Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΔΕΛΦΟΣ

(Δοκίμιο)

Του συνεργάτη του www.Apodimos.com Ιωάννου Μπένου

 

Ενημερώνουμε όλους τους Έλληνες και τους Απόδημους αδελφούς μας ότι τα γεγονότα, με την «ανακάλυψη» δικτύου παρακολούθησης που ήταν εγκατεστημένο στο λογισμικό της Vodafone,επιβεβαιώνουν με τον πιο κραυγαλέο τρόπο ότι ο «Μεγάλος Αδερφός» αποτελεί συνθήκη κι όχι παρεκτροπή του παγκόσμιου καθεστώτος κυριαρχίας.

Η επίθεση του είναι ολομέτωπη και δημιουργεί συνθήκες κοινωνικής ασφυξίας. Στο στόχαστρο του βρίσκεται ολόκληρη η κοινωνία. Στόχος του είναι η επιβολή ενός νέου τύπου ανθρώπου, αυτού του απόλυτα ελεγχόμενου και του απόλυτα διάφανου απέναντι σε εκείνους που κατέχουν τη δύναμη και τους μηχανισμούς κυριαρχίας. Σε αυτό τον πόλεμο δεν υπάρχουν ούτε όροι , ούτε όρια. Έχοντας υπόψη μας τα πιο πάνω ζητήσαμε από τον συνεργάτη μας Ι. Μπένο να κάνει αυτή την έρευνα και μας έγραψε το εν θέματι δοκίμιο και το οποίο σας παρουσιάζουμε. 

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΔΕΛΦΟΣ

 

Στην αρχή της 10ετίας του 1990 με την εμφάνιση στο Διαδίκτυο του «Παγκόσμιου Ιστού», που σε 10 χρόνια ξεπέρασε κάθε ανθρώπινη προσδοκία, υπήρξε μια θεαματική ανάπτυξη της Πληροφορικής στον τομέα των επικοινωνιών και των μέσων ενημέρωσης. Είναι έτσι δυνατόν να γίνει σε παγκόσμια κλίμακα, μια εκτενής αναφορά στο ηλεκτρονικό εμπόριο, την ηλεκτρονική εργασία, τις ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, την Τηλεϊατρική, τις στενές τις σχέσεις με τους άλλους, την αποστολή εικόνων και ήχων σ' ολόκληρο τον κόσμο και την αναζήτηση οιαδήποτε πληροφορίας, αλλά όλες οι μεγάλες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία έχουν επιτευχθεί με κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο και η αποκλειστική ευθύνη ανήκει στον άνθρωπο, που με το αστείρευτο πάθος του και την αχαλίνωτη φαντασία του, κινείται συχνά έξω απ' όλους τους συνηθισμένους ακαδημαϊκούς και ερευνητικούς χώρους.

Οι απλές αυτές όμως ιδέες ανατρέπουν όλα τα δεδομένα στον προηγούμενο τρόπο σκέψης και η πιο τολμηρή φαντασία, αδυνατεί να προβλέψει αυτό που πρόκειται να συμβεί στο μέλλον και η μακρόχρονη ιστορία των Η/Υ και της Πληροφορικής, αν κι' έχουν μια σχετικά μικρή διάρκεια αποτελούν μια ιστορία συνεχών ανατροπών, που εμφανίζονται κάθε φορά σαν μια καινούργια ιδέα και κανένας σκηνοθέτης ή συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας δεν θα μπορούσε να φανταστεί με τα σημερινά υπολογιστικά μέσα και να επεξεργαστεί ανάλογα όλες τις παρεχόμενες πληροφορίες. Κάποιοι μιλούσαν κάποτε για έναν «Σούπερ Εγκέφαλο» που µε τις καταπληκτικές και τις θεϊκές του ικανότητες επηρέαζε θετικά τους ανθρώπους, αλλά κανείς δεν ήταν τότε σε θέση να προβλέψει, ότι επρόκειτο για ένα γιγάντιο δίκτυο, που θ' αγκάλιαζε µε την µορφή του παγκόσµιου ιστού ολόκληρο τον Πλανήτη. Η περαιτέρω εξέλιξη έθεσε όµως, έναν τεράστιο και πολύµορφο προβληµατισµό, καθώς ο κόσµος μας δεν είναι πλέον ο ίδιος µετά από την εντυπωσιακή εµφάνιση του και παρόλο που βρίσκεται στην αρχή µιας σειράς σηµαντικών αλλαγών, είναι πολύ πιθανόν ο άνθρωπος να µην έχει συνειδητοποιήσει ακόµη απόλυτα το µέγεθος τους.

Πολλοί ιστορικοί του µέλλοντος µιλούν συχνά για την «Προ του Ιστού» και την «Μετά τον Ιστό» περίοδο, όπως ακριβώς µιλούν για την εποχή πριν και µετά την ανακάλυψη της Τυπογραφίας, αλλά όλες οι σχετικές συζητήσεις, που ανέκυψαν από την εξάπλωση του παγκόσµιου ιστού εµφανίζονται με πάθος στο προσκήνιο με και σκιαγραφούν με απόλυτη σαφήνεια το µέλλον. Είναι έτσι σαφές ότι ο παγκόσμιος ιστός είναι μια πολύ συναρπαστική ιδέα για τους καταναλωτές, προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε μία ευρεία γκάμα προϊόντων, υπηρεσιών και πληροφοριών και λειτουργεί σαν μια πολύ μεγάλη δεξαμενή προσωπικών δεδομένων, που αφορούν όλους τους πολίτες, ακόμη και τους νέους. Όσο όμως αυξάνεται η On – Line αγορά των καταναλωτικών αγαθών, υπάρχει η ένδειξη ότι οι καταναλωτές γίνονται πιο δύσπιστοι και συμμετέχουν σ' αυτή επειδή ανησυχούν υπερβολικά για τον τρόπο χρησιμοποίησης των προσωπικών τους πληροφοριών. Σ' αυτό το σημείο λοιπόν, ο καταναλωτής, σε ότι αφορά την αυτοπροστασία του, θα πρέπει να ενθαρρύνεται και να διευκολύνεται ανάλογα, καθώς αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος προστασίας στις διάφορες On – Line συναλλαγές με το διαδίκτυο.

 

Αυτές οι προσπάθειες βασίζονται κυρίως στην πρόσθετη πεποίθηση, ότι όσο περισσότερο προστατεύονται τα προσωπικά δεδομένα του καθενός, τόσο περισσότερο αυξάνεται και η εμπιστοσύνη του στην ηλεκτρονική αγορά. Ο κάθε χρήστης μπορεί έτσι να ενημερώνει και να ειδοποιεί τους άλλους για τις παράνομες πρακτικές, που πιθανόν ν' ακολουθεί ο ιδιοκτήτης κάποιου κόμβου, να επιλέγει με προσοχή τα στοιχεία που παρέχονται, ν' αξιολογήσει ανάλογα την χρήση και την παροχή όλων των πληροφοριών που συλλέγονται, να συλλέγει όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και να έχει τον αποκλειστικό έλεγχο των κόμβων, που ενδεχομένως να παρασύρουν τους νέους.

Όταν όμως το 1984 ο Τζώρτζ Όργουελ περιέγραφε στο βιβλίο του ένα σκοτεινό και απαίσιο κόσµο, στο επίκεντρο του βρισκόταν ένας «Υπέρ – Υπολογιστής» που έμοιαζε με µια πολιτεία, στήριζε την δύναµη της σ' αυτόν και καλυπτόταν κάτω από ένα ολοκληρωτικό καθεστώς. Οι πολίτες έβλεπαν σε κάθε φάση της ζωής τους, στον δρόµο, στην εργασία, ακόµη και µέσα στα σπίτια τους, ότι όλα ήταν δυνατά να συμβούν χάρη σ' αυτόν. Ο «Κυβερνήτης – Δικτάτορας», που όλοι οι πολίτες ήταν υποχρεωµένοι να ορκίζονται πιστή υποταγή, λεγόταν «Μεγάλος Αδελφός» (Big Brother) και κανείς δεν µπορούσε τότε να προβλέψει, αυτό που θα συνέβαινε στον µέλλον. Όλα αυτά ήταν βέβαια φανταστικά και το 1984 έχει ήδη περάσει, χωρίς να συµβεί τίποτα. Αντίθετα µπορεί να θεωρηθεί, ότι οι φόβοι του Όργουελ διαψεύστηκαν και η αλµατώδης εξέλιξη της τεχνολογίας δεν οδήγησε στην κατασκευή ενός υπέρ – Υπολογιστή τέρας, αλλά σ' ένα συµβατικό σύστηµα, που η τεράστια δύναµη του βρίσκεται σήµερα διασκορπισµένη σ' όλο τον κόσµο, σε άπειρους µικρότερους υπολογιστές.

«Υπάρχει όµως ακόµη ο κίνδυνος, να οδηγηθεί κάποτε η ανθρωπότητα σ' ένα άλλo σύστηµα, που θα µοιάζει µε τον σκοτεινό κόσμο του Όργουελ;» Το σίγουρο είναι ότι η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία και προσφέρει αυτή την δυνατότητα, καθώς όλες οι ανθρώπινες δραστηριότητες καταγράφονται σε µια απέραντη σειρά από ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελεί η Οικονοµική κατάσταση του καθενός, που έχει καταχωρηθεί στους Η/Υ της εφορίας, τις τράπεζες και τα ταµεία µισθοδοσίας στους χώρους της εργασίας. Οι πληροφορίες καταγράφονται επίσης, στους Η/Υ των καταστηµάτων, όπως το βενζινάδικο και τα είδη διατροφής, ένδυσης και υπόδησης. Οι επιλογές της διασκέδασης, που βρίσκονται κι' αυτές καταχωρηµένες στο Διαδίκτυοπιο αναγκαία την ύπαρξη του, ενώ οι Η/Υ των γιατρών, της ΔΕΗ, του ΟΤΕ, της ΔΟΥ, της Αστυνοµίας κλπ., που καταγράφουν κάθε κίνηση µε έναν διαρκώς αυξανόµενο ρυθµό, επιβεβαιώνουν απόλυτα την ιδιαίτερα εµφανή παρουσία του Μεγάλου Αδελφού στην σημερινή εποχή. Καθιστούν ακόµη ένα από τα πιο δημοφιλή μέσα αποθήκευσης και τήρησης των προσωπικών στοιχείων είναι επίσης, οι γνωστές σε όλους «Έξυπνες Κάρτες» (Smart Cards), που πρόκειται να εκδοθούν, θ' αποθηκεύουν χρήσιμες πληροφορίες των πολιτών και των επιχειρήσεων, όπως τα στοιχεία του ασφαλιστικού, του ιατρικού και του φορολογικού μητρώου.

Η ανάγνωση τους θα γίνεται εντελώς αυτόματα από ειδικά μηχανήματα, όπως τα ATM's των τραπεζών και θα ενημερώνεται συνέχεια. Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η «Κάρτα Κοινωνικής Ασφάλισης», που περιέχει όλα τ' ατομικά στοιχεία του ασφαλισμένου και έναν ειδικό αριθμό μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) σε τρεις διαφορετικές μορφές, χαραγμένο, με Bar Code και OCR για οπτική αναγνώριση. Η κάρτα αυτή εκτιμάται ότι θα συμβάλλει τα μέγιστα στην καλύτερη και την ταχύτερη εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων στην περίπτωση του απολογισμού των ενσήμων, των επιδομάτων ασθενείας και ανεργίας, της συνταξιοδότησης, της οικογενειακής κατάστασης και των περιπτώσεων υγείας στο εξωτερικό.

Αν λοιπόν όλ' αυτά τα στοιχεία, που είναι ήδη διασκορπισµένα σ' όλους αυτούς τους Η/Υ συγκεντρωθούν, παρέχουν σίγουρα την δυνατότητα στον οποιοδήποτε να ελέγχει όλες τις φάσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στον Πλανήτη και να προσφέρει όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την περαιτέρω επέκταση της τεχνολογίας, ώστε να γίνει πιο εύκολη η πρόσβαση στον δημόσιο τομέα, να περιοριστούν οι αλόγιστες δαπάνες, να επιταχυνθούν οι χρονοβόρες διαδικασίες και να διεξαχθούν στο μέλλον τα δημοψηφίσματα για τα πιο καίρια θέματα και η εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη κάποιου κυβερνώντος κόµµατος, που απαιτούν απόλυτη υπευθυνότητα και άµεση επαγρύπνηση. Προκύπτουν όμως εύλογα κάποια ερωτήµατα, που αναζητούν εύστοχες απαντήσεις, καθώς οτιδήποτε αναφέρεται ή δηµοσιεύεται σήµερα στο Διαδίκτυο βρίσκεται σε κοινή θέα και χρήση και είναι σαφές, ότι όλα όσα αναφέρονται στα στάδια της εξέλιξης μιας ήδη διαμορφωμένης κοινωνικής πραγματικότητας, διεγείρουν πολλούς φόβους, μεγάλες αγωνίες και έντονους προβληματισμούς για τον καινούργιο κόσμο, που γεννιέται μέσα από την ψηφιακή εποχή και βιώνεται μια μεταβατική πορεία προς την πραγματικότητα.

Το πρόβλημα όμως είναι, ότι ενώ η διαδικασία της μετάβασης έχει ήδη ξεκινήσει επιδεικνύοντας σε πολλούς τομείς απλά δείγματα γραφής, η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού της γης την βιώνει ταυτόχρονα σαν ένα εξελικτικό στάδιο της υφιστάμενης κατάστασης και όχι στην αληθινή της διάσταση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αδυναμία της κατανόησης των συντελούμενων αλλαγών, σαν ένα μέρος του συνολικού πλαισίου και την αδυναμία της ανάληψης των προσπαθειών αντιμετώπισης όλων των συνεπειών, στο όνομα της αποσπασματικής αυτής θεώρησης, που καταλήγει συχνά σε περίεργα συμπεράσματα και σε κάθε περίπτωση δεν καταφέρνουν να προβληματίσουν και ν' αφυπνίσουν την κοινή γνώμη, καθώς αναδεικνύεται σαν βασικό μεθοδολογικό εργαλείο της κοινωνικής ανάλυσης, ο φόβος και η ημιμάθεια.

Το κύριο ωστόσο χαρακτηριστικό της ψηφιακής εποχής είναι, ότι οι ανθρώπινες ομάδες έχουν άμεση πρόσβαση σ' ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών και η νέα γενιά, που είναι καλύτερα πληροφορημένη από το παρελθόν έχει πλέον ένα συγκριτικό πλεονέκτημα, που πριν από χρόνια ήταν ένας ανέφικτος στόχος και μια απραγματοποίητη επιθυμία. Αλλά η επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους, οι επαγγελματικές και οι εμπορικές συναλλαγές και οι επιστημονικές συνεργασίες, έσπασαν όλα τα δεσμά και σημάδεψαν την ανθρώπινη ιστορία. Οι νέες τεχνικές, που συνεχώς αναπτύσσονται έδωσαν ουσιαστικά την δυνατότητα της πρόσβασης σ' ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών, αλλά ανέδειξαν ένα πιο δυναμικό επικοινωνιακό περιβάλλον, που ο καθένας μπορεί να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Η ανθρώπινη επικοινωνία απέκτησε έτσι καινούργιο περιεχόμενο και ανατράπηκαν όλοι οι χρονικοί και οι γεωγραφικοί περιορισμοί, που ήταν η κυριότερη αιτία της απομόνωσης.

Σ' ένα τέτοιο πλαίσιο οι όροι επικοινωνία, ανθρώπινη επαφή και δημιουργία τείνουν να έχουν κάποια λογική ισχύ, καθώς η ζωή φαίνεται ν' αλλάζει πραγματικά και όλες οι συνήθειες, οι κανόνες και οι συμπεριφορές, που άλλοτε ήταν αδιαπραγμάτευτες, αποτελούν έναν κόσμο ασαφή και απροσδιόριστο, καθώς η επαφή με την ψηφιακή εποχή δεν θα είναι αναίμακτη. Η υποψία ότι κάποιος άγνωστος στην άλλη πλευρά του πλανήτη, μπορεί πολύ εύκολα να υποκλέψει τον αριθμό της πιστωτικής κάρτας και να την χρεώσει με υπέρογκα χρηματικά ποσά κατά την διάρκεια κάποιας συναλλαγής, υποδεικνύει τους κινδύνους και τις παγίδες που παραμονεύουν στην ψηφιακή εποχή. Η αλματώδης όμως ανάπτυξη του παγκόσμιου ιστού και οι τεράστιες δυνατότητες του, δημιούργησαν τις πιο ουσιαστικές προϋποθέσεις παραβίασης του προσωπικού απορρήτου και των ατομικών ελευθεριών των πολιτών και διαπιστώθηκε σ' όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες, ότι οι υπάρχουσες γενικές διατάξεις για την προστασία του ατόμου από την κακόβουλη χρήση του διαδικτύου, δεν επαρκούν και απαιτούνται κάποιες ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις, καθώς οι κίνδυνοι που παραμονεύουν στην ιδιωτική ζωή, από την ανεξέλεγκτη συγκέντρωση και επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο, είναι διαφορετικού μεγέθους και ποιότητας απ' τις συνηθισμένες προσβολές της ανθρώπινης προσωπικότητας.

Ο πολίτης αποφασίζει έτσι πιο εύκολα, την συμμετοχή του σ' ένα πολιτικό κόμμα ή μια συνδικαλιστική οργάνωση, όταν γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να φακελωθεί και όλες οι σχετικές πληροφορίες, όπως η φυλή, η θρησκεία, το χρώμα, το ποινικό μητρώο και η κατάσταση της υγείας, θα πρέπει να προστατεύονται και να υπάρχει ένα κατάλληλο νομικό πλαίσιο, που θα συγκεντρώνει και θα καταχωρεί όλες αυτές τις ευαίσθητες πληροφορίες, μόνο εκεί που χρειάζονται.

Όταν όμως μια Δημόσια Αρχή ή μια εταιρεία μεταφέρει τα προσωπικά δεδομένα ενός ατόμου σε μια άλλη ισχύει απαραίτητα η «Αρχή της Διαφάνειας» και χρειάζεται να υπάρχει προηγούμενη συμφωνία. Ο τρόπος που χρησιμοποιείται η αρχή δεν πρέπει να είναι άκαμπτος και ανελαστικός και είναι σαφές, ότι αν οι προσωπικές πληροφορίες γίνουν αντικείμενο οικειοποίησης και σφετερισμού, πρέπει να εξασφαλιστούν όλες οι απαραίτητες διοικητικές και νομικές εγγυήσεις. Όταν έτσι τα αρχεία με τους αριθμούς του φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) και της ασφάλισης χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό των ατόμων, που λαμβάνουν παράνομα επιδόματα ανεργίας ή κοινωνικής πρόνοιας, πρέπει το σύστημα να μπορεί να διορθώνει τα τυχόν λάθη και ν' αποζημιώνει ανάλογα όσους υπέστησαν βλάβη από λανθασμένη ενέργεια ή παράνομη χρήση των προσωπικών τους δεδομένων.

Ενίοτε, όταν μια τράπεζα υποχρεούται από τον νόμο ν' αποστείλει διάφορες οικονομικής φύσεως πληροφορίες στην Εφορία, η αρχή της διαφάνειας περιορίζεται μόνο στην απλή ενημέρωση των πολιτών και η προηγούμενη συμφωνία δεν είναι απαραίτητη για την επεξεργασία των στοιχείων σε περίπτωση απογραφής του πληθυσμού ή άλλων κοινωνικών ερευνών, που διεξάγονται από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία και μπορεί να προκύψει η ταυτοποίηση του ατόμου. Όσο λογικά και εφαρμόσιμα ακούγονται όμως όλ' αυτά, τόσο δύσκολη είναι η υλοποίηση τους στην πράξη και η μετατροπή τους σε συγκεκριμένες πολιτικές διατάξεις.

Έτσι ο νόμος Ν.2472, που ψηφίστηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο στις 10 ΑΠΡ. 1997 καθορίζει όλες τις προϋποθέσεις για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία των δικαιωμάτων και όλων των θεμελιωδών ελευθεριών των φυσικών προσώπων και ειδικά της ιδιωτικής ζωής και προβλέπει γι' αυτό τον σκοπό:

Τα Δεδομένα Προσωπικού Χαρακτήρα, που είναι όλες οι πληροφορίες που αφορούν ένα φυσικό πρόσωπο και δίδονται με την συγκατάθεση του ατόμου και

Τα Ευαίσθητα Δεδομένα, που αφορούν συγκεκριμένες πληροφορίες, όπως η εθνική προέλευση, τα πολιτικά φρονήματα, το ποινικό μητρώο, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις κλπ. και η συλλογή τους ή η περαιτέρω επεξεργασία τους απαγορεύεται. Προκύπτει λοιπόν, ότι ο σεβασμός και η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου, αποτελούν την βασική επιδίωξη κάθε δημοκρατικής κοινωνίας.

Αλλά η τεράστια πρόοδος της Πληροφορικής, η ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών, οι νέες μορφές της διαφήμισης και των ηλεκτρονικών συναλλαγών και η μεγάλη ανάγκη της ηλεκτρονικής οργάνωσης, έχουν σαν αποτέλεσμα ν' αυξήσουν τον κίνδυνο της ταχύτατης μεταφοράς όλων των πληροφοριών στο Διαδίκτυο και για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, δεν αρκούν πλέον οι παλιές παραδοσιακές θεσμικές εγγυήσεις και χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση, καθώς ο παγκόσμιος ιστός είναι μια συναρπαστική νέα αγορά για όλους τους ανθρώπους. Προσφέρει την εύκολη πρόσβαση σε μια ευρεία γκάμα προϊόντων, υπηρεσιών και πληροφοριών και λειτουργεί σαν μια τεράστια δεξαμενή των προσωπικών δεδομένων. Κι' ενώ η ΟnLine αγορά των καταναλωτικών αγαθών ολοένα και αυξάνεται, υπάρχει ταυτόχρονα η ένδειξη ότι οι καταναλωτές διστάζουν να συμμετέχουν σ' αυτή και ανησυχούν για τον τρόπο, που χρησιμοποιούνται οι παρεχόμενες πληροφορίες. Αυτές οι ανησυχίες είναι ωστόσο πραγματικές τόσο για τους ενήλικες, όσο και για τους νέους, που καταναλώνουν πολλές ώρες μπροστά στον Η/Υ. Είναι έτσι προφανές, ότι ο καταναλωτής θα πρέπει να ενθαρρυνθεί και να διευκολυνθεί ανάλογα, καθώς αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να διαφυλάξει τα προσωπικά του δεδομένα από τις ΟnLine συναλλαγές του στο διαδίκτυο.

Αυτή η προσπάθεια βασίζεται επίσης και στην πρόσθετη πεποίθηση, ότι όσο πιο πολύ προστατεύεται το ιδιωτικό απόρρητο στο διαδίκτυο, τόσο λιγότερο προστατεύεται ο καταναλωτής και αυξάνεται η εμπιστοσύνη του στην ηλεκτρονική αγορά. «Πόσο υπαρκτός είναι όμως ο κίνδυνος ελέγχου της προσωπικής ζωής, μέσα απ' αυτή την διαδικασία; Μήπως η εικόνα του Μεγάλου Αδελφού, στο μυθιστόρημα του Όργουελ γίνεται πραγματικότητα; Μήπως έτσι απειλείται η ανθρώπινη ελευθερία; Μέχρι ποιο σηµείο επιτρέπεται η χρήση µιας πληροφορίας, που δηµοσιεύεται από αλλού; Πως µπορεί να διαφυλάξει κάποιος τα πνευµατικά του δικαιώµατα και τα προσωπικά του δεδοµένα;» Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά είναι πολύ απλές και συγκεκριµένες και οι πολίτες βρίσκονται σε μεγάλη σύγχυση για τις πραγματικές δυνατότητες, που μπορεί να έχει η ανάπτυξη της τεχνολογίας και όλες οι μέχρι σήμερα επαναστάσεις στον τομέα αυτό, στάθηκαν αφορμή για όλους τους επίδοξους μελλοντολόγους να εκφράσουν εντυπωσιακές προβλέψεις, ν' απομονώσουν όλους τους κοινωνικούς παράγοντες, που επηρεάζουν την αφομοίωση της στην σύγχρονη εποχή, να παρουσιάσουν όλες τις δυνατές επιπτώσεις σαν βέβαιες προοπτικές και να γενικεύσουν τα συμπεράσματα από τις αρνητικές ή τις θετικές εμπειρίες.

Το κοινό έτσι βομβαρδίζεται ολοένα από τις γνώμες των δημοσιογράφων, που άλλοτε παρουσιάζουν τους Η/Υ σαν όργανα επιβολής ολοκληρωτικών λύσεων και άλλοτε εκθειάζουν τις τρομερές τους ωφέλειες στην επίλυση των ανθρώπινων προβλημάτων και την περαιτέρω βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, ώστε να μπορούν να ενημερώνονται, να προβληματίζονται και ν' αντιδρούν ανάλογα, όταν απειλείται η προσωπική τους ελευθερία. Η παρακολούθηση των εργαζοµένων την ώρα της εργασίας τους από τους εργοδότες είναι µια συνηθισµένη πρακτική, που εφαρµόζεται σε παγκόσµια κλίµακα από τις περισσότερες εταιρείες και ο θεσμός της επιχείρησης μετατρέπεται σ' ένα βασικό παράγοντα ανάπτυξης και διαμόρφωσης του χαρακτήρα των εργαζομένων, που απαιτούν τον απόλυτο σεβασμό από τον εργοδότη τους.

Πολλοί υποστηρίζουν ωστόσο ότι με τις κάμερες παρακολούθησης, επιχειρείται να καλυφθεί έτσι ένα μεγάλο κενό, που βρίσκεται στις προσωπικές σχέσεις των πολιτών, αναδεικνύεται το μέγεθος της ψυχικής φθοράς και της αγανάκτησης τους και πλήττονται ανεπανόρθωτα οι ανθρώπινες αξίες και οι δημοκρατικοί θεσμοί. Με την σκέψη όμως, ότι μια ηλεκτρονική καταγράφει όλες τις κινήσεις τους στην εργασία, στους δρόμους ή αλλού οι πολίτες νιώθουν πολύ άβολα, αλλά δεν μπορούν ν' αντιδράσουν, αισθάνονται ότι δίνουν εξετάσεις ανά πάσα στιγμή και η αμηχανία, ο εκνευρισμός και η καταπίεση είναι μερικά αρνητικά συναισθήματα, που βλάπτουν την υγεία τους και μειώνουν την διάθεση τους για δημιουργία.

Αυτό επισηµαίνει και ο καθηγητής της πληροφορικής στο πανεπιστήµιο των Αθηνών Εµµανουήλ Γιαννουδάκης: «Υπάρχουν κάποια θετικά σηµεία και το θέµα της παρακολούθησης των πολιτών, µε τεχνικά μέσα κατά την εκτέλεση των δραστηριοτήτων τους είναι µια πρακτική που, όπως συµβαίνει στις πιο πολλές περιπrώσεις, εµφανίζει τα θετικά και τ' αρνητικά αποτελέσµατα». Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν πρόσφατα, το περίφημο λευκό αερόστατο τύπου JEPPELlN, που πετούσε πάνω απ' τον αττικό ουρανό το 2004 στους Ολυµπιακούς Αγώνες στην Αθήνα και παρακολουθούσε τις δραστηριότητες των πολιτών ακόµη και στο σπίτι τους και οι υποκλοπές μιας γνωστής εταιρείας κινητής τηλεφωνίας στο γραφείο του Πρωθυπουργού και σ' άλλα κυβερνητικά στελέχη.

 Ο φάκελος των υποκλοπών όμως, που έκλεισε τόσο απλά και αθόρυβα, έφερε σε µεγάλη αµηχανία τους ιστορικούς του µέλλοντος, που συναντούν µάλλον πολλές δυσκολίες στην περιγραφή, την διευκρίνηση και την καταγραφή των περαιτέρω εξελίξεων, καθώς το θέµα αποτελεί ένα αδιαµφισβήτητο γεγονός µε µεγάλη ιστορική βαρύτητα και τεράστιο ενδιαφέρον για την κοινωνία στα προσεχή χρόνια και δηµιούργησε ένα τεράστιο κενό στην πνευµατική ιδιοκτησία και την εκµετάλλευση όλων των παρεχόµενων πληροφοριών. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, η ηλεκτρονική παρακολούθηση κρίνεται απαραίτητη, ή τουλάχιστον αποδεκτή, καθώς θα µπορούσε ν' αποδειχθεί σωτήρια στην περίπτωση κάποιου έκτακτου περιστατικού και η ανάλυση των βιοµετρικών χαρακτηριστικών του ατόμου (Φωνή, Μάτια, Χαµόγελο κλπ.), από έναν κεντρικό εξυπηρετητή (Server) θα µπορούσε να είναι αποδεκτή για την παροχή οιασδήποτε μορφής βοήθειας, ενώ αντίθετα σε άλλες είναι αδικαιολόγητη και απόλυτα κατακριτέα.

Η ηλεκτρονική παρακολούθηση µπορεί επίσης, να εξασφαλίσει τον απόλυτο έλεγχο των ατόµων, που εκπαιδεύονται σε ένα συγκεκριµένο αντικείµενο ή εξειδικεύονται στην χρήση κάποιας ειδικής συσκευής και έχει εφαρμογή στην διενέργεια διαγωνισµών για την προµήθεια υλικών, που σχετίζονται µε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης. Θα είναι πολύ ενδιαφέρον να γίνει έτσι γνωστό, σε ποιες ειδικότητες μπορεί τελικά να χρησιµοποιηθεί η τεχνολογία αυτή, που θα είναι στην θέση να προσφέρει τις πολύτιµες πληροφορίες της στο κοινωνικό σύνολο.

Σχετικά με το θέμα τον Σεπτέµβριο του 1999, η «Επιτροπή Δικαιωμάτων» της Ε.Ε κατήγγειλε µε την έκθεση (Ε.Ε Α5 – 0264/2001) όλες τις δραστηριότητες των πρακτόρων παρακολούθησης των τηλεπικοινωνιών στον Ευρωπαϊκό χώρο. Η έκθεση αυτή ανακοίνωσε την ύπαρξη του συστήµατος παρακολούθησης ECHELON, που έχει την δυνατότητα να:

Παρακολουθεί τους δορυφόρους των διεθνών τηλεπικοινωνιακών εταιρειών.

Κατασκοπεύει άλλους παρόµοιους δορυφόρους και

Ελέλγει τις διεθνείς τηλεπικοινωνίες, µέσω των υποθαλάσσιων αγωγών και των ηλεκτροµαγνητικών κυµάτων.

 

Συγκεκριμένα η επιτροπή επεσήµανε, ότι τα τηλέφωνα, τα φαξ και τα µηνύµατα µέσω του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου (Ε – MaiI) θα παρακολουθούνται από την Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA) των ΗΠΑ, μεταφέροντας τις επιλεγµένες πληροφορίες από τον Ευρωπαϊκό χώρο στο αρχηγείο της NSA. Ιστορικά αναφέρεται ότι το ECHELON, που εδρεύει στο νότιο τµήµα της Κύπρου, υπέγραψε το 1948 µε την Αµερική, την Νέα Ζηλανδία και τον Καναδά µια παρόμοια μυστική συµφωνία, που λέγεται UKUSA (United Kingdom & United States of America). Ο βρετανός δηµοσιογράφος Duncan Campebell παρουσίασε σχετικά όλα τα στοιχεία, που είχε στην διάθεση του για το ECHELON και αποκάλυψε, ότι ο διεθνής οργανισµός International Law Enforcement Telecommunications Seminar (ILETS) ασκεί, μεγάλες πιέσεις σ' όλους τους κατασκευαστές των τηλεπικοινωνιακών συστηµάτων, έτσι ώστε οι συσκευές τους να µην αποκλείουν την καταγραφή και την αποδικωποίηση των πληροφοριών, που επεξεργάζονται στα πλαίσια της Βιοµηχανικής, της Στρατιωτικής και της Κοινωνικής κατασκοπείας.

Αποδεικνύεται λοιπόν, ότι «Ο Μεγάλος Αδελφός» κυκλοφορεί συνέχεια ανάμεσα μας, στην εργασία, στους δρόμους, στις Τράπεζες, στα Σούπερ Μάρκετ και στο διαδίκτυο παρακολουθώντας κάθε κίνηση και όλες οι ψηφιακές τεχνολογίες, που εφαρµόζονται για το καλό ή το κακό των πολιτών, αποτελούν ένα θέµα τελείως υποκειµενικό ή αντικειµενικόδιαφέρει είναι, ότι µπορεί εύκολα να γίνει κτήµα, όχι µόνο των κυβερνήσεων και των εταιρειών, αλλά και του ίδιου του ανθρώπου και το πιο υποσχόµενο γνώρισµα και το πιο δηµοκρατικό στοιχείο, είναι ότι σερφάροντας στο διαδίκτυο ή συνομιλώντας με τους φίλους ή τους γνωστούς μέσω των Chat Rooms ή του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (E – Mail), που παρεμβαίνει στην διαδικασία αποστολής και λήψης των ηλεκτρονικών μηνυμάτων και ο καθένας μπορεί να έχει ελεύθερη πρόσβαση σ' αυτά, αφήνονται ίχνη, που αν συνδυασθούν, αναλυθούν και επεξεργασθούν ανάλογα, αποκρυπτογραφούν την ανθρώπινη σκέψη και αποκαλύπτουν στα βλέμματα κάποιων περίεργων διαχειριστών, όχι μόνο την ταυτότητα μας, αλλά κι' ένα πλήρες δελτίο με όλα τα προσωπικά δεδομένα, τα ετήσια εισοδήματα και τις καθημερινές συνήθειες των χρηστών.

 

Προσεγγίζοντας έτσι το διαδίκτυο, µε πιο διαλλακτικό πνεύµα και προσπαθώντας να γίνει η ανάλογη πρόβλεψη για την μελλοντική συμπεριφορά των συστημάτων παρακολούθησης πρέπει ο χρήστης, που προσπαθεί να εξαπατήσει τους άλλους, ν' αποµονώνεται και να εξοντώνεται ανάλογα, καθώς η ελευθερία χωρίς τις στοιχειώδεις υποχρεώσεις της, δεν είναι ελευθερία και το διαδίκτυο θα πρέπει να χρησιµοποιείται μόνο για το καλό της κοινωνίας και να δηµιουργεί ένα ευρύ πεδίο για διάλογο και εποικοδοµητική συζήτηση. Η οποιαδήποτε λοιπόν πρόβλεψη για το μέλλον, είθε να μην έχει σχέση με την τωρινή λογική, να είναι πιο πραγματοποιήσιμη και να συμμετέχει ενεργά στις εκάστοτε αλλαγές. ανάλογα µε την άποψη του καθενός. Αυτό που

Ι. ΜΠΕΝΟΣ, 27 ΙΟΥΝ. 2009

 

ΠΗΓΗ: http://www.apodimos.com/arthra/09/Sept/O_MEGALOS_ADELFOS/index.html