«Επανανοηματοδότηση» της «επαναδιαπραγμάτευσης»*
Του Γιάννη Στρούμπα
Από τη στιγμή που εισέβαλε στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 2010 το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η χώρα υπέγραψε με τους δανειστές της το πρώτο μνημόνιο, διεξάγεται μεταξύ των Ελλήνων πολιτικών μία διαρκής συζήτηση αναφορικά με το πόσο συμβατές είναι με τα ελληνικά συμφέροντα οι ρήτρες τόσο του πρώτου, όσο και των επόμενων μνημονίων, καθώς κι αναφορικά με τις ελληνικές δυνατότητες προς τη μεταβολή των δυσβάστακτων μνημονιακών διατάξεων. Οι επιζητούμενες ενέργειες, που θα καταστήσουν τις ρήτρες των συμφωνιών ευνοϊκότερες για την Ελλάδα, δηλώνονται μέσω του όρου «επαναδιαπραγμάτευση».
* α΄ δημοσίευση: περ. «(Δε)κατα», τεύχ. 35, Φθινόπωρο 2013.
Η «επαναδιαπραγμάτευση» των μνημονιακών συμφωνιών παρουσιάζει ως όρος μία άκρως μονοσήμαντη ερμηνεία από τους Έλληνες πολιτικούς. Γίνεται αντιληπτή ως μία νέα συζήτηση μεταξύ μιας μελλοντικής ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών, η οποία θα πετύχει κυρίως τη γενναία παράταση του χρόνου αποπληρωμής των ελληνικών χρεών και τη μείωση των επιτοκίων με τα οποία συμφωνήθηκαν τα δάνεια. Όσο ανακουφιστική κι αν θα γινόταν να αποδειχτεί η σχετική κατεύθυνση – παρόλο που η αποτελεσματικότητά της αμφισβητείται, και όχι άδικα, εφόσον το ελληνικό χρέος έχει εκτιναχτεί σε δυσθεώρητα ύψη εξαιτίας της ολέθριας διαχείρισής του κι έχει καταστεί μη εξυπηρετήσιμο – δεν παύει να είναι κατεύθυνση που κινείται στην επιφάνεια, χωρίς να εμβαθύνει στην ουσία της οικονομικής κρίσης.
Η πρόσληψη της «επαναδιαπραγμάτευσης» με το ανωτέρω περιεχόμενο επιβεβαιώνει απλώς τη δουλοπρεπή στάση μιας χώρας που έχει αποδεχτεί για τον εαυτό της χωρίς ουδεμία ένσταση τον ρόλο του εξιλαστήριου θύματος. Αν θα επρόκειτο η «επαναδιαπραγμάτευση» να αποκτήσει ουσιώδες περιεχόμενο, τότε θα έπρεπε οι όποιοι Έλληνες πολιτικοί ή διπλωμάτες διαπραγματευτές να απαιτήσουν ως εκκίνηση για την επανεξέταση του ακανθώδους ζητήματος της οικονομικής κρίσης τα οικονομικά στοιχεία των ισχυρών χωρών της Δύσης και των χωρών της ευρωζώνης το 2009, οπότε και σημειώνεται η έναρξη της κρίσης, με τον επαναπροσδιορισμό των ελληνικών οικονομικών στοιχείων από τη νέα, τότε, κυβέρνηση του κ. Γιώργου Παπανδρέου.
Μία ματιά στα οικονομικά δεδομένα τόσο του 2009, πριν από τον «επαναπροσδιορισμό» τους από την κυβέρνηση του κ. Γιώργου Παπανδρέου, όσο και του 2011, μετά από την υπαγωγή της Ελλάδας στο Δ.Ν.Τ. και στα μνημόνια, είναι άκρως διαφωτιστική, προκαλεί όμως και σοβαρότατα ερωτήματα. Η μελέτη καί των δύο πινάκων αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα, την κρίσιμη περίοδο κατά την οποία δέχτηκε ανελέητη επίθεση για το εξωτερικό της χρέος από τις λεγόμενες «αγορές» κι ανελέητη κριτική από πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την «καθημαγμένη» της οικονομία, στην πραγματικότητα δεν παρουσίαζε εικόνα χειρότερη από την εικόνα των περισσότερων χωρών της ευρωζώνης. Η εξέταση του χρέους που αντιστοιχεί σε κάθε πολίτη (στήλη «Κατά κεφαλή χρέος») καταδεικνύει πως, τόσο το 2009 όσο και το 2011, ευρωπαϊκές χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, η Ελβετία, η Αυστρία, η Σουηδία, η Δανία, η Νορβηγία και η Φιλανδία παρουσίαζαν μεγαλύτερο κατά κεφαλή χρέος από την Ελλάδα. Ακόμη όμως κι αν θεωρηθεί ότι η αναγωγή του χρέους σε ποσοστό επί του Α.Ε.Π. δίνει εγκυρότερη εικόνα για τις δυνατότητες της κάθε χώρας να το αποπληρώσει, η προηγούμενη εικόνα δεν αλλάζει. Η αναγωγή του χρέους σε ποσοστό επί του Α.Ε.Π. φανερώνει πως, τόσο το 2009 όσο και το 2011, η Ελλάδα βρισκόταν σε καλύτερη θέση από ευρωπαϊκές χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, η Ελβετία, η Αυστρία, η Δανία και η Πορτογαλία.
|
ΧΩΡΑ |
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΧΡΕΟΣ (σε δολάρια Η.Π.Α.) |
ΚΑΤΑ ΚΕΦΑ-ΛΗ ΧΡΕΟΣ (σε δολάρια Η.Π.Α.) |
% ΕΠΙ ΤΟΥ Α.Ε.Π. |
ΗΜΕΡΟ-ΜΗΝΙΑ |
|
Η.Π.Α. |
13.450.000.000.000 |
43.758 |
94% |
30-06-2009 |
|
Ηνωμένο Βασίλειο |
9.088.000.000.000 |
147.060 |
416% |
30-06-2009 |
|
5.208.000.000.000 |
63.493 |
155% |
30-06-2009 |
|
|
5.021.000.000.000 |
80.209 |
188% |
30-06-2009 |
|
|
3.733.000.000.000 |
226.503 |
470% |
31-12-2009 |
|
|
2.410.000.000.000 |
52.588 |
165% |
30-06-2009 |
|
|
2.328.000.000.000 |
39.234 |
101% |
31-12-2008 |
|
|
2.287.000.000.000 |
515.671 |
1004% |
30-09-2009 |
|
|
2.132.000.000.000 |
16.714 |
42% |
30-06-2009 |
|
|
4.028.283 |
3854% |
30-06-2009 |
||
|
126.188 |
267% |
07-10-2010 |
||
|
182.899 |
271% |
30-06-2009 |
||
|
42.057 |
92% |
31-12-2009 |
||
|
97.411 |
212% |
30-09-2009 |
||
|
72.594 |
165% |
30-06-2009 |
||
|
110.216 |
196% |
30-06-2009 |
||
|
49.525 |
167% |
30-06-2009 |
||
|
113.174 |
143% |
30-06-2009 |
||
|
47.632 |
223% |
30-06-2009 |
||
|
68.180 |
153% |
30-06-2009 |
||
|
41.648 |
129% |
31-12-2008 |
|
ΧΩΡΑ |
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΧΡΕΟΣ (σε δολάρια Η.Π.Α.) |
ΚΑΤΑ ΚΕΦΑ-ΛΗ ΧΡΕΟΣ (σε δολάρια Η.Π.Α.) |
% ΕΠΙ ΤΟΥ Α.Ε.Π. |
ΗΜΕΡΟ-ΜΗΝΙΑ |
|
Η.Π.Α. |
16.737.246.099.998 |
52.170 |
106% |
1-7-2013 |
|
Ηνωμένο Βασίλειο |
9.836.000.000.000 |
156.126 |
390% |
30-6-2011 |
|
5.624.000.000.000 |
57.755 |
142% |
30-6-2011 |
|
|
5.633.000.000.000 |
74.619 |
182% |
30-6-2011 |
|
|
2.655.489.600.000 |
226.503 |
344% |
30-6-2011 |
|
|
2.290.000.000.000 |
18.260 |
167% |
11-4-2013 |
|
|
2.460.000.000.000 |
36.841 |
108% |
30-6-2011 |
|
|
2.352.000.000.000 |
26.820 |
108,2% |
30-9-2011 |
|
|
2.719.000.000.000 |
19.148 |
45% |
30-6-2011 |
|
|
2.146.000.000.000 |
3.696.467 |
3.443% |
30-6-2011 |
|
|
113.603 |
266% |
30-6-2011 |
||
|
1.346.000.000.000 |
154.063 |
229% |
30-6-2011 |
|
|
1.466.000.000.000 |
52.596 |
95% |
31-12-2012 |
|
|
883.500.000.000 |
90.128 |
200% |
30-6-2011 |
|
|
1.016.000.000.000 |
91.487 |
187% |
30-6-2011 |
|
|
626.900.000.000 |
101.084 |
180% |
30-6-2011 |
|
|
583.300.000.000 |
47.636 |
174% |
30-6-2011 |
|
|
644.500.000.000 |
131.220 |
141% |
30-6-2011 |
|
|
548.800.000.000 |
47.835 |
223% |
30-6-2011 |
|
|
68.960 |
155% |
31-12-2011 |
||
|
106.500.000.000 |
37.812 |
129% |
31-12-2011 |
Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_external_debt
Είναι εμφανές λοιπόν πως ενώ το θέμα του εξωτερικού χρέους αποτελεί ακανθώδες ζήτημα για το σύνολο της ευρωζώνης, κατηγορήθηκε για αυτό με απίστευτο μένος μόνο η Ελλάδα, της επιφυλάχτηκε μια ιδιαιτέρως βάναυση αντιμετώπιση, που την εξώθησε στην οικονομική της εξάρτηση από το Δ.Ν.Τ. και τα μνημόνια, κι εξαναγκάστηκε μέσω των όρων των μνημονίων σε ουσιαστική παράδοση της εθνικής της κυριαρχίας στους δανειστές της. Εδώ ακριβώς, λοιπόν, αναφύονται τα κρίσιμα ερωτήματα που προαναφέρθηκαν: γιατί η Ελλάδα αντιμετωπίστηκε με τρόπο διαφορετικό από τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης; Γιατί εξωθήθηκε σε μια τεχνητή κρίση, που την οδηγεί στην οικονομική καταστροφή; Γιατί η Ε.Ε. αποδέχτηκε την εμπλοκή στο εσωτερικό της του Δ.Ν.Τ.; Γιατί ακόμη και σήμερα, κι ενώ η υπαγωγή της Ελλάδας στα μνημόνια διανύει το τέταρτο έτος, με δεδομένη μάλιστα την επανειλημμένη παραδοχή από τους ιθύνοντες του Δ.Ν.Τ. ότι το οικονομικό πρόγραμμα που επιβλήθηκε στη χώρα είναι λανθασμένο, η Ελλάδα εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται σαν ζοφερή εξαίρεση από την Ε.Ε. κι εξακολουθεί να υπόκειται σε συμφωνίες που την καταστρέφουν;
Η καταρράκωση της χώρας και των πολιτών της δεν αποτελεί καταστροφολογικό σχήμα λόγου, αλλά οδυνηρή πραγματικότητα, που αντικατοπτρίζεται στην κατάρρευση του εμπορικού κόσμου – με το σφράγισμα πλήθους μικρών επιχειρήσεων στους εμπορικούς δρόμους κάθε ελληνικού αστικού κέντρου -, στην παύση της οικοδομικής δραστηριότητας, στην εκτόξευση της ανεργίας (περίπου 30% συνολικά και 65% για τους νέους!), στην ουσιαστική κατάργηση της ιδιοκτησίας πρώτης κατοικίας (τα εξοντωτικά «χαράτσια» έχουν μετατρέψει τους ιδιοκτήτες σε ενοικιαστές των ίδιων τους των σπιτιών!), στην απώλεια της κατοικίας – έστω μισθωμένης – που οδήγησε στον πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα αριθμό των 30.000 και πλέον αστέγων μόνο στην ελληνική πρωτεύουσα, στην αυτοκτονία 4.000 περίπου ανθρώπων για λόγους οικονομικούς, στη συρρίκνωση της δημόσιας παιδείας με συγχωνεύσεις σχολείων και στοίβαγμα 30 μαθητών στον υπολογιζόμενο χώρο του 1,5 τ.μ. στην αίθουσα για τον καθένα, στην εξώθηση των ασφαλισμένων στην ιδιωτική υγεία εξαιτίας του ξεχαρβαλώματος του Εθνικού Συστήματος Υγείας, στη συρρίκνωση του δημόσιου τομέα και των πολύτιμων υπηρεσιών του (παιδεία, υγεία, αστυνομία, στρατός, πυροσβεστική), στην απαλοιφή των εργασιακών δικαιωμάτων μέσα από την ουσιαστική κατάργηση της μονιμότητας, το ξεχείλωμα του οκταώρου, την κατάργηση της αργίας της Κυριακής!
Όλες οι προηγούμενες καταστροφικές εξελίξεις για τη χώρα αποτελούν προϊόν της οικονομικής επίθεσης που δέχτηκε η Ελλάδα, στόχος της οποίας ήταν και παραμένει, εκ μέρους των δανειστών, η απαξίωση των ελληνικών δομών, γεγονός που θα επιτρέψει την εξαγορά τους σε τιμή ευκαιρίας (λιμάνια, αεροδρόμια, οδικοί άξονες, διοίκηση, ύδρευση, ενεργειακοί πόροι, ορυκτός πλούτος κ.ά.). Η μετατροπή της Ελλάδας σε θλιβερό προτεκτοράτο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η εξυπηρέτηση του στόχου, ωστόσο, δεν θα 'ταν δυνατή, αν δεν υπήρχαν εντός της χώρας οι δούρειοι ίπποι που οδήγησαν στην αιχμαλωσία της και, με τα «ταπεινά» τους ανταλλάγματα (κυρίως διατήρηση στην εξουσία), διευκολύνουν την επίτευξή του. Γι' αυτό και σε εσωτερικό επίπεδο είναι αναπτυγμένο ένα πολυπλόκαμο σύστημα πολιτικών ηγεσιών και συστημικών μέσων ενημέρωσης που επιχειρούν, με νύχια και με δόντια, να τρομοκρατήσουν τον ελληνικό λαό, να τον πείσουν ότι η σημερινή πορεία αποτελεί «μονόδρομο» κι ότι κάθε διαφορετική σκέψη θα οδηγούσε στην καταστροφή.
Το ίδιο σύστημα επιστρατεύει μια οργιαστική προπαγάνδα που σπιλώνει το σύνολο των εργασιακών κλάδων, επιδιώκοντας να εφαρμόσει τον λεγόμενο «κοινωνικό αυτοματισμό», στρέφοντας τη μια εργασιακή ομάδα ενάντια στην άλλη, προβάλλοντάς τες όλες σαν διεφθαρμένες και παρασιτικές, κι εμποδίζοντας έτσι την αποκάλυψη των πραγματικών λόμπι που λυμαίνονται τη χώρα. Έτσι οι αγρότες παρουσιάζονται σαν «τεμπέληδες» που ζουν από τις κοινοτικές επιχορηγήσεις, οι ελεύθεροι επαγγελματίες σαν κλέφτες που ποτέ δεν κόβουν απόδειξη, οι κτηνοτρόφοι σαν εισαγωγείς ύποπτης προελεύσεως προϊόντων που βαφτίζονται ελληνικά, οι γιατροί σαν φοροφυγάδες, οι φαρμακοποιοί σαν κερδοσκόποι που στερούν από την αγορά τα φάρμακα για να τα πουλούν ακριβότερα στο εξωτερικό, οι ταξιτζήδες σαν «απατεώνες» που εξαπατούν ιδίως τους ξένους τουρίστες με άσκοπες διαδρομές, οι δημόσιοι υπάλληλοι σαν διεφθαρμένοι και πλεονασματικοί και ούτω καθεξής, ενώ από το κάδρο όλων τούτων των «παρασιτικών» ομάδων απουσιάζουν οι αγιοποιημένοι κρατικοδίαιτοι μεγαλοεργολάβοι, οι ιδιοκτήτες των διαπλεκόμενων μέσων μαζικής ενημέρωσης, οι τραπεζίτες των «επενδύσεων» υψηλού ρίσκου, οι μεγαλοδημοσιογράφοι των μυστικών κονδυλίων προπαγάνδας, γενικώς πάντες οι μεγαλοφοροφυγάδες που κατέχουν τα μυστικά των οφσόρ.
Με δεδομένη όλη τούτη την εκστρατεία κατασυκοφάντησης της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, διαφαίνεται η απάντηση στο ερώτημα γιατί το σύστημα διακυβέρνησης της χώρας, από την είσοδο στα μνημόνια κι εξής, δεν ζήτησε ποτέ εξηγήσεις για την καταστροφή της. Το κατεστημένο σύστημα διακυβέρνησης της Ελλάδας, προφανώς υποκείμενο σε σκάνδαλα (οι υποθέσεις της λίστας Λαγκάρντ, της Siemens και των στρατιωτικών προμηθειών με τα γερμανικά υποβρύχια συνιστούν τα ελάχιστα αποκαλυφθέντα) που το κρατούν δέσμιο των δανειστών και δεν του επιτρέπουν να υψώσει την όποια φωνή αντίθετης, σε σχέση με τα όσα καταστροφικά συμβαίνουν, επιχειρηματολογίας, αρκείται στη νομή της εγχώριας εξουσίας εκτελώντας τη θέληση των εξωτερικών κέντρων τα οποία υπηρετεί, και συμβιβάζεται με τα όσα υπολείμματα από την πλιατσικολόγηση της Ελλάδας τού παραχωρεί αυτό. Η υποταγή του, άλλωστε, έχει εύγλωττα αποτυπωθεί στα λόγια του υπουργού Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα «Μη μας πιέζετε, άλλο. Αν θέλετε και άλλα μέτρα, τότε πάρτε τα κλειδιά του υπουργείου Οικονομικών και δώστε τα στον Τσίπρα… Να σας δώσω το τηλέφωνο του Τσακαλώτου (σ.σ. του βουλευτή του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με σπουδές στην Οξφόρδη) να συζητάτε μαζί του» (http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=506551, 7/4/2013), που υποδηλώνουν την περιγραφείσα υποταγή.
Σε αντίθεση, συνεπώς, με τη στάση των εγχώριων εντολοδόχων, μια ελληνική κυβέρνηση που θα σεβόταν τη χώρα, τους πολίτες της και τον εαυτό της θα έπρεπε να απαιτήσει εξηγήσεις: γιατί, ενώ όλα τα προηγούμενα ελληνικά χρέη ξεπληρώνονταν κανονικά στην ώρα τους (δεν έχει εν προκειμένω σημασία αν αυτό γινόταν και με νέους δανεισμούς), θεωρήθηκε ξαφνικά από τις «αγορές» ότι η Ελλάδα ήταν αναξιόπιστη κι εκτινάχτηκαν γι' αυτήν τα επιτόκια δανεισμού, οδηγώντας την στα δεσμά της τρόικας; Γιατί η αμερικανική κυβέρνηση επέτρεψε τον ανεξέλεγκτο ρόλο των «αγορών» και δεν τιμώρησε την αδικαιολόγητη κερδοσκοπική λειτουργία τους; Γιατί η Γερμανία ανέχτηκε ένα τέτοιο παιχνίδι σε βάρος της Ελλάδας, γενικότερα του ευρωπαϊκού νότου και συνολικά της Ε.Ε.; Ποια οφέλη αποκόμισε η Γερμανία σε βάρος της Ελλάδας και των υπόλοιπων χωρών, ανεχόμενη την υπονόμευσή τους και αυτοπαρουσιαζόμενη σαν «ασφαλής» προορισμός τοποθέτησης των οικονομιών των Ευρωπαίων πολιτών;
Οι μέχρι στιγμής, πάλι, ελληνικές κυβερνήσεις οφείλουν να απαντήσουν πειστικά στο ερώτημα γιατί δεν υπέβαλαν ποτέ σε έλεγχο τα προτεινόμενα από τους δανειστές της Ελλάδας ως μέτρα «σωτηρίας» κι «εξυγίανσης». Αντιθέτως, ακολουθώντας τα απαρεγκλίτως κι αποδεχόμενες τα «κουρέματα» του χρέους, αφού νωρίτερα οι ξένες τράπεζες είχαν απαλλαγεί από τα ελληνικά ομόλογα που κατείχαν, οδήγησαν τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία σε κατάρρευση λόγω των επενδύσεών τους σε ελληνικά ομόλογα, ενώ το ίδιο συνέβη με τις ελληνικές τράπεζες αλλά και με την Κύπρο, που οδηγήθηκε επίσης στην καταστροφή εξαιτίας των ελληνικών μνημονιακών κυβερνήσεων. Ενώ λοιπόν οι δανείστριες χώρες πίεζαν όχι μόνο τις ελληνικές κυβερνήσεις αλλά και την αντιπολίτευση(!) να δεσμευτεί ότι θα εφαρμόσει τα μέτρα τους, οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν απαίτησαν ποτέ καμία δέσμευση από τους προϊσταμένους της τρόικας ότι τα μέτρα τους θα αποβούν ευεργετικά για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, δεν απαίτησαν καμία δέσμευση για τον ορισμό συγκεκριμένων χρονικών ορίων εντός των οποίων θα επιτευχθεί η ανάκαμψη, ούτε κι απαίτησαν ορισμό των αποζημιώσεων που θα όφειλαν να πληρώσουν στην Ελλάδα οι δανείστριες χώρες, εφόσον τα οικονομικά τους προγράμματα αποδεικνύονταν καταστροφικά για τη χώρα. Εννοείται επομένως ότι μια ελληνική κυβέρνηση, που εργάζεται για την εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων, έχει υποχρέωση, αντί να τηρεί τυφλά κι απαρεγκλίτως τα σκοπίμως ισοπεδωτικά προγράμματα «σωτηρίας», να τα εγκαταλείψει και να απαιτήσει από τους κυνικούς εμπνευστές τους αποζημιώσεις για τις καταστροφές που προκάλεσαν.
Είναι άραγε πολύ αργά για την Ελλάδα ώστε να αποδεσμευτεί από τον ολέθριο ιστό των δανειστών; Οι υποστηρικτές της μνημονιακής πολιτικής ισχυρίζονται ότι είναι αδύνατο να δραπετεύσει η χώρα από τις υπογραμμένες συμφωνίες, καθώς τα δεσμά του βρετανικού δικαίου, με βάση το οποίο υπογράφτηκαν τα μνημόνια, είναι ασφυκτικά. Δεδομένου ωστόσο πως οι μνημονιακοί όροι καταστρατήγησαν βάναυσα το ελληνικό Σύνταγμα, και πως συχνά τα δικαστήρια στην Ελλάδα έχουν χαρακτηρίσει όρους υπαγορευμένους από ισχυρές πλευρές, όπως οι τράπεζες, ως παράνομους και καταχρηστικούς, θα άξιζε να διεκδικήσει η χώρα μια αντίστοιχη ανατροπή των ειδεχθών όρων, γεγονός που θα κρατούσε και την ελληνική υπόθεση διαρκώς στο προσκήνιο, και κάθε άλλο παρά θα απομόνωνε την ελληνική πλευρά. Επίσης θα πρέπει να καταστεί σαφές στους δανειστές πως αν επιθυμούν μια έστω σε βάθος χρόνου αποπληρωμή των δανείων, θα πρέπει αυτή να συνδεθεί με ρήτρες ανάπτυξης, γεγονός που σημαίνει ότι όσο γρηγορότερη αποβεί η ελληνική ανάπτυξη, τόσο θα αυξάνεται το ποσό που θα επιστρέφει η χώρα στους δανειστές. Ένας τέτοιος όρος εξασφαλίζει πως δεν θα συνεχιστούν οι οικονομικές επιθέσεις σε βάρος της Ελλάδας, αφού, αν συνεχιστούν, θα είναι για τους δανειστές αδύνατη η επιστροφή των δανείων τους. Αξίζει εδώ να επισημανθεί ότι η Αργεντινή δοκίμασε να εφαρμόσει τις συγκεκριμένες ρήτρες, χωρίς να γίνει αποδεκτή η απόπειρά της. Η Ελλάδα, επομένως, οφείλει να τονίσει ότι τυχόν άρνηση μιας αντίστοιχης δίκαιης λύσης, θα εκληφθεί ως απόδειξη της λεηλασίας και θα επισύρει την άρνηση οποιασδήποτε αποπληρωμής.
Η παραπάνω λύση της μακροχρόνιας αποπληρωμής των δανείων, με ενεργοποίηση των περιγραφεισών ρητρών, θα μπορούσε να είναι η ένδειξη της πρόθεσης της Ελλάδας να μην οδηγηθεί το ζήτημα σε ακραία αντιπαράθεση. Τούτη η λύση, όμως, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να σημαίνει την αποχώρηση της ελληνικής πλευράς από τη διεκδίκηση τόσο των γερμανικών αποζημιώσεων όσο και των αποζημιώσεων που επιβάλλει η εφαρμογή της καταστροφικής μνημονιακής πολιτικής. Αν η Ελλάδα δεν δικαιούται να παρακάμπτει τις υποχρεώσεις της, το ίδιο ισχύει και για τους ξένους λεηλατητές της. Από τη στιγμή που εκείνοι αρνούνται να αναγνωρίσουν τον όλεθρο που προκαλούν στη χώρα, έχει και η Ελλάδα κάθε δικαίωμα να αρνηθεί με τη σειρά της την οποιαδήποτε υποχρέωση απέναντί τους.
Θα απομονωνόταν άραγε η χώρα αν επιχειρούσε να εφαρμόσει τα παραπάνω; Θα βρισκόταν χωρίς τρόφιμα, χωρίς πετρέλαιο; Μελέτη της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών αποκαλύπτει ότι οι ελληνικές ανάγκες ήδη καλύπτονται από την εσωτερική αγορά σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90% (http://www.paseges.gr/el/news/Paramenei-diatrofika-aytarkhs-se-megalo-pososto-h-hwra-mas-symfwna-me-stoiheia-ths-PASEGES, 6/8/2012), άρα η όποια «έλλειψη» αγαθών είναι προϊόν προπαγάνδας και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Οι πετρελαϊκές ανάγκες θα μπορούσαν να καλυφθούν μέσω της κατακράτησης από το δημόσιο των νομισματικών αποθεμάτων στις κρατικοποιημένες πλέον τράπεζες και την υιοθέτηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών μεταξύ των πολιτών. Έτσι η χώρα θα μπορεί να πληρώνει πετρέλαιο και φάρμακα, χωρίς να τα στερηθεί. Επιπλέον, εάν η επίθεση εναντίον της χώρας συνεχιστεί, χωρίς διάθεση από τη μεριά των εργοδοτών της τρόικας να αναλάβουν τις ευθύνες τους, η Ελλάδα έχει πάντα τη δυνατότητα να αποχωρήσει από το σύστημα της παγκοσμιοποίησης, που περιόρισε τη δική της παραγωγή, και να προστατέψει τα προϊόντα της με δασμούς, ώστε να ορθοποδήσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις, χωρίς να φοβάται αντίποινα, δεδομένου πως οι συνήθειες που δημιούργησε η χώρα ως σήμερα ήταν κυρίως να εισάγει, παρά να εξάγει προϊόντα. Η Ελλάδα έχει όπλα για να υπερασπιστεί τα δίκαιά της. Μόνο που η υπεράσπιση των δικαίων προϋποθέτει αποφασιστικές κυβερνήσεις, που δεν θα υποτάσσονται για λόγους κομματικής επίπλευσης. Πρέπει άλλωστε να καταστεί σαφές προς πάσα κατεύθυνση ότι η αρμονική συνύπαρξη μπορεί να συνεχίζεται, όταν υπάρχει κι αμοιβαίος σεβασμός. Εάν ο σεβασμός διαρρηχθεί, κανείς δεν νομιμοποιείται να πιστεύει ότι το θύμα θα συνεχίσει να υπομένει αγόγγυστα τον βιασμό του.
