Η ΕΚΤ, ΤΟ ESM ΚΑΙ Η ΠΑΓΙΔΑ:

 Δεν είναι δύσκολο να εξάγει κανείς σχετικά ασφαλή συμπεράσματα, όσον αφορά την εξέλιξη του ενδοευρωπαϊκού οικονομικού πολέμου – ειδικά εάν κοιτάξει από διαφορετική οπτική γωνία τις πρόσφατες αποφάσεις της ΕΚΤ, για την αγορά κρατικών ομολόγων

 

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 

"Η Γερμανία (η βιομηχανική ελίτ που κυβερνάει ανέκαθεν τη χώρα, ερήμην των πολιτών και με εντολοδόχους τους πολιτικούς), έχει μάλλον ξεκινήσει τον τρίτο πόλεμο στην ιστορία της, για την κατάκτηση της Ευρώπης – την οποία θεωρεί ότι έχει του χεριού της. Όπως και στο παρελθόν ρισκάρει πάρα πολλά, με την ελπίδα ότι το εγχείρημά της αυτό δεν θα μετατραπεί σε παγκόσμιο πόλεμο, με πολλά μέτωπα, στον οποίο θα ξαναβγεί αυτή ηττημένη και η Ευρώπη κατεστραμμένη".

Ανάλυση

Τα χάρτινα χρήματα, με τα οποία εκτελούνται σήμερα όλες οι συναλλαγές, καθώς επίσης τα χρήματα που αποταμιεύουμε στους λογαριασμούς μας ή δανειζόμαστε από τις τράπεζες, έχουν ουσιαστικά εικονική αξία – επειδή, εάν οι άνθρωποι χάσουν την εμπιστοσύνη τους σε αυτά, θα είναι εντελώς άχρηστα. Παράλληλα, το χρηματοπιστωτικό σύστημα αποτελεί το βασικό όπλο της Δύσης, αφού με τη βοήθεια του κατάφερε να επικρατήσει σε ολόκληρο τον πλανήτη – απολαμβάνοντας ένα εξαιρετικά υψηλό βιοτικό επίπεδο, εις βάρος όλων των υπολοίπων.  

Περαιτέρω, όταν ο πελάτης μίας τράπεζας δανείζεται, τα κράτη επίσης (ομόλογα), τότε δημιουργείται αυτόματα νέο χρήμα: το λογιστικό. Η δημιουργία χρημάτων από το πουθενά, από τα δάνεια καλύτερα, δεν ελέγχεται από τις κυβερνήσεις ή από τις κεντρικές τράπεζες. Ευρίσκεται στα χέρια των ιδιωτικών εμπορικών τραπεζών, ενώ προκαλεί φυσικά πληθωρισμό – με εξαίρεση τα τελευταία χρόνια, αφενός μεν λόγω καταναλωτικού κορεσμού, αφετέρου λόγω των φθηνών εισαγωγών, από τις αναπτυσσόμενες ή/και νεοεισερχόμενες στον καπιταλισμό οικονομίες  (κάτι που δεν θα διαρκέσει για πολύ).   

Το συγκεκριμένο σύστημα δημιουργίας «εικονικών» χρημάτων είναι η γενεσιουργός αιτία των κερδοσκοπικών υπερβολών (φούσκες) – οι οποίες εμφανίζονται όλο και συχνότερα στον πλανήτη μετά την έξοδο από τον κανόνα του χρυσού (1971/73), η οποία σηματοδότησε το ξεκίνημα της ηγεμονίας των τραπεζών. Επίσης είναι η αιτία της κλιμάκωσης των πιστωτικών κρίσεων, μετά το εκάστοτε σπάσιμο της φούσκας, αφού εν μέσω μίας κρίσης, όπου απαιτούνται επειγόντως χρήματα, οι εμπορικές τράπεζες παράγουν πολύ λιγότερα (πιστωτική συρρίκνωση, περιορισμός του δανεισμού, κάψιμο χρημάτων) από όσα απαιτούνται.

Η επιστροφή στον κανόνα του χρυσού (συζητείται ήδη στις Η.Π.Α., σύνδεση του χρυσού με καλάθι νομισμάτων) ή, έστω, η υποχρέωση των τραπεζών να δανείζουν μόνο τις καταθέσεις τους (100% κάλυψη των παρεχομένων δανείων, όταν σήμερα απαιτούνται περίπου 3 € εγγυήσεις στην κεντρική τράπεζα, για τη δημιουργία 100 €), έτσι ώστε η δημιουργία χρημάτων από το πουθενά να αποτελεί το αποκλειστικό προνόμιο των κεντρικών τραπεζών, συνιστούν δύο εναλλακτικές δυνατότητες – εάν επιθυμεί πράγματι η πολιτική να επιλύσει ριζικά το πρόβλημα.

Στην προκειμένη περίπτωση βέβαια, θα έπρεπε να βρεθεί λύση και στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των κεντρικών τραπεζών, αφού αρκετές από αυτές, μεταξύ των οποίων η Τράπεζα της Ελλάδας και η Fed, είναι ιδιωτικές – με αποτέλεσμα η δημιουργία νέων χρημάτων από τις συγκεκριμένες να ευρίσκεται στα χέρια εκείνης της ελίτ, οι οποία κατέχει τις μετοχές τους.

Στα πλαίσια αυτά, θα έπρεπε να διατηρηθεί η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών από την Πολιτική – ενώ κατά την άποψη μας, όλοι οι Θεσμοί θα πρέπει να είναι ανεξάρτητοι μεταξύ τους, υπόλογοι στους Πολίτες, σε καθεστώς άμεσης δημοκρατίας. Ο λόγος είναι το ότι η Πολιτική πολύ συχνά λειτουργεί ως υπάλληλος των τραπεζών ή/και λαϊκιστικά – οπότε μία μορφή ιδιοκτησιακού καθεστώτος, στην οποία θα συμμετείχαν ιδιώτες και κράτη, με δημοκρατικά εκλεγμένη ηγεσία, θα ήταν ίσως ασφαλέστερη (αν και τελικά κάποια ομάδα υπερισχύει πάντοτε, όπως διαπιστώνεται σήμερα στην ΕΚΤ, παρά την ιδανική ιδιοκτησιακή δομή της). 

Εν τούτοις, τέτοιου είδους ριζικές αλλαγές στο χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν είναι εύκολο να πραγματοποιηθούν, εάν προηγουμένως δεν αντιμετωπισθεί με επιτυχία η υφιστάμενη κρίση χρέους – πόσο μάλλον όταν σήμερα η σχέση μεταξύ πραγματικών και εικονικών (λογιστικών) χρημάτων είναι 1:12.  

ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΑ ΚΕΡΔΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑ

Ειδικότερα, η συνεχιζόμενη υπερχρέωση των κρατών, μεταξύ άλλων σαν αποτέλεσμα της διάσωσης των χρεοκοπημένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων τους, οδηγεί στην κλιμάκωση των επιτοκίων δανεισμού τους – οπότε στην ασύμμετρη αύξηση των τραπεζικών κερδών (γενικότερα των κεφαλαιακών κερδών), εις βάρος των εισοδημάτων από την εργασία. Ας μην ξεχνάμε δε ότι, τα ποσά που εμφανίζονται ως οφειλές στο παθητικό κρατών και ιδιωτών (χρέη), καταγράφονται ως απαιτήσεις τοκοφόρων περιουσιακών στοιχείων στο ενεργητικό άλλων κρατών (πλεονασματικών) και ιδιωτών (πλούσιων). 

Απλούστερα, όλα όσα ένα νοικοκυριό, μία επιχείρηση ή ένα κράτος χρωστάει, τα οφείλει στους πάσης φύσεως ιδιοκτήτες και δημιουργούς (τράπεζες) κεφαλαίων – από τους οποίους τα δανείζεται έναντι τόκων. Όταν τώρα ένας οφειλέτης υπερχρεώνεται, αυξάνουν δυσανάλογα τα επιτόκια δανεισμού του, λόγω ρίσκου – οπότε αυξάνονται οι δαπάνες του (παράλληλα αυξάνονται τα έσοδα των δανειστών του) και εισέρχεται σε έναν φαύλο κύκλο, από τον οποίο σπάνια ξεφεύγει.

Όσο κλιμακώνονται τώρα τα εισοδήματα από τους τόκους, τόσο μειώνονται τα αντίστοιχα από την εργασία – έως εκείνη τη χρονική στιγμή όπου, οι οφειλέτες αδυνατούν να πληρώσουν τους πιστωτές, επειδή τα εισοδήματα τους από την εργασία (φορολογικά για τα κράτη), δεν φτάνουν πια για την εξόφληση των τόκων και των δανείων τους.   

Συνεχίζοντας, για πολλές δεκαετίες μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο το ποσοστό των κεφαλαιακών εισοδημάτων, σε σχέση με τα εισοδήματα από την εργασία, δεν ξεπερνούσε το 20% του εκάστοτε ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ). Το τελευταίο χρονικό διάστημα όμως, μετά την επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού, το ποσοστό των κεφαλαιακών εισοδημάτων έχει πλησιάσει το 30%, με τα εισοδήματα της εργασίας να έχουν μειωθεί ανάλογα στο 70% – μία εξέλιξη η οποία δεν θα ήταν υπερβολικό να χαρακτηρισθεί ως εξαιρετικά επικίνδυνη.

Εάν η τάση αυτή δεν διορθωθεί άμεσα, η μείωση της κατανάλωσης που προκαλεί, λόγω του συνεχούς περιορισμού των εισοδημάτων των εργαζομένων, θα έχει εξαιρετικά δυσμενή αποτελέσματα για την πραγματική οικονομία – ενώ θα αυξάνεται διαρκώς η ανεργία, καθώς επίσης η απασχόληση με μισθούς πείνας.

Οι κοινωνικές αναταραχές που θα ακολουθήσουν, εάν δεν διορθωθεί έγκαιρα το πρόβλημα, καθώς επίσης η πολιτική αστάθεια και η απορρύθμιση συστήματος, θα ήταν η χαριστική βολή στον ετοιμοθάνατο – ακριβώς εκείνη τη χρονική στιγμή όπου, τα κράτη δεν θα μπορούν να εξασφαλίσουν βιώσιμο δανεισμό με λογικά επιτόκια, ενώ οι τράπεζες δεν θα μπορούν να προσφέρουν λογικές συνθήκες δανεισμού στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά.

Ολοκληρώνοντας, εάν δεν κατανοήσουν σύντομα οι πάσης φύσεως ιδιοκτήτες των αδρανών κεφαλαίων, οι οποίοι προφανώς κινούν τα νήματα ότι, η συνέχιση της απομύζησης της πλειοψηφίας εκ μέρους τους θα σημάνει αργά ή γρήγορα το τέλος της οικονομίας της αγοράς, η καταστροφή του συστήματος, μαζί με τη Δύση, δεν θα ήταν μία υπερβολικά απαισιόδοξη πρόβλεψη.

Ο ΚΥΡΙΑΡΧΟΣ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Συνεχίζοντας, ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης κεφαλαίων στην Ευρώπη είναι αναμφίβολα η Γερμανία – η οποία, λόγω του ότι είναι η μοναδική σχεδόν πλεονασματική οικονομία της νομισματικής ζώνης, έχει δανείσει μεγάλο μέρος των κεφαλαίων της (κρατικά, επιχειρήσεων και τραπεζών) έντοκα σε όλες τις υπόλοιπες χώρες (Πίνακας Ι). Κάποια δε από τα επενδυτικά κεφάλαια αγνώστων ιδιοκτητών, τα οποία είναι τοποθετημένα σε ομόλογα της Ευρωζώνης και τα οποία αυξάνουν συνεχώς τα επιτόκια τους, ενδεχομένως να ανήκουν σε Γερμανούς.

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Εξωτερικές απαιτήσεις (δάνεια) των γερμανικών τραπεζών σε δις €, στις ελλειμματικές χώρες του Νότου, με ημερομηνία καταγραφής τέλη Αυγούστου 2010 (οι διαφοροποιήσεις έκτοτε δεν αλλάζουν σημαντικά τη συνολική εικόνα).

Χώρες	Συνολικά	Τράπεζες	Επιχειρήσεις	Δημόσιο
Ισπανία	146.755	62.963	63.439	20.353
Ιταλία	133.296	48.138	45.664	39.494
Ιρλανδία	114.707	43.025	69.318	2.364
Πορτογαλία	28.685	13.130	9.862	5.693
Ελλάδα	27.990	2.451	7.614	17.925
Υπόλοιπη Ευρώπη	1.073.433
Ευρώπη συνολικά	1.524.366

Πηγή: Bundesbank. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Από την άλλη πλευρά τώρα, τα συναλλαγματικά αποθέματα της ΕΚΤ είναι περίπου 38 δις €, ενώ της γερμανικής κεντρικής τράπεζας 140 δις € – ουσιαστικά πολύ περισσότερα, εάν αποτιμηθεί ο χρυσός στη σημερινή του τιμή, με την οποία θα ξεπερνούσε τα 150 δις €. Η ΕΚΤ δε έχει στην ιδιοκτησία της 501,4 τόνους χρυσού, ενώ η Γερμανία 3.401,8 τόνους – τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα παγκοσμίως, μετά τις Η.Π.Α. (8.133,5 τόνους).

Τα κατατεθειμένα κεφάλαια της ΕΚΤ, η έδρα της οποίας ευρίσκεται στη Φρανκφούρτη, είναι μόλις 10,76 δις €, έναντι 3 τρις € συνολικού ισολογισμού – αν και έχει αποφασισθεί ο διπλασιασμός τους.

Συνεχίζοντας, η ΕΚΤ οφείλει στη γερμανική κεντρική τράπεζα, από το σύστημα Target II 727,2 δις € (Ιούλιος του 2012) – ποσά που της οφείλουν οι κεντρικές τράπεζες των περισσοτέρων άλλων χωρών της Ευρωζώνης (Πίνακας ΙΙ). Επομένως, αν και η συμμετοχή της γερμανικής κεντρικής τράπεζας στο κεφάλαιο της ΕΚΤ είναι μόλις 18,94%, εάν υπολογίσει κανείς το δάνειο των 727,2 δις € θα καταλήξει σε εντελώς άλλα ποσοστά.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Δανειστές (αριστερά) και οφειλέτες (δεξιά) στο σύστημα Target II της Ευρωζώνης, με ημερομηνία αναφοράς τις 15.08.2012, σε δις € – κεντρικές τράπεζες των κρατών.

Χώρα	Ποσόν	Χώρα	Ποσόν
Γερμανία	727,206	Ισπανία	-423,272
Λουξεμβούργο*	124,119	Ιταλία	-280,093
Ολλανδία	123,299	Ελλάδα	-105,044
Φιλανδία	59,050	Ιρλανδία	-103,200
Εσθονία	0,699	Πορτογαλία	-74,324
		Βέλγιο	-41,091
		Αυστρία	-37,937
		Σλοβακία	-13,622
		Γαλλία	-12,187
		Κύπρος	-10,434
		Σλοβενία	-5,166
		Μάλτα	-1,137
Σύνολο	1.034,373	Σύνολο	-1.107,507

* Τα χρήματα του Λουξεμβούργου είναι ουσιαστικά γερμανικά (φορολογικός παράδεισος), ενώ η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αν και με έδρα το Λουξεμβούργο (πρόεδρος ο κ. J.C.Juncker), είναι υπό γερμανική «κηδεμονία».   

Πηγή: Ινστιτούτο οικονομικής ανάλυσης του πανεπιστημίου του Osnabruck

Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Εν τούτοις, ο διοικητής της ΕΚΤ αποφάσισε την αγορά απεριόριστων ομολόγων των χωρών του Νότου, θεωρητικά με δική του πρωτοβουλία και παρά την αρχική αντίθεση (;) της Γερμανίας – με την ανοχή (με τη συμφωνία κατά την άποψη μας) της καγκελαρίου, όπως διαπιστώθηκε αργότερα.   

Τα ομόλογα όμως αυτά, κυρίως της Ισπανίας και της Ιταλίας, ενδεχομένως και της Γαλλίας, θα αποτελέσουν περιουσιακό στοιχείο της ΕΚΤ, η οποία χρωστάει τεράστια ποσά στην Bundesbank – κατ' επέκταση στη Γερμανία, αφού η Bundesbank είναι 100% κρατική.

Ουσιαστικά λοιπόν, τα ομόλογα θα ανήκουν έμμεσα στη γερμανική κεντρική τράπεζα – άρα θα έχει σημαντικά δικαιώματα στις χώρες που τα χρωστούν. Επίσης, η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας θα έχει μεγάλα δικαιώματα στις κεντρικές τράπεζες-μετόχους της ΕΚΤ των χωρών, τις οποίες η ΕΚΤ έχει δανείσει (ή θα δανείσει με τα χρήματα της Bundesbank) για την ανακεφαλαιοποίηση των χρεοκοπημένων εμπορικών τραπεζών τους. Τέλος, ανάλογα δικαιώματα θα έχουν και οι γερμανικές τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς επίσης οι επιχειρήσεις της χώρας, οι οποίες έχουν δανείσει χρήματα στα άλλα κράτη της Ευρωζώνης.          

Με κριτήριο όλα τα παραπάνω, είναι δύσκολο αλήθεια να εξάγει κανείς αρκετά ασφαλή συμπεράσματα, σε σχέση με την εξέλιξη του ενδοευρωπαϊκού οικονομικού πολέμου; Ιδιαίτερα για τις υπόγειες μεθόδους και τακτικές που χρησιμοποιεί η Γερμανία, καθώς επίσης για την «πρωτοβουλία» του ανεξάρτητου κ. Ντράγκι;

Πόσο μάλλον όταν το ίδιο βράδυ της απόφασης αγοράς ομολόγων ο κ. Ντράγκι βραβεύθηκε από τη Γερμανία, από τον κ. Σόϊμπλε συγκεκριμένα στο Βερολίνο (Potsdam), για τις επιτυχίες του, όσον αφορά την κρίση χρέους της Ευρωζώνης; Δεν θυμόμαστε αντίστοιχη βράβευση του πρώην Έλληνα πρωθυπουργού, μετά την είσοδο της πατρίδας μας στο ΔΝΤ; 

'Όταν έχουμε τέτοιους ανθρώπους στην Ευρώπη, οι οποίοι αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους με τέτοιο παραδειγματικό τρόπο, τότε δεν φοβάμαι για τη σταθερότητα του Ευρώ", είπε ο κ. Σόϊμπλε, κατά την τελετή της απονομής (πηγή: Die Welt). Τυχαίο; Ίσως, αν καιi οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, ο κ. Ντράγκι θεωρούταν ανέκαθεν από τη Γερμανία ως ένθερμος υποστηρικτής της αυστηρής νομισματικής πολιτικής της Bundesbank.    

Ολοκληρώνοντας, ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε ότι υπάρχει ένα σκοτεινό σημείο, ένα «σφάλμα ομορφιάς», όσον αφορά τα περιουσιακά στοιχεία της Γερμανίας: τα αποθέματα χρυσού της, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων ευρίσκεται στις κεντρικές τράπεζες της Fed στη Ν. Υόρκη, της Αγγλίας και της Γαλλίας.

Παρά το ότι δε η Γαλλία, η οποία είχε επίσης αποθηκεύσει το χρυσό της στις Η.Π.Α. για ασφάλεια, κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου με τη Ρωσία, τον μετέφερε αργότερα στη δική της κεντρική τράπεζα με πολεμικό πλοίο, η Γερμανία δεν το έκανε – ενώ υπάρχει μία κίνηση Γερμανών πολιτών, η οποία ζητάει την επιστροφή του χρυσού, χωρίς όμως αποτέλεσμα μέχρι στιγμής.

Ενδεχομένως λοιπόν ο τρίτος πόλεμος να εξελιχθεί σε παγκόσμιο, με αιτία τις προσπάθειες της Γερμανίας να εισπράξει τις απαιτήσεις της, καθώς επίσης να ανακτήσει τα περιουσιακά της στοιχεία – όταν η αιτία του 2^ου παγκοσμίου πολέμου ήταν ακριβώς η αντίθετη: η αδυναμία πληρωμής των δανειστών της, ειδικά των νικητών του 1^ου παγκοσμίου πολέμου. Ενδεχομένως δε αυτή είναι η βαθύτερη αιτία της κραυγής αγωνίας του συναδέλφου μας από το οικονομικό ινστιτούτο του Μονάχου, ο οποίος χαρακτήρισε την απόφαση της ΕΚΤ (και της καγκελαρίου) ως το άνοιγμα του κουτιού της Πανδώρας.  

Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤ

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, η ΕΚΤ θα αγοράζει ομόλογα των κρατών της Ευρωζώνης από τη δευτερογενή αγορά, μόνο υπό την προϋπόθεση της υπαγωγής τους στο μηχανισμό σταθερότητας EFSF (διευθύνων σύμβουλος ο γερμανός κ. K.Regling, πρόεδρος ο γερμανός κ. T.Wieser) η στο διάδοχο του ESM (επίσης υπό γερμανική διοίκηση). Οι κύριοι μέτοχοι του ESM, οι οποίοι κατέχουν το 77% της συμμετοχής (θα έχει κεφάλαια 700 δις €), είναι οι παρακάτω (Πίνακας ΙΙΙ):

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Κύριοι μέτοχοι του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας – ο οποίος θα μπορούσε να εξελιχθεί στο ΔΝΤ της ΕΕ.

Χώρα	Ποσοστό συμμετοχής
Γερμανία	27,1464
Γαλλία	20,3859
Ιταλία	17,9137
Ισπανία	11,9037
Σύνολο	77,3497

Πηγή: ESM. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Σημείωση: Θα ήταν μάλλον δύσκολη η συμμετοχή της Ιταλίας και της Ισπανίας στο κεφάλαιο των 700 δις € (ενδεχομένως και της Γαλλίας), αφού θα απαιτούνταν 125 δις € από την πρώτη και 84 δις € από τη δεύτερη – ενώ είναι οι πρώτες υποψήφιες. Επομένως, η κυριαρχία της Γερμανίας είναι καθαρή.

Με δεδομένη την υπερχρέωση, καθώς επίσης τα υψηλά επιτόκια δανεισμού, θεωρείται πολύ πιθανή η σύντομη υπαγωγή της Ισπανίας και της Ιταλίας στο μηχανισμό.

Σε κάθε περίπτωση ο κύριος δανειστής της Ευρωζώνης, η Γερμανία δηλαδή, θα εξασφαλίζει τα χρήματα της από την ΕΚΤ – τόσο τα δάνεια στο σύστημα Target II, όσο και τα υπόλοιπα. Ενδεχομένως δε θα ανταλλάσσει τις απαιτήσεις της με περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών της (όπως ακριβώς το ΔΝΤ στις χώρες δραστηριοποίησης του, στις οποίες επεμβαίνει κυριαρχικά με σκοπό την είσπραξη των απαιτήσεων των εντολέων του), μετατρέποντας τους συγκεκριμένους «εταίρους» της σε προτεκτοράτα.

Συνεχίζοντας, τα ομόλογα που θα αγοράζει η ΕΚΤ θα έχουν διάρκεια μεταξύ ενός και τριών ετών – επίσημα για τη διατήρηση της πίεσης των μεταρρυθμίσεων (πολιτική λιτότητας) ενώ, κατά την άποψη μας, για τον περιορισμό του χρόνου αποπληρωμής της Γερμανίας. Στα πλαίσια αυτά, η «έκκληση» προς το ΔΝΤ για βοήθεια ("προσπαθούμε να επιβιβάσουμε το ΔΝΤ στο καράβι", είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ντράγκι), μάλλον υποδηλώνει το αντίθετο – αν και οι Η.Π.Α. είναι αδύνατον να μην το κατανοούν, αφήνοντας ελεύθερο το πεδίο στη Γερμανία.

Στο πρόγραμμα εξαγοράς ομολόγων τώρα δεν τοποθετήθηκε ανώτατο όριο αφού, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, θα ολοκληρωθεί όταν επιτύχει τους στόχους του – ότι και αν σημαίνει αυτό. Οι αναλυτές υπολογίζουν δε ότι η ΕΚΤ θα υποχρεωθεί να διαθέσει περί τα 500 δις €, ενώ στο μέλλον θα δέχεται τυχόν ζημίες (διαγραφή, haircut) από τα ομόλογα που θα αγοράζει. Οι απώλειες βέβαια αυτές θα επιβαρύνουν τους μετόχους της – επομένως με ποσοστό 18,94% τη Γερμανία (Πίνακας IV), αντί του 100% που θα έχανε, εάν χρεοκοπούσε κάποια χώρα οφειλέτης της.

ΠΙΝΑΚΑΣ IV: Κύριοι μέτοχοι της ΕΚΤ (συνολικά οι 27 χώρες της ΕΕ)

Χώρα (κεντρική τράπεζα της)	Ποσοστό
Γερμανία	18,94
Μ. Βρετανία	14,52
Γαλλία	14,22
Ιταλία	12,50
Ισπανία	8,30
Λοιπές 22 χώρες της ΕΕ	31,52

Πηγή: EKT. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Η επίβλεψη του τραπεζικού συστήματος της Ευρωζώνης εκ μέρους της ΕΚΤ (των μεγάλων τραπεζών κυρίως, αφού ο σκοπός είναι η γερμανική κυριαρχία), συμπληρώνει ουσιαστικά το πρόγραμμα, το οποίο έγινε αποδεκτό με ενθουσιασμό από τις αγορές – όπως και όλα τα προηγούμενα, τις πρώτες ημέρες της ψήφισης τους (αν και αυτή τη φορά μεγάλο μέρος της ανόδου των χρηματιστηρίων οφείλεται στο σωστά προβλεπόμενο πληθωρισμό). 

Επίσης συμπληρώνει το πάζλ του (σκιώδους) γερμανικού προγραμματισμού, ειδικά εάν θυμηθούμε τα σοφά λόγια του M.A. Rothschild: "Άφησε με ελεύθερο να εκδίδω και να ελέγχω τα χρήματα ενός έθνους και δεν με ενδιαφέρει ποιος ψηφίζει τους νόμους του".

Φυσικά κανένας δεν γνωρίζει τι ακριβώς θα συνέβαινε στην περίπτωση που κάποια μεγάλη χώρα, όπως η Ισπανία ή η Ιταλία, παρά την υπαγωγή της στο μηχανισμό, δεν θα τηρούσε το πρόγραμμα που θα της επιβαλλόταν – σκόπιμα ή από αδυναμία. Το ενδεχόμενο αυτό «συνηγορεί» στο φόβο πολλών Γερμανών, οι οποίοι είναι εναντίον των σχεδίων της καγκελαρίου – ενώ πολύ σύντομα θα εξεταστεί με προσοχή από τις αγορές, οι οποίες είναι εκ φύσεως εξαιρετικά φιλύποπτες.

Η ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

Η Γερμανία, στην προσπάθεια της να υποβαθμίσει το ηθικό των πολιτών της χώρας μας, έτσι ώστε να αποδεχθούν την ηγεμονία της (η ίδια μέθοδος χρησιμοποιείται και εναντίον της Ιταλίας, οι πολίτες της οποίας δεν είναι επίσης δουλοπρεπείς), κατηγορεί την Ελλάδα μεθοδικά για φοροδιαφυγή, διαφθορά, διαπλοκή, κακοδιαχείριση, υπερχρέωση – με ορισμένα διατεταγμένα ελληνικά ΜΜΕ (τα οποία παράλληλα προάγουν τον αφελληνισμό, με τη βοήθεια της προβολής τούρκικων προπαγανδιστικών ταινιών) να χειραγωγούν σκόπιμα την κοινή γνώμη.

Στα πλαίσια αυτά, χαρακτηρίζει την πατρίδα μας συνεχώς ως χρεοκοπημένη – έτσι ώστε να καμφθούν όλες οι υγιείς αντιστάσεις. Εν τούτοις, εάν κανείς ανατρέξει στο πόσες χώρες έχουν χρεοκοπήσει από την ημέρα της ανεξαρτησίας τους (Πίνακας V), θα οδηγηθεί σε άλλα συμπεράσματα:

ΠΙΝΑΚΑΣ V: Χρεοκοπίες, συμπεριλαμβανομένων αναδιαρθρώσεων χρεών, από το έτος της επίσημης κήρυξης ανεξαρτησίας της εκάστοτε χώρας

Χώρα	Ημερομηνία Ανεξαρτησίας	Χρεοκοπίες και ρυθμίσεις χρεών
Ισπανία	1476	13
Βενεζουέλα	1830	10
Βραζιλία	1822	9
Γερμανία	1618	8
Γαλλία	943	8
Μεξικό	1821	8
Αργεντινή	1816	7
Κολομβία	1819	7
Αυστρία	1282	7
Τουρκία	1453	6
Ρωσία	1457	5
Ελλάδα	1829	5
Πορτογαλία	1139	3
Ιταλία	1569	1

Πηγή: Handelsblatt. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Έχουμε την άποψη λοιπόν πως η αυτοκριτική δεν έχει καμία σχέση με το αυτομαστίγωμα ενώ, παρά το ότι απαιτείται αναμφίβολα η εξυγίανση της οικονομίας μας, η καταπολέμηση της διαφθοράς, η εγκατάσταση ενός κράτους δικαίου κλπ., δεν έχει κανένας το δικαίωμα να μας κατακρίνει – πόσο μάλλον να μας κατηγορεί για υπερχρέωση, όταν ιστορικά ο ίδιος έχει χρεοκοπήσει περισσότερες φορές.

Οι «αναμάρτητες» χώρες, αυτές δηλαδή που δεν έχουν χρεοκοπήσει ποτέ (όπως η Μ. Βρετανία, η Σουηδία, οι Η.Π.Α. κλπ.) θα είχαν ίσως το δικαίωμα να μας «λιθοβολήσουν» – σε καμία περίπτωση όμως η Γερμανία, η οποία πτώχευσε έξι φορές, ενώ είναι υπεύθυνη τόσο για δύο παγκοσμίους πολέμους, όσο και για τα γνωστά αποτρόπαια εγκλήματα. Η προπαγάνδα και η χειραγώγηση των μαζών έχουν τα όρια τους – ενώ πολύ συχνά, όταν τα ξεπερνούν, οδηγούν στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα.   

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τυχόν ανεξέλεγκτη διάλυση της Ευρωζώνης θα ήταν καταστροφική για τη Γερμανία – αφού διακινδυνεύει τα 727 δις € του Target II, τη συμμετοχή της στα πακέτα στήριξης (περί τα 80 δις €), τις απαιτήσεις ύψους 1,5 τρις € των τραπεζών της, καθώς επίσης τις πιστώσεις των εξαγωγικών επιχειρήσεων της: συνολικά λοιπόν πάνω από 3 τρις € ή περισσότερα από το 120% του ΑΕΠ της.

Ό ίδιος κίνδυνος, επαυξημένος κατά πολύ από το ραγδαίο περιορισμό των εξαγωγών και των πλεονασμάτων της, λόγω ανατίμησης του νομίσματος της, θα την απειλούσε εάν αποφάσιζε σήμερα να εγκαταλείψει μόνη της την Ευρωζώνη.

Η μοναδική εναλλακτική δυνατότητα της λοιπόν ήταν η (υπό τη σκιώδη εξουσία της) ενεργοποίηση της ΕΚΤ, σε συνδυασμό με τους μηχανισμούς σταθερότητας (μηχανισμούς είσπραξης επισφαλών απαιτήσεων στο μέλλον) – αφού διαφορετικά θα ήταν αδύνατον να επιβιώσει. Η κοινή γνώμη βέβαια, οι απλοί Γερμανοί Πολίτες δηλαδή, είναι αντίθετοι με τα σχέδια της καγκελαρίας, τα οποία προετοιμάζονται από τη βιομηχανική ολιγαρχία – αφού γνωρίζουν πολύ καλά πόσο υπέφεραν οι ίδιοι από μία ανάλογη κατάσταση, η οποία οδήγησε στην άνοδο του ναζισμού και στο 2^ο παγκόσμιο πόλεμο.    

Στο παραπάνω πλαίσιο, ο στόχος της πρωσικής Γερμανίας δεν είναι άλλος από την όσο το δυνατόν γρηγορότερη είσπραξη των δανείων πάσης φύσεως, τα οποία έχει δώσει στους εταίρους της.  Παράλληλα, η απεξάρτηση της οικονομίας της από τις εξαγωγές στις χώρες της Ευρωζώνης – γνωρίζοντας πολύ καλά ότι, η νομισματική ένωση θα διατηρηθεί πάρα πολύ δύσκολα, εάν δεν μετατραπεί σε δημοσιονομική και πολιτική (κάτι που πιθανολογούμε ότι δεν επιθυμεί η ελίτ που κυβερνάει τη χώρα – ενώ θεωρούμε πολύ δύσκολα εφικτό, με κριτήριο την ιστορία, τα γονίδια και τις εθνικές συνειδήσεις όλων των Ευρωπαίων).

Απώτερος στόχος της είναι πιθανόν η μετατροπή εκείνων των χωρών, οι οποίες δεν θα έχουν τη δυνατότητα να την αποπληρώσουν, σε οικονομικά προτεκτοράτα – ανταλλάσσοντας τις απαιτήσεις της με περιουσιακά τους στοιχεία, με κερδοφόρες επιχειρήσεις κλπ., κατά το πρότυπο των Η.Π.Α. και του ΔΝΤ (στην πατρίδα μας, δικαιώματα στον ήλιο, στη θάλασσα, στα πετρέλαια, στις επικοινωνίες, στις μεταφορές, στα τυχερά παιχνίδια και όπου αλλού κρίνεται σκόπιμο).   

Η ξαφνική μεταστροφή της λοιπόν, όσον αφορά την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων στις χώρες εκείνες, τις οποίες θεωρεί ήδη προτεκτοράτα της (Ιρλανδία, Ελλάδα, Πορτογαλία), είναι απολύτως κατανοητή – αφού τυχόν χρεοκοπία τους, ειδικά εντός του ευρώ, αφενός μεν θα απειλούσε την Ευρωζώνη (οπότε την ίδια), αφετέρου θα αύξανε το κόστος ανασυγκρότησης/αποικιοποίησης τους, μέρος του οποίου θα επιβάρυνε την ίδια.

Εάν λοιπόν ισχύουν τα παραπάνω και δεν κάνουμε λάθος εκτιμήσεις (είναι πιθανόν και ευχόμαστε), καθώς επίσης εάν η Ελλάδα θέλει πραγματικά να παραμείνει ελεύθερη και ανεξάρτητη, συνεχίζει να μη φαίνεται πως υπάρχει άλλη λύση, εκτός από την άμεση χρεοκοπία (αναβολή πληρωμών) εντός του ευρώ – με στόχο να οδηγηθούν ελεγχόμενα όλες μαζί οι χώρες της Ευρωζώνης στην αφετηρία (1999), στην από κοινού δηλαδή έξοδο από το ευρώ, με τις ελάχιστες δυνατές ζημίες για τους Πολίτες τους και τη Δημοκρατία.

Η εναλλακτική λύση, αν και θεωρείται ουτοπική από τους περισσότερους, είναι  η αλλαγή πορείας ή η μονομερής έξοδος της Γερμανίας, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η πολιτική ένωση της Ευρωζώνης – ισότιμων μεταξύ τους κρατών φυσικά, εντός των πλαισίων της Δημοκρατίας και χωρίς το φόβο της επιβολής του νόμου του ισχυροτέρου ή της δικτατορίας των τραπεζών. Ενδεχομένως δε η «ευρωπαϊκή συνοχή» να είναι απαραίτητη τόσο από οικονομικής, όσο και από γεωπολιτικής πλευράς, αφού καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν είναι σε θέση να ανταπεξέλθει μόνη της, στις σημερινές συνθήκες παγκοσμιοποίησης, με τις Η.Π.Α., την Κίνα κλπ. 

 Σχετικές αναλύσεις μας: Επιστροφή στην αφετηρία, Χρυσός και νομίσματα, Η Ελλάδα της δραχμής, Ο περιπλανώμενος Ευρωθίασος, Οι εμπορικές τράπεζες, Η τράπεζα των Ελλήνων, Μέρκελ η μερκαντιλίστρια, Η τράπεζα, Τράπεζα διεθνών διακανονισμών, Fed, η κεντρική τράπεζα, Ελλάδα ώρα μηδέν, Μοιραία λάθη, θανατηφόρα, Σενάρια και στρατηγικές.     

 

* Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα,08. Σεπτεμβρίου 2012, viliardos@kbanalysis.com.  Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Έχει εκδώσει πρόσφατα τρία βιβλία της σειράς «Η κρίση των κρίσεων» (διάθεση με παραγγελία στο kb@kbanalysis.com), τα έσοδα των οποίων ενισχύουν τη σελίδα.