Καποδίστριας: Προσαρμογή στα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ενωσης
Του Στέλιου Αγκούτογλου*
Δεν είναι λίγες οι φορές που ελληνικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να μεταρρυθμίσουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση (Τ.Α.) στον τόπο μας. Αυτή τη φορά όμως φαίνεται πιο έντονα και η σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία πασχίζει να φτιάξει τον Ευρωπαϊκό Χάρτη της Αυτοδιοίκησης.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ενιαίες καπιταλιστικά χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι πολλαπλά και όχι μικρά. Όταν αυτά συνδυάζονται με τη μόνιμη κρίση που αντιμετωπίζουν σε όλους τους τομείς της κοινωνίας, της οικονομίας και του πολιτικού γίγνεσθαι τόσο στον ευρωπαϊκό χώρο όσο και διεθνώς, τότε μπορούμε να καταλάβουμε πόσα ζητήματα ανοίγουν.
Επιθυμούν, λοιπόν, οι εκάστοτε κυβερνήσεις, οι άρχουσες τάξεις αυτών των χωρών και γενικότερα το καπιταλιστικό σύστημα να αντιμετωπίσει την πολυκύμαντη κρίση που το διαπερνά με θέσφατες λύσεις. Για παράδειγμα, ν' αποκεντρώσει την εξουσία συγκεντρώνοντάς τες και να απαλλαγεί ευθυνών και υποχρεώσεων μετατοπίζοντας αυτές στους «γυμνούς άρχοντες» της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Για όλα αυτά επιστρατεύεται και πάλι ο δόλιος ο Ι. Καποδίστριας, ο πρώτος κυβερνήτης της χώρας μας, που ανήκε στο διπλωματικό σώμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και καταγόταν από το Capo d' Istria (το σημερινό λιμάνι Coper της Σλοβενίας), εξ ού και Καποδίστριας, τότε, τώρα όμως τι να σημαίνει άραγε και πάλι ο… νέος Καποδίστριας;
Σημαίνει ότι η Τ.Α. στον ευρωπαϊκό χώρο, ως πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια αλλά και τριτοβάθμια, πρέπει να μικραίνει μεγαλώνοντας ή να μεγαλώσει μικραίνοντας, δηλαδή από 89.250 οντότητες στον ευρωπαϊκό χώρο να γίνουν λιγότερες.
Στη χώρα μας, οι δήμοι και οι κοινότητες με τον Καποδίστρια Νο 1 από 6.000 έγιναν 1.033, σήμερα, δέκα χρόνια μετά, θέλουν να τις μειώσουν σε 400 με 500 οντότητες. Το ίδιο βέβαια θα συμβεί και με τις νομαρχίες, όπως και με τις περιφέρειες, που θα γίνουν αιρετές και οι οποίες θα λειτουργούν ως τοπικές «κυβερνήσεις»!
Υπάρχει επίσης και η πρόταση δημιουργίας μητροπολιτικών δήμων για τα πολεοδομικά συγκροτήματα των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης, που ενδεχομένως να συμπεριλάβουν και ευρύτερες περιοχές από τα σημερινά τους όρια.
Πολλά σχεδιάζονται, πολλά προτείνονται, σε πολλά στοχεύουν. Η συζήτηση ωστόσο επίσημα δεν ξεκίνησε και η κυβέρνηση δεν άνοιξε τα χαρτιά της, μεθοδεύοντας όσο μπορεί καλύτερα την όλη ιστορία. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η κεντρική εξουσία επιδιώκει να μείνει όσο γίνεται στο απυρόβλητο και να μετακυλίσει τα αναμενόμενα ξεσπάσματα του λαού σε «αυτοδιοικούμενες» τοπικές κοινωνίες.
Στην πρόσφατη σύσκεψη της ΚΕΔΚΕ, που έγινε στην Κυλλήνη Ηλείας κι όχι στη Θεσσαλονίκη, όπως είχε προγραμματιστεί αρχικά, και πριν από τις καταστροφικές φωτιές στην Πελοπόννησο, δήλωσε με έμφαση ο πρόεδρός της Νικ. Κακλαμάνης, δήμαρχος Αθηναίων, τα παρακάτω προς τους συνέδρους: «Διεκδικούμε και θέλουμε να πάρουμε κρατικές αρμοδιότητες που δεν τις έχουμε και χρήματα προκειμένου να μπορέσουμε να στηρίξουμε αυτές τις αρμοδιότητες. Αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο. Δεν μπαίνει σε κουβέντα με καμία κυβέρνηση και με κανέναν υπουργό».
Με όλα αυτά επιδιώκουν, λοιπόν, να καταστήσουν τους ΟΤΑ φοροεισπράκτορες της «μεγάλης πύλης», της ΕΕ, και να εισπράττουν οι ΔΗΜΟΙ τα παράπονα του πολίτη, εφαρμόζοντας με συνέπεια τη ρήση που λέει «τα παράπονα στο δήμαρχο». Υπάρχουν φυσικά πολλά εισπραχθέντα τρισεκατομμύρια ευρώ από την κεντρική εξουσία για λογαριασμό των δήμων και των κοινοτήτων και αυτά δεν έχουν αποδοθεί ΠΟΤΕ! Ετσι, πολλοί ΔΗΜΟΙ βρίσκονται καταχρεωμένοι κι αδύναμοι να αντεπεξέλθουν ακόμα και σ' αυτά που όφειλαν ν' ανταποδώσουν στους πολίτες.
Το… πολύ κράτος από την άλλη, που έλεγε ο Κ. Μητσοτάκης ότι πρέπει να πάψει και στον τόπο μας, καλά εισακούεται στα κυβερνητικά ώτα, καθώς επίσης κι από περιφερειακές, νομαρχιακές, δημοτικές και κοινοτικές ορέξεις αδηφάγων «γυμνών βασιλιάδων» που θέλουν ιδιωτικοποιημένους ΟΤΑ.
Οι ιδιωτικοποιήσεις, εξάλλου, σ' όλους τους οργανισμούς κοινής ωφέλειας καλά κρατούν κι έχουν φτάσει στο σημείο να λειτουργούν πιο αυστηρά απ' ό,τι οι αρπαχτικές εταιρείες του ιδιωτικού τομέα. Ετσι λέμε το νερό νεράκι – και τι νεράκι, το φως, ποιο φως, ποια ΔΕΗ-ληστής, τον ΟΤΕ εάν ακούς ή ποιος να σ' ακούσει, όμως την υγεία, τα νοσοκομεία, αυτές τις εμπορικές επιχειρήσεις, που στήνονται παντού, την παιδεία που είναι περισσότερο παρα-παιδεία κι όχι τίποτα άλλο, το περιβάλλον, ποιο Κιότο και ποιο Μπαλί, που περιβάλλεται από οτιδήποτε άλλο πέρα από αυτά που η φύση ορίζει, η κοινωνική αλληλεγγύη ποιας κοινωνίας και ποιων ανθρώπων, που καταλήγει να γίνεται το μεγάλο ζητούμενο, κι ο κατάλογος τελειωμό να μην έχει.
Μπροστά σ' όλα αυτά, αρχίζει σιγά σιγά να αφυπνίζεται μια υπολανθάνουσα κοινωνική συνείδηση που σε πολλά μέρη του πλανήτη αλλά και στη χώρα μας αρχίζει να δίνει κάποια ελπιδοφόρα μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις, τονίζοντας ότι τα πράγματα δεν ήταν έτσι κι ούτε πρόκειται να μείνουν έτσι όπως τα βρήκαμε. Μέσα από την ιδιωτική μανία θα προκύψει ακόμα πιο ανάγλυφα η αναγκαιότητα της κοινωνίας να κοινωνικοποιηθεί πραγματικά και να βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Σ' εκείνη τη θέση «περί ου ο άνθρωπος ετάχθη», κι ας απαιτηθεί όσος καιρός χρειάζεται για να γενούν τα σκοτάδια φως και άλλος ήλιος να βγει.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, συνεπώς, όπως επίσης τόσες και τόσες συλλογικότητες, αποτελούν και πάλι τα εναύσματα για ένα νέο ξεκίνημα, για μια νέα πορεία στον ουρανό, με μεγαλύτερη γνώση, με καλύτερη προετοιμασία και περισσότερη σοφία, γι' αυτό το περίεργο, ξεχωριστό, διαφορετικό ον του πλανήτη Γη που λέγεται Άνθρωπος και κοινωνία αυτού.
Έτσι και οι κοινότητες των ανθρώπων θα γίνουν κοινοί-βίοι αυτών, δίχως πολέμους, δίχως κοινωνικές ανισότητες, δίχως εκμετάλλευση και καταπίεση. Σ' αυτή την προοπτική μπορούν να αναγεννηθούν και να συμμετέχουν οι νέες κοινότητες των Ελλήνων, κι έχουν παρόν και μέλλον.
* Ο Στέλιος Αγκούτογλου είναι πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ευκαρπίας.
