ΟΙ ΓΟΝΙΜΕΣ ΠΛΕΥΡΕΣ ΕΝΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΥ & ΤΑ ΖΗΤΟΥΜΕΝΑ

Του Αλέκου Βαρβέρη

Για να διαβάσει κανείς το πρόσφατο ανακοινωθέν του Euro group (20/2/15) χρειάζεται στοιχειωδώς να έχει «διαβάσει» το Τι παίζεται τα τελευταία χρόνια. Αυτό βέβαια γίνεται δύσκολο γιατί media και πολιτικές δυνάμεις συσκοτίζουν συστηματικά το πεδίο. Προκαταβολικά να πω ότι ο αληθινός συμβιβασμός που προέκυψε δεν συνιστά αρνητικό φαινόμενο αλλά ευκαιρία να συζητήσουμε και να επιχειρήσουμε σε πραγματικό έδαφος, ώστε να ωριμάσουν και οι αναγκαίες πολιτικές για την αλλαγή του. Επίσης δεν μπορεί να αποτιμηθεί με βάση τους πρόσφατους εξυπνακισμούς που επιχειρήθηκαν. Άλλωστε ένα «πρόγραμμα γέφυρα» έχει (τουλάχιστον) δυο όψεις. Εκτός της γεφύρωσης των «ελληνικών θέσεων» με τις «ευρωπαϊκές», επιχειρεί να γεφυρώσει και το λαϊκιστικό χθες με το ζόρικο κυβερνητικό σήμερα. Επίσης με όρους «νίκης – ήττας» ή «καλό –κακό» δύσκολα βγάζουμε κάποιο νόημα εκτός και αν αφορά το …. πρωτάθλημα.

Στα βασικά και κρίσιμα.

1. Το έδαφος είναι ΚΟΙΝΟ: ενιαίο πολιτικό σύστημα (φιλελεύθερη κοινοβουλευτική Δημοκρατία) και δομική κρίση του καπιταλιστικού τρόπου.
2. Ο «δανειστής» και ο «δανειζόμενος» αποτελούν «πτυχές του ιδίου υφάσματος».
3. Όξυνση των ενδο-συστημικών διαφορών μεταξύ Νότου – Βορρά, δηλαδή μεταξύ του παραγωγικού (εν πολλοίς) καπιταλισμού (το ίδιο άθλιου από την άποψη της κοινωνίας) και του παρασιτικού (εν πολλοίς) καπιταλισμού (επίσης το ίδιο άθλιου από την άποψη της κοινωνίας) με προεξάρχουσα θέση εδώ την Ελληνική εκδοχή.
4. Σε πολιτικό επίπεδο επιχειρείται από την κυρίαρχη ευρωπαϊκή πολιτική να στριμώξουν τα παρασιτικά και παρακμιακά στοιχεία του εγχώριου πολιτικού συστήματος με τρόπο ώστε να μην καταρρεύσει η ουσία του. Απ’ αυτή την άποψη οι «αντιστάσεις» του εγχώριου πολιτικού συστήματος αφορούν τη διάσωσή του χωρίς επώδυνους από-παρασιτισμούς. Εδώ και το «προοδευτιλίκι» μιας τεχνικά διογκωμένης (από τα δανεικά και τα αδιαφανή κόλπα) μεσαίας και άνω τάξης, με το υψηλότερο δείκτη υπο-παραγωγικότητας στην Ευρώπη και βεβαίως με την πιο αντι-μνημονιακή διάθεση.
5. Να σταθούμε λίγο σ’ αυτό το φαινόμενο -της μεσαίας και άνω τάξης- που η αλήθεια του, παρενοχλεί έντονα τα στερεότυπα περί «μεγάλου κεφαλαίου», περί «ντόπιων και ξένων μονοπωλίων» κ.λπ…. μεταπρατικά. Οι κύκλοι που συγκροτούν αυτό το στρώμα αφορούν στη συντριπτική τους πλειοψηφία: α) πολιτικό χρήμα, β) προμήθειες, γ) media, δ) κρατική διαφθορά κ.α. Υψηλά «εισοδήματα» δηλαδή τα οποία δεν παράγουν ΤΙΠΟΤΑ. Δύσκολα θα βρείτε στο εγχώριο σύστημα κανένα κλασικό καπιταλιστή/βιομήχανο ή έστω μεγαλο-μεταπράτη, που να παίζει κάποιο κρίσιμο ρόλο σ’ όλο αυτό το ζήτημα. Δηλαδή κάποιον τέλος πάντων που να χρησιμεύει σε κάτι. Αν επιχειρούσε κάποιος να αποτιμήσει τις καταθέσεις του πολιτικού προσωπικού, των υψηλόβαθμων κρατικών, κομματικών και συνδικαλιστικών στελεχών θα του «έπεφταν τα σαγόνια».
6. Άρα ένα πρώτο διάβασμα έχει να κάνει με το ότι τα βασικά ζητήματα αφορούν την προσπάθεια απαλλαγείς του πολιτικού και οικονομικού συστήματος από τα παρασιτικά στοιχεία που εισάγουν ένα αδιέξοδο παρακμιακό κύκλο στη φιλελεύθερη οικονομία και τη θέτουν, απ’ αυτή τη σκοπιά, σε κίνδυνο. Είναι σαφές ότι σ’ αυτή την εξέλιξη ο πιο αδύναμος κρίκος είναι μια πολιτική κοινωνικής αντίστασης με όρους ανάταξης.
7. Τα «μνημόνια», σ’ αυτό το πλαίσιο, συνιστούν την ελάχιστη βάση πάνω στην οποία στηρίζεται ο δανεισμός. Δηλαδή ότι παρέχουμε οικονομική ενίσχυση όχι για τη διάσωση των προνομίων του πολιτικού προσωπικού και του αντίστοιχού του στη μεσαία και άνω τάξη, αλλά για να εξασφαλιστούν οι δανειστές (εν πολλοίς οι φορολογούμενοι) και να στηρίξουν μια μετάβαση από την παρασιτική στην παραγωγική καπιταλιστική οικονομία χωρίς να διασαλευτεί το σύνολο του πολιτικού συστήματος και μπουν σε περιπέτειες που δεν γνωρίζουν το χειρισμό τους.
8. Η αριστερή δημαγωγία μέχρι χτες δεν έθιγε καθόλου τέτοια ζητήματα αλλά προσπαθούσε ακριβώς να πείσει τη μεσαία και άνω τάξη ότι μπορεί και καλύτερα. Το καλύτερα βέβαια έχει να κάνει κυρίως με επιμέρους αναδιανομές -καλυτερεύσεις της πλατιάς και συνεχώς πτωχοποιούμενης «μάζας» (μέρος και της μεσαίας που δεν τα «κατάφερε» το ίδιο καλά στην αθλιότητα και των λοιπών κατώτερων στρωμάτων που επιμένουν βέβαια να ψηφίζουν τις πολιτικές της μεσαίας και άνω τάξης)
9. Η λεγόμενη «σκληρή» στάση της Ευρώπης και κυρίως της Γερμανίας προσπαθεί να απαντήσει ακριβώς τις δημαγωγικές και παρακμιακές πλευρές της εγχώριας πολιτικής παρά τα προοδευτικά καλέσματα της «νωπής εντολής».
10. Η μέχρι σήμερα επιτυχία του εγχώριου πολιτικού συστήματος είναι ότι προβάλει τη διάσωσή του ως «αντίσταση» και αποκρύβει έτσι ότι η κατοχή είναι εσωτερική και όχι «γερμανική», γεγονός που το διευκολύνει (σε χρόνο κυρίως») να μπορεί να στέκεται περήφανα και «εθνικο-ανεξαρτησιακά» κατά περίπτωση.
11. Ο συμβιβασμός λοιπόν στον οποίο υποχρεώθηκε η νέα ελληνική κυβέρνηση σε τίποτα δεν την εμποδίζει να επιχειρήσει μια βαθειά αλλαγή των πολιτικών θεσμών και να προετοιμάσει το έδαφος για την παραγωγική ανάταξη, για το επώδυνο συμμάζεμα της μεσαίας και άνω τάξης, δηλαδή την παραγωγική της υποχρέωση απέναντι στην κοινωνία. Μια τέτοια προσπάθεια θα άνοιγε έναν όντως ελπιδοφόρο δρόμο για ένα κοινωνικό-κεντρικό (σοσιαλιστικό) εγχείρημα, το οποίο έχει ουσιαστικά ανάγκη η ευρωπαϊκή κοινωνία.
12. Η εμμονή στο νοικοκύρευα (βλέπε γερμανική πολιτική) δεν απαντιέται ούτε με την αποδοχή του αγγλοσαξονικού- προτεσταντικού τρόπου ούτε με το αγριο-ρωμαίικο ξεσάλωμα ή το γκλαμουράτο νέο-ελληνικό (φέρε στο νου σου εδώ τις φάτσες πολιτικών και μιντιακών καθοδηγητών). Η σχέση δημοσιονομικής εγκράτειας και παραγωγικής ανάταξης δεν συνιστά (κατ’ ανάγκη) αντίφαση. Τα πράγματα βέβαια περιπλέκονται όταν δεν θέλεις ή δεν μπορείς κάποιο απ’ τα δυο γιατί αυτά πάνε πακέτο. Δηλαδή για να το πούμε καθαρά Λιτότητα και Ανάταξη πάνε μαζί. Αν βέβαια ισχύει η πρόθεση ότι παλεύουμε για την συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας και όχι για τη «συντεχνία» μας. Στη δεύτερη περίπτωση μια χαρά είναι το «όχι στη λιτότητα» (ιδίως των συνδικαλιστικών ηγεσιών) που φανερά πλέον σημαίνει όποιος προλάβει να αρπάξει για «τους άλλους δεν θα μπορέσουμε»Το ζήτημα που τίθεται είναι το περιεχόμενο της λιτότητας και ανάταξης και όχι τα κακομαθημένα συνθήματα «δεν δίνω λογαριασμό», «δεν πληρώνω» κ.λπ.
13. Η νέα κυβέρνηση (Τσίπρας, Δραγασάκης και πέντε με έξι που καταλαβαίνουν από τον παλιό Σύριζα) έχουν στα χέρια τους μια ιστορική ευκαιρία να παλέψουν με αλήθειες, να εγκαταλείψουν την (νεκρή από καιρό) αντι-δεξιά δημαγωγία και να επιχειρήσουν μια δίκαιη και ριζοσπαστική αναδιανομή εφοδίων και βαρών, να επιχειρήσουν βαθιές πολιτικές αλλαγές στη κατεύθυνση όχι διάσωσης του συστήματος αλλά Αλλαγής του. Που σημαίνει και αλλαγή των ίδιων. Άλλωστε έχει έρθει ο ιστορικός χρόνος που πρέπει να επανεξετάσουμε τις γνώριμες (και αδιέξοδες) πολιτικές ταυτότητες που δεν αντιστοιχούν στην ανάγκη ουσιαστικών  κοινωνικών αλλαγών.
14.  Προσωπική παράκληση να μην αντιμετωπισθεί το παραπάνω κείμενο στο γνώριμο έδαφος της απολιτικής ή λοβοτομικής κομματικής λογικής. Άλλωστε μπορούμε να αρνηθούμε τα επιχειρήματά του, σεβόμενη το κοινό έδαφος μιας προσπάθειας για μεγάλες αλλαγές.

Υποσημείωση: σε ότι αφορά την απολιθωμένη αριστερά του ΚΚΕ οι ευθύνες του για την αναπαραγωγή του σημερινού συστήματος είναι καθοριστικές και η σημαντικότερη είναι ότι όταν προτείνεις απέναντι στο καπιταλισμό της αγορά τον κρατικό (σταλινικό) καπιταλισμό σπρώχνεις τον κόσμο στο στόμα του λύκου. Όταν με τις πρακτικές του έχει αποτελέσει τον μεγαλύτερο προβοκάτορα των σοσιαλιστικών ιδεών.

                                                                                      Φεβρουάριος 2015,

Αλέκος Βαρβέρης

ΠΗΓΗ: από e-mail, Φεβ 23 τις 1:06 μ.μ