Σύριζα & ΚΚΕ, Κοινοβουλευτικός σοσιαλισμός & Κομμουνιστικός τηλεσιγραφισμός
Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Το ερώτημα που τίθεται από τα πράγματα, αν μπορεί να υπάρξει ένας «τρίτος δρόμος», πέρα από τον κοινοβουλευτικό σοσιαλισμό του ΣΥΡΙΖΑ και τον επαναστατικό τελεσιγραφισμό του ΚΚΕ. Και αν υπάρχει μια κρίσιμη μάζα αριστερών αγωνιστών που θα δώσει αξιοπιστία και δυναμισμό σε ένα παρόμοιο εγχείρημα, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ένα ενιαίο μέτωπο αγώνα και νίκης…
Η πρόσφατη πανελλαδική συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ και η δημοσίευση των Θέσεων της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ έθεσαν τους δύο ισχυρότερους πόλους της ελληνικής Αριστεράς στην τελική ευθεία για τα κομματικά τους συνέδρια, που θα πραγματοποιηθούν, σχεδόν παράλληλα, την άνοιξη. Πρόκειται στην ουσία για συνέδρια προγραμματικής, πολιτικής και οργανωτικής επανίδρυσης. Τα πιεστικά προβλήματα που θέτουν ενώπιον της Αριστεράς η ιστορικών διαστάσεων κρίση του καπιταλισμού και η τρομερή επίθεση που δέχεται ο κόσμος της εργασίας υποχρεώνουν και τα δύο κόμματα να αναζητήσουν ριζοσπαστικά καινούργιες απαντήσεις. Ωστόσο, οι εν λόγω απαντήσεις κινούνται σε κατευθύνσεις που αποκλίνουν δραματικά μεταξύ τους και, πολύ φοβόμαστε, από τις ανάγκες των κοινωνικών δυνάμεων που φιλοδοξούν να εκπροσωπήσουν.
Διακηρυγμένος στόχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η μετατροπή του από ιδεολογικά άμορφη συνομοσπονδία συνιστωσών σε ενιαίο πολιτικό φορέα, ικανό να αναλάβει το βάρος μιας αριστερής διεξόδου από την κρίση. Το στόχο αυτό (υποτίθεται ότι θέτει η προγραμματική διακήρυξη που δόθηκε στη δημοσιότητα κάτω από τον τίτλο «Τι είναι και τι θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ», σκόπιμα προκαλώντας ιερόσυλους συνειρμούς με το ιστορικό μανιφέστο του Δημήτρη Γληνού «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ».'Εστω κι έτσι, προδίδει μια θεμελιώδη αλήθεια: Ότι ο υπό διαμόρφωση «ενιαίος» ΣΥΡΙΖΑ ούτε είναι ούτε καν φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε πραγματικό κόμμα, με στοιχειωδώς συνεκτική ιδεολογία και σαφή στρατηγική, αλλά σε ένα ρευστό «μέτωπο χωρίς κόμμα», με συνεκτικό ιστό την προσμονή της «αριστερής κυβέρνησης».
Στο κείμενο της προγραμματικής διακήρυξης κάθε προοδευτικός πολίτης, από την Αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας μέχρι τους πολιτικά σκεπτόμενους αντιεξουσιαστές, μπορεί να βρει κομμάτια που τον εκφράζουν. Οι καταβολές του ΣΥΡΙΖΑ ανιχνεύονται στο ΕΑΜ, την ΕΔΑ, αλλά και τις «γνήσια δημοκρατικές δυνάμεις» της Ένωσης Κέντρου. Ο μεν καπιταλισμός είναι «σύστημα εκμετάλλευσης», σου πρέπει να ανατραπεί, η δε «δημιουργική επιχειρηματικότητα, που λειτουργεί για το δημόσιο όφελος, δεν θα πληγεί, αλλά θα βοηθηθεί». Ο σοσιαλισμός είναι «ο στρατηγικός μας στόχος», όπως λένε οι μαρξιστές, αλλά και «δρόμος διαρκούς αγώνα» που ξεκινά από το σήμερα, όπως διατείνονταν όλοι οι σοσιαλδημοκράτες, από τον Μπερνστάιν μέχρι τους Παπανδρέου.
Η ευρωζώνη είναι «ζώνη γερμανικής οικονομικής επικυριαρχίας, αν όχι καταναγκασμού», ευτυχώς όμως υπάρχει (ίσως σε κάποιο παράλληλο σύμπαν) «η δική μας Ευρώπη… των λαών, των επαναστάσεων του κοινωνικού κράτους». Την εύθραυστη «ενότητα» αυτών των ακραία αντιφατικών θέσεων απείλησαν να διαρρήξουν δύο τροπολογίες του Αριστερού Ρεύματος, οι οποίες πόλωσαν τη συνδιάσκεψη ανάμεσα στην «Αριστερά» και στη συμμαχία «Κέντρου» και «Δεξιάς». Η πρώτη εξ αυτών περιόριζε την αναζήτηση πολιτικών συμμάχων ή και κυβερνητικών εταίρων του ΣΥΡΙΖΑ προς τα αριστερά του (κυρίως ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ), επιδιώκοντας να αποτρέψει καιροσκοπικές συμμαχίες με τη ΔΗΜΑΡ, τους Ανεξάρτητους Έλληνες κτλ. Η δεύτερη επιχειρούσε να δεσμεύσει την κομματική ηγεσία ότι, στην προοπτική σχηματισμού αριστερής κυβέρνησης, θα επιμείνει στην ακύρωση των μνημονίων και τη μονομερή διαγραφή όλου ή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, ακόμη κι αν τεθεί ζήτημα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη.
Η διαχωριστική γραμμή της συνδιάσκεψης ήρθε για να μείνει. Η συνοχή αυτού του ιδιότυπου «μετώπου χωρίς κόμμα» αναπόφευκτα θα δοκιμαστεί κάποια στιγμή – είτε με το σχηματισμό μιας «αριστερής κυβέρνησης» που θα προδώσει τις λαϊκές ελπίδες, αν συνεχίσει το δρόμο των κοινοβουλευτικών αυταπατών και του δογματικού ευρωπαϊσμού, είτε και πριν από τις εκλογές, αν τερματιστεί η ασταθής δημοσκοπική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ ή αν η ανέτοιμη ηγεσία του παραλύσει μπροστά στα πελώρια πολιτικά διλήμματα μιας γενικευμένης κοινωνικής σύγκρουσης.
Οι ενδείξεις είναι ήδη ορατές. Η αριστερόστροφη πολιτική απόφαση της Συνδιάσκεψης κάνει λόγο για «λαϊκό ξεσηκωμό» και «παλλαϊκό ανένδοτο αγώνα» με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης, προειδοποιώντας τους πολίτες ότι θα πρόκειται για «μια διαδικασία μεγάλων συγκρούσεων», οι οποίες «θα θέσουν στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού». Δεν πρόλαβε όμως να στεγνώσει το μελάνι στο χαρτί και ήρθε ο Γιάννης Δραγασάκης, με συνέντευξη του στο Βήμα της 9ης Δεκεμβρίου, να υποστηρίξει ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα προβεί σε μονομερείς ενέργειες (σ.σ. για την κατάργηση των μνημονίων και τη διαγραφή του χρέους) παρά μόνο αν προκληθεί» από τους Ευρωπαίους. Δεν θα σε πειράξω, αν δεν με πειράξεις! Λες και δεν έχει «προκληθεί» βάναυσα ο έλληνας εργαζόμενος από τα μνημόνια της κοινωνικής βαρβαρότητας και του εθνικού εξευτελισμού! Τι νόημα είχε τότε να μαζευτούν 3.000 σύνεδροι για να ψηφίσουν μια διακήρυξη που λέει «καμιά θυσία για το ευρώ» και δεσμεύει το κόμμα ότι θα ακυρώσει μονομερώς τα μνημόνια;
Σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, οι «Θέσεις» της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ για το 19ο συνέδριο δεν μπορούν να κατηγορηθούν για καιροσκοπική πολυσυλλεκτικότητα. Η ιδεολογική συνοχή, η πολιτική σαφήνεια και η οργανωτική στερεότητα αποτελούν, άλλωστε, τα κυριότερα στοιχεία που επιτρέπουν στο ΚΚΕ να συσπειρώνει ένα σημαντικό και πολύτιμο δυναμικό αριστερών αγωνιστών – στους δρόμους πολύ περισσότερο από ό,τι στις κάλπες. Πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι αντιλαμβάνονται ότι στις πολύ σκληρές συγκρούσεις που βρίσκονται μπροστά μας χρειάζεται κάτι σταθερό και στέρεο, πέρα από τη μεταμοντέρνα πλουραλιστική ρευστότητα ενός μεγάλου, εκλογικού μηχανισμού.
Το μέγα ερώτημα είναι ποιο πολιτικό σχέδιο εξυπηρετεί αυτή η ιδεολογική καθαρότητα. Η απάντηση είναι απογοητευτική. Απέναντι στην τρομερή κρίση που βιώνουμε και κινδυνεύει να οδηγήσει τους έλληνες εργαζόμενους στο βιοτικό επίπεδο των πατεράδων ή των παππούδων τους, η μόνη απάντηση που δίνει η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ είναι η… σοσιαλιστική επανάσταση! Απορρίπτει ρητά ακόμη και την έννοια του μεταβατικού προγράμματος ως ρεφορμισμό, θεωρώντας ότι ακόμη και στόχοι όπως η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορούν «να ενσωματωθούν σε αστικές επιδιώξεις» αν δεν συνοδεύονται από τη… δικτατορία του προλεταριάτου! Πρόκειται για πραγματικό αμόκ «επαναστατικού» τελεσιγραφισμού προς τις λαϊκές μάζες: Ή δεχόσαστε το 100% του προγράμματος μας και την καθοδήγηση του κόμματος μας, ή ο αγώνας σας για άμεση διέξοδο από την κρίση είναι μάταιος, αν όχι και ύποπτος.
Μα τι λέτε, εμείς δεν είμαστε σεχταριστές, εμείς προτείνουμε κοτζάμ Λαϊκή Συμμαχία, θα πουν οι συντάκτες των «Θέσεων». Πράγματι. Μόνο που η περίφημη Λαϊκή Συμμαχία, όπως διαβάζουμε, θα αποτελείται από το ΚΚΕ, το ΠΑΜΕ και τις συναφείς μετωπικές συσπειρώσεις του… ΚΚΕ και των οπαδών του!
Ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζεται «σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία» και μάλιστα «πιο συντηρητική σε σύγκριση με τη σοσιαλδημοκρατία της μεταπολιτευτικής περιόδου», δηλαδή χειρότερος κι από το ΠΑΣΟΚ. Ακόμη χειρότερα, η Κεντρική Επιτροπή αποκλείει κάθε δυνατότητα ενιαίου μετώπου όχι μόνο με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και με οποιοδήποτε ριζοσπαστικό, αντικαπιταλιστικό κόμμα ήθελε προκύψει μελλοντικά στα αριστερά του (εδώ φωτογραφίζει Αριστερό Ρεύμα και ΑΝΤΑΡΣΥΑ), προφητεύοντας ότι θα πρόκειται για «ένα νέο ανάχωμα της λεγόμενης αριστερής ή κομμουνιστικής ανανέωσης»!
Υπάρχει ένα ενοχλητικό ερώτημα: Γιατί, παρά τις τόσες επαναστατικές κορώνες, το ΚΚΕ δεν εισπράττει, καιρό τώρα, την εχθρότητα από τους κυριότερους εκπροσώπους του συστήματος – αντίθετα, βλέπουμε κύρια άρθρα μεγάλων αστικών εφημερίδων να το επαινούν για τη «σοβαρότητα» που επιδεικνύει; Απλούστατα, γιατί η πολιτική γραμμή που έχει χαράξει είναι πολύ αριστερή στα λόγια και πολύ λίγο επικίνδυνη στην πράξη. Καταδικάζει το ΚΚΕ στο ρόλο ενός μεγάλου μαρξιστικού ομίλου, ενός κόμματος προπαγάνδας και όχι πολιτικής διεύθυνσης ενός «επικίνδυνου» κινήματος μαζών.
Οι πράξεις μιλάνε πιο δυνατά από τα λόγια κι ένα βήμα του πραγματικού κινήματος αξίζει περισσότερο από μια ντουζίνα προγραμματικών διακηρύξεων. Δυστυχώς, η ηγεσία του ΚΚΕ δεν χάνει ευκαιρία να επιδείξει γραφειοκρατική εχθρότητα σε κάθε αυθόρμητη, αντιφατική, πάντως ριζοσπαστική εκδήλωση των μαζών εάν δεν την ελέγχει απολύτως. Χθες ήταν ο Δεκέμβρης του 2008, τώρα είναι οι πλατείες και το κίνημα των Αγανακτισμένων, για το οποίο οι «Θέσεις» αποφαίνονται ότι «στηρίχθηκε, ενθαρρύνθηκε – αν δε σχεδιάστηκε κιόλας – από μηχανισμούς της αστικής τάξης»!
Το ερώτημα που τίθεται από τα πράγματα, αν μπορεί να υπάρξει ένας «τρίτος δρόμος», πέρα από τον κοινοβουλευτικό σοσιαλισμό του ΣΥΡΙΖΑ και τον επαναστατικό τελεσιγραφισμό του ΚΚΕ. Και αν υπάρχει μια κρίσιμη μάζα αριστερών αγωνιστών που θα δώσει αξιοπιστία και δυναμισμό σε ένα παρόμοιο εγχείρημα, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ένα ενιαίο μέτωπο αγώνα και νίκης. Ιδού η Ρόδος…
Πηγή: Unfollow 3/1/2013. Το είδα: 05-01-2013, http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=4182
