ή λιγότερο από τη μισή ενέργεια που απαιτείται για θέρμανση.
2)Για το επίδομα ενοικίου, σύμφωνα με το σχετικό άρθρο, θα χορηγηθεί σε έως 30.000 νοικοκυριά, για το 2015, με ενδεχόμενη παράταση για το 2016, υπό την προϋπόθεση ότι «διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας». Το επίδομα δεν θα υπερβαίνει τα 70 ευρώ ανά άτομο, ούτε τα 220 ευρώ εάν πρόκειται για πολυμελή οικογένεια, χωρίς να προσδιορίζεται τι θεωρείται ως πολυμελής οικογένεια. Σε κάθε ποσό θα συμπεριλαμβάνεται και ο ΦΠΑ. Το βοήθημα θα δίνεται απευθείας στον ιδιοκτήτη του ακινήτου και θα αφορά νέες μισθώσεις ή ανανεώσεις υφιστάμενων μισθώσεων με νέους όρους.
3) Η επιδότηση σίτισης, πάντα σε νοικοκυριά που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, αφορά μέχρι300.000 φυσικά πρόσωπα (δηλαδή, πολύ μικρότερο αριθμό οικογενειών). Για την επιδότηση θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των εισοδημάτων από κάθε πηγή. Η επιδότηση θα παρέχεται με εκπτωτικά κουπόνια ή άλλο ηλεκτρονικό τρόπο για την προμήθεια ειδών σίτισης. Από τη συγκεκριμένη παροχή εξαιρούνται όσοι συμμετέχουν σε ανάλογα προγράμματα για απόρους μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Βοήθειας ή του θεματικού στόχου 9 των περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων.
4) Για την ιατροφαρμακευτική κάλυψη υποαπασχολούμενων και ανέργων. Το σχετικό άρθρο δεν προβλέπει την κατάργηση της προϋπόθεσης των ελάχιστων 100 ενσήμων προκειμένου να έχουν ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Η ρύθμιση, ανανεώνει τη ρύθμιση που προέβλεπε και ο νόμος Βρούτση της προηγούμενης κυβέρνησης για κατ’ εξαίρεση κάλυψη της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε είδος για ένα χρόνο σε όσους έχουν τουλάχιστον 50 ένσημα. Για ένα χρόνο (29/2/2016) επίσης παρατείνεται χωρίς να αντιμετωπίζεται ριζικά και η κάλυψη των μακροχρόνια ανέργων.
5)Στο ίδιο νομοσχέδιο περιέχονται άρθρα που αφορούν τη μεταφορά των μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, τα οποία προβλέπουν μεν την παράταση των συμβάσεων της μεταφοράς των μαθητών, ωστόσο καλούνται οι Περιφέρειες να πληρώσουν ολόκληρο το κόστος.
Στην πραγματικότητα, αποκλείουν τη συντριπτική πλειοψηφία των εργατικών – λαϊκών νοικοκυριών, αφού αφορούν νοικοκυριά που βιώνουν την πιο ακραία φτώχεια, με όριο στα 400 ευρώ το μήνα οικογενειακό εισόδημα για τις 4μελείς οικογένειες, ενώ και στα νοικοκυριά που θα κριθούν «δικαιούχοι» δεν εξασφαλίζεται ούτε στο ελάχιστο μία στοιχειωδώς αξιοπρεπή διαβίωση.
Απλά να θυμίσω την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού στη Βουλή το 2014, και να δούμε πόσοι από αυτούς τους πολίτες δεν θα ενταχθούν στα μέτρα του νομοσχεδίου.
«Σε καθεστώς ένδειας 2,5 εκατομμύρια Έλληνες ενώ ακόμη 3,8 εκατ. πολίτες απειλούνται άμεσα από τη φτώχεια σύμφωνα με έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού στη Βουλή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης με τίτλο «Πολιτικές ελάχιστου εισοδήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα: Μια συγκριτική ανάλυση», κατά το Β’ τρίμηνο του 2014 το ποσοστό ανεργίας στη χώρα ήταν 26,6%, έναντι 27,8% του προηγούμενου τριμήνου και 27,3% του αντίστοιχου τριμήνου του 2013. Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 1.280.101 ενώ πλήττει πλέον και τους αρχηγούς των νοικοκυριών, δηλ. εργαζόμενους άνδρες στην παραγωγική ηλικία. Η ανεργία των νέων 15-24 ετών ανήλθε στο 52%, ενώ πολλά νοικοκυριά είναι χωρίς κανέναν εργαζόμενο άλλα και χωρίς πόρους. Παράλληλα υπήρξε δραματική μείωση των αποδοχών, ενώ ο κατώτατος μισθός βρίσκεται κάτω από το επίπεδο του 2000 Επιπλέον, 3,8 εκατομμύρια άτομα βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας λόγω υλικών στερήσεων και ανεργίας. Η Ελλάδα σύμφωνα με την Eurostat βρίσκεται στην χειρότερη θέση στην ΕΕ-28 όσον αφορά τον κίνδυνο φτώχειας. Η Ελλάδα επίσης συγκαταλέγεται στην ομάδα των χωρών με τη μεγαλύτερη φτώχεια (23,1%) και προηγείται της Ισπανίας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας ενώ κατέχει την τέταρτη χειρότερη θέση ως προς τον δείκτη χάσματος της φτώχειας μετά την Ισπανία, Ρουμανία και Βουλγαρία».
Το νομοσχέδιο αποτελείτε από 32 άρθρα, οπού μόνο τα 4 πρώτα αναφέρονται σε μέτρα για την ανθρωπιστική κρίση, τα υπόλοιπα αποτελούν στην ουσία ένα άλλο νομοσχέδιο για την λειτουργία της κυβέρνησης.
Αγαπητοί φίλοι βουλευτές, υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ, με πολλούς από εσάς έχουμε δώσει κοινούς αγώνες, γνωρίζουμε από πρώτο χέρι τι συμβαίνει, έχουμε βιώσει και οι ίδιοι, τι σημαίνει ανθρωπιστική καταστροφή, διάλυση της δημόσιας υγείας, πρόνοιας, νοσοκομείων.
Αγαπητοί φίλοι βουλευτές, υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ ξέρουμε πολύ καλά, ότι οι θάνατοι σήμερα είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις, ότι συνάνθρωποι μας θα μπορούσαν να ήταν στην ζωή υγιείς, αν υπήρχαν φάρμακα, εντατικές, γιατροί, νοσηλευτές, ότι «άνθρωποι και ποντίκια» σε κάποιες περιοχές ψάχνουν στα ίδια σκουπίδια, ότι κάποια παιδιά λιποθυμούν από την πείνα η δεν πάνε σχολείο…
Ξέρουμε πολύ καλά, ότι όσο και αν προσπαθούν φορείς και κινήσεις αλληλεγγύης, τέτοια προβλήματα – προβλήματα πολέμου- λύνονται με γενναία ενίσχυση κρατικών δομών, με διαφορετική κατεύθυνση της οικονομίας, όχι με «χάπια και ενέσεις μιας χρήσης».
Τέλος είναι κρίμα, σε ένα τέτοιο νομοσχέδιο, να απουσιάζουν από την συζήτηση, (συζήτηση με φορείς) όπως σωστά επισήμανε ο Νίκος Φίλης (στην συζήτηση στην επιτροπή) αυτοί που έδωσαν μάχη όλα τα προηγούμενα χρόνια κόντρα στις καταστροφικές πολιτικές (π.χ. Δίκτυα αλληλεγγύης, Αστέγων κ.λ.π) ενώ συμμετέχουν ξανά και ξανά άσχετοι «θεσμικοί Φορείς»….
Neotera News: «νομοσχέδιο ντροπής για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης».
* Ο Άκης Κατσούλας είναι Πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων
ΠΗΓΗ: 7-3-2015, http://neotera-grek.blogspot.gr/2015/03/blog-post.html