Να αλλάξει σελίδα η Παιδεία

 

Του Χρήστου Κάτσικα

Χαμένες ελπίδες- νεκρά όνειρα! Μέσα σε αυτές τις δύο φράσεις μπορεί να συμπυκνώσει κανείς την κατάσταση στη ρημαγμένη, εδώ και πολλά πολλά χρόνια, εκπαιδευτική γη. Και βέβαια δεν είναι καθόλου τυχαίο που το πλέον «προκεχωρημένο απόσπασμα» της λαϊκής δυσαρέσκειας αποτελούν οι μαθητές μας, αυτοί που αναγκάζονται να ζουν σε μια σχολική εκπαίδευση- πύργο της Βαβέλ, που ξεχειλίζει αμάθεια, ατομικισμό και αφόρητη πλήξη.

Μια κυβερνητική αλλαγή που στοχεύει σε αλλαγή πολιτικής στον χώρο της σχολικής εκπαίδευσης, έτσι ώστε να μη συνεχίσουν να μένουν ανοιχτά στον χρόνο, τις εκπαιδευτικές πολιτικές και τις εξαγγελίες τα «ρήγματα» στο ταλαιπωρημένο σώμα του ελληνικού σχολείου, πρώτον, οφείλει να λειτουργήσει αντίθετα αφενός στην πολιτική μάρκετινγκ για τις σχολικές μονάδες και στις πολιτικές κρυφής και φανερής ιδιωτικοποίησης και αφετέρου στη νεοφιλελεύθερη αντίληψη που χρόνια τώρα «ξύνει» τη γνώση ως συλλογικό εργαλείο ερμηνείας και αλλαγής του κόσμου και τη μεταλλάσσει σε γνώση ως στενή εφαρμογή για την επίτευξη του ατομικού στόχου που στοιχίζεται με τις έννοιες κόστος – κέρδος.

Δεύτερον, οφείλει να απονευρώσει την τεμαχισμένη, αποσπασματική και τυποποιημένη γνώση, που αποτελεί ευθεία βολή κατά της συγκροτημένης σκέψης και δημιουργεί στρατιές ημιαναλφάβητων ή προσοντούχων άσχετων, οι οποίοι μπορούν να «διαβάσουν τη λέξη», αλλά είναι αξιοθρήνητα ανίκανοι να «διαβάσουν τον κόσμο».

Τρίτον, υποχρεούται να βρει τρόπους εκπαιδευτικούς – και όχι μόνο – για να κρατήσει το σχολείο μέχρι τα 18 τις χιλιάδες των μαθητών που δεν ολοκληρώνουν ούτε καν την υποχρεωτική – εδώ και αρκετές δεκαετίες- 9χρονη εκπαίδευση.

Τέταρτον, δεν μπορεί παρά να ανατρέψει το διπλά ανισότιμο, κοινωνικά και εκπαιδευτικά, σχολικό δίκτυο.

Τέλος απαιτείται να ακυρώσει τη στενά ωφελιμιστική (εργαλειακή = εξετάσεις), συνεπώς μονοδιάστατη και θνησιγενή παιδεία (υπερτονισμένη από την πρόωρη πρακτική των λεγόμενων «φροντιστηρίων») των μαθητών του Λυκείου.

Στα πλαίσια αυτά μια εκπαιδευτική πολιτική που δεν έχει πάρει διαζύγιο από τις ανάγκες των εκπαιδευομένων και της κοινωνίας οφείλει να είναι δεμένη άρρηκτα με την αλλαγή του περιεχομένου της εκπαίδευσης, την εξάλειψη της σχολικής διαρροής, την κατάργηση του διπλού δικτύου, της βάσης του 10 και του κλειστού αριθμού εισακτέων, μαζί με την κατοχύρωση επαγγελματικής διεξόδου. Οφείλει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη γενναία χρηματοδότηση της εκπαίδευσης, την ελαχιστοποίηση των σκληρών ταξικών φραγμών, την αντισταθμιστική αγωγή, την ένταξη στα σχολικά δίκτυα των χιλιάδων παιδιών που βρίσκονται «εκτός των τειχών», την αναπροσαρμογή των αναλυτικών προγραμμάτων. Οφείλει να μιλάει και να πράττει για όλες τις παραμέτρους της εκπαίδευσης (χρηματοδότηση, αναλυτικά προγράμματα, αντισταθμιστική διδασκαλία), να συνδέει την εκπαίδευση με την εργασία και τα πτυχία με το επάγγελμα, απαιτώντας το δικαίωμα για σταθερή και μόνιμη εργασία με αξιοπρεπή μισθό και αρνούμενη τις νεοφιλελεύθερες ιδεολογικές εμμονές, όπου η αγορά κανοναρχεί και η εκπαίδευση υποτάσσεται.
Οφείλει να μιλάει για το ενιαίο 12χρονο δωρεάν δημόσιο σχολείο για όλα τα παιδιά (έπειτα από δίχρονη υποχρεωτική Προσχολική Αγωγή με ενιαίο διαπαιδαγωγητικό πρόγραμμα), μέχρι τα 18 τους χρόνια.

Ένα τέτοιο σχολείο, με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό με ενιαία εργασιακά δικαιώματα, απαλλαγμένο από επικαλύψεις και ανακύκλωση της ύλης σε κάθε βαθμίδα, θα έχει βελτιωμένο επίπεδο γενικών γνώσεων, θα συνδέει τη θεωρία με την πράξη, θα αναπτύσσει την κριτική σκέψη, ώστε τα παιδιά να κατανοούν τους νόμους κίνησης της φύσης και της κοινωνίας. Στο σχολείο αυτό θα παρέχονται και εισαγωγικές επαγγελματικές γνώσεις, χωρίς κατευθύνσεις και ειδικότητες.

Oφείλει να μιλάει για τη λήψη αντισταθμιστικών εκπαιδευτικών μέτρων, όπως ειδική οικονομική υποστήριξη και επιδόματα στη φτωχή οικογένεια, στους ανέργους και τους μετανάστες, ώστε τα παιδιά τους να τελειώνουν το ενιαίο 12χρονο σχολείο, καθώς και για πρόσθετη εκπαιδευτική υποστήριξη στους μαθητές που το έχουν ανάγκη.

Οφείλει να μιλάει για έναν δεύτερο, προαιρετικό (για τους μαθητές) κύκλο σε όλη τη διάρκεια του Ενιαίου Δημόσιου Σχολείου (μεσημεριανό ή απογευματινό), με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό, στον οποίο, σε αντίθεση με το ασυνάρτητο και εξουθενωτικό πρόγραμμα του ολοήμερου, ο μαθητής θα έχει τη δυνατότητα, δωρεάν και συγκροτημένα, να καλύψει διάφορες ανάγκες του για τις οποίες τα νοικοκυριά έχουν σήμερα αυξημένες και ανελαστικές ιδιωτικές δαπάνες (ολοκλήρωση του διαβάσματος για την επόμενη μέρα, ξένη γλώσσα, υπολογιστές, μουσική, χορός, αθλητικές δραστηριότητες κ.λπ.) και να πιστοποιεί τις γνώσεις του (πτυχίο ξένης γλώσσας και πληροφορικής).

Οφείλει να μιλάει παράλληλα για ένα δημόσιο δωρεάν και ανοιχτό σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης μετά το 12χρονο σχολείο για όσα επαγγέλματα δεν απαιτούν πανεπιστημιακή μόρφωση.

Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΠΡΕΠΕΙ

να βρει τρόπους εκπαιδευτικούς για να κρατήσει το σχολείο μέχρι τα 18 τις χιλιάδες των μαθητών που δεν ολοκληρώνουν ούτε καν την υποχρεωτική 9χρονη εκπαίδευση

 

ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ, 8 Οκτωβρίου 2009, http://www.tanea.gr/default.asp?pid=10&ct=13&artID=4540122