Μεσοπρόθεσμο: Η μεγαλύτερη οικονομική επιδρομή που έγινε ποτέ στην Ευρώπη
Του Λεωνίδα Βατικιώτη*
Ούτε οι φυλακισμένοι δεν γλυτώνουν από την εισπρακτική μανία του τρίτου μνημονίου, που ψηφίστηκε την Πέμπτη 8 Νοεμβρίου, με 153 ψήφους, σηματοδοτώντας κι αυτό με τη σειρά του την αρχή του τέλους της κυβέρνησης Α. Σαμαρά, όπως ακριβώς συνέβη και με τα δύο προηγούμενα μνημόνια τα οποία σήμαναν τον πρόωρο πολιτικό θάνατο των κυβερνήσεων Παπανδρέου και Παπαδήμου. Το τρίτο μνημόνιο οδηγεί στα άκρα την εισπρακτική – ληστρική λογική και στη φυσική εξόντωση εκατομμύρια πολίτες που θα δουν συντάξεις και μισθούς να μειώνονται και ταυτόχρονα τις κοινωνικές υπηρεσίες να καταρρέουν, κλείνοντας τις πόρτες τους οριστικά και διά παντός σε όσους τις έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
Ο ταξικός χαρακτήρας του Μνημονίου θα περάσει ακόμη και τις πόρτες των φυλακών, μέσα από την αύξηση του ανώτατου ποσού χρηματικής μετατροπής της ποινής κράτησης που φτάνει τα 100 ευρώ για κάθε ημέρα από 30 ευρώ που ήταν ως τώρα. Να σημειωθεί μάλιστα πως στα 30 ευρώ έφτασε με νόμο του 2010 ο οποίος το διπλασίασε σε σχέση με το τι ίσχυε νωρίτερα. Το νέο Μνημόνιο ωστόσο μετατρέπει όλη την κοινωνία σε δεσμώτες του πιο βάρβαρου νεοφιλελευθερισμού που έχει ποτέ γνωρίσει η γηραιά ήπειρος και θα ζήλευε ακόμη κι ο Πινοτσέτ. Από το κυκεώνα αντιλαϊκών μέτρων που εισάγει το Μνημόνιο καθιστώντας σίγουρη την συνέχιση και εμβάθυνση της ύφεσης της οικονομίας, ξεχωρίζουμε τα ακόλουθα:
Για δώρα …στον Άγιο Βασίλη
Οι υπάλληλοι του δημόσιου κι ευρύτερου δημόσιου τομέα αποχαιρετούν οριστικά και τα τελευταία απομεινάρια των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και άδειας. Το προσωπικό των ΝΠΙΔ, δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών υπάγεται στο μισθολογικό καθεστώς του δημοσίου, με σκοπό να μειωθούν οι μισθοί του. Κάθετη μείωση των μισθών ένστολων, γιατρών, δικαστικών, διπλωματών, πανεπιστημιακών και άλλων που αμείβονταν με ειδικά μισθολόγια ακόμη και κατά 35%. Η βίαιη φτωχοποίηση που εισάγει ο τρίτο μνημόνιο σε αυτές τις επαγγελματικές κατηγορίες είναι απολύτως σίγουρο ότι θα έχει δραματικές επιπτώσεις στην ποιότητα του έργου που προσφέρουν, με την άτυπη «λευκή απεργία» να λαμβάνει πλέον χαρακτήρα διαρκείας, γενικεύοντας την εικόνα διάλυσης της δημόσιας διοίκησης. Παράλληλα, οι μειώσεις μισθών θα επεκτείνουν και θα νομιμοποιήσουν στην πράξη την διαφθορά, που για πολλούς δημόσιους λειτουργούς θα αποτελέσει μονόδρομο αν θέλουν ακόμη και να διατηρήσουν το προηγούμενο βιοτικό τους επίπεδο.
Οι συνταξιούχοι του δημοσίου και όλων των άλλων ασφαλιστικών φορέων χάνουν κι αυτοί με τη σειρά τους τα επιδόματα εορτών και αδείας, ενώ όσοι λάβαιναν σύνταξη άνω των 1.000 ευρώ θα υποστούν κλιμακωτές μειώσεις (από 1.000 έως 1.500 ευρώ κατά 5%, από 1.501 έως 2.000 ευρώ κατά 10% και άνω των 2.000 ευρώ κατά 15%). Η κοινωνική θέση χιλιάδων συνταξιούχων θα επιδεινωθεί καθώς θα κοπεί το ΕΚΑΣ σε όσους είναι κάτω των 64 ετών, λες και σε αυτή την ηλικιακή κατηγορία δεν υπάρχουν χαμηλοσυνταξιούχοι που αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα με την σύνταξη πείνας που παίρνουν κάθε μήνα. Ηλικιακό φίλτρο ορίζεται και για τους ανασφάλιστους υπερήλικες καθώς πλέον κανείς δεν θα παίρνει τη σχετική σύνταξη αν είναι κάτω των 67 ετών. Αρνητικά θα επιδράσει επίσης στο βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων και στην κατάσταση της οικονομίας η σημαντική μείωση στο εφ' άπαξ βοήθημα που σε ορισμένα τα ταμεία φτάνει και το 83%.
Το τέλος του κράτους πρόνοιας
Το τρίτο μνημόνιο αποτελεί ταφόπλακα ακόμη κι αυτής της περιορισμένης κοινωνικής πολιτικής, που ασκούταν τα προηγούμενα χρόνια μέσω επιδομάτων. Η κατάργηση των ειδικών επιδοτήσεων ανεργίας κι επίσης όλων των οικογενειακών και πολυτεκνικών επιδομάτων τα οποία θα υποκατασταθούν από ένα ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων το οποίο θα χορηγείται βάσει εισοδηματικών κριτηρίων σημαίνει πως στο εξής δεν θα εφαρμόζεται ούτε καν η νεοφιλελεύθερη λογική στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής που θέλει διακριτικές και στοχευμένες ενισχύσεις. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι πλήρες επίδομα θα λαμβάνουν μόνοι όσοι έχουν οικογενειακό εισόδημα έως 6.000 ευρώ, ενώ όσοι έχουν εισόδημα άνω των 18.000 δεν θα απολαμβάνουν καμίας παροχής. Τον αποκλεισμό χιλιάδων ασθενών και μάλιστα ασφαλισμένων από την παροχή περίθαλψης λόγω του ότι δεν θα έχουν να πληρώσουν θα σημάνει επίσης το εισιτήριο των 25 ευρώ που θα επιβληθεί σε όποιον εισέρχεται της πύλης των νοσοκομείων και της ταρίφας του 1 ευρώ που θα επιβάλλεται σε κάθε συνταγή. Με τα νέα μέτρα περισσότεροι θα είναι όσοι θα βρίσκονται έξω από το περιβόητο δίχτυ κοινωνικής προστασίας παρά μέσα…
Η κοινωνική πολιτική θα αποτελέσει είδος προς εξαφάνιση στην Ελλάδα μέσω επιπλέον της ραγδαίας μείωσης του προσωπικού του δημόσιου τομέα τα επόμενα χρόνια. Συγκεκριμένα, σε υπουργεία, ΟΤΑ, εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα, οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, νομικά πρόσωπα, νοσοκομεία και ΔΕΚΟ, μέχρι και το 2016 το προσωπικό αναμένεται να μειωθεί κατά 110.467 άτομα, όπως φαίνεται αν από τις ετήσιες μαζικές αποχωρήσεις αφαιρέσουμε τις ελάχιστες προσλήψεις που θα γίνουν. Η μείωση του προσωπικού του δημόσιου τομέα δεν θα επιτευχθεί με βελούδινες διαδικασίες, όπως θεωρείται για παράδειγμα ο περιορισμός των προσλήψεων και η απαρέγκλιτη εφαρμογή του κανόνα 1 πρόσληψη ανά 5 αποχωρήσεις. Στο μεσοπρόθεσμο προβλέπονται μετατάξεις, απολύσεις, καθεστώς διαθεσιμότητας και αργία για τους δημόσιους υπαλλήλους, με το καμπανάκι να χτυπά πρώτα για τους επίορκους, στη συνέχεια για εκείνους που καταργείται η οργανική τους θέση, και μετά όποιος βρεθεί ή καλύτερα όποιος δεν απολαμβάνει την προστασία πολιτικού «μέσου»…
Το αποτέλεσμα από την μείωση του προσωπικού στον δημόσιο τομέα θα είναι αρχικά η υποβάθμιση του έργου που επιτελείται. Στους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, για παράδειγμα, ήδη το προσωπικό δεν επαρκεί για να γίνουν οι αναγκαίες δουλειές, όπως να εκδοθούν έγκαιρα οι συντάξεις. Σε τι επίπεδα θα φτάσουν οι καθυστερήσεις αν το προσωπικό από φέτος μέχρι και το 2016 μειωθεί κατά 4.375 άτομα όπως προβλέπεται στο μεσοπρόθεσμο; Σημαντικό επίσης θα είναι και το πλήγμα στην απασχόληση καθώς θα καταργηθεί εξαψήφιος αριθμός θέσεων εργασίας, σταθεροποιώντας την ανεργία στα σημερινά εκρηκτικά επίπεδα. Η ανεργία επίσης θα αυξηθεί και από την διευκόλυνση των απολύσεων, όπως επέρχεται μέσα από την μείωση του κόστους των αποζημιώσεων. Σύμφωνα με την κυβέρνηση πρόκειται για ένα μέτρο που διευκολύνει την κινητικότητα. Στην πραγματικότητα διευκολύνει την εργοδοσία, ανεξαρτήτως μεγέθους, να απολύσει χωρίς κόστος ή με ελάχιστο κόστος και να προσλαμβάνει νέο προσωπικό με λιγότερα δικαιώματα, χωρίς ωράριο και απαιτήσεις.
Στο κρεματόριο δημόσια υγεία και παιδεία
Μηδενικό αποτέλεσμα στην απασχόληση ή το βιοτικό επίπεδο της κοινωνίας θα έχουν και τα δεκάδες μέτρα «απελευθέρωσης των αγορών» που περιλαμβάνονται στο μεσοπρόθεσμο και τα οποία, αν δεν είναι φωτογραφικές διατάξεις προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων, ευνοούν αποκλειστικά και μόνο την οικονομική ελίτ. Πρόκειται για μέτρα που ξεκινούν από το επάγγελμα του ξεναγού, του ενεργειακού επιθεωρητή και του οδηγού βυτιοφόρου και φτάνουν στην «απελευθέρωση» του τομέα της υγείας και της παιδείας, το οποίο στην πράξη σημαίνει την πλήρη ιδιωτικοποίησή τους, μέσω της άρσης όλων των εμποδίων που υπήρχαν ώστε να επενδύσουν στους συγκεκριμένους τομείς τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Η αναμφισβήτητα καθόλου ρόδινη σημερινή κατάσταση στην παιδεία θα μοιάζει ωστόσο με παράδεισο σε λίγα χρόνια, αν αλωθεί από το κριτήριο του κέρδους, οπότε σε μια νέα περίοδο κρίσης τα μεν κερδοφόρα πανεπιστήμια θα μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό όπως έκανε πρόσφατα η Κόκα Κόλα και τα δε ζημιογόνα ή θα κλείσουν, όπως συνέβη με χιλιάδες επιχειρήσεις την τελευταία διετία, ή θα χρηματοδοτηθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή με λεφτά των φορολογουμένων, όπως συμβαίνει με τις τράπεζες.
Η «απελευθέρωση» θίγει κι άλλους κλάδους όπως για παράδειγμα της ενημέρωσης. Αναφέρεται συγκεκριμένα στο μεσοπρόθεσμο: «κάθε ενδιαφερόμενος, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, μπορεί να προβεί στην ίδρυση και λειτουργία πρακτορείου εφημερίδων και περιοδικών». Σε άλλο δε σημείο αναφέρεται ότι «κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο έχει δικαίωμα πώλησης και διακίνησης εφημερίδων, περιοδικών και εν γένει εντύπων». Σε μια εποχή που η ανεργία στον Τύπο καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και η αξιοπιστία των ΜΜΕ έχει καταρρακωθεί λόγω του εναγκαλισμού τους με την εξουσία και της απόφασής τους να υπηρετήσουν τα Μνημόνια, είναι εμφανές ότι ρυθμίσεις όπως οι παραπάνω το μοναδικό αποτέλεσμα που μπορούν να έχουν είναι η δημιουργία νέων πεδίων επιχειρηματικής δράσης και κερδοφορίας για τους ιδιώτες. Αυτό είναι το ζητούμενο των διατάξεων του μεσοπρόθεσμου, το οποίο μάλιστα επιτυγχάνεται σε βάρος των συμφερόντων της κοινωνίας.
