Τι δεν λένε οι αναλυτές για τις εκλογές στις 4 Οκτώβρη 2009
Τέσσερις κεντρικές αποκρύψεις.
Του Παναγ. Α. Μπούρδαλα*
Τέσσερις μεγάλες αποκρύψεις κάνουν οι περισσότεροι αναλυτές των εκλογικών αποτελεσμάτων στις εθνικές εκλογές στις 4 Οκτώβρη 2009. Οι λόγοι βεβαίως είναι κατανοητοί. Προσπαθούν «με νύχια και με δόντια» να μη συμβεί μεγάλη αποσταθεροποίηση στο πολιτικό σύστημα, αφού είναι ήδη κλονισμένο ηθικά και πολιτικά μαζί με το οικονομικό, λόγω της κρίσης. Θα προσπαθήσουμε λοιπόν να αναδείξουμε, ό,τι τα ΜΜΕ αποκρύβουν.
Ι) Ήταν φέτος μεγαλειώδης η νίκη του Γ. Α. Παπανδρέου-ΠΑΣΟΚ;
Η πρώτη δηλαδή απόκρυψη αφορά την φερόμενη ως μεγαλειώδη νίκη του νέου ΠΑΣΟΚ υπό την ηγεσία του Γιώργου Παπανδρέου, τρίτου στη σειρά στην «κληρονομική δημοκρατία» της χώρας μας. Ανεξάρτητα από τις εγχώριες δυνάμεις που έβαλαν πλάτη γ' αυτή τη νίκη, ανεξάρτητα από τα διεθνή του στηρίγματα, αναμφίβολα ρόλο έπαιξε κυρίως ο ηθικός και πολιτικός καταποντισμός της Ν.Δ. υπό την στιβαρή (;) ηγεσία του Κώστα Καραμανλή.
Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι, δηλαδή η νίκη φαντάζει, αλλά δεν είναι μεγαλειώδης. Και εξηγούμαι:
Α) Τα κόμματα εναλλάσσονται στις κυβερνήσεις στην Ελλάδα και ουδείς πρωθυπουργός πήρε συνεχόμενες πάνω από δύο εκλογικές νίκες μετά τον εμφύλιο πόλεμο, πλην του Κ. Καραμανλή του πρεσβύτερου, αλλά σε διάστημα μόνο 7 ετών[1]. Υπάρχει βεβαίως φαινομενική παραφωνία με το ΠΑΣΟΚ του Κ. Σημίτη. Όμως τις εκλογές του 2003 είχε κερδίσει το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου με την κατάρρευση της ΝΔ του Κ. Μητσοτάκη, ενώ οι εκλογές του 2000 κερδίθηκαν οριακά με υπερπόντιες πτήσεις παλινοστούντων και φυσικά με την καταλήστευση των ταμείων και των λαϊκών αποταμιεύσεων προς το τέλος του 1999.
Β) Το ποσοστό του νικητή υπολείπεται των μεγάλων ποσοστών όταν ανατρέπονται οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Θυμίζω: ΠΑΣΟΚ (18-10-1981)[2] 48,07%, ΝΔ (08-04-1990)[3] [4] ΠΑΣΟΚ (10-10-1993) 46,88% και ΝΔ (07-03-2004)[5] 45,36%. Το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου στις 04-10-2009[6] δεν έπιασε ούτε το 44% (43.92 %).
Γ) Σε ποσοτικό επίπεδο τα πράγματα είναι πλήρως διαυγή. Στις εκλογές του 2004, όπου το ΠΑΣΟΚ ηττήθηκε καθαρά (διαφορά 4.81%) από τη ΝΔ του κ. Καραμανλή έλαβε 40,55% και 3.003.275 ψ. Στις φετινές εκλογές και παρά την ποσοστιαία άνοδο κατά 3,37%, μόλις που υπερβαίνει εκείνους κατά 9.098 ψ. (3.012.373- 3.003.275)!!!
Δ) Ένα ακόμα στοιχείο που στηρίζει το συλλογισμό μας προκύπτει από τις ενδιάμεσες εκλογές του 2007. Τότε, ενώ η ΝΔ ξανακέρδισε, αλλά χάνοντας 365.527 ψ. και 3,52%), το ΠΑΣΟΚ (16-09-2007)[7] έχασε μαζί της και έπεσε στο 38.10 % με 2.727.279, δηλαδή έχασε 285.094 ψ. σε σχέση με το 2004. έχασε τότε περίπου 40.000 ψ. λιγότερους απ' ότι ήταν η ποσοτική αύξηση της ενεργητικής αποχής (325.015 – 285.094 =39.921). Με άλλα λόγια η αύξηση της αποχής είχε μεγαλύτερη δυναμική από την αύξηση του ΠΑΣΟΚ και φυσικά δεν εκμεταλλεύτηκε την πτώση της ΝΔ. Με άλλα λόγια στις τρεις τελευταίες αναμετρήσεις (2004, 2007, 2009) απλά το ΠΑΣΟΚ ως αντιπολίτευση έκανε σχετική συντήρηση δυνάμεων.
ΙΙ) Είναι βαθύς ο καταποντισμός της Ν.Δ.;
Η δεύτερη απόκρυψη είναι φυσικό να αφορά το επίπεδο κατάρρευσης της ΝΔ του Κώστα Καραμανλή. Βεβαίως και όλοι αναλυτές τονίζουν το χαμηλότερο ποσοστό που πήρε η Ν.Δ. κατά τη μεταπολίτευση σε εθνικές εκλογές, αλλά τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα γ' αυτήν.
Α) Στις 18-10-1987 η 2η ΝΔ του Γ. Ράλλη είχε μεγαλύτερη ποσοστιαία διαφορά από το ΠΑΣΟΚ 12,19% (48,07 – 35,88), ενώ φέτος υπολειπόταν, ισχυρίζονται, μόνο κατά 10,44% (43.92 % – 33.48 % ). Το 1981 πήρε μεν 2.034.496 ψήφους έναντι 2,295,967 τώρα, δηλαδή 261.471 λιγότερους, αλλά τα έγκυρα τότε ήσαν κατά 1.187.285 περισσότερα (6,858,342 – 5.671.057).
Να θυμίσουμε δηλαδή ότι τότε το ΠΑΣΟΚ ήταν πραγματικό κίνημα και ηγείτο ο άφθαρτος Ανδρ. Παπανδρέου, ενώ η παλινόρθωση της χούντας είχε πλήρως αποτραπεί. Τώρα έχασε από το ΠΑΣΟΚ του Γ. Παπανδρέου, που μέχρι πρότινος έχανε και από τον «Κανένα». Εκείνη την εποχή το μεν ΚΚΕ (10,93 με 620.302 ψήφους) στήριζε κριτικά την αλλαγή, το δε αντίστοιχο του ΣΥΡΙΖΑ (ΚΚΕ εσ.) πήρε μόλις 1,37% με μόλις 76.404 ψ.! Αναλογικά δηλαδή τότε η Ν.Δ. στάθηκε στον κυκλώνα όρθια και ανέκαμψε σε λιγότερο από 10 χρόνια. Τώρα όμως;
Β) Στις φετινές εκλογές, όταν τα δυο κόμματα της αριστεράς χάνουν εκλογικά, η ΝΔ καταποντίζεται. Συγκεκριμένα τόσο το ΚΚΕ έμεινε στο 7.54 % με 517,154 με μείωση (σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές του 2007) κατά 0,61% (8.15 % – 7.54 %) και 66.596 ψ. (583,750 – 517,154). Αντίστοιχα και ο ΣΥΡΙΖΑ μειώνεται κατά 0,44% (5.04 %- 4.60 %) και 45.474 ψ. (361,101- 315,627). Να υποσημειώσω ότι πολιτικά η μείωση του ΣΥΡΙΖΑ είναι μεγαλύτερη αναλογικά.[8] απ' ότι του ΚΚΕ (12,59% έναντι 11,41%).
ΙΙΙ) Η δυναμική αύξηση της αποχής και η σταθερότητα των άκυρων-λευκών.
Η τρίτη απόκρυψη έχει να κάνει με την «αδιαφορία» στις αναλύσεις για τα μη έγκυρα ψηφοδέλτια και την πραγματική άνοδο της ενεργητικής αποχής σ' αυτές τις εκλογές, που βεβαίως ήταν μικρότερη από τις ευρωεκλογές.
Α) Η ενεργητική αποχή είναι πολιτικά σημαντική στις τελευταίες εκλογές, όχι σε σύγκριση μόνο με αυτές του 2004, αλλά ειδικά με του 2007. Παρότι η βάση των εγγεγραμμένων στις εκλογές 2004-2007-2009 είναι περίπου σταθερή (κυμαίνεται μεταξύ 9.920.000 – 9.990.00, με μια ελάχιστη αύξηση το 2009 σε σχέση με το 2007), έχουμε εκτίναξη της ενεργητικής αποχής. Ακραία της μορφή βεβαίως είχαμε στις ευρωεκλογές του 2009.
Έτσι καταγράφεται ποσοτικά και ποσοστιαία αντίστοιχα μια μεγάλη και σαφής ενεργητική αποχή με τάσεις ανόδου. Δείτε αριθμητικά τους απέχοντες και ποσοστιαία την αποχή αντίστοιχα: 2.326.104 / 23.50 % (07-03-2004), 2.563.891 / 25.85 % (16-09-2007) και 2.888.906 / 29,08% (04-10-2009). 325.015 πολίτες περισσότεροι αρνήθηκαν το 2009 σε σχέση με το 2007 να προσέλθουν στις κάλπες, με αύξηση ποσοστιαία κατά 3,23%! Πρόκειται για αποχή με χαρακτηριστικά γεωμετρικής προόδου, αφού η αύξηση της αποχής το 2007 σε σχέση με το 2004 ήταν 237.787 και ποσοστιαία 2,35%. Επομένως ανάμεσα στο 2004 και 2009 είχαμε αύξηση της ενεργητικής αποχής κατά 562.802, δηλαδή πάνω από 5,6% του εκλογικού σώματος!
Β) Σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2007 είχαμε μια σχετική σταθερότητα των λευκών και ποσοτικά και ποσοστιαία στις τρεις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις: 43.036 / 0,57% (07-03-2004), 47,170 / 0,64% (16-09-2007) και 42,479 / 0.60 % (04-10-2009).
Γ) Αντίθετα στα άκυρα είχαμε μια τάση ανόδου το 2007 η οποία ναι μεν ανακόπηκε ποσοτικά και σταθεροποιήθηκε ποσοστιαία το 2009, αλλά με τεράστια μείωση των ψηφισάντων: 123.713 / 1,63% (07-03-2004), 148,850 / 2.04 % (16-09-2007) και 143,658 / 2.04 % (04-10-2009).
Δ) Κατά τη γνώμη μου, και παρά την άνοδο του ΛΑΟΣ στην κεντροδεξιά και των Ο-Π στην κεντροαριστερά (ευρω-κοινοβουλευτικά κόμματα) και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (μόνου ενωτικού σχηματισμού της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς στο μικρόκοσμο του κάτω του 1%), την εμφάνιση των κεντροδεξιών σχηματισμών «Δημοκρατικοί» και «Κοινωνία» και ακροδεξιάς Χ.Α., τη μείωση κατά 45% του Σ. Παπαθεμελή -Δημ. Αν., τη συρρίκνωση του κεντρώου Β. Λεβέντη – Εν. Κ. και του μλ-χώρου, τέσσερις λόγοι οδήγησαν στην αύξηση της ενεργητικής αποχής:
1) Η σχεδόν ιδεολογικοπολιτική κατάρρευση της ΝΔ σε περίοδο εγχώριας και διεθνούς κρίσης και η έλλειψη εμπιστοσύνης στο ΠΑΣΟΚ.
2) Η πλήρης αδυναμία των κλασσικών κομμάτων της αριστεράς (ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ) να αποτελέσουν εναλλακτική ελπίδα.
3) Η αδυναμία των μικρών σχηματισμών να έχουν ολιστική πολιτική (ενδοσυστημική, εξωσυστημική ή αντισυστημική) και φυσικά
4) η εξέγερση-ξέσπασμα του Δεκέμβρη 2008.
ΙV) Η αφωνία στη μεγάλη κλοπή των εγκύρων ψηφοδελτίων και εμπέδωση της λογικής της «χαμένης» ψήφου
Η τέταρτη απόκρυψη αφορά την νομιμοποιημένη κλοπή των εγκύρων ψηφοδελτίων από το τρίτο κόμμα σε δύναμη και κάτω και κυρίως αυτών που αποκλείστηκαν από την είσοδο στη Βουλή μετά από το παιχνίδι πολιτικής συμπαιγνίας ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Όλοι οι αναλυτές σχεδόν – παπαγαλάκια της νόθας αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας – επιχειρηματολογούν υπέρ των αυτοδύναμων κυβερνήσεων. Ανεξάρτητα από την άποψη που έχει κάθε ενεργός ή μη πολίτης σ' αυτό, ουδείς θα διαφωνούσε εάν παραδείγματος χάριν η κλοπή με νόμο θα γινόταν μόνο μεταξύ των δύο πολιτικών κατεργαρέων για χάριν της αυτοδυναμίας, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Θα μπορούσαν με κοινή πολιτική συμφωνία π. χ. το πρώτο κόμμα να «κλέβει» νόμιμα αριθμό βουλευτών από το δεύτερο στην 3η κατανομή- όταν δεν περνά το 50% των ψήφων και δεν έχει αυτοδυναμία με ανόθευτη απλή αναλογική-, ίσως πάνω από ένα ποσοστό των εγκύρων (π.χ. το 40%), που να μη περνά η «κλοπή» τα 2/3 των βουλευτών του 2ου μέχρι να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με 151 βουλευτές.
Σ' εκλογές αυτές το ΠΑΣΟΚ με απλή αναλογική θα έπαιρνε 300χ43.92 %=131 (υπόλοιπο 0,25%) και θα ήθελε άλλους 151-131=20 στην 3η κατανομή, ενώ η ΝΔ με απλή αναλογική θα έπαιρνε 300χ33.48 %=100 (υπόλοιπο 0,15%), θα έδινε τους 19 ή 20 και θα έμενε με τους υπόλοιπους. Εάν λάβουμε υπόψη τη 2η κατανομή το ΠΑΣΟΚ θα είχε 131+1=132 και θα έπαιρνε άλλους 19 από τη Ν.Δ. Η Ν. Δ. θα έμενε με 100+1=101, 101-19=82 βουλευτές (αντί των 91 που έχει τώρα)[9].
Είναι ολοφάνερη λοιπόν η εσκεμμένη επομένως συναυτουργία των δύο πολιτικών κομμάτων του δικκοματισμού και των υποστηρικτών τους
V) Πρώτα συμπεράσματα
1) Τα αποτελέσματα των εκλογών αποτελούν συνέχεια των ευρωεκλογών του Ιουνίου 2009 και της αύξησης της ενεργητικής αποχής που ξεκίνησε στις εθνικές εκλογές του 2007. Σταθεροποίησαν την τάση κριτικής στο πολιτικό σύστημα, τόσο με την αύξηση ποσοτικά και ποσοστιαία των δύο νέων συστημικών σχηματισμών ΛΑΟΣ και Ο-Π, όσο και της αντισυστημικής τάσης άρνησης συμμετοχής στις εκλογές. Το τέλος της μεταπολίτευσης και του δικομματισμού, αλλά και της ελλάσονος αντιπολίτευσης μόνο από την καθεστωτική αριστερα (ΚΚΕ και ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) γίνεται πλέον ορατό
2) Η ΝΔ κατέρρευσε, αλλά το ΠΑΣΟΚ ουσιαστικά δεν θριάμβευσε απ' αυτή την κατάρρευση. Απλά παίζει το τελευταίο του χαρτί, με προσδοκίες που είναι σχεδόν αδύνατο να πραγματοποιήσει. Αναμένεται σύντομα η αντίστροφη μέτρηση. Ο Γ. Παπανδρέου το γνωρίζει, γι' αυτό δεν στήνει το κλασσικό κομματικό κράτος, αλλά ένα νέο που ουσιαστικά ελεγόμενο από μια δική του προσωπική πυραμίδα σε μεγάλο βαθμό. Γι' αυτό εξάλλου το πολιτικό σύστημα αναμένεται σχετικά σύντομα να πάει γι' άλλα, πράγματα, που θα βλέπουμε όλο και πιο καθαρά από δω και πέρα.
3) Τα κόμματα της κοινοβουλευτικής αριστεράς, κυρίως για ιδεολογικούς λόγους, είναι σχεδόν αδύνατο να ακολουθήσουν τις εξελίξεις και αγκομαχούν. Το μεν ΚΚΕ από τη μια μεριά έχει ένα στρατιωτικής υφής κόμμα, δεν ανοίγεται σε νέες ιδέες, επέστρεψε στην σχετική ιεροποίηση του σταλινισμού και με αυτά τα εχέγγυα είναι αδύνατο να φτάσει σε επαναστατική προοπτική.
Αντίθετα ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ επανέρχεται στη κεντρική πολιτική σκηνή, με πιο στρογγυλοποιημένη γλώσσα και νέα πιο συστημική στρατηγική. Ο αναμενόμενος άλλωστε εκλογικός θρίαμβος του ΣΥΝ εντός του ΣΥΡΙΖΑ και η νίκη των ανανεωτικών-συστημικών εντός του ΣΥΝ δεν προμηνύει ενότητα, αλλά φυγόκεντρες τάσεις.
4) Προσωρινά ΛΑΟΣ και Ο-Π θα μπουν στο παιχνίδι και θα εδραιωθούν, εκτός και αν οι ενδοσυστημικές ανακατατάξεις είναι ραγδαίες. Ούτως ή άλλως όμως θα είναι μέσα σ' αυτές με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
5) Το πολιτικό κενό που δημιουργείται είναι δυνατό να δημιουργήσει νέες ιδεολογικές ανακατατάξεις στον εξωκοινοβουλευτικό χώρο, νέες συνθέσεις και νέα δεδομένα στις τοπικές κοινωνίες και τα συνδικάτα. Η υπογραφή της συνθήκης της Λισσαβόνας της Ε. Ε. χθες μετά την πλήρη υποχώρηση των Ιρλανδών και οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή της καθ' ημάς Ανατολής και Βαλκανίων, σε συνδυασμό με την πανταχούσα ενδογενή και εξωγενή κρίση, θα δημιουργήσουν νέο πολιτικό τοπίο.
Εάν και εφόσον ο αντιϊμπεριαλιστικός – πατριωτικός χώρος συναντηθεί με τον αντικαπιταλιστικό με μορφές κυρίως άμεσης δημοκρατίας και δικτύων, ανοίξουν τα ιδεολογικά φτερά στη ριζοσπαστική οικολογία, αποδεχτούν τις μορφές πολιτισμού πού έρχονται τόσο από το παρελθόν, όσο και από το μέλλον, που έχουν κέντρο τόσο τον προσωπικό άνθρωπο, όσο και τον συλλογικό, είναι δυνατόν η δημιουργία μιας πλατιάς συμμαχίας εξωσυστημικών και αντισυστημικών δυνάμεων.
Τότε το πολιτικό κενό μπορεί να πάρει μια ζωντανή, ελπιδοφόρα συλλογική μορφή, ικανή να δημιουργήσει ένα νέο ουράνιο τόξο πολλαπλών αντιστάσεων και νέων θετικών οραματισμών, πέρα από τις αγκυλώσεις και τις στρεβλώσεις του παρελθόντος.
Εάν αντιθέτως ο κάθε συλλογικός μικρόκοσμος δεν βλέπει ουσιαστικά «πέρα από τη μύτη του» ή είναι δέσμιος μόνο των ιδεολογικών ή κοσμοθεωρητικών αγκυλώσεων τελικά η ελεγχόμενη από τις οικονομικές και ιδεολογικές ελίτ μεταδημοκρατία (και κληρονομική σε μεγάλο βαθμό) στη χώρα μας θα είναι το βασίλειο των πολιτών χωρίς «Πόλεις» με πλήθος παρασίτων.
Οβρυά 11-10-2009
* Ο Παναγ. Α. Μπούρδαλας είναι πρώην πρόεδρος της Α΄ ΕΛΜΕ Αχαΐας
[1] «Ο μέγιστος αριθμός διαδοχικών εκλογικών νικών είναι 3 και αυτό έχει συμβεί από το ίδιο και το αυτό πρόσωπο μόνο μία φορά, μεταξύ 1956 και 1963. Ο νικητής 3 διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων ήταν ο Κ. Καραμανλής.»,
http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=343
[2] http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B2%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B5%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CF%82_1981
[3] http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B2%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B5%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CF%82_1990
[4] http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B2%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B5%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CF%82_1993
[5] http://ekloges-prev.singularlogic.eu/voul2004/el/index.htm
[6] http://ekloges.ypes.gr/pages/index.html
[7] http://ekloges-prev.singularlogic.eu/v2007/pages/index.html
[8] Δείτε την πολύ καλή ανάλυση του Βένιου Αγγελόπουλου με επίκεντρο το ΣΥΡΙΖΑ (11-10-2009), http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=373
[9] Τα άλλα κόμματα θα είχαν τότε με ανόθευτη αναλογική στην 1η κατανομή (μέτρο 0,33%) σε όλη την επικράτεια: Κ.Κ.Ε.: 300χ7.54 %=22 (όσους και τώρα, αλλά με υπόλοιπο 0,24%), Λ.Α.Ο.Σ.: 300χ5.63 %=16 (αντί για 15, αλλά με υπόλοιπο 0,30% ), ΣΥ.ΡΙΖ.Α.: 300χ4.60 % 13 (όσους και τώρα, αλλά με υπόλοιπο 0,27%), ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ: 300χ2.53 %=7 (αντί για 0 και με υπόλοιπο 0,20%), ΔΗΜΟΚΡ. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ: 300χ0.45 %=1 (αντί για 0 και με υπόλοιπο 0,12%), ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α.: 300χ0.36 %=1 (αντί για 0 και με υπόλοιπο 0,03%).
Έτσι από την 1η κατανομή θα δίνονταν οι 131+100+22+16+13+7+1+1=291. Θα έμεναν και 9 έδρες που με βάση τα υπόλοιπα θα πήγαιναν στη 2η κατανομή θα πήγαιναν σε Λ.Α.Ο.Σ. (1), Βεργής (1), Χρυσή Αυγή (1), Ένωση Κεντρώων (1), ΣΥ.ΡΙΖ.Α. (1), ΠΑ.ΣΟ.Κ. (1), Κ.Κ.Ε. (1), Κοινωνία (1) και Ν. Δ.(1). Φυσικά μπορούν στις έδρες της 2ης κατανομής να υπάρξει παραλλαγή είτε κατεβάζοντας το μέτρο με διαίρεση των εγκύρων διά ν+1, ν+2, κλπ (301, 302, κλπ) ή σε τελευταία ανάλυση του νόμου που ισχύει στα συνδικάτα με την επικουρική ισχύ του ν+κ..
