Αυχενικό σύνδρομο
Της Μαρίνας Ν. Παπακωνσταντόπουλου*
Τι είναι αυχενικό σύνδρομο;
Αυχενικό σύνδρομο ονομάζουμε το σύνολο των συμπτωμάτων που οφείλονται σε παθήσεις των αυχενικών σπονδύλων, μεσοσπονδυλίων δίσκων, αρθρώσεων, νεύρων ή μυών. Συνηθέστερα εμφανίζεται μετά την ηλικία των 28 ετών.
Ποια είναι τα συμπτώματά του;
Τα συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου ποικίλουν. Τα πιο συχνά είναι ο έντονος πόνος και η δυσκαμψία στην περιοχή του αυχένα (συνήθως στην οπίσθια και στην πλάγια επιφάνειά του ) μαζί με έντονους πονοκεφάλους. Άλλο σύμπτωμα αποτελεί και ο πόνος που ξεκινά από την περιοχή της ωμοπλάτης και επεκτείνεται σε όλο το άνω άκρο, (βραχίονα, αντιβράχιο, ακόμη και δάχτυλα). Τις περισσότερες φορές συνυπάρχουν μουδιάσματα και μυϊκή αδυναμία στο άνω άκρο, ίλλιγοι, ημικρανίες, ζαλάδες ενώ σπανιότερα ο ασθενής μπορεί να νιώσει και ναυτία. Οι πιο συχνές μορφές του αυχενικού συνδρόμου προκαλούν ταλαιπωρία, δυσφορία και δυσκολία στην καθημερινότητα και στη εργασία.
Ποιες είναι οι αιτίες του αυχενικού συνδρόμου;
Η πιο συνηθισμένη και ήπια μορφή αυχενικού οφείλεται στη λανθασμένη στάση του σώματος μας. Όταν «καμπουριάζουμε» για παράδειγμα, ή όταν ακόμη καθόμαστε για πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή με λανθασμένη στάση, προκαλείται κόπωση στους μύες της περιοχής, η οποία κόπωση αθροίζεται και δημιουργεί το λεγόμενο αυχενικό. Ακόμη στους αθλητές είναι σύνηθες κάποιο ελαφρύ διάστρεμμα ή κάποια μικρή θλάση στην περιοχή, που στην πορεία πιθανότατα θα οδηγήσει στην εμφάνιση του συνδρόμου.
Σοβαρότερες μορφές αυχενικού προκαλούνται συνήθως από εκφυλιστική νόσο της αυχενικής σπονδυλικής στήλης, η οποία εκδηλώνεται ως δισκοπάθεια στις νεότερες ηλικίες (προβολή ή κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου που πιέζει κάποιο νεύρο) ή και ως σπονδυλοαρθροπάθεια στις μεγαλύτερες.
Είναι επίσης πολύ πιθανό η αιτία του πόνου να είναι εντελώς διαφορετική .Θα μπορούσε για παράδειγμα να οφείλεται σε κάποια αντανάκλαση του πόνου από θωρακικές παθήσεις (πνευμονικά ή καρδιακά προβλήματα) ,ή ακόμη και σε κάποια πάθηση της ωμικής ζώνης.
Πώς θα μάθω αν πάσχω από αυχενικό σύνδρομο;
Ο ιατρός σας ή ο φυσικοθεραπευτής σας είναι σε θέση να καταλάβουν εάν πάσχετε από αυχενικό σύνδρομο σύμφωνα με ιστορικό του προβλήματός σας και από την κλινική εξέταση και αξιολόγηση. Φυσικά για την πλήρη διάγνωση είναι απαραίτητη η ακτινογραφία ή για ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια, η μαγνητική τομογραφία της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης (ΑΜΣΣ).
Πώς αντιμετωπίζεται το αυχενικό σύνδρομο;
Η αντιμετώπιση κάθε περίπτωσης εξαρτάται πάντα από την ακριβή αιτία. Απλές μορφές, όπως αυτές που οφείλονται σε μυϊκή κόπωση ή μυϊκή θλάση, υποχωρούν με ένα απλό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας το οποίο θα περιλαμβάνει τη χρήση ζεστών επιθεμάτων, ειδικής μάλαξης στην αυχενική μοίρα, και σταδιακά ίσως να προστεθούν στο πρόγραμμα αποθεραπείας η χρήση υπερήχου και η χρήση ρευμάτων TENS. Σε άλλες περιπτώσεις και με τη συμβουλή του θεράποντα ιατρού, πιθανόν να χορηγηθεί και απλή φαρμακευτική αγωγή (αναλγητικά ή και αντιφλεγμονώδη) σε συνδυασμό πάντα με το κατάλληλο πρόγραμμα αποκατάστασης.
Πολύ σημαντικό εδώ είναι να τονισθεί πως με κάθε τρόπο θα πρέπει να αποφευχθεί η ακινητοποίηση του αυχένα (για παράδειγμα με τη χρήση αυχενικού κολάρου) και να ενθαρρύνεται η πλήρης κινητοποίηση, καθώς έχει αποδειχθεί ότι αυτό επιταχύνει την ορθή αποκατάσταση.
Σε άλλες περιπτώσεις, όταν δηλαδή το αυχενικό σύνδρομο οφείλεται σε εκφυλιστική νόσο της σπονδυλικής στήλης, η αντιμετώπιση είναι μεγαλύτερη σε διάρκεια, ίσως και μακροχρόνια. Βασίζεται κυρίως στη φαρμακευτική αγωγή και στη φυσικοθεραπεία, η οποία εδώ στοχεύει τόσο στη λύση του μυϊκού σπασμού που συνυπάρχει, στην κινητοποίηση όλων των αρθρώσεων της αυχενικής μοίρας καθώς και στην ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος του αυχένα .Ο φυσικοθεραπευτής θα εφαρμόσει εδώ πρόγραμμα αποκατάστασης το οποίο εκτός από αυτά που προαναφέρθηκαν (ζεστά επιθέματα ,μάλαξη, υπερήχους και TENS) θα προσθέσει ειδικές τεχνικές κινητοποίησης επάνω στους σπονδύλους και συγκεκριμένο ασκησιολόγιο προσαρμοσμένο στην εντοπισμένη πάθηση του ασθενούς.
Οπωσδήποτε εδώ αποφεύγονται βίαιοι χειρισμοί βίαιες μέθοδοι κινητοποίησης, καθώς αυτό μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση. Να διευκρινιστεί ότι η εκφυλιστική νόσος είναι χρόνια πάθηση, που παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό να εμφανιστούν υποτροπές ακόμη και έπειτα από επιτυχή αντιμετώπιση της πάθησης.
Σπανιότερα, όταν περιπτώσεις η ύπαρξη του αυχενικού συνδρόμου οφείλεται σε πίεση νεύρου από δισκοκήλη, η λύση θα επέλθει χειρουργικά, κάνοντας δισκεκτομή για να αποσυμπιεστεί το νεύρο. Ωστόσο τέτοιου είδους χειρουργεία είναι πλέον πολύ συχνά, και με πολύ μεγάλα ποσοστά επιτυχίας. Στην περίπτωση αυτή η ανακούφιση από τα συμπτώματα είναι άμεση και μόνιμη. Όταν υπάρχει και πίεση του νωτιαίου μυελού (μυελοπάθεια), η χειρουργική αντιμετώπιση είναι συνήθως επείγουσα.
* Η Μαρίνα Ν. Παπακωνσταντόπουλου είναι φυσικοθεραπεύτρια, Πτυχιούχος του Α.Τ.Ε.Ι. Πατρών
ΠΗΓΗ: Σάββατο, 4 Οκτ. 2014, http://www.kalavrytanews.com/2014/10/ayxeniko-syndromo.html