Για το «πολυτεχνείο» και τη «γενιά» του σήμερα…

Του Αλέξανδρου Δ. Σταθακιού*

 

Αυτές τις ημέρες ο Ελληνικός λαός καλείται να τιμήσει την «εξέγερση του Πολυτεχνείου» ενάντια στην στυγνή δικτατορία των συνταγματαρχών μέσα σε ένα κλίμα βαθειάς απογοήτευσης για τα πεπραγμένα 38 χρόνων Δημοκρατίας, της πιο στέρεης Δημοκρατίας, της πιο εκτεταμένης θεσμικά δημοκρατίας που έχει γνωρίσει ο τόπος μας.

Μέσα στην ανασφάλεια των πολιτών, το τέλμα, την ουσιαστική οπισθοχώρηση την τελευταία τριετία αρχικά του κοινωνικού περιεχομένου της Δημοκρατίας και έπειτα των ίδιων των συνταγματικών της διακηρύξεων και προνοιών, αρκετοί  πολίτες ήδη πιστεύουν, ότι η λεγόμενη «μεταπολίτευση» απέτυχε να εκπληρώσει τα αξιακά προτάγματα πάνω στα οποία στηρίχθηκε το πολιτειακό και πολιτικό εγχείρημα της Δημοκρατίας με ορόσημο εκκίνησης την Παλλαϊκή Εξέγερση του Πολυτεχνείου: Πολιτική Ελευθερία, Κοινωνική Δικαιοσύνη και Ασφάλεια, Λαϊκός Έλεγχος της Εξουσίας, Οικονομική Ανάπτυξη για όλους.

 Αντίθετα φαίνεται όλες αυτές οι αρχές σταδιακά να διεφθάρησαν, για να προβάλει στις «έσχατες μέρες» πριν την «βελούδινη» παράδοση της «κουρασμένης», εσωτερικά διαβρωμένης και τυπικής πλέον «δημοκρατίας» στη χρεωκρατία, ένα τοπίο γεμάτο από κυνικό κομματισμό αντί της ουσιαστικής πολιτικής ελευθερίας, από αποσπασματικές «παροχές» και επιδοτήσεις αντί ενός ορθολογικά διαρθρωμένου και συνεχώς εξελισσόμενου δικτύου κοινωνικής ασφάλειας.

Να παρατηρήσουν επιτέλους όλοι οι πολίτες τον «γυμνό βασιλιά»:

Ένα κράτος που προσπαθεί δήθεν να εφαρμόσει αντισταθμιστικές πολιτικές κοινωνικής δικαιοσύνης, όταν αδυνατεί να συλλέξει δίκαια και αποτελεσματικά τους φόρους…

Μια πολιτεία που αντί για τον λαϊκό έλεγχο της εξουσίας κυριαρχεί η διαπλοκή ανάμεσα σε λίγες εκατοντάδες πολιτικούς, «τεχνοκράτες», οικονομικούς ολιγάρχες και αμοραλιστές προπαγανδιστές των ΜΜΕ.

Μια κοινωνία που αντί της οικονομικής ανάπτυξης για όλους, υπάρχει αποδυνάμωση κάθε παραγωγικής δυνατότητας της Χώρας και  χρηματοδότηση με ιδιωτικό και δημόσιο δανεισμό του -αναγκαίου για την «οικονομία υπηρεσιών» που δημιουργήθηκε- υπερκαταναλωτισμού.

Τέλος στη βάση όλων αυτών, αίτιο και αιτιατό ταυτόχρονα σε μια κατιούσα δυναμική, η απόσυρση στην ατομικότητα του θεατή, των περισσοτέρων και μάλιστα ήδη πληττόμενων πολιτών. Δεν είναι τυχαίο ότι δεν είχε δημιουργηθεί πριν την χρεωκρατία ένα ουσιαστικά πιεστικό κίνημα των άνεργων ή υποαπασχολούμενων νέων με τα πολλά προσόντα. (Το πρόβλημα αυτό το είχαμε εκρηκτικό για αρκετά χρόνια, αλλά είχε χαλιναγωγηθεί με τα Stage και τις οικογενειακές ενισχύσεις των γονιών, οι οποίοι στο τέλος της εργασιακής τους καριέρας απολάμβαναν αρκετά καλούς μισθούς. Ας μη βαυκαλίζονται λοιπόν κάποιοι για τα «ρετιρέ». Αυτά συγκράτησαν με λάθος τρόπο προβλήματα των οποίων η εκτίναξη θα απειλούσε πολύ νωρίτερα το πολιτικό σύστημα..)

Επίσης όλον αυτόν τον πεσιμισμό για τα πραγματικά αποτελέσματα αγώνων ολόκληρων γενεών,  τον καλλιεργεί και η παρουσία ορισμένων που διαφημίζουν την αντίσταση τους εναντίον της Χούντας σε όλον τον καμβά της οικονομικο-πολιτικο- επικοινωνιακής διαπλοκής…

Εν πρώτοις, αυτό που θα μπορούσε να αντιταχθεί στον «εθνικό θρήνο» για την μεταπολίτευση, είναι ότι η απαξίωση του πυρήνα της «μεταπολιτευτικής δημοκρατίας», ακολουθεί την αποδυνάμωση του Ευρωπαϊκού Δημοκρατικού Κράτους Πρόνοιας και Ευημερίας, η οποία έγινε για λόγους συστημικούς, για λόγους που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη και τις αδυναμίες του παγκόσμιου Καπιταλιστικού συστήματος.

Στην χώρα μας άργησε να ολοκληρωθεί ο τύπος αυτός του Ευρωπαϊκού Κράτους και έγινε ίσως με άναρχους ρυθμούς, όπως γίνεται πάντα όταν κάτι καθυστερεί και πιέζει για την εφαρμογή του. Παρότι όμως αναπτύχθηκε καθυστερημένα, δεν μπορούσε να μην ακολουθήσει αυτό που επιβάλει σε ένα Κράτος και σε μια Οικονομία σαν την Ελληνική, ο διεθνής καταμερισμός εργασίας και ανάπτυξης. Καταμερισμό τον οποίο άργησε η πολιτική ηγεσία αλλά και η πλειοψηφία του λαού να τον αντιληφθεί, να τον κατανοήσει για να αντιταχθεί έγκαιρα και παράλληλα να προετοιμαστεί.

Αυτή είναι μια εξήγηση χωρίς «προδότες», χωρίς «κλέφτες», αν και συνήθως τα πράγματα είναι στη μέση: Αφενός η πλειοψηφία των πολιτικών παραγόντων ήταν βυθισμένη στην «μπελ επόκ» ενός θολού «ευρωπαϊσμού», ο οποίος δεν λάμβανε υπόψη τις πραγματικές αντιφάσεις και δυνατότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφετέρου ένα πιο κυνικό τμήμα είχε προετοιμαστεί ιδεολογικά, θεσμικά και κοινωνικά για την άνωθεν και έξωθεν επιβαλλόμενη ύφεση, την διάλυση κάθε ίχνους «κοινωνικού συμβολαίου». Σε αυτά προσδοκούσε το τμήμα αυτό, καθώς το τίμημα ενός σχετικά χορτασμένου και ασφαλή λαού ήταν πλέον βάρος για τα κέρδη του εγχώριου και διεθνούς μεγάλου Κεφαλαίου. Και το τμήμα αυτό έχει συνδέσει την «καριέρα» του με την στυγνή εξυπηρέτηση του μεγάλου Κεφαλαίου.

Δεν φταίει λοιπόν η πολλή Ελευθερία και Δημοκρατία για την διάλυση των ζωών μας.

Φταίει που «κοιμηθήκαμε» και δεν καταλάβαμε τα κόλπα των ολιγαρχών και των «φίλων» τους. Σχέδια που εξυπηρετούνται και από το «διαπλεκόμενο χάος» που προηγήθηκε, αλλά και τον αυταρχισμό που ακολουθεί ήδη από τώρα.

Έτσι, μέσω της θεωρίας «των δύο άκρων» (δηλαδή την ταύτιση της δολοφονικής βίας των φασιστών με την «ανυπακοή» της αριστεράς)  δημιουργείται η βάση για την απαξίωση και άγρια καταστολή κάθε δυναμικής κινητοποίησης, κάθε εξέγερσης προσωπικής και κοινωνικής.

Αλλά ο κινηματικός επαναπροσδιορισμός από την ατομικότητα στη συλλογικότητα, ήδη προβάλει ως η μόνη εναλλακτική υπαρξιακή διέξοδος απέναντι στην κατάθλιψη και την απόσυρση και τα «νερόβραστα» ιδεολογήματα δήθεν πολιτικής ορθότητας μάλλον δεν ακουμπάνε όσους βιώνουν αδιέξοδα από τα μνημόνια..

Ιστορικά γεγονότα σαν την εξέγερση του Πολυτεχνείου, δεν μπορούν να ερμηνευτούν με βάση τις διαδρομές όσων τα επικαλούνται, αλλά ούτε να αξιολογηθούν με βάση την φθορά των κοινωνικών ή πολιτικών συσσωματώσεων και θεσμών που αναφέρονται αξιακά σε αυτά.

Έτσι κι αλλιώς η ιστορία όλων των εξεγέρσεων είναι να γεννάνε κοινωνικά πράγματα, τα οποία στο «τέρμα της ζωής τους» θα απέχουν πολύ από τα ιδανικά των ανθρώπων που δημιούργησαν την εξέγερση.

Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου σηματοδοτεί μια καμπή που μπορεί να κριθεί με βάση την σημασία της για εκείνη την εποχή και την ώθηση που έδωσε στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Την δε «γενιά» που την δημιούργησε μπορεί να την θεωρούμε ως μια ιδιαίτερη -έστω άτυπη- ομάδα ως την στιγμή που τα άτομα που την αποτελούσαν είχαν μεταξύ τους σοβαρή αλληλεπίδραση.

Σχηματικά όσο ακόμα ήταν στα πανεπιστήμια και πριν ακόμα ακολουθήσουν το καθένα τον ιδιαίτερο δρόμο του, ο οποίος το τοποθετεί σε άλλη ομάδα με άλλα χαρακτηριστικά.

Ήταν πολλά τα στοιχεία που μπορεί να απαριθμήσει κανείς για την σημαντικότητα εκείνων των ημερών  του Νοέμβρη του 1973. Όπως και για κάθε σημαντική ιστορική στιγμή οι επόμενες γενιές διαλέγουν αυτά τα στοιχεία που κάτι έχουν να πουν για την δική τους εποχή.

Ένα στοιχείο που είναι εμφανές στα συνθήματα που έγραφαν οι νέοι, είναι η αισιοδοξία, η πίστη ότι ένα καλύτερο αύριο θα έρθει γρήγορα με τους αγώνες τους. Το βλέμμα ήταν στραμμένο στο μέλλον, μέσα σε ένα παρόν άγριας καταστολής. Αισιοδοξία και πείσμα. Πολύ πείσμα.

Άλλο ένα στοιχείο ήταν ότι σε αυτόν τον αγώνα είχαν σπάσει τα «στεγανά». Πολύ συχνά ακούς για τα παιδιά των μοιράρχων της χωροφυλακής που ήταν στο φοιτητικό κίνημα… (Ας μη ξεχάσουμε και τον Αλέκο Παναγούλη που το έσκασε από τη φυλακή μαζί με τον δεσμοφύλακά του…)

Άλλο ένα στοιχείο ήταν ότι η «βάση» ήταν συχνά πιο αποφασισμένη από τις ηγεσίες.. Για παράδειγμα οι περισσότερες κομματικές νεολαίες αρχικά θεώρησαν ότι δεν θα είχε μέλλον η κατάληψη του Πολυτεχνείου και συμμετείχαν επίσημα αφού είδαν την ανταπόκριση των φοιτητών..

Ας αναδείξουμε αυτά τα στοιχεία, έχουν μεγάλη σημασία για τους νέους αγώνες μας.

* Αλέξανδρος Δ. Σταθακιός είναι Εκπαιδευτικός, Αντιπρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων, Μέλος της Γραμματείας ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Σάμου        

ΠΗΓΗ: http://www.samostimes.gr/portal/articles/10504–lr-l-r-