Χρυσή Αυγή: Ιδεολογία υπερανθρώπων – κουλτούρα υπανθρώπων
Του Νικόλα Δημητριάδη
Το άρθρο αυτό δεν επιχειρεί μία συνολική εξέταση του φαινομένου Χρυσή Αυγή – οι πολιτικές διαστάσεις του οποίου αναλύονται σε άλλα άρθρα του παρόντος αφιερώματος – αλλά επικεντρώνεται σε βασικά στοιχεία της ιδεολογίας και της κουλτούρας του σκληρού πυρήνα της οργάνωσης, των ανθρώπων, δηλαδή, τους οποίους εξουσιοδότησαν 400.000 Έλληνες να «ξεβρομίσουν τον τόπο».
To πρώτο πράγμα που κάνει εντύπωση σε μία περιήγηση στις ιστοσελίδες και τα περιοδικά που πρόσκεινται στον ιδεολογικό χώρο της Χρυσής Αυγής είναι η ανύπαρκτη σχέση τους με… οτιδήποτε ελληνικό. Οι αυτόκλητοι σωτήρες της Ελλάδας γνωρίζουν τη χώρα τους και τον πολιτισμό της σχεδόν αποκλειστικά μέσα από το Χόλιγουντ, τη δυτική καταναλωτική υποκουλτούρα και τη… Λένι Ρίφενσταλ.
«Αίμα – Τιμή, Χρυσή Αυγή» είναι το βασικό σύνθημα της οργάνωσης, αντιγραφή του «Blut und Ehre», της χιτλερικής νεολαίας (Hitlerjugend). Ως τυπική νεοναζιστική οργάνωση, η Χ.Α. δεν έχει καμία διαφορά από τις αντίστοιχες οργανώσεις της Ευρώπης, των οποίων αποτελεί απλό αντίγραφο. Η ίδια, βέβαια, μετά την εκλογική της επιτυχία, αρνείται κάθε σχέση με τον ναζισμό. Είναι ίσως ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η Χ.Α. αποτελεί τη μοναδική στην Ελλάδα πολιτική οργάνωση που ντρέπεται για την ιδεολογία της και την κρύβει.
Οι τηλεοπτικές παραστάσεις του Κασιδιάρη, που κλαίγεται με τις δήθεν συκοφαντίες εναντίον της Χ.Α., λέγοντας πως δεν έχει ιδέα για ναζιστικά στοιχεία μέσα στην οργάνωση, μόνο γέλιο προκαλούν σε όποιον έχει κάνει έστω και μια πρόχειρη περιήγηση στις ιστοσελίδες και τα έντυπά της. Ο ίδιος ο Κασιδιάρης, βέβαια, φωτογραφιζόταν με μπλουζάκια των Ες Ες για το περιοδικό της Χ.Α. Αντεπίθεση (τ. 28, Μάιος 2007), ενώ στην περυσινή επέτειο των γενεθλίων του Χίτλερ (20 Απριλίου 2011) έγραφε στην εφημερίδα Χρυσή Αυγή, σε ένα άρθρο που εξυμνεί τον Αδόλφο ως «πολιτικό ηγέτη, κοινωνικό αναμορφωτή και στρατιωτική ιδιοφυία», πως αν είχε κερδίσει η ναζιστική Γερμανία τον πόλεμο, τότε «ο φιλόσοφος και ο πολεμιστής θα συνέτριβαν τον τραπεζίτη». Προς το παρόν, η Χ.Α. προτιμά να επικεντρώνει τις επιθέσεις της σε άτομα που… σκέφτονται και αγωνίζονται, αφήνοντας τους τραπεζίτες στο απυρόβλητο. Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με τη Χ.Α. σαν αυτό που πραγματικά είναι, μια ναζιστική συμμορία, δηλαδή, και όχι σαν αυτό που παριστάνει ότι είναι στα κανάλια και τους δημοσιογράφους που ανέλαβαν τον… καλλωπισμό της (Θέμο Αναστασιάδη, Σταύρο Θεοδωράκη κ.λπ.).
Δύσκολοι καιροί για πρίγκηπες: Οι ομοϊδεάτες της Χρυσής Αυγής στην Αυστρία δεν δείχνουν ιδιαίτερη «αδελφική» αλληλεγγύη. Παρόμοια είναι και η στάση του γερμανικού NPD.
Αίμα και έδαφος (Blut und boden)
Ως ναζιστικής οργάνωσης, λοιπόν, η ιδεολογία της Χ.Α. βασίζεται στον φυλετισμό και το μίσος. Ο φυλετισμός λειτουργεί ως συνδετικός ιδεολογικός κρίκος των νεοναζί παγκοσμίως, ενώ το μίσος αποτελεί τον βασικό λόγο ύπαρξης των οργανώσεων αυτών. Το πρότυπο του λευκού Άριου, γυμνασμένου και σκληροτράχηλου, βέβαια, ελάχιστα συναντάται στις οργανώσεις αυτές. Είναι αμφίβολο κατά πόσο ανταποκρίνονται στη φυλετική καθαρότητα που προπαγανδίζουν άνθρωποι όπως ο Ν. Μιχαλολιάκος ή ο Καιάδας. Αυτό ισχύει και στις αντίστοιχες οργανώσεις του εξωτερικού. Θα πρέπει να ψάξουμε πολύ για να βρούμε έναν ηγέτη ναζιστικής οργάνωσης (από τον Μιχαλολιάκο μέχρι τον ίδιο τον Χίτλερ) που να ανταποκρίνεται στο πρότυπο της ιδεολογίας του. Θα βρούμε αρχηγούς σωματικά αδύναμους, παχύσαρκους, κοντούς, ομοφυλόφιλους, ποτέ όμως κάποιον που να πληροί τα στάνταρ της ίδιας του της οργάνωσης. Αυτό δεν είναι παράδοξο, είναι η βασική αρχή του ναρκισσισμού. Ο εγωισμός και η αυτοπροβολή του νάρκισσου προσπαθούν απλώς να κρύψουν το γεγονός ότι ο νάρκισσος, κατά βάθος, μισεί τον εαυτό του. Δεν μπορεί να αποδεχθεί τη φύση του και προσπαθεί να την κρύψει.
Επιπλέον, η φυλετική θεωρία (όπως αναπτύχθηκε στη Δυτική Ευρώπη για να δώσει ηθικό συγχωροχάρτι στην αποικιοκρατία) δεν περιελάμβανε στους «φυλετικά καθαρούς» λαούς τούς Έλληνες, όσο κι αν η λατρεία της Αρχαίας Ελλάδας (ή μάλλον της ιδεολογικής κατασκευής που ο κλασικισμός είχε βαφτίσει «Αρχαία Ελλάδα») ήταν διαδεδομένη στους ναζί. Έτσι, για τους θεωρητικούς του ναζισμού, τα ξανθά μαλλιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Απόλλωνα υποδήλωναν την ύπαρξη μιας άρχουσας τάξης που ανήκε στον σκανδιναβικό ανθρωπολογικό τύπο και δημιούργησε το αρχαιοελληνικό μεγαλείο. Κατά τα άλλα, ο Φαλμεράιερ παρείχε τα απαραίτητα στοιχεία για να δικαιολογήσει τη διαχρονική στάση της Δύσης απέναντι στους Έλληνες. Από τους Άγγλους αποικιοκράτες μέχρι τον Χάντιγκτον, οι Έλληνες δεν έχουν καμία θέση στην Ευρώπη. Κι αν αυτό επιτρέπει, π.χ., στο αυστριακό ακροδεξιό κόμμα FPO να απεικονίζει στις αφίσες του τους Έλληνες… μελαμψούς, αποτελεί εντούτοις πρόβλημα για τους Έλληνες φασίστες, που πασχίζουν με όλο τον επαρχιακό κομπλεξισμό τους να πείσουν τους Ευρωπαίους ομολόγους τους στα διάφορα διαδικτυακά φόρουμ, για τη φυλετική τους καθαρότητα.
Όπως οι άνθρωποι κατηγοριοποιούνται βάσει του χρώματός τους, έτσι και η γυναίκα αντιμετωπίζεται ως απρόσωπη αναπαραγωγική μηχανή και σκεύος ηδονής. Ο φασίστας ακρωτηριάζει στη σκέψη του τους άλλους ανθρώπους, συρρικνώνοντας την προσωπικότητα και το σώμα τους στο σημείο εκείνο που τον ενδιαφέρει και τον εξυπηρετεί.
«Δεν θα κρίνετε εσείς, τα χθεσινά αγριογούρουνα, εμάς και τον πολιτισμό μας – εμείς θα κρίνουμε εσάς και τον πολιτισμό σας», έγραφε στις αρχές του περασμένου αιώνα ο Περικλής Γιαννόπουλος. Αυτό βέβαια δεν μπορεί να το πει ο σημερινός «εθνικιστής» της Χρυσής Αυγής. Γιατί ο δικός του πολιτισμός ξεκινάει από το Χόλιγουντ και καταλήγει στο πανκ και το χέβι μέταλ. Θλιβερός κομπάρσος, λοιπόν, και φτωχός συγγενής μιας ιδεολογίας της οποίας «η φτέρνα δεν έδεσε ποτέ με το χώμα» της πατρίδας του, ανεμίζει μαιάνδρους και περικεφαλαίες, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να μπει στο κλαμπ των εκλεκτών. Ένα κλαμπ που ποτέ δεν τον ήθελε και που είναι θεμελιωδώς εχθρικό προς τον ελληνικό πολιτισμό (τον πολιτισμό που η τηλεόραση, ο «προοδευτικός» εθνομηδενισμός, η πατριδοκαπηλεία και η διαστρεβλωμένη αρχαιολατρία δεν του επέτρεψαν ποτέ να γνωρίσει).
Βέβαια, η φυλετική θεωρία έχει και ένα ατού: Αν το μεγαλείο της φυλής οφείλεται και μεταφέρεται στα γονίδια και το DNA, τότε δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτε για να το αποκτήσεις: είναι τσάμπα. Ο φυλετιστής νιώθει σπουδαίος μόνο και μόνο επειδή έχει (αν έχει, δεν θα το ψάξουμε τώρα) το σωστό DNA. Καμία ιδεολογία δεν χαϊδεύει τόσο εύκολα και ανέξοδα τον ναρκισσισμό του ανθρώπου. Το μεγαλείο της φυλής είναι δωρεάν, αρκεί να το δηλώσεις (και να μην παντρευτείς αλλοδαπή). Επιτρέπει, παράλληλα, σε ανθρώπους με αποκλειστικά δυτικοευρωπαϊκή κουλτούρα και νοοτροπία (αυτούς που ο απλός κόσμος αποκαλεί «αμερικανάκια») να εμφανίζονται ως υπέρμαχοι της… ελληνικότητας.
Οι «14 λέξεις», πολιτική παρακαταθήκη του Αδόλφου Χίτλερ και συνθηματικό αναγνώρισης των απανταχού νεοναζί. Εδώ γαρνίρεται με ένα μωρό (σαν τις παλιές αφίσες των Πασόκ και ΝΔ) και το ελληνόψυχο έμβλημα της οργάνωσης Blood & Honor Hellas.
Ιδεολογία της ισχύος
Μια ιδεολογία που κηρύσσει την ανωτερότητα ζητάει από τους οπαδούς της τυφλή υποταγή και πειθαρχία, τις οποίες ανάγει σε υπέρτατες αρετές. Η ιδεολογία της ισχύος και του ελιτισμού περνάει μέσα από την υποταγή και την εκμηδένιση του ατόμου. Δεν είναι τυχαίο το ότι οι ναζιστικές στολές και εμβλήματα αποτελούν τα πλέον δημοφιλή συνοδευτικά ερωτικά αξεσουάρ του σαδομαζοχισμού. Όπως γράφει η Σούσαν Σόνταγκ (Η Γοητεία του Φασισμού, Ύψιλον, 2010, σσ. 43-45), όπου αναφέρει: «Ο σαδομαζοχισμός υπήρξε πάντα η ακραία έκφραση της σεξουαλικής εμπειρίας, κατά την οποία το σεξ αποκτά απόλυτο χαρακτήρα, δηλαδή οξύνεται από την προσωπικότητα, τις σχέσεις, τον έρωτα. Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι προσαρτήθηκε στη ναζιστική συμβολική κατά τα πρόσφατα χρόνια. Ουδέποτε πριν αισθητικοποιήθηκε τόσο συνειδητά η σχέση Κυρίου και Δούλου» Αντίστοιχη είναι και η λατρεία του ανδρισμού, όπως τέλος πάντων αποκρυσταλλώνεται αυτός στα διάφορα ημίγυμνα ιδρωμένα αγόρια του Χόλιγουντ, από τον Άρνολντ Σβατσενέγκερ του Κόναν, μέχρι την πρόσφατη καρικατούρα των «300» του Λεωνίδα. Και πάλι, το πρότυπο λειτουργεί απλώς ως κρυψώνα του πραγματικού εαυτού. Τα μικρά σκυλιά γαβγίζουν πάντα πιο πολύ από τα μεγάλα.
Όταν η πραγματικότητα διαψεύδει τις επιθυμίες, η φαντασιοπληξία είναι το ευκολότερο καταφύγιο…
Πίσω από ένα «υπεράνθρωπο» πρότυπο δεν μπορεί παρά να προσπαθεί ο άνθρωπος να κρύψει την αδυναμία του. Η πραγματική δύναμη του ανθρώπου βρίσκεται στη συνειδητοποίηση της τραγικής φύσης του, την αποδοχή και την υπέρβασή της. Η ιδεολογία της ισχύος και η κουλτούρα που τη συνοδεύει (από τα αφύσικα, άρα και αντιανθρώπινα, αγάλματα της ναζιστικής τέχνης, ως τους υπερήρωες του κινηματογράφου) προσφέρει απλώς καταφύγιο σε μια κοινωνία παραιτημένη, που δεν ζητά πια να πετύχει το καλύτερο, αλλά απλώς να συμφιλιωθεί και να κρύψει το χειρότερο. Το πρότυπο του Άριου υπερανθρώπου αναζητούν αυτοί που ξέρουν καλά -χωρίς όμως να μπορούν να το αποδεχθούν- ότι δεν θα το φτάσουν ποτέ. Είτε για λόγους σωματικούς, είτε νοητικούς, είτε σεξουαλικούς, είτε -συνήθως- ηθικούς. Εκεί έγκειται και η ουσία του ρατσισμού: «Μεταφράζουν τη διαφορά σε ιεραρχία, μετασχηματίζοντας την ηθική τους κατωτερότητα σε σύμπλεγμα ανωτερότητας» (Έντγκαρ Μορέν, Η ανθρώπινη φύση, το χαμένο παράδειγμα, Εναλλακτικές εκδόσεις, Αθήνα 2000, σ. 256).
«Αρρενωπή» αφίσα της υπηρεσίας ευρέσεως εργασίας του Τρίτου Ράιχ.
Είμαι ό,τι μισώ
Αν οι Εβραίοι κατηγορούνται από τους ναζί για την προσπάθειά τους να αποκτήσουν «παγκόσμια κυριαρχία», δεν πρέπει να μας προκαλεί εντύπωση το ότι οι ίδιοι οι ναζί επιχείρησαν ακριβώς το ίδιο. Είναι χαρακτηριστικός ο θαυμασμός που τρέφουν σήμερα οι ακροδεξιοί για το κράτος του Ισραήλ. Την ώρα που στηλιτεύουν με κροκοδείλια δάκρυα της σφαγές των αμάχων Παλαιστινίων, ζηλεύουν παράλληλα το κράτος που τις διαπράττει. Το Ισραήλ αποτελεί το πρότυπό τους: Ένα κλειστό, στρατιωκοποιημένο κράτος που ελέγχει τα πάντα, ενώ διαθέτει και τον πάντα απαραίτητο εσωτερικό εχθρό. Αυτό είναι το πρότυπο κοινωνίας που ονειρεύονται οι χρυσαυγίτες και είναι λογικό να επιθυμούν το κοινωνικό χάος και τον γενικευμένο πόλεμο όλων εναντίον όλων. Είναι το μοναδικό κλίμα στο οποίο μπορεί να ανθήσει ο φασισμός.
Όπως γράφουν οι Χορκχάιμερ και Αντόρνο, «Ο τραπεζίτης και ο διανοούμενος, το χρήμα και το πνεύμα, οι εκφραστές της κυκλοφορίας, είναι το απωθημένο όνειρο εκείνων τους οποίους κουτσούρεψε η κυριαρχία και τους οποίους χρησιμοποιεί για τη διαιώνισή της.» Ο φασίστας δεν πολεμάει την εξουσία: τη φθονεί και τη ζηλεύει. Γι' αυτό και την αναπαράγει στο δικό του επίπεδο. Μη μπορώντας να τα βάλει με τους «από πάνω», βγάζει τα απωθημένα του στους «από κάτω». Ενώ ο λαός αντέτασσε ανέκαθεν την δική του ηθική απέναντι στην ασυδοσία και την ανηθικότητα της εξουσίας, ο φασισμός εισάγει την ανηθικότητα αυτή σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, στην εργασία, την οικογένεια, τον δημόσιο χώρο. Ο φασίστας δεν πολεμάει το σύστημα. Το αναπαράγει στην καθημερινότητά του.
Προνομιακό πεδίο δράσης, βέβαια, το μεταναστευτικό. Ο μετανάστης αποτελεί τον αρχετυπικό «εσωτερικό εχθρό» του φασισμού: Η Χρυσή Αυγή μιλάει για τους μετανάστες πολύ πριν… έρθουν στην Ελλάδα. Αναφερόμαστε βέβαια στους μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική, τους λαούς, δηλαδή, που οι ναζί θεωρούσαν κατώτερους. Όσον αφορά τους μετανάστες από τη Δυτική Ευρώπη, οι χρυσαυγίτες δεν έχουν πει ποτέ κουβέντα, καθώς αυτοί είναι «ανώτεροι» στην ιεραρχική κλίμακα του φασισμού. Αντίστοιχα δεν βλέπουμε να στρέφεται η Χρυσή Αυγή ενάντια στο ξένο κεφάλαιο, που αγοράζει και πουλάει τη χώρα κατά το δοκούν. Στόχος είναι πάντα οι εξαθλιωμένοι, οι αδύναμοι.
Για τον χρυσαυγίτη, το μεταναστευτικό δεν είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Είναι μια ευλογία που του επιτρέπει να παρουσιάζει την ψυχανωμαλία του ως κοινωνική αναγκαιότητα. Ο μετανάστης είναι ο απαραίτητος «άλλος», που επιτρέπει στον φασίστα να αυτοεπιβεβαιωθεί, όπως, αντίστοιχα, είναι ο απαραίτητος «άλλος» που επιτρέπει στον κοσμοπολίτη εθνομηδενιστή να βγει απ΄το ανυπόφορο γι' αυτόν κοινωνικό σύνολο και να νιώσει κι εκείνος εν δυνάμει μειονότητα. Και στις δύο περιπτώσεις, και στον φασισμό και στον φιλελεύθερο «πολυπολιτισμό» (δεξιό και αριστερό), ο μετανάστης προσφέρει ιδεολογική επιβεβαίωση – γι΄αυτό και το μεταναστευτικό έχει πρωτεύουσα θέση στην ατζέντα και των δύο. Γι΄ αυτό και κανείς από τους δύο δεν είναι σε θέση να προσφέρει απαντήσεις στο μεταναστευτικό πρόβλημα.
«Η πρόταση της Ελληνικής Χαλυβουργίας προς τους εργαζομένους ήταν λογική υπό τις δύσκολες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά», έγραφε η ΧΑ σε ανακοίνωσή της κατά της απεργίας των Χαλυβουργών. Λίγο καιρό μετά, ένα καφάσι γκοφρέτες απ' τα Lidl (όλα κι όλα, στηρίζουν τα προϊόντα της… πατρίδας τους) ήταν αρκετό για να κάνει την κωλοτούμπα της.
Έχοντας μια ιδεολογία που απλώς αναπαράγει την εξουσία στη χειρότερη μορφή της, δεν είναι περίεργο που, τα δύο χρόνια αγώνων του ελληνικού λαού εναντίον του μνημονίου, άφησαν τη Χρυσή Αυγή ασυγκίνητη. Η συμμετοχή της στους λαϊκούς αγώνες είναι ανύπαρκτη. Κατηγόρησε τους απεργούς της Χαλυβουργίας ως πιόνια του κομμουνισμού που διαλύουν την παραγωγή και, όταν είδε ότι ο αγώνας τους έχει ανταπόκριση στην ελληνική κοινωνία, έσπευσε στη Χαλυβουργία με γάλατα και γκοφρέτες για «συμπαράσταση», σβήνοντας παράλληλα τις προηγούμενες ανακοινώσεις της από την ιστοσελίδα της. Αντίστοιχα, κορόιδευε από την ιστοσελίδα της το κίνημα των πλατειών, εμφανίζοντας το Σύνταγμα ως ένα αριστερίστικο πανηγύρι, προσπαθώντας κατόπιν να δρέψει «αγανακτισμένες» ψήφους. Το πνεύμα του κινήματος των πλατειών, βέβαια, δεν μπορούσε να δέσει με την ιδεολογία του μίσους. Σε έναν χώρο όπου συναντήθηκαν για πρώτη φορά άνθρωποι από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες, με την πολιτική και πνευματική ελίτ απούσα, το μίσος δεν είχε θέση. Ίσα ίσα, το Σύνταγμα ήρθε ως απάντηση στο κλίμα μίσους που είχε καλλιεργηθεί το αμέσως προηγούμενο διάστημα (ξυλοδαρμός Γ. Καφκά από τα Μ.Α.Τ., δολοφονία Μ. Καντάρη, ρατσιστικές επιθέσεις, μολότωφ στο Α.Τ. Εξαρχείων και τη λαϊκή αγορά κ.λπ).
Αντίστοιχα, στο στόχαστρο του φασισμού, μεταξύ άλλων, μπαίνει και οι διανόηση. Αν η μόρφωση αποτελούσε ανέκαθεν για τον ελληνικό λαό έναν υψηλό στόχο («να μάθεις γράμματα να γίνεις άνθρωπος» λέγανε οι παλιοί), ο φασισμός έχει αντίθετη άποψη. Αντί να αντιμετωπίζει την αμορφωσιά ως πρόβλημα, ο φασισμός εξορίζει τη μόρφωση στη γενική κατηγορία της «θολοκουλτούρας», χαϊδεύοντας τον ναρκισσισμό των ημιμαθών και αντικαθιστώντας τη στέρηση με αυτοπεποίθηση. Η μόρφωση είναι περιττή – αρκούν οι εκλαϊκευμένες αρλουμπολογίες και ουφολογίες του… χώρου. Είναι παροιμιώδης, άλλωστε, η διαδικτυακή ανορθογραφία των χρυσαυγιτών, που αρκεί συνήθως από μόνη της για να αναιρέσει την όποια επιχειρηματολογία τους.
Δείγμα άριας τέχνης. Mια νεολαία που μεγάλωσε αγνοώντας τον Κόντογλου, τον Τσαρούχη, τον Θεόφιλο και την ελληνική τέχνη εν γένει, δεν μπορεί να βρει την ελληνικότητα παρά μόνο στη διάχυτη διαδικτυακή κιτσαρία. Ο μαίανδρος ελληνοποιεί τα ανελλήνιστα ενώ οι ψυχολογικές κλίσεις και… αποκλίσεις αναλαμβάνουν τα υπόλοιπα…
Εναντίον όλων
«Εναντίον όλων» είναι ένα ακόμη σύνθημα της Χρυσής Αυγής, δείγμα, υποτίθεται, της αντισυστημικότητάς της. Το μόνο που δείχνει στην πραγματικότητα το σύνθημα αυτό είναι ο αντικοινωνικός της χαρακτήρας. Αναπόφευκτο, αφού οι αυτόκλητοι υπερασπιστές του λαού και της πατρίδας δεν έχουν καμία σχέση με… τον λαό και την πατρίδα. Οι φασιστικές οργανώσεις είναι εκ προοιμίου αντικοινωνικές. Ο φασίστας δεν βλέπει γύρω του παρά πρόβατα, «μαζάνθρωπους», σκουπίδια που απλώς τονώνουν τον ναρκισσισμό του. Η κουλτούρα του φασισμού είναι διάχυτη από την αίσθηση του ανήκειν σε μία ξεχωριστή κατηγορία ανθρώπων, μια κλειστή ομάδα εκλεκτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Χρυσή Αυγή αποφεύγει κάθε έννοια κοινότητας, κάθε συλλογική μορφή οργάνωσης του λαού και προτιμά τον παραδοσιακό τρόπο οργάνωσης των ελίτ και της εξουσίας: κλειστές ομάδες «ομοίων». Παραπέρα, η δράση αυτών των κλειστών ομάδων δεν έχει τουλάχιστον μια κοινωνική δυναμική, ούτε εκφράζει τα λαϊκά συμφέροντα – περισσότερο αποτελούν χώρους αυτοαναφορικής ικανοποίησης των όποιων εφηβικών ορμών των μελών τους. Κάτι σαν τους ποδοσφαιρικούς συνδέσμους. Η λειτουργία αυτή, σε συνδυασμό με τη βία και το μίσος, δημιουργεί ένα κοινωνικό έκτρωμα. Είναι το ιδεολόγημα της «πρωτοπορίας» στην πλέον ευτελισμένη -άρα και επικίνδυνη- μορφή του.
Είναι φυσικό, λοιπόν, ο χρυσαυγίτης να νιώθει μεγαλύτερη οικειότητα με έναν Γερμανό νεοναζί και έναν Άγγλο σκίνχεντ, παρά με τον γείτονά του. Οι Pogrom, συγκρότημα του βουλευτή της Χ.Α. Αρτέμη Ματθαιόπουλου, συνοψίζουν το ψυχολογικό προφίλ του σύγχρονου φασίστα στο τραγούδι τους «Σε γειτονιές και δρόμους»: «Νύχτα τρόμου, βία ρομαντική. / Νέοι επαναστάτες με δίψα για ζωή. / Στην καρδιά τους πάντα η γαλανόλευκη. / Τέλος θα δώσουν σε τούτη τη ντροπή […] ένας αγώνας απλά η αφορμή / ήρθε η ώρα για εκδίκηση σκληρή. / Πογκρόμ, πογκρόμ σ' ολόκληρη την πόλη / όλοι κρυμμένοι, στα χέρια μας οι δρόμοι. / Πογκρόμ, πογκρόμ ποτέ δεν θα ξεχάσω / τη φλόγα του μίσους ποτέ μου δε θα χάσω». Εννοείται ότι η γαλανόλευκη έχει ως μοναδικό σκοπό να δώσει ένα κοινό σημείο αναφοράς, μια αφορμή για να ακολουθήσει ο πραγματικός πυρήνας και σκοπός της ιδεολογίας της ΧΑ: το μίσος.
Δείγμα άριας τέχνης. Αρχαία αγάλματα, γραμμωμένα κορμιά και ένα ξίφος των SS να κρύβει αυτά που πρέπει (ή μήπως κόβει;). Σχέδιο του Αριστοτέλη Καλέντζη από το βιβλίο-λεύκωμά του Σε Σένα (Ελεύθερη Σκέψη, 1983)
Και η λυπητερή
«Το να μην θαυμάζεις τον Χίτλερ ή τον Στάλιν δεν θα έπρεπε κανονικά να απαιτεί ιδιαίτερη διανοητική διεργασία. Είναι εν μέρει μια ηθική διεργασία» έγραφε ο Όργουελ. Στον βαθμό που η ηθική υποχωρεί, η διάνοια δεν μπορεί εύκολα να αντιμετωπίσει τον φασισμό από μόνη της. Υπ' αυτή την έννοια, το γεγονός πως υποχρεωνόμαστε να καταφύγουμε στην επιχειρηματολογία και την λογική προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την άνοδο της ΧΑ δείχνει ότι ο φασισμός έχει ήδη καταγάγει την πρώτη του νίκη. Το άρθρο αυτό, λοιπόν, δεν θα μπορούσε να κλείσει παρά με τη θλιβερή διαπίστωση πως η άνοδος της Χρυσής Αυγής δεν είναι ένα πρόσκαιρο, ξεχωριστό φαινόμενο, αλλά το επιστέγασμα και η λογική κατάληξη τεσσάρων δεκαετιών αλλοτρίωσης της ελληνικής κοινωνίας. Όσα στοιχεία περιγράψαμε δεν περιορίζονται στον χώρο της Χρυσής Αυγής, αλλά είναι διάχυτα στην ελληνική κοινωνία της Μεταπολίτευσης. Η ψήφος στη Χρυσή Αυγή είναι η ψήφος του ανθρώπου που, νιώθοντας την αδυναμία του, προτιμά να κάνει τον τσάμπα μάγκα, παρά να κάνει την υπέρβαση. Είναι το αποτέλεσμα της διάλυσης της ελληνικής κοινωνίας: ο κακώς εννοούμενος λαϊκισμός, η εύκολη λύση, το νταϊλίκι εκεί που μας παίρνει. Η οικονομική κρίση αποκάλυψε τη γύμνια της μεταπολίτευσης και της κοινωνικής και πολιτισμικής αλλοτρίωσης που έφερε. Την ώρα της κατάρρευσης, δεν θα μπορούσε παρά να αναδειχθεί και ο κατεξοχήν πολιτικός εκφραστής της αλοτρίωσης αυτής.
Δείγμα άριας τέχνης. Νεαρός καραφλός σκίνχεντ σώζει ένα καραφλό μωρό από τη φωτιά. Τις κρύες νύχτες του χειμώνα η φαντασία κάποιων ξεχειλίζει…
Η Χρυσή Αυγή είναι η κορυφή του παγόβουνου. Όχι όμως του παγόβουνου του κακού «πατριωτισμού», όπως θα θέλανε οι αριστεροδεξιοί φιλελεύθεροι εθνομηδενιστές, αλλά του παγόβουνου της αλλοτρίωσης και του εκπασοκισμού, στον οποίο οι τελευταίοι φέρουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης. Η κοινωνία, η κοινότητα με την αυστηρή έννοια του όρου, δεν δημιουργείται στο κενό. Έχει προϋποθέσεις υλικές (από τον κοινό τόπο κατοικίας και εργασίας ως τις διάφορες μορφές ανταλλαγής και δώρου), πολιτισμικές (ένα κοινό πολιτισμικό, αξιακό και συμβολικό σύστημα) και ηθικές (την ηθική των απλών ανθρώπων, την οποία αντιτάσσουν στον κυνισμό και τον φαρισαϊσμό της εξουσίας και των ελίτ). Tην ώρα που η πολιτική και οικονομική ελίτ διέλυε τις υλικές προϋποθέσεις της ελληνικής κοινωνίας, οι «προοδευτικοί» διανοούμενοι ανέλαβαν να διαλύσουν τις πολιτισμικές και ηθικές. Σε μία διαλυμένη κοινωνία, όμως, δεν μπορεί παρά να βασιλεύει η γενικευμένη ανασφάλεια, καθώς οι άνθρωποι χάνουν τη γη κάτω από τα πόδια τους – χάνουν όλες τις προϋποθέσεις τις συλλογικής τους ζωής (αυτή είναι η κύρια αιτία της ανασφάλειας – η αύξηση της εγκληματικότητας και η μιντιακή υστερία έπονται). Στο μέλλον που μας επιφυλάσσεται δεν μπορεί παρά να βασιλεύει ο φόβος. Άρα και το πολιτικό του παρακολούθημα: ο φασισμός.
ΠΗΓΗ: Από το αφιέρωμα στη Χρυσή Αυγή του περιοδικού Άρδην (τ. 90) που κυκλοφορεί – Οκτωβρίου 6, 2012, http://ardin-rixi.gr/archives/8540