Η αριστερά στο σταυροδρόμι

Του Τριαντάφυλλου Σερμέτη*

«Το υποταγμένο πνεύμα δεν καταλαμβάνει τη θέση του με τη λογική αλλά με τη συνήθεια». Αυτή η ρήση του F. Nietzsche φανερώνει με όλη της την ενάργεια τα συμβαίνοντα στην ελληνική κοινωνία. Μια κοινωνία που έχει εθιστεί στη δημοκρατία των ατομικών δικαιωμάτων, χωρίς συμμετοχή στην κοινωνική και πολιτική θέσμιση της αντιπροσωπευτικότητας. Το ελληνικό πολιτικό προσωπικό, από την άλλη, έχει ενστερνιστεί τις πολιτικές επιλογές της παγκόσμιας ολιγαρχίας των «αγορών», πραγματοποιώντας μια ασύμμετρη φυγή προς το παρελθόν, στο οποίο αναγνωρίζει τον εαυτό του.  Στο όνομα της «δημοκρατίας» έχει ιδιοποιηθεί  το Σύνταγμα και έχει κάνει δυσδιάκριτη τη διαφορά μεταξύ νομιμότητας και ανομίας, λειτουργώντας μέσα σε ένα αθέσμητο και προσωποπαγές περιβάλλον.

Το κράτος είναι το κόμμα και οι νομείς του, η δημοκρατία είναι η κομματοκρατία, η πολιτεία δικαίου είναι για τους άλλους. Αντί να ανασυγκροτήσουν τη χώρα, τη μεταβάλλουν σε χώρο προς λεηλασία. Αντιμετωπίζουν με υψηλή περιφρόνηση την κοινωνία των πολιτών. Το πολιτικό κόστος λογίζεται με αντιδράσεις των δικών τους  ανθρώπων και όχι με αυτές των υπόλοιπων πολιτών.

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος, καλείται ο πολιτικός φορέας της Αριστεράς να διαδραματίσει ένα ουσιαστικό ρόλο ανατροπής της υφιστάμενης κατάστασης. Η ίδια η κοινωνία  ωθεί και αποτελεί τον οδοδείκτη για  τον ΣΥΡΙΖΑ, και ο δρόμος αυτός είναι η ενότητα. Διαφορετικά,  είναι βέβαιο ότι η κοινωνία θα τον ξεπεράσει και θα τον αφανίσει από το πολιτικό προσκήνιο. Η Αριστερά βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Έχασε το παλαιό ιδεολογικό της στίγμα, που αναγόταν στη διαχείριση της μετάβασης από τη δεσποτεία στον ανθρωποκεντρισμό, και παλινδρομεί ανάμεσα σε ένα παρελθόν που έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί και στο διαγκωνισμό της με τις δυνάμεις του κρατικού ή του πλανητικού φιλελευθερισμού, ως προς το ποιος είναι ο πιο αποτελεσματικός διαχειριστής του συστήματος. Εάν θέλει να επανέλθει στο πολιτικό προσκήνιο μία επιλογή έχει μόνο. Να προτάξει τη ριζική μεταβολή της σχέσης μεταξύ κοινωνίας και πολιτικής με τη μεταβολή της κοινωνίας των πολιτών σε πολιτειακό εταίρο, αντί να επιδιώκει το ρόλο του καθοδηγητή της. Να υπερβεί τη λογική της διαμεσολάβησης και να εναγκαλιστεί το πολιτικό πρόταγμα της αντιπροσώπευσης.Όμως η υπέρβασή της δε θα γίνει διατηρώντας  το παρόν πολιτικό σύστημα. Και τούτο διότι το πολιτικό σύστημα αποτελεί την πρωτογενή αιτία της κομματοκρατίας.  Το τέλος της κομματοκρατίας θα επέλθει με την αντιπροσωπευτική μετεξέλιξη του πολιτικού συστήματος. Με τη θεσμισμένη επανείσοδο της κοινωνίας των πολιτών στην πολιτεία.Τούτο θα επισυμβεί όταν το πολιτικό σύστημα διαχυθεί στις κοινωνικές ομάδες και διακτινιστεί σε κοινοτικά πρότυπα. Η μετάβαση της συγκεντρωτικής πολιτικής εξουσίας σε μικρές τοπικές κοινότητες αποτελεί τη βαθύτερη αλλαγή και προϋποθέτει την υπέρβαση της εξουσιαστικότητας των θεσμισμένων πολιτικών  προσώπων. Με αυτή τη νέα συνθήκη της κοινοτικής μεταβολής θα επέλθει η μεταπολίτευση του λαού. Η τοπική πατριωτική συνείδηση θα αποτελέσει την κινητήρια δύναμη δημιουργικότητας και συλλογικής δύναμης. Μέσα στα πλαίσια αυτά, της ενίσχυσης του τοπικού αυτοκαθορισμού, θα επιτευχθεί σταδιακά η ενδυνάμωση των κοινωνικών ομάδων που θα οδηγήσει αποτελεσματικά στην πραγμάτωση της παραγωγικής ανασυγκρότησης.

Μια κυβέρνηση της Αριστεράς για να επιτύχει αυτές τις μεταβολές δε χρειάζεται ένα κόμμα με πολλά αποκόμματα. Χρειάζεται να μετασχηματιστεί σε πολιτικό σχηματισμό. Να είναι εκείνη η πολιτική δύναμη που θα εναγκαλισθεί με την κοινωνία και θα ωθήσει την ίδια την κοινωνία να θέσει τις κόκκινες γραμμές της. Αυτή η δύναμη θα οδηγήσει το πολιτικό σύστημα προς το μέλλον και θα κυβερνήσει.

Η ιστορική συγκυρία επιβάλλει να συνειδητοποιηθεί η ιστορική ευθύνη και να υπερβεί ο καθένας τον εαυτό του, ώστε να υποτάξει πια τα προσωπικά του συμφέροντα υπέρ του συλλογικού καλού. Προαπαιτείται μια εσωτερική επανάσταση του καθενός. Αυτές οι δυνάμεις δεν μπορούν να προέρχονται από το ολιγαρχικό κομματικό κατεστημένο. Οι νέες δυνάμεις που θα προκύψουν θα θεσμίσουν ένα νέο πολιτικό σύστημα που θα μεταβάλλει την κοινωνία των πολιτών σε θεσμικό του συντελεστή, ένα κράτος που θα υπηρετεί τον πολίτη, μια νομοθεσία που θα απελευθερώνει τις υγιείς δυνάμεις της χώρας και θα εξαναγκάζει την πολιτική τάξη να πολιτεύεται για το κοινό συμφέρον.  Η πολιτική δύναμη που θα υπερβεί το κατεστημένο, θα ελευθερώσει τη χώρα από τους εσωτερικούς και τους εξωτερικούς της κατακτητές. 

Η αξία ενός ανθρώπου, τελικά, μετριέται με το πόση αλήθεια μπορεί να σηκώσει.

* Θεολόγος-Φιλόλογος

ΠΗΓΗ: Δημοσιευμένο στις 28 Ιουλίου 2013, http://blogs.sch.gr/tsermet/2013/07/28/%CE%B7-%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B9/#.VNYVKp2UfdR