Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΟΥΣΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Του Απόστολου Παπαδημητρίου
Σύμφωνα με το καθεστώς της νόμω κρατούσης Πολιτείας, η Εκκλησία είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Ο υποβιβασμός της από τον «καίσαρα» επήλθε τότε που οι Βαυαροί στην επιχείρηση εκδυτικισμού της χώρας υποκίνησαν το πραξικόπημα της απόσχισης της ελλαδικής Εκκλησίας από το Οικουμενικό πατριαρχείο. Η ελλαδική Εκκλησία πορεύτηκε έκτοτε ως υποτελής της ελληνικής κοσμικής εξουσίας, η οποία, μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια ήταν δοτή από τις «προστάτιδες» Δυνάμεις.
Την επιχείρηση εκδυτικισμού ανέλαβαν οι πρόθυμοι να υπηρετήσουν τα ξένα συμφέροντα στον τόπο μας δια «μιάν δολεράν καλημέραν των πρέσβεγων», κατά τον Μακρυγιάννη, για τιμές, αξιώματα και πλούτο. Υπηρέτησαν αυτοί το σχέδιο από θέσεις πολιτικές, διοικητικές, οικονομικές, εμπορικές και διανόησης. Καθ' όλο τον 19ο αιώνα και κατά το πρώτο μισό του 20ου ο λαός υφίστατο ανελέητη την επίθεση, προκειμένου να εγκαταλείψει τις παραδόσεις του και αυτή την πατροπαράδοτη θρησκευτική του πίστη. Δυνάμεις αντίστασης διέθετε αρκετές, καθώς είχε δοκιμαστεί δια πυρός και σιδήρου κατά την πολύχρονη δουλεία, της έλλειπαν όμως οι φωτισμένοι καθοδηγητές.
Η Διοικούσα Εκκλησία συμβιβάστηκε εν πολλοίς με τη διαμορφωθείσα κατάσταση και αποδέχθηκε τον άχαρο ρόλο του ακολούθου της Πολιτείας. Αυτή εκδήλωνε στάση εχθρική προς την Εκκλησία, αλλά η διανόηση περνούσε στον λαό την άποψη ότι η Εκκλησία είναι κύριος μοχλός στήριξης της εξουσίας αδυνατώντας ή μη θέλοντας να κάνει διάκριση μεταξύ θεσμού (Εκκλησίας) και προσώπων (Διοικούσας Εκκλησίας). Είναι θλιβερό το πόσο λίγοι αντέδρασαν στο σχέδιο εκδυτικισμού της χώρας μας! Ο Παπουλάκος, ο αγράμματος μοναχός και πλανόδιος ιεροκήρυκας θεωρήθηκε εχθρός της βασιλικής εξουσίας, πλην όμως αυτή δεν τόλμησε να τον οδηγήσει σε δίκη. Τον παρέδωσε στην Ιεραρχία, η οποία χωρίς διατυπώσεις τον ένέκλεισε σε μονή της Άνδρου ως το τέλος του βίου του. Υπό ύποπτες συνθήκες πέθανε στη φυλακή του Ρίου και ο αγωνιστής κατά του εκφραγκισμού της χώρας Κοσμάς Φλαμιάτος.
Στα πλαίσια του αναδυομένου εθνικισμού στα Βαλκάνια οι εθνικές πλέον Εκκλησίες ανέλαβαν και τον άχαρο ρόλο να ευλογούν τα εθνικά όπλα, προκειμένου αυτά να στραφούν στη συνέχεια κατά ομοδόξων «εχθρών» με την υποκίνηση ισχυρών «προστατών», των οποίων τα άνομα συμφέροντα διακυβεύονταν στην περιοχή. Κατά τον 20ο αιώνα η Ιεραρχία ενεπλάκη στη δίνη του εθνικού διχασμού και αντί να αγωνιστεί για την επίτευξη ομονοίας χωρίστηκε σε βασιλικούς και βενιζελικούς. Λίγα ήταν τα ηρωικά παραδείγματα κατά τη διάρκεια της τριπλής κατοχής στη χώρα μας. Ουδεμία κίνηση επιχειρήθηκε από μέρους της Ιεραρχίας προς αποσόβηση του εμφυλίου πολέμου. Μάλιστα υπήρξε άκρως μεροληπτική με την καθαίρεση των δύο μητροπολιτών, οι οποίοι εγκατέλειψαν (λίαν κακώς) τις μητροπόλεις τους, για να εξέλθουν στο βουνό με τον ΕΛΑΣ, καθώς παρεβλέφθη ότι αρκετοί περισσότεροι εγκατέλειψαν τις μητροπόλεις τους αρνούμενοι (κάκιστα και προδοτικά) να δώσουν αγώνα υπέρ του πάσχοντος ποιμνίου τους. Η θλιβερή συμπαράσταση προς το καθεστώς της επτάχρονης δικτατορίας παγίωσε κατά την μεταπολίτευση την πολεμική κατά της Εκκλησίας (και όχι μόνο κατά της Ιεραρχίας) με βάση το μαρξιστικό ιδεολόγημα ότι «οι θρησκείες είναι το όπιο των λαών». Τώρα βέβαια οι ιδεολογίες έχουν καταρρεύσει, η θριαμβεύσασα όμως νέα τάξη με τον μανδύα της παγκοσμιοποίησης δεν έχει λόγους να θέλει στο πλάι της την μισητή της Εκκλησία, αφού εξέλιπε το αντίπαλο δέος του αθέου κομμουνισμού (η θρησκευτικότητα των νεοεποχιτών είναι ξέχυλη!), κατά του οποίου είχε συνάψει στο παρελθόν συμμαχία με τη δυτική χριστιανοσύνη, η οποία ενέχεται για τη σε βάθος παραχάραξη του ευαγγελικού μηνύματος.
Η ελλαδική Εκκλησία έχει να επιδείξει και λαμπρές μορφές. Πέρα από τους ήρωες και θυσιασθέντες κατά τους απελευθερωτικούς αγώνες τονίζουμε ως άκρως επίκαιρες τις λαμπρές φυσιογνωμίες των αρχιεπισκόπων Χρυσάνθου και Δαμασκηνού. Ο πρώτος αρνήθηκε να παραστεί στη δοξολογία επί τη εισόδω των γερμανικών στρατευμάτων στην Αθήνα και στη συνέχεια να ορκίσει την πρώτη κατοχική κυβέρνηση. Οι Γερμανοί τον απομάκρυναν από τον θρόνο του, πλην όμως ως το τέλος της κατοχής στο μικρό διαμέρισμά του διέθετε πομποδέκτη για επικοινωνία με το Κέντρο της Μέσης Ανατολής. Ο διάδοχός του Δαμασκηνός παρουσιάστηκε στον Γερμανό στρατιωτικό διοικητή της Αθήνας και του δήλωσε κατηγορηματικά ότι θα σημάνουν οι καμπάνες όλων των ναών, αν η Γερμανία επέμενε στην πολιτική επιστράτευση Ελλήνων. Επιστράτευση δεν έγινε!
Η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος είχε ήδη από τον Οκτώβριο του 2010 θαυμάσια εισήγηση μέλους της, του σεβ. μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλου, για τα αίτια της κρίσης. Μεταφέρω εδώ μικρό απόσπασμα: «Μια ματιά στον τρόπο, με τον οποίο εξελίχθηκαν τα πράγματα στον τόπο μας, δημιουργεί τη βεβαιότητα, ότι εφαρμόστηκε ένα οργανωμένο σχέδιο με τη συμμετοχή πολιτικών δυνάμεων του τόπου μας, το οποίο μας οδήγησε στη σημερινή αιχμαλωσία της πατρίδος μας σε αλλότριες δυνάμεις, οι οποίες επιβάλλουν τον δικό τους τρόπο διακυβέρνησης και με τα εδώ όργανά τους, επιχειρούν να αλλοιώσουν την πολιτιστική ταυτότητα του τόπου μας». Η εισήγηση έγινε δεκτή από τη σύνοδο της Ιεραρχίας, έκτοτε όμως αυτή δεν έδωσε δείγματα αντίστασης, κατά το πρότυπο των Χρυσάνθου και Δαμασκηνού.
Ο αρχιεπίσκοπος όρκισε τον δοτό πρωθυπουργό μας, αν και μη ορθοδόξου δόγματος. Πόσες μάχες έδωσαν οι πρόγονοί μας στο παρελθόν, ώστε ο ανώτατος άρχων να είναι χριστιανός Ορθόδοξος! Σήμερα ουδόλως μας ενδιαφέρει, αν θα προκύψει ετερόδοξος ή άθεος. Στη συνέχεια έκανε κοινή εμφάνιση με τον πρωθυπουργό διαβεβαιώνοντας τους Αθηναίους ότι Εκκλησία και Πολιτεία, που προκάλεσε την κρίση, θα συνεργαστούν προς ανακούφιση των δοκιμαζομένων! Γιατί αυτή η συμπόρευση; Δεν όφειλε να καταγγείλει τον κ. Παπαδήμο ως κύριο μοχλό εφαρμογής του σχεδίου για την ένταξή μας στη ζώνη του ευρώ, που υπήρξε αρχή των οδυνών μας; Δεν όφειλε να προειδοποιήσει τους κρατούντες, αν είχε πεισθεί ότι τελούμε υπό κατοχή, ότι θα αναγκασθεί να δώσει εντολή να χτυπούν οι καμπάνες όλων των ναών της χώρας κάθε φορά που αγανακτησμένοι πολίτες συγκεντρώνονται έξω από τη Βουλή; Δεν όφειλε να το πράξει όταν τα «όργανα της τάξεως» εξαντλούσαν τα αποθέματα τους σε τοξικά αέρια κατά του ειρηνικά διαμαρτυρομένου λαού, ενώ οι κουκουλοφόροι ανενόχλητοι κατέστρεφαν το κέντρο της Αθήνας; Δεν όφειλε να μεταφέρει την οργή του λαού στους κρατούντες ή στον Θεό με παρακλήσεις; Ήταν φρόνιμο να δεχθεί τη σύμπραξη ιδιωτικού τηλεοπτικού σταθμού πλουτοκρατών, προκειμένου να συγκεντρωθούν είδη πρώτης ανάγκης για τους απόκληρους της πρωτεύουσας; Δεν γνώριζε ότι αυτός προέβαλε την άθλια σειρά εκπομπών αλλοίωσης της ιστορίας του 1821 και τη Μεγάλη Παρασκευή μυθοπλασία (βαπτισμένη ντοκουμαντέρ) βλάσφημη για τον Κύριό μας Ιησού Χριστό; Δεν θα ήταν ορθότερο αντί να εξωθηθούν οι Αθηναίοι να επαυξήσουν τις αγορές τους από πολυκαταστήματα, συμφερόντων κυρίως των κατακτητών μας, να προσφερθούν οι αύλειοι χώροι των ναών για την ανάπτυξη του «κινήματος της πατάτας»;
Ο αρχιεπίσκοπος ζήτησε λίγες ημέρες προ των εκλογών οι πολίτες να ψηφίσουν χωρίς θυμό! Δεν εισακούστηκε, επειδή η Ιεραρχία δεν έδειξε στο ελάχιστο τον «θυμό» της κατά των κρατούντων, που μας οδήγησαν στην κρίση. Μετά τις εκλογές ο οικουμενικός πατριάρχης ευχήθηκε να σχηματιστεί βιώσιμη κυβέρνηση. Αλλά τί τη θέλουμε τη βιώσιμη κυβέρνηση, αν αυτή δεν εγγυάται τη βιωσιμότητα του Γένους μας; Και το Γένος περνά βαθειά παρακμή. Η κρίση, τονίζεται στην εισήγηση του σεβ. Παύλου, είναι κρίση πνευματική. Μπορεί η Ιεραρχία να κάνει κάτι, ώστε να την αισθανθεί ο δοκιμαζόμενος λαός στο πλάι του; Καλά τα συσσίτια, αλλά όχι αρκετά. Η κατάθλιψη πέφτει βαρειά επάνω από τον απελπισμένο λαό. Οι αυτοκτονίες αυξάνουν με γοργό ρυθμό. Μάλιστα εκείνη στην πλατεία Συντάγματος ενός αθέου λειτούργησε ως προβολή ηρωικού προτύπου! Πώς αντέδρασε τα τριάντα έτη της καταναλωτικής μας παθογένειας η Ιεραρχία της Εκκλησίας;
Είναι ώρα να καλέσει τον λαό σε μετάνοια. Αυτός είναι ο πρωταρχικός της σκοπός. Αλλά του κηρύγματος πρέπει να προηγηθεί από καρδίας συγγνώμη, ώστε να κερδίσει εκ νέου την εμπιστοσύνη του λαού.
«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ», 14-5-2012
