Ενέσεις Κορτιζόνης

 

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 

Ενώ όλες οι χώρες καταπολέμησαν τα προβλήματα τους αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό τη ρευστότητα στις οικονομίες τους, η Ελλάδα έκανε ακριβώς το αντίθετο, βυθιζόμενη στην ύφεση και στον αποπληθωρισμό – ένα αποτρόπαιο έγκλημα που δυστυχώς συνεχίζεται.

"Όπως έχουμε υπολογίσει, οι τόκοι που καταβάλλονται τα τελευταία πέντε χρόνια από τις κυβερνήσεις των Η.Π.Α., της Μ. Βρετανίας και των χωρών του πυρήνα της Ευρωζώνης είναι εντυπωσιακά χαμηλότεροι, σε σχέση με το παρελθόν. Στις Η.Π.Α., το πραγματικό επιτόκιο που πληρώνεται για το δημόσιο χρέος μειώθηκε από 4,8% το 2007 στο 2,4% το 2012.

Στη Βρετανία από 5,1% στο 3,2%, ενώ στην Ευρωζώνη συνολικά περιορίσθηκε από 4,5% στο 3,3% – παρά το ότι οι αποδόσεις των ομολόγων της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας αυξήθηκαν σημαντικά. Εκτιμούμε ότι, λόγω της μείωσης των επιτοκίων, το 2012 οι πληρωμές για την εξυπηρέτηση του χρέους περιορίσθηκαν κατά 155 δις $ στις Η.Π.Α., κατά 130 δις $ στην Ευρωζώνη, καθώς επίσης κατά 20 δις $ στη Βρετανία – σε σύγκριση με το 2007".

Άρθρο

Τα παραπάνω προέρχονται από την πρόσφατη έκθεση της εταιρείας συμβούλων McKinsey, η οποία ερεύνησε τα αποτελέσματα των «πακέτων ποσοτικής διευκόλυνσης» (QE) – με τα οποία οι κεντρικές τράπεζες πλημμύρισαν με ρευστότητα τις αγορές. Τα πακέτα αυτά, οι «ενέσεις κορτιζόνης» κατά πολλούς θα συνεχισθούν, όπως ουσιαστικά διαβεβαίωσε χθες η διάδοχος του κ.Bernanke – επίσης η ΕΚΤ λίγες ημέρες πριν, ενώ η Βρετανία αλλάζει εν μέρει τακτική, όπως θα αναλύσουμε στη συνέχεια.

Κατά την έκθεση, οι μεγάλοι κερδισμένοι των μηδενικών επιτοκίων και της άνευ προηγουμένου εκτύπωσης νέων χρημάτων είναι τα κράτη, οι τράπεζες, καθώς επίσης οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις. Αντίθετα, οι μεγάλοι χαμένοι είναι τα νοικοκυριά, οι ασφαλιστικές εταιρείες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία – οι «αποταμιευτές» γενικότερα.

Οφείλει να σημειωθεί εδώ ότι δυστυχώς, ένα μεγάλο μέρος της ρευστότητας, με την οποία πλημμύρισαν οι κεντρικές τράπεζες τις Η.Π.Α. και την Ευρώπη (την Ιαπωνία επίσης), παρέμεινε «εγκλωβισμένη» στις εμπορικές τράπεζες – οι οποίες προτίμησαν τις κερδοσκοπικές επενδύσεις στα χρηματιστήρια, με αποτέλεσμα ακόμη και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς επίσης τα νοικοκυριά στις Η.Π.Α., η πραγματική οικονομία δηλαδή, να μην ωφελείται σχεδόν καθόλου. Στο σχήμα που ακολουθεί, φαίνονται οι ωφελημένοι και οι χαμένοι της κρίσης:

Εκτιμώμενη συνολική διαφορά σε έσοδα από τόκους, 2007-12.

Με κριτήριο τα παραπάνω, οι ισχυρισμοί των ελληνικών κυβερνήσεων, σύμφωνα με τους οποίους θεωρείται ως μεγάλη επιτυχία η μείωση των επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας, καθώς επίσης των ετησίων τόκων, είναι μάλλον ανόητοι – αφού στις υπόλοιπες χώρες μειώθηκαν επίσης, χωρίς όμως να υποχρεωθούν να χρεοκοπήσουν.

Εάν δε σημειώσει κανείς ότι, ενώ όλες οι άλλες χώρες καταπολέμησαν τα προβλήματα τους αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό τη ρευστότητα στις οικονομίες τους, ενώ η Ελλάδα έκανε ακριβώς το αντίθετο, με αποτέλεσμα να βυθιστεί στην ύφεση, καθώς επίσης σε έναν καταστροφικό αποπληθωρισμό, θα κατανοήσει το μέγεθος του εγκλήματος που διαπράχθηκε – ένα αποτρόπαιο έγκλημα που δυστυχώς συνεχίζεται, παρά το ότι προκαλεί τεράστιες καταστροφές στην πατρίδα μας.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, αντί να αυξηθεί η ρευστότητα στην οικονομία (σήμερα έστω, καλύτερα αργά παρά ποτέ), «αποστραγγίζεται» κυριολεκτικά ότι έχει απομείνει, αφού οι φόροι συνεχίζουν να κλιμακώνονται και να διευρύνονται – οδηγώντας «ανεπιστρεπτί» όλο και περισσότερα νοικοκυριά, καθώς επίσης τις λίγες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που επιβίωσαν, στην απόλυτη χρεοκοπία και στην εξαθλίωση. Η εξέλιξη του δείκτη M2 που ακολουθεί, σε συνδυασμό με την τρομακτική κατάρρευση της ταχύτητας κυκλοφορίας των χρημάτων (ΑΕΠ:M2), είναι χαρακτηριστική:

Θα μπορούσε να πει κανείς βέβαια ότι ένας λαός, ο οποίος ανέχεται τα μαρτύρια, το διεθνή εξευτελισμό, τη λεηλασία, την υποδούλωση και την εξαθλίωση, χωρίς να αντιδράει καθόλου, είναι άξιος της μοίρας του – πόσο μάλλον όταν «στέλνει» στην πολιτική, στα κόμματα δηλαδή και στις κυβερνήσεις, ότι χειρότερο διαθέτει. Ακόμη περισσότερο, όταν παραμένει καθισμένος στον άθλιο καναπέ του, παρακολουθώντας αμέτοχος την «πολιτική και δημοσιογραφική τραγωδία» στην τηλεόραση – θεωρώντας την «βλακωδώς» ως κωμωδία.

Θα ήταν όμως άδικο να χαρακτηρίσει κανείς τόσο αυστηρά ανθρώπους, οι οποίοι δεν διαθέτουν την απαιτούμενοι παιδεία, ενώ χειραγωγούνται σε μεγάλο βαθμό από τα διατεταγμένα ΜΜΕ – τόσο από τα εμφανή, όσο και από τα κρυφά, ο ρόλος των οποίων είναι να «σιγοντάρουν» τους υπερμάχους της Τρόικας, με συνθήματα, καθώς επίσης με κραυγές εναντίον της.

Πρόκειται για το γνωστό τέχνασμα, σύμφωνα με το οποίο η εξουσία πρέπει να διαθέτει «συμπολιτευόμενες και αντιπολιτευόμενες φωνές» εντός της, για να μην επιτρέπει την διεκδίκηση της θέσης της από τρίτους – κάτι που όμως, όπως φαίνεται, αδυνατούν να κατανοήσουν οι Έλληνες.

Η ΙΡΛΑΝΔΙΑ ΚΑΙ Η ΙΣΠΑΝΙΑ

Περαιτέρω, η Ιρλανδία σχεδιάζει να εγκαταλείψει το μηχανισμό στήριξης, εκδιώκοντας τη Τρόικα και τη Γερμανία από την επικράτεια της – προφανώς εξυπηρετώντας τις υποχρεώσεις της, αναλαμβάνοντας τα ηνία και επιστρέφοντας στις αγορές.

Γνωρίζει φυσικά ότι, τα επιτόκια δανεισμού της (κρατικά ομόλογα) θα μειωθούν «νομοτελειακά», αφού η Ευρωζώνη εισέρχεται σε μία περίοδο αποπληθωρισμού – γεγονός που φάνηκε από την ελάχιστη ανάπτυξη της Γερμανίας (0,3%), καθώς επίσης από την καταστροφική πορεία της γαλλικής οικονομίας.

Εν τούτοις, το δημόσιο χρέος της σχεδόν πενταπλασιάστηκε μέσα σε έξι χρόνια (διάγραμμα), ο τραπεζικός της τομέας είναι υπερχρεωμένος, η κρίση ακινήτων είναι εκτός ελέγχου, ενώ το συνολικό χρέος της είναι το πλέον υψηλό του πλανήτη (ξεπερνάει ακόμη και την Ιαπωνία).

Δημόσιο χρέος της Ιρλανδίας σε σχέση με το ΑΕΠ.

Τόλμησε όμως να πάρει το ρίσκο διαθέτοντας μία κυβέρνηση, η οποία δεν μιμείται την πολιτική των υποκλίσεων της Ελλάδας: πολιτικούς που δεν είναι τόσο συμπλεγματικοί για να γυρίζουν καθημερινά στα ΜΜΕ, που δεν σκύβουν το κεφάλι παρακαλώντας για δανεικά, που είναι επαρκείς για τη θέση τους, ικανοί και υπερήφανοι.

Η κίνηση της Ιρλανδίας, την οποία ακολουθεί και η Ισπανία, αρνούμενη πλέον να συνεχίσει να δανείζεται από το μηχανισμό στήριξης (παρά τα τεράστια τραπεζικά και λοιπά προβλήματα της, με πρόσφατο την πορεία κατάρρευσης της μεγαλύτερης κατασκευαστικής της εταιρείας, της ACS, στην οποία ανήκει η γερμανική Hochtief), δεν οφείλει αλήθεια να ευαισθητοποιήσει επιτέλους τους Έλληνες;

Αποτελεί αναμφίβολα μία συλλογική ανοησία άνευ προηγουμένου το να μην κατανοεί ένας ολόκληρος λαός ότι, τα δανεικά σκλαβώνουν, υποδουλώνουν και καταστρέφουν πολλές γενιές μαζί – καθώς επίσης πως είναι οικονομικός παραλογισμός το να εκποιεί κανείς τη δημόσια και ιδιωτική πραγματική περιουσία του, έναντι «φρεσκοεκτυπωμένων» χαρτονομισμάτων άνευ αξίας.

Στα πλαίσια αυτά, είναι τουλάχιστον απογοητευτικό το να ακούει κανείς από ορισμένους, «αδαείς» ως προς τα οικονομικά, πολιτικούς ότι, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας δεν μπορεί να πληρωθεί – αφού ακόμη και ένας ανόητος γνωρίζει πως η αθέτηση των δανειακών υποχρεώσεων, μετατρέπει μία χώρα σε άβουλο προτεκτοράτο.

Ένα υψηλό δημόσιο χρέος προφανώς δεν εξοφλείται – εν τούτοις, «πληθωρίζεται» και εξυπηρετείται σταδιακά, όπως τεκμηριώνεται από την παραπάνω μελέτη της McKinsey, ενώ κανένας δεν απαιτεί την εξόφληση του.

Εάν όμως μία χώρα, μετά από έξι συνεχή χρόνια ύφεσης, η οποία προκλήθηκε από τους υπερβολικούς φόρους, τα χαράτσια και την πολιτική λιτότητας που εφαρμόσθηκε, βυθιστεί στον αποπληθωρισμό, τότε ακόμη και ένα ελάχιστο χρέος είναι αδύνατον ποτέ να εξυπηρετηθεί.

Δυστυχώς, η κυβέρνηση δεν φαίνεται να γνωρίζει, πόσο μάλλον να συνειδητοποιεί, τις συνέπειες του  αποπληθωρισμού – αφού διαφορετικά δεν θα διέσπειρε ψευδείς ελπίδες, σχετικά με τις μελλοντικές προοπτικές της πατρίδας μας.

Ολοκληρώνοντας, όλοι όσοι απαιτούν ανόητα τη διαγραφή μέρους του χρέους, με αντίτιμο την παραμονή της χώρας στον αποπληθωρισμό και στην ύφεση, υπό τις «διαταγές» της Τρόικας, είναι εκτός τόπου και χρόνου – για να μην τους χαρακτηρίσουμε εγκληματίες, επιτρέποντας τους το ελαφρυντικό της άγνοιας.

Η Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Η χώρα φαίνεται πως σχεδιάζει να αλλάξει τον τρόπο παροχής ρευστότητας στη οικονομία της – κρίνοντας από το ότι η κυβέρνηση της έστειλε μία επιστολή (mail) προς όλους τους πολίτες της, «παρακαλώντας» τους να συμμετέχουν στο πρόγραμμα ανάπτυξης της αγοράς ακινήτων, το οποίο χρηματοδοτεί με το ποσόν των 14,3 δις €.

Ουσιαστικά προσφέρεται μία άμεση ενίσχυση της προκαταβολής, έτσι ώστε να δοθεί η ευκαιρία σε Βρετανούς και μη πολίτες, να αγοράσουν το ακίνητο που επιθυμούν, με τη βοήθεια ενός τραπεζικού ενυπόθηκου δανείου.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ βέβαια, τα ακίνητα στη Βρετανία είναι ακόμη κατά 20% υπερτιμημένα, σε σχέση με το μέσο εισόδημα των Άγγλων. Εν τούτοις, με δεδομένο το ότι η ζήτηση αντιστοιχεί με ανάγκες κατασκευής 250.000 διαμερισμάτων ετήσια, ενώ η προσφορά παραμένει πολύ χαμηλή, στις 145.000 κατοικίες ετήσια, αιτιολογείται πλήρως το μέτρο της κυβέρνησης.

Περαιτέρω, η οικονομία της Μ. Βρετανίας υστερεί ακόμη κατά 2,5% σε σχέση με το ΑΕΠ του 2007 – ενώ η κυβέρνηση της, η οποία ανέλαβε την εξουσία το 2010, παραλαμβάνοντας ένα τεράστιο έλλειμμα στον προϋπολογισμό τα τάξης του 12%, υποχρεώθηκε να μειώνει συνεχώς τις δημόσιες δαπάνες – ακόμη και κατά 25% σε ορισμένες περιπτώσεις. Εν τούτοις, κατάφερε να επανέλθει σε πορεία ανάπτυξης (διάγραμμα που ακολουθεί), η οποία υπολογίζεται στο 1,6% το 2013, αυξανόμενη στο 2,8% το 2014.

Ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της Βρετανίας.

Τα ελάχιστα χρήματα για ανάπτυξη, τα οποία είχε στη διάθεση της η κυβέρνηση, δαπανήθηκαν κυρίως για τη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων (μαθητεία των νέων), καθώς επίσης για να δοθούν κίνητρα στις βρετανικές επιχειρήσεις, με στόχο την περαιτέρω εκπαίδευση των εξειδικευμένων εργαζομένων εντός τους.

Επίσης δαπανήθηκαν χρήματα στην έρευνα, ενώ οι υπουργοί της κυβέρνησης, καθώς επίσης τα ανώτατα στελέχη της, ταξίδευαν σε ολόκληρο τον πλανήτη, για να διαφημίσουν το «Made in Britain» – όταν ο δικός μας πρωθυπουργός έχει επιλέξει να εκλιπαρεί, ταξιδεύοντας αντίστοιχα, για δανεικά .

Φυσικά γνωρίζουν όλοι ότι, η εξισορρόπηση μίας οικονομίας, με την αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής, απαιτεί μία ολόκληρη γενιά. Το γεγονός αυτό επεξηγεί τις προσπάθειες αναθέρμανσης της οικοδομικής δραστηριότητας, η οποία μπορεί να βοηθήσει βραχυπρόθεσμα την ανάπτυξη – έτσι ώστε να κερδηθεί ο χρόνος, ο οποίος απαιτείται για την ανάπτυξη της βιομηχανίας.

Όπως φαίνεται από το διάγραμμα που ακολουθεί, το εμπορικό ισοζύγιο της Βρετανίας είναι ελλειμματικό – γεγονός που σημαίνει ότι πρέπει να γίνουν πάρα πολλά στον τομέα της επαναβιομηχανοποίησης της χώρας.

Εμπορικό ισοζύγιο Βρετανίας.

Σε κάθε περίπτωση, εάν η Βρετανία ήταν μέλος της Ευρωζώνης, όταν ξέσπασε η κρίση, μη έχοντας τη δυνατότητα δικής της νομισματικής πολιτικής θα είχε καταρρεύσει – αφενός μεν λόγω των δίδυμων ελλειμμάτων της (προϋπολογισμός και ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών), αφετέρου επειδή το συνολικό χρέος της, δημόσιο και ιδιωτικό, υπερβαίνει το 500% του ΑΕΠ της.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η Ελλάδα είναι ατυχώς μέλος της γερμανικής λέσχης και κατέρρευσε – αν και η σημαντικότερη αιτία ήταν ο Εφιάλτης του Καστελλόριζου. Σήμερα είναι πλέον αργά για αναδρομές στο παρελθόν, ενώ υπάρχουν πάρα πολλές λύσεις διαφυγής από την κρίση (ανάλυση).

Δυστυχώς όμως, χρειάζονται ικανές κυβερνήσεις για να τις εφαρμόσουν, προφανώς «συνεπικουρούμενες» από υπερήφανους λαούς – οι οποίοι δεν είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν τον εαυτό τους, τις επόμενες γενιές και την πατρίδα τους, απλά και μόνο για να αποφύγουν την πληρωμή των χρεών τους.

Φυσικά, όχι μόνο δεν θα αποφευχθεί η πληρωμή του χρέους, αλλά θα κοστίσει τουλάχιστον τα πενταπλάσια – οπότε, κάποια επόμενη γενιά Ελλήνων στο μέλλον, θα αναφέρεται ξανά ανόητα στο «επαχθές ή επονείδιστο» χρέος, με το οποίο τη φόρτωσε η δική μας γενιά, «σκάβοντας με τη σειρά της λάκκο της».

 

* Ο κ. Βασίλης Βιλιάρδος είναι ένας σύγχρονος οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου – όπου και δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά για αρκετά χρόνια, με ιδιόκτητες επιχειρήσεις.

Έχει γράψει το βιβλίο "Υπέρβαση Εξουσίας", το οποίο αναφέρεται στο φορολογικό μηχανισμό της Γερμανίας, ενώ έχει  εκδώσει τρία βιβλία αναφορικά με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, με τον  τίτλο "Η κρίση των κρίσεων".

Έχει ασχοληθεί με σημαντικές έρευνες και αναλύσεις επί του αντικειμένου του (μακροοικονομία), επί διεθνούς επιπέδου, οι οποίες φιλοξενούνται τακτικά σε ημερήσιες εφημερίδες, περιοδικά και ηλεκτρονικές ιστοσελίδες.

ΠΗΓΗ: Νοεμβρίου 15, 2013, http://www.analyst.gr/2013/11/15/4600/ και  http://www.analyst.gr/2013/11/15/4600/2/ και http://www.analyst.gr/2013/11/15/4600/3/.