Τώρα είναι που πεθαίνει η χώρα
Συνέντευξη του Αλέκου Αλαβάνου* [στα Επίκαιρα]
– Πρόσφατα ανακοινώσατε την ίδρυση μιας νέας πολιτικής κίνησης, με επίκεντρο το αίτημα για έξοδο της χώρας από το ευρώ. Αυτό δεν θα σημάνει και την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Με ποιον τρόπο πιστεύετε πως η χώρα θα μπορέσει να επιβιώσει εκτός Ευρώπης;
– Καταρχάς η χώρα τώρα δεν επιβιώνει. Τώρα είναι που πεθαίνει…
… Αν ο όρος «Ευρώπη» μέχρι πριν από λίγα χρόνια αξιολογικά σήμαινε εξίσωση των δυνατοτήτων των εθνικών οικονομιών και των απολαβών του κόσμου της εργασίας, αν σήμαινε μια σταθερή ανοδική μας πορεία προς το επίπεδο της Γερμανίας ή της Ολλανδίας, σήμερα αυτό δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Είναι αδυσώπητη η παρακμή και η καθήλωση της περιφέρειας σε σχέση με το ιμπεριαλιστικά κέντρο της καπιταλιστικής ολοκλήρωσης.
Η μόνη σχέση μας με την Ευρώπη πια είναι ότι είμαστε ευρωπαϊκή αποικία όχι επί αφρικανικού ή ασιατικού εδάφους, όπως τον περασμένο αιώνα, αλλά επί του ίδιου του ευρωπαϊκού. Η Σουηδία επέλεξε το Σχέδιο Β από τη στιγμή της ίδιας της δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είχε τη μεγαλύτερη αύξηση στο ΑΕΠ της το 2012 μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ η Ελλάδα, στο άλλο άκρο, τη μικρότερη. Η Σουηδία είναι Ευρώπη, όχι εμείς. Η έκδοση εθνικού νομίσματος είναι μια γενναία κίνηση για να αλλάξουμε ριζικά, με βάση τα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες μας, τους όρους συμμετοχής μας στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο καταμερισμό της εργασίας. Και την ίδια στιγμή είναι μια ανοιχτή πρόκληση για ευρωπαϊκή συνεργασία στηριγμένη όχι στα διατάγματα του Βερολίνου, αλλά στην ισοτιμία, στο αμοιβαίο όφελος, στην αλληλεγγύη.
– Πολλοί υποστηρίζουν πως αν συμβεί κάτι τέτοιο θα τεθούν σε κίνδυνο κυριαρχικά μας δικαιώματα, όπως, νια παράδειγμα, η υπόθεση της ΑΟΖ. Ποια είναι η γνώμη σας και τι πιστεύετε πως πρέπει να γίνει σε σχέση με το κρίσιμο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας;
– Ισχύει το αντίθετο ακριβώς. Σε αυτά τα θέματα η Κύπρος μας δίνει μια εικόνα από ένα μέλλον της Ελλάδας που πρέπει με κάθε τρόπο να αποφύγουμε. Η επιβολή των όρων της Ευρωζώνης, που οδηγούν την κυπριακή οικονομία σε αστραπιαία κατάρρευση, φέρνει την προκλητικότητα της Άγκυρας, τις ανοιχτές διεκδικήσεις του παράνομου κατοχικού «κράτους», τη φιλοτουρκική στροφή του Ισραήλ, το «πάγωμα» των σχέσεων με την Τουρκία, τις ανοιχτές αμφισβητήσεις της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το πρώτο στήριγμα για μια επιτυχημένη εξωτερική πολιτική και για στήριξη της εθνικής κυριαρχίας είναι ο οικονομικός δυναμισμός. Μια εξουθενωμένη και καχεκτική Ελλάδα είναι αδύνατο να δώσει οποιαδήποτε αποτελεσματική μάχη για την επιβολή του Διεθνούς Δικαίου στην υπόθεση της υφαλοκρηπίδας και την όσο το δυνατό γρηγορότερη έρευνα και εκμετάλλευση της ΑΟΖ με όρους εθνικού οφέλους.
– Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να υλοποιηθεί το σενάριο για επιστροφή στο εθνικό νόμισμα;
– Από μόνο του το εθνικό νόμισμα δεν λέει τίποτε. Αποκτά εξαιρετική σημασία μόνο όταν είναι συνδυασμένο και με άλλες τομές: παύση πληρωμών στους ξένους δανειστές, δημόσιες τράπεζες, οικονομική ανασυγκρότηση και σχεδιασμός, κοινωνικό κράτος. Έχει καθοριστική σημασία αυτός ο καθολικός μετασχηματισμός να γίνει προετοιμασμένα, οργανωμένα, σχεδιασμένα και όχι αιφνιδιαστικά, σπασμωδικά, πανικόβλητα. Στην Κύπρο κλαίνε που δεν διέθεταν Σχέδιο Β, ας μην κλάψουμε κι εμείς.
– Εκτιμάτε πως θα υπάρξουν ανάλογες αποφάσεις όπως στην Κύπρο και για τις ελληνικές τράπεζες; Θεωρείτε, με βάση και την ευρωπαϊκή σας εμπειρία, πως υπάρχει ένα σχέδιο αφελληνισμού των ελληνικών τραπεζών; Ένα σχέδιο οικονομικής κατάκτησης της Ευρώπης από τη Γερμανία;
– Ο ίδιος ο Ολλανδός επικεφαλής του Eurogroup έχει δημόσια μιλήσει για γενίκευση του κυπριακού μοντέλου, που δεν αποκλείει την κατάσχεση ακόμα και λαϊκών, εγγυημένων καταθέσεων, όπως είχαμε στην πρώτη εκδοχή του σχεδίου της τρόικα για την Κύπρο. Η γερμανική οικονομική ηγεμονία μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πανθομολογούμενη. Το πολύ ανησυχητικό είναι ότι συνοδεύεται από ένα νέο, μεταμοντέρνο και επιθετικό πολιτικό ηγεμονισμό.
Για τις τράπεζες στην Ελλάδα το πρόβλημα περισσότερο από εθνικό είναι ταξικό. Και πριν από την κρίση, τις καλές μέρες των εσόδων από τα δάνεια, οι τράπεζες μας ήταν αποσπασμένες από τις ανάγκες της ανάπτυξης και της λαϊκής ευημερίας. Ήταν προσανατολισμένες στο κυνήγι της δικής τους κερδοφορίας, ιδιαίτερα στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, στο πλαίσιο της γενικής στρατηγικής του ευρωπαϊκού τραπεζικού κεφαλαίου, και πάντα εξαρτώμενες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Για μας το πρόβλημα δεν είναι τόσο να μην αφελληνισθούν οι τράπεζες, αλλά αυτή τη στιγμή που απειλείται η επιβίωση μας να γίνουν επιτέλους εθνικές και δημόσιες. Έτσι κι αλλιώς, ο Έλληνας φορολογούμενος πληρώνει και δανείζεται για την ανακεφαλαιοποίησή τους.
– Με την πολιτική κίνηση που ανακοινώσατε προτίθεστε να θέσετε υποψηφιότητα στις επόμενες εκλογές;
– Δεν μας απασχολεί αυτό που με ρωτάτε. Καθόλου. Εντελώς αλλού είναι το ενδιαφέρον μας. Να συμβάλουμε για να δοθεί λύση στο πολιτικό παράδοξο που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα. Ένα πολύ μεγάλο τμήμα της κοινωνίας, που κατά ορισμένες έρευνες προσεγγίζει το μισό και τάσσεται υπέρ της αποχώρησης από το ευρώ, δεν εκφράζεται από το σημερινό πολιτικό σύστημα. Ο λαός βρίσκεται πιο μπροστά από το πολιτικό σύστημα στους προβληματισμούς και στις αναζητήσεις του. Και δεν έχει καμφθεί από τη συνεχιζόμενη εκστρατεία φόβου. Προσπαθούμε να στήσουμε το εγχείρημα του Σχεδίου Β, να προσεγγίσουμε τα μεγάλα ερωτήματα χωρίς εκ των προτέρων απαντήσεις, να προωθήσουμε τις επεξεργασίες μας σε συνεχή διάλογο με την κοινωνία, να προβάλουμε μια πραγματικά εναλλακτική άποψη, που θα ανοίξει την ουσιαστική συζήτηση και θα βγάλει την πολιτική ζωή από τη σημερινή νοσηρότητα.
– Προοπτικά βλέπετε τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης Αριστεράς στην Ελλάδα; Κι, αν ναι, με ποιους;
– Βλέπουμε την αναγκαιότητα σχηματισμού μιας κυβέρνησης που οφείλει να δώσει μια ταχύτατη, ευρύτατη και βαθύτατη απάντηση στο θέμα της ανεργίας και της φτώχειας. Η δημιουργία θέσεων εργασίας και το κοινωνικό κράτος είναι αυτά που καθορίζουν τις ενέργειες μας. Είμαστε, βέβαια, αριστεροί όσες και όσοι ξεκινήσαμε το εγχείρημα με το Σχέδιο Β. Αλλά τι σημαίνει «κυβέρνηση της Αριστεράς» χωρίς τον προγραμματικό προσδιορισμό; Κυβέρνηση της Αριστεράς είχαμε στην Κύπρο, και μάλιστα κομουνιστικού κόμματος, και φτάσαμε στο Μνημόνιο. Κυβέρνηση με συμμετοχή κόμματος αριστερής προέλευσης – τη ΔΗΜΑΡ – έχουμε και στην Ελλάδα…
– Υπάρχει περίπτωση να συνεργαστείτε, στο βαθμό που θα είστε μέρος του επόμενου Κοινοβουλίου, με τον ΣΥΡΙΖΑ;
– Δεν έχει νόημα η προσωπική σας ερώτηση. Θα σας απαντήσω για το Σχέδιο Β. Θα συνεχίσει κάθε προσπάθεια για τη συνεργασία με άλλες δυνάμεις. Με δύο όμως προϋποθέσεις: την προγραμματική σύγκλιση και την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ξέρετε, μερικές φορές είναι καλύτερο να βρεθείς δίπλα δίπλα με κάποιον που έχεις ακόμα κάποιες διαφωνίες, παρά με έναν άλλο που λες τα ίδια πράγματα, ξέρεις όμως ότι τα λέει γιατί ακολουθεί τις δημοσκοπήσεις και την άλλη στιγμή μπορεί να λέει τα εντελώς αντίθετα. Ξέρετε, η ανασυγκρότηση της Ελλάδας απαιτεί πρόγραμμα. Απαιτεί όμως και θεσμούς και ανθρώπους.
* Επικεφαλής του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής. Πρώην πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ. Υποστηρίζει το "σχέδιο Β", με έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και παύση πληρωμών στους δανειστές, ως τη μόνη λύση για την έξοδο από τα μνημόνια.
ΠΗΓΗ: Επίκαιρα 4/4-10/4/2013, τ. 181. Το είδα: Πέμπτη, 11 Απριλίου 2013, http://antapocrisis.gr/index.php/2012-04-24-19-38-44/item/810-alavanos
