ΤΟ ΠΛΗΡΩΜΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ: … ύφεση του 1930

ΤΟ ΠΛΗΡΩΜΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ:

Οι παραλληλισμοί με τη μεγάλη ύφεση του 1930 διακρίνονται ολοκάθαρα, με την ιστορία να επαναλαμβάνεται – αφού σήμερα, όπως και τότε, κρύβουμε δυστυχώς το κεφάλι μας στην άμμο, για να μην αντιμετωπίσουμε κατάματα τη θλιβερή πραγματικότητα

 

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 

Με στόχο να δοθεί μία κατά το δυνατόν χαρακτηριστική εικόνα της σημερινής εποχής, παραθέτουμε ορισμένα ανεξάρτητα μεταξύ τους κείμενα, τα οποία όμως αφορούν το ίδιο γεγονός: την κρίση της Ευρωζώνης, της Ευρώπης και της Δύσης γενικότερα, η οποία φυσικά δεν είναι μόνο οικονομική.  

Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, σύμφωνα με μία πρόσφατη αναφορά, εάν τυχόν η Γαλλία, με τη συνεργασία της ΕΚΤ, συνεργασθεί με την Ιταλία και την Ισπανία, με στόχο την επιβολή της δικής τους πολιτικής στην Ευρωζώνη, τότε δεν μπορεί να αποκλεισθεί η έξοδος της Γερμανίας, της Αυστρίας και της Ολλανδίας από το κοινό νόμισμα – με την επιστροφή τους στο εθνικό.

Το θέμα αυτό, αν και συζητείται πολύ σοβαρά από τις δύο ομάδες, θεωρείται ταμπού – ένα μυστικό καλύτερα, το οποίο πρέπει να διατηρηθεί κρυφό με κάθε θυσία. 

(α) Η πολιτική ανυπακοή

"Η πολιτική ανυπακοή οφείλει να αναχθεί σε ιερό καθήκον, όταν και εάν διαπιστώνεται ότι, το κράτος δικαίου έχει πάψει πλέον να λειτουργεί….ας γίνεις λοιπόν εσύ ο ίδιος η αλλαγή, την οποία επιθυμείς για ολόκληρο τον πλανήτη" (M. Gandhi).   

 

 Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι παύουν πλέον να αγοράζουν τα τρόφιμα τους από τα σουπερμάρκετ, καταφεύγοντας κρυφά τις νύχτες σε κάδους σκουπιδιών, πίσω από τα μεγάλα καταστήματα – αφού δεν έχουν αρκετά χρήματα για να συντηρήσουν τον εαυτό τους και τα παιδιά τους.

Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι κοιμούνται τις νύχτες στους δρόμους, έχοντας χάσει την εργασία και τα σπίτια τους – μεταξύ αυτών μορφωμένοι άνθρωποι, οι οποίοι μέχρι πρότινος αποτελούσαν ενεργά και πολύτιμα μέλη της κοινωνίας.    

Η ανεργία στην Ισπανία έχει φτάσει στο 25%, με την αντίστοιχη των νέων να ξεπερνάει πλέον το 52%. Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι εξίσου δραματική, ενώ και στις δύο χώρες οι άνθρωποι εγκαταλείπουν τις μεγάλες πόλεις, ζητώντας καταφύγιο σε συγγενείς τους στην επαρχία – με τελειόφοιτους πανεπιστημίων είτε να εργάζονται βοηθητικά στους αγρούς, είτε να εγκαταλείπουν μαζικά τις πατρίδες τους, αναζητώντας διέξοδο επιβίωσης σε άλλες χώρες.

Η κοινωνική συνοχή σε όλη την Ευρώπη έχει σχεδόν καταρρεύσει – ενώ εκατομμύρια Ευρωπαίοι θα καταλήξουν άστεγοι και πεινασμένοι στους επόμενους μήνες. Χωρίς καμία διάθεση υπερβολής λοιπόν, καθόμαστε επάνω σε ένα βαρέλι γεμάτο μπαρούτι, το οποίο απειλεί να εκραγεί γρηγορότερο από όσο φανταζόμαστε.

Οι παραλληλισμοί με τη μεγάλη ύφεση του 1930 διακρίνονται πλέον ολοκάθαρα, με την ιστορία να επαναλαμβάνεται – αφού σήμερα, όπως και τότε, σφυρίζουμε αδιάφορα και κρύβουμε το κεφάλι μας στην άμμο, για να μην αντιμετωπίσουμε κατάματα την πραγματικότητα: την ανεξέλεγκτη κατάρρευση του ευρώ και της Ευρωζώνης η οποία, σε συνδυασμό με την παρακμή των Η.Π.Α., απειλεί να μας οδηγήσει πολλές δεκαετίες πίσω στην ιστορία.

Ευχόμαστε, ελπίζουμε καλύτερα ότι τα πράγματα θα πάνε διορθωθούν, χωρίς όμως να κάνουμε κάτι ουσιαστικό για να το επιτύχουμε και περιμένοντας τον από μηχανής Θεό να εμφανιστεί. Εν τούτοις, τίποτα δεν γίνεται από μόνο του – πόσο μάλλον όταν τα κράτη αδυνατούν να βοηθήσουν τους πολίτες τους, επειδή δεν έχουν χρήματα.

Γιατί δεν έχουν; Απλούστατα, επειδή όλα τα χρήματα δαπανώνται για τη διάσωση των  τραπεζών – χρήματα τα οποία παρήγαγαν τα προηγούμενα χρόνια οι πολίτες, αλλά κατέληξαν στα ταμεία των τραπεζών και του καρτέλ, με τη βοήθεια των φόρων.

Στις 20 Ιουλίου οι υπουργοί οικονομικών της Ευρωζώνης αποφάσισαν να διαθέσουν 100 δις € για τη διάσωση των ισπανικών τραπεζών, παρά το ότι γνωρίζουν ότι τελικά θα απαιτηθούν πολύ περισσότερα. Την ίδια ημέρα έγινε γνωστό πως αρκετές ισπανικές περιφέρειες είναι χρεοκοπημένες και δεν μπορούν να πληρώσουν τους μισθούς των εργαζομένων τους.

Εάν μοίραζε κανείς τα 100 δις € στους Ισπανούς, θα αντιστοιχούσαν σε 2.000 € ανά πολίτη ή σε 8.000 € ανά τετραμελή οικογένεια. Εν τούτοις, οι πολίτες στο σύστημα μας δεν έχουν καμία αξία – με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται όπως ένα λεμόνι το οποίο, αφού το στύψεις, πετάς τη λεμονόκουπα στα σκουπίδια. Όμως οι πολίτες το ανέχονται αδιαμαρτύρητα – όπως ανέχονται την αύξηση των φόρων, τη μείωση των μισθών τους, τη λεηλασία της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας τους, τον εξευτελισμό, την εξαθλίωση και τόσα πολλά άλλα.

Δυστυχώς, είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσει κανείς με επιτυχία τόσο την ατομική, όσο και τη συλλογική ηλιθιότητα, με βάση την οποία οι άνθρωποι αυτοί όχι μόνο δεν διαμαρτύρονται, αλλά αυτομαστιγώνονται και αναλαμβάνουν οι ίδιοι ανόητα την ευθύνη για το κατάντημα τους.

Τα 100 δις € δεν είναι τίποτα για τις χρεοκοπημένες ισπανικές τράπεζες, αφού θα αναλωθούν μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα – χωρίς τελικά να αποφύγουν το μοιραίο, εάν δεν ενισχυθούν με ακόμη περισσότερα. Οι τράπεζες όμως μπορούν να κάνουν ότι θέλουν, ενώ απολαμβάνουν μία τέτοια ασυλία, την οποία θα δικαιούταν μόνο ο Θεός. Μήπως πρόκειται πράγματι για Θεούς;

Η δημιουργία του σύμπαντος αποδίδεται στο Θεό. Όταν όμως ξεκίνησαν οι τράπεζες να δημιουργούν χρήματα από το πουθενά, πήραν προφανώς τη δική Του θέση στον πλανήτη. Ευρίσκονται λοιπόν στο απυρόβλητο και ζητούν καθημερινά θυσίες από το ανόητο, άβουλο ποίμνιο τους, το οποίο δεν μπορεί να καταλάβει πως δεν θυσιάζει απλά το μέλλον των παιδιών του στο βωμό των τραπεζών, αλλά τα ίδια του τα παιδιά.

(β) Ευρώ, ένα δομημένο νόμισμα

"Έτσι ή αλλιώς, το πείραμα του Ευρώ έχει εισέλθει σε μία επικίνδυνη καμπή: είτε θα ακολουθήσει ένας καταναγκαστικός γάμος των ευρωπαίων εταίρων, είτε το νόμισμα θα καταρρεύσει – αργά ή γρήγορα. Φυσικά δεν μπορεί κανείς να γνωρίζει, εάν οι λαοί της Ευρώπης είναι σύμφωνοι με έναν τόσο μη ρομαντικό γάμο – μάλλον συμβαίνει το αντίθετο".    

Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, οι οποίες συνεχίζουν να επιδεινώνουν σταθερά τις προοπτικές της δημιουργίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης, έχουμε την άποψη ότι, το Ευρώ χάνει ακόμη και τις τελευταίες άμυνες του. Φυσικά, το κοινό νόμισμα θεωρούταν ανέκαθεν ως το πλέον επικίνδυνο παγκοσμίως – μεταξύ άλλων επειδή πρόκειται για ένα «δομημένο προϊόν».

Ειδικότερα, το ευρώ διαφέρει ελάχιστα από ένα δομημένο ομόλογο (CDO), αφού αντιπροσωπεύεται από δεκαεπτά ανεξάρτητες, εχθρικές πολλές φορές μεταξύ τους χώρες, με μεγάλες αποκλίσεις στα οικονομικά μεγέθη τους, με διαφορετικά ρίσκα, με ανεπαρκή ηγεσία, καθώς επίσης με μία απίστευτη ιδιοτέλεια (εθνικισμούς).

Εκτός αυτού, όλα τα «κράτη-χρήστες» του λειτουργούν εντός ενός μη άριστου νομισματικού χώρου, ο οποίος διαθέτει μία πολύ αδύναμη αγορά ομολόγων, χωρίς πραγματική κεντρική τράπεζα και χωρίς καμία κεντρική πολιτική ηγεσία (όπως πολύ σωστά είχε δηλώσει στο παρελθόν ο υπουργός οικονομικών της Ρωσίας, «Με ποιόν να συνεννοηθείς στην ΕΕ και με ποιόν να μιλήσεις, αφού δεν διοικείται από κανέναν;»)

Χωρίς να επεκταθούμε σε λεπτομέρειες έχουμε την άποψη ότι, τα ως άνω ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ευρώ, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση σε αυτό ενός ποσού ίσου με το 30% των παγκοσμίων συναλλαγματικών αποθεμάτων, συνιστούν μία όχι και τόσο βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια του χρηματοπιστωτικού συστήματος – ενώ η Γερμανία, η κυριότερη «χώρα-προστάτης» του, δεν έχει σε καμία περίπτωση την οικονομική δύναμη για να το διατηρήσει «εν ζωή».

Αυτό λοιπόν που ξεκίνησε στην Ευρώπη με την κρίση δανεισμού της Ελλάδας, η οποία ήταν η συνέχεια της χρεοκοπίας της Lehman Brothers στις Η.Π.Α., έχει πάψει πλέον να εξαρτάται από τη χώρα μας. Δεν πρόκειται άλλωστε για μία ύφεση, έστω μεγάλου μεγέθους, αλλά για μία μεγάλη οικονομική κρίση, αντίστοιχη με αυτήν του 1930 – γεγονός που δυστυχώς έχει γίνει κατανοητό από ελάχιστους μέχρι σήμερα. Ακριβώς για το λόγο αυτό, η αρχική κρίση εμπιστοσύνης εξελίχθηκε σε μία κρίση ρευστότητας και χρέους, η οποία οδήγησε αρκετές χώρες στην αδυναμία πληρωμών.

Περαιτέρω, παρά το ότι οι πολιτικοί της ΕΕ θεωρούν ότι, εάν διαθέσουν αρκετά χρήματα θα καταπολεμηθεί το πρόβλημα και θα επανέλθει η ανάπτυξη, έχουν κάνει λάθος στη «διάγνωση» τους – αφού πολλές χώρες είναι αντιμέτωπες με τη χρεοκοπία.

Εάν δεν διαγραφούν χρέη, καθώς επίσης εάν δεν προβούν σε στάση πληρωμών οι χώρες που αδυνατούν να ανταπεξέλθουν με το δανεισμό τους, δεν πρόκειται να αποφευχθεί το μοιραίο. Η κρίση της περιφέρειας θα επεκταθεί στο εξωτερικό «κέλυφος» της Ευρωζώνης, ενώ στη συνέχεια θα μολύνει τον πυρήνα της – ένα γεγονός που δεν προβληματίζει απλά, αλλά προξενεί φόβο (εάν όχι πανικό) σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Όπως συμβουλεύει τώρα την ΕΕ ο Κ. Rogoff, «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποκρίνεστε απέναντι στις αγορές, ισχυριζόμενοι ότι η Ευρωζώνη είναι σε θέση να ανταπεξέλθει με τις υποχρεώσεις των χωρών-μελών της, εξαγοράζοντας την έξοδο της από την κρίση χρέους και δανεισμού, με μία συνεχώς μεγαλύτερη τραπεζική επιταγή. Εκείνη η επιταγή, η οποία θα ήταν τόσο μεγάλη για να μπορέσει τελικά να εξοφληθεί το χρέος της Ισπανίας και της Ιταλίας, δεν υπάρχει. Οι αγορές έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους απέναντι στην Ευρώπη».    

Ολοκληρώνοντας, μία ενδεχόμενη αδυναμία δανεισμού της Ιταλίας με επιτόκια κάτω από 7%, πόσο μάλλον της Γαλλίας, θα είναι μάλλον αρκετή για να δώσει τη χαριστική βολή στο κοινό νόμισμα – προφανώς με σοβαρότατες συνέπειες για ολόκληρο τον πλανήτη. Εάν δε η Ιταλία ελεγχθεί από έναν οργανισμό όπως το ΔΝΤ, η χρεοκοπία της είναι μάλλον δεδομένη – κρίνοντας κυρίως από τα μη καταγεγραμμένα χρέη των νοσοκομείων κλπ., από τα προβλήματα των τραπεζών της, καθώς επίσης από την ανισορροπία μεταξύ Βορά και Νότου.

(γ) Ο κύκλος του διαβόλου

Αφενός μεν τα δίδυμα ελλείμματα (προϋπολογισμός, ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών), αφετέρου το δημόσιο χρέος, σε συνδυασμό με τη δομή της οικονομίας και το μη υγιές πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων, μειώνουν διαρκώς την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας – αφού δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί η οποιαδήποτε αναπτυξιακή πολιτική.

Η μειωμένη τώρα ανταγωνιστικότητα ανατροφοδοτεί το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών μας, το οποίο με τη σειρά του «εκβάλλει» αυξανόμενο στο έλλειμμα του προϋπολογισμού και στο δημόσιο χρέος.

Επομένως, η χώρα μας έχει εισέλθει σε έναν ανατροφοδοτούμενο, καθοδικό σπειροειδή κύκλο, ο οποίος πρέπει να σταματήσει άμεσα. Ο μοναδικός ίσως τρόπος πλέον για να το επιτύχει, εάν δεχθούμε ότι η μη αλληλέγγυα Ευρωζώνη δεν πρόκειται ποτέ να εξελιχθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, με όρους ισότητας, δεν είναι άλλος από την άμεση στάση πληρωμών – παραμένοντας στο Ευρώ αφού δυστυχώς, όσο περνάει ο καιρός και η Ελλάδα βυθίζεται στο σκότος των αλλεπάλληλων μνημονίων με τα ενυπόθηκα δάνεια, η επιστροφή στο εθνικό της νόμισμα (άρθρο μας), χωρίς να καταστραφεί εντελώς, γίνεται ανέφικτη.

Στην αντίθετη περίπτωση, εάν δεν επιλεχθεί έγκαιρα δηλαδή η στάση πληρωμών, η Ελλάδα κινδυνεύει να «μεταλλαχθεί» σε προτεκτοράτο της Γερμανίας η οποία χρόνια τώρα «επιβουλεύεται» τον τεράστιο φυσικό πλούτο, τον πολιτισμό και την απίστευτη ομορφιά της.

Πόσο μάλλον όταν συνεχίζουν να λαμβάνονται μέτρα λιτότητας, όπως τα πρόσφατα ύψους 11,5 δις € ή 6% περίπου του ΑΕΠ – με τα οποία μειώνονται τα διαθέσιμα εισοδήματα, περιορίζεται ακόμη περισσότερο η κατανάλωση, αυξάνεται η ύφεση, εκτροχιάζεται η ανεργία, εκμηδενίζονται οι επενδύσεις κοκ.

Επαναλαμβάνουμε λοιπόν ξανά ότι, η χώρα μας χρειάζεται ένα σύνολο μέτρων αναμόρφωσης και ενίσχυσης της οικονομίας της, με κέντρο βάρους τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού (βασικό της ΕΚΤ), την αναδιάρθρωση (επιμήκυνση) του δημοσίου χρέους, την ενίσχυση των εξαγωγών και του τουρισμού, το συμψηφισμό των Γερμανικών αποζημιώσεων, καθώς επίσης τις ευρωπαϊκές παραγωγικές επενδύσεις – μέσω του οποίου θα καταπολεμηθεί η ύφεση, ο στασιμοπληθωρισμός καλύτερα, καθώς επίσης η εγκληματική ανεργία που προκάλεσε η καταστροφική διαχείριση της κρίσης, τόσο εκ μέρους των ελληνικών κυβερνήσεων, όσο και της τευτονοκρατούμενης Τρόικας (για την οποία ανέλαβε τη «βρώμικη δουλειά» το ΔΝΤ).

Διαφορετικά, αργά ή γρήγορα, η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να καταφύγει στη στάση πληρωμών, η οποία θα επιβαρύνει κυρίως τους δανειστές της – ενώ οι Πολίτες της σίγουρα θα αντιδράσουν έγκαιρα στη «λεηλασία» της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας τους, γνωρίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό, με τη «μονοσήμαντη» δηλαδή πολιτική λιτότητας κλπ., δεν θα αποφύγουν τη χρεοκοπία, στην οποία όμως δεν θέλουν να οδηγηθούν ανόητα, σαν μία «στυμμένη λεμονόκουπα» (εξαθλιωμένοι δηλαδή, άνεργοι, πεινασμένοι και χωρίς περιουσιακά στοιχεία, όπως η Αργεντινή μετά από τρία χρόνια στα νύχια του ΔΝΤ).

Υστερόγραφο: Ειδικά όσον αφορά τη στάση πληρωμών, σημαίνει ότι η χώρα που υποχρεώνεται να την επιλέξει, σταματάει να πληρώνει τοκοχρεολύσια, έρχεται σε επαφή με τους πιστωτές της, έτσι ώστε να συμφωνηθεί ένας σταδιακός, εφικτός τρόπος πληρωμής μέρους των χρεών της και ισοσκελίζει παράλληλα τα έσοδα, με τα έξοδα της στον προϋπολογισμό – αφού παύει πια να έχει πρόσβαση στο διεθνή δανεισμό (κάτι που φυσικά ήδη συμβαίνει στην Ελλάδα).

Από την άλλη πλευρά, ο ιδιωτικός τομέας της (τράπεζες, επιχειρήσεις κλπ.) αναζητάει τις δικές του λύσεις, επειδή γίνεται πλέον πολύ δύσκολος τόσο ο δανεισμός του, όσο και η διατήρηση ελλειμμάτων στο εξωτερικό ισοζύγιο – ένα καθόλου ευχάριστο «σενάριο», αλλά όχι συνώνυμο με τη συντέλεια του κόσμου. 

Σε κάθε περίπτωση βέβαια η χώρα εδώ δεν υποχρεώνεται στην εκποίηση των επιχειρήσεων της ή στο ξεπούλημα των περιουσιακών στοιχείων της (εάν δεν διακρίνεται από μία «ενδοτική» κυβέρνηση), διατηρώντας έτσι τις μελλοντικές προοπτικές της.

Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα κράτος-ισότιμο μέλος της Ευρωζώνης, το οποίο δεν κινδυνεύει με τεράστιες υποτιμήσεις του νομίσματος του, με ανεξέλεγκτες επιδρομές τραπεζών (Bank run), με μαζική έξοδο κεφαλαίων κοκ.    

(δ)  Προβλέψεις

Πολλές φορές, τις περισσότερες ίσως, τρομάζει κανείς με τον παραλογισμό, εάν όχι με την απίστευτη ανοησία που επικρατεί διεθνώς. Ο κεντρικός τραπεζίτης ανακοίνωσε με μεγαλοπρέπεια ότι, η ΕΚΤ δεν θα επιτρέψει την κατάρρευση του ευρώ – θα κάνει ότι μπορεί λοιπόν για να αποτρέψει το μοιραίο και, όπως τόνισε, μπορεί να κάνει πάρα πολλά.

Αν και είναι γνωστό όμως σε όλους το ότι, όταν πραγματικά μπορείς να κάνεις κάτι το κάνεις, παραμένοντας σιωπηλός και χωρίς να αναλώνεσαι σε ανόητες δηλώσεις, οι αγορές τον πίστεψαν – με αποτέλεσμα να αντιδράσουν με πολύ μεγαλύτερη επιθετικότητα, όταν καταλάβουν αργότερα ότι, παραπλανήθηκαν ακόμη μία φορά.

Από την άλλη πλευρά τώρα, όπως έγραψαν τα ΜΜΕ διεθνώς, η Ισπανία υπέβαλλε αίτημα διάσωσης ύψους 300 δις €, επί πλέον των 100 δις € που θα χρειαστούν οι τράπεζες της – με τους επενδυτές να είναι σίγουροι ότι, η Ισπανία θα μπει στο μηχανισμό στήριξης.

Όμως, κάτι τέτοιο δεν είναι τόσο απλό, όσο ίσως φαίνεται, αφού εάν τυχόν "πέσει" η Ισπανία, θα ακολουθήσει η Ιταλία, το Βέλγιο, η Γαλλία κοκ. – γεγονός που σημαίνει ότι, η Ευρωζώνη θα διαλυθεί, αφού δεν υπάρχει εκείνη η επιταγή, με την οποία θα μπορούσαν να πληρωθούν τα χρέη της (η συνάντηση των διοικητών της ΕΚΤ και της Bundesbank αυτή την εβδομάδα μάλλον επιβεβαιώνει την αδυναμία συνολικής στήριξης της Ισπανίας – ενώ ευνοεί τις αποφάσεις μίας εντονότερης παρέμβασης της ΕΚΤ στη δευτερογενή αγορά ομολόγων)

Επομένως, δεν πρέπει να είναι κανείς καθόλου σίγουρος για την υπαγωγή της Ισπανίας στο μηχανισμό – το αντίθετο ενδεχομένως.

Κατά την άποψη μας τώρα, φθάνει σύντομα η ώρα μηδέν για τη Γερμανία, η οποία θα πληρώσει όσο καμία άλλη χώρα την κρίση, την οποία η ίδια δημιούργησε στην Ευρωζώνη – μεταξύ άλλων με την πολιτική λιτότητας που επέβαλλε, καθώς επίσης με την απώλεια της εμπιστοσύνης στο κοινό νόμισμα, την οποία προκάλεσε η απίστευτα συμπλεγματική και μη αλληλέγγυα στάση της απέναντι στην Ελλάδα.

Οι αγορές πάντως ήδη αναρωτούνται εάν είναι αξιόχρεη η Γερμανία, το δημόσιο χρέος της οποίας ξεπερνάει κατά πολύ, σε απόλυτα μεγέθη, αυτό της Ισπανίας, τα ομοσπονδιακά κρατίδια της είναι υπερχρεωμένα, οι ιδιωτικές και δημόσιες επισφάλειες της από τις πιστώσεις στο Νότο τεράστιες (υψηλότερες από το ΑΕΠ της, ύψους 2,5 τρις €), ενώ ο τραπεζικός της τομέας έχει πολύ λιγότερα κεφάλαια από αυτά που απαιτούνται, χαρακτηριζόμενος ως εξόχως προβληματικός (ιδιαίτερα η Deutsche Bank).

Ολοκληρώνοντας, εάν υπάρχει κάτι που μπορεί κανείς να προβλέψει με σχετική ασφάλεια για το μέλλον, αυτό δεν είναι άλλο από τον πληθωρισμό – αφού δεν φαίνεται να υφίσταται πλέον άλλος τρόπος επίλυσης της δυτικής κρίσης.

Η αγορά ομολόγων δημοσίου των χωρών του Νότου από τη δευτερογενή αγορά, έτσι ώστε να συγκρατηθούν κάτω από το 7% τα κρατικά επιτόκια δανεισμού, είναι η μοναδική λύση για την Ισπανία και την Ιταλία – όπως θα ήταν και για την Ελλάδα, πριν την "ενδοτική" υπαγωγή της στο ΔΝΤ.

Ένα τέτοιο όμως γεγονός θα διογκώσει ακόμη περισσότερο τον Ισολογισμό της ΕΚΤ, ο οποίος έχει ήδη ξεπεράσει τον αντίστοιχο της Fed – με όλα όσα κάτι τέτοιο συνεπάγεται.

* Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 1. Αυγούστου 2012, viliardos@kbanalysis.comΟ κ. Β. Βιλιάρδος έχει εκδώσει σχετικά πρόσφατα τρία βιβλία της σειράς «Η κρίση των κρίσεων» και τα έσοδα τους ενισχύουν την ιστοσελίδα (διάθεση με παραγγελία στο kb@kbanalysis.com).

 

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2662.aspx#.UBofZKBOpuR

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.