Βία, Χριστιανισμός και ελληνισμός(σχόλιο σε άρθρο της κας Α. Δαμιανίδη των "Νέων")
Του φιλαλήθη/philalethe00
Ένα σημείωμα της τακτικής – και ευπαίδευτης – αρθρογράφου των "Νέων" κας Α. Δαμιανίδη μου έδωσε το έναυσμα-προσάναμμα, για να καταγράψω ορισμένους λογισμούς περί των περιπεπλεγμένων, σίγουρα, σχέσεων του αρχαίου ελληνισμού με όλα τα ρεύματά του με την Ορθοδοξία.Τους δημοσιεύω εδώ, διότι δεν στάθηκε εφικτό να αποσταλούν δεόντως στον server-εξυπηρετητή της σχετικής ιστοσελίδας, ενώ το κείμενο κείται εδώ .
Σε αυτήν την συνάφεια, θα καταχωρήσω και ένα απόσπασμα περί Χριστιανικής Τέχνης και διατήρησης της αρχαίας μετά την αναγνώριση του Χριστιανισμού (313 μ.Χ.) από τον μέγιστο Λαυρέντιο Γκεμερέυ (1931-1989), τον εναλλακτικό Αυστριακό Φιλέλληνα, τον λόγιο Θεολόγο, Φιλόσοφο, Κοινωνιολόγο και ριζοσπάστη χριστιανοκοινωνιστή ιερέα της ρωμαιοκατόλικης Χριστιανικής ομολογίας, καθώς και "πολιτισμικό πρόσφυγα" εν Ελλάδι, όπως και επί 16ετίαν πρόεδρο του "Διεθνούς πολιτιστικού κέντρου".
Κατ'αρχάς, το θέμα των σχέσεων ελληνισμού και Ορθοδοξίας ή ελληνορθοδοξίας, δηλαδή Ορθοδοξίας με ελληνική μορφή-γλώσσα, φιλοσοφικούς όρους, νοηματοδοτημένα χριστιανικά σχήματα και έθιμα – είναι πάρα πολύ σύνθετο. Δεν μπορούμε σαφώς ούτε να μιλήσουμε για τον ρητορικό ή μη ελληνοχριστιανισμό της Δεξιάς και της Χούντας ούτε για αντιμαχόμενη, βέβαια, έτσι αόριστα, αρχαιοελληνική και Ορθόδοξη Παράδοση. Ακόμη και η στάση των ελληνοτραφών και Ελλήνων Πατέρων είναι διττή και έχει συχνότατα "ποιμαντική", παιδαγωγική ας πούμε στοχοθεσία. Π.χ. ο Μέγας Βασίλειος αποκαλεί τον Όμηρο "διδάσκαλο όλων των αρετών". Ο Άγιος Σεραφείμ του Sarov θεωρεί, ότι ο Πλάτωνας είχε θεοπνευστία εν μέρει, όπως είχαν οι παλαιοδιαθηκικοί Προφήτες.
Από την άλλη, ο Χρυσόστομος αποκαλεί τους (χυδαίους) κυνικούς φιλοσόφους "κυνικά καθάρματα". Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης αποκαλεί τον ιερέα του εθνικού κόσμου και συγγραφέα "ηθικό Πλούταρχο". Η στάση, όμως, ως προς την διατήρηση του αρχαιοελληνικού πολιτισμού είναι σαφής. Ο Μέγας Φώτιος, Πατριάρχης, εκδίδει την Μυριόβιβλο με δικά του (!) ερμηνευτικά σχόλια σε αυτά τα χιλιάδες βιβλία.
Οι συκοφαντημένοι καλόγηροι αυτοί, οι περισσότεροι, αντέγραφαν κώδικες, ακόμη και του Αισχύλου, που ήταν (σ.σ. εμφανίζεται ως ευσεβής τοιούτος) δωδεκαθεϊστής, καμμία σχέση, δηλαδή, με τον σκεπτικιστή Ευριπίδη. Για αυτό ακριβώς, και δυστυχώς για όλους τους ριζικά εκδυτικισμένους της καθ'ημάς ιντελλιγκέντσιας, αφορισμοί όπως τούτοι: "υπάρχουν ακόμα εκεί σε σας ρασοφόροι ίδιοι με αυτούς που κάποτε σφυροκοπούσαν τους αρχαίους θεούς"είναι κωμικοί σχεδόν. Και είναι κακό, κάκιστο, ότι δεν καθίσταται σαφές, ότι οι Πατέρες και οι Οικ. Σύνοδοι ήθελαν πάντοτε, ακόμη και διωκόμενοι δια της πειθούς, να αλλάζουν οι άνθρωποι και όχι, ποτέ, δια της βίας, ακόμη και αν επρόκειτο για είδωλα που είχε γίνη τελετή ενοίκησης του ειδωλικού "θεού"……
Κρίμα για την Χώρα όλη αυτή η διανοητική και παιδευτική εξάρτηση από ιδεολογήματα που οφείλονται στον φθόνο των παλαιών Δυτικών από την εποχή του Καρλομάγνου… Εν πάση περιπτώσει…
[…] ευχαριστώ για την φιλοξενία και την προσοχή…
Ο Γκεμερέυ για την Χριστιανική Τέχνη, την αρχαία Τέχνη και πολιτισμό και τους Νεορωμαίους προγόνους μας & αυτοκράτορες
[…] Ο ισχυρισμός ότι ο χριστιανισμός κατέστρεψε το αρχαίο ιδανικό της ομορφιάς είναι κακόβουλη υπερβολή. Σίγουρα υπήρχαν βίαιες αντιδράσεις χριστιανών, που ξέσπασαν όμως μακριά από την Ελλάδα: στην ανατολική Μικρασία, στη Συρία και στην Αίγυπτο. Αντίθετα, στην Κωνσταντινούπολη ιδρύθηκε από τον Κωνσταντίνο τον Μέγα το μεγαλύτερο μουσείο της αρχαίας τέχνης, που εμπλούτισε ακόμα ο Ιουστινιανός. Ό,τι η Ελλάδα είχε από αριστουργήματα – όπως τα χρυσελεφάντινα αγάλματα της Αθηνάς και του Δία από τον Φειδία ή την Αθηνά Πρόμαχο του ιδίου από την Ακρόπολη – μαζεύτηκαν στην Κωνσταντινούπολη, για να διακοσμήσουν τη Βασιλεύουσα.
Πολλά – ειδικά τα εύφλεκτα χρυσελεφάντινα – χάθηκαν σε πυρκαγιές. Τα περισσότερα επιβίωσαν μέχρι τον 13ο αιώνα, ώσπου ήρθαν οι πρόγονοι των "πολιτισμένων" Ευρωπαίων στην 4η Σταυροφορία και καταστρέψανε τα πάντα. Οι βυζαντινοί Χριστιανοί θεωρούσαν το πιο φυσικό πράγμα του κόσμου, το να ζουν κάτω από την σκια των αρχαίων αριστουργημάτων. Υπήρχε ακόμα και ένας νόμος που προστάτευε την ελεύθερη θέα των αγαλμάτων για να μην κλεισθεί από οικοδομές. (σσ. 85-86, Λαυρέντιου Γκεμερέυ, η δύση της Δύσης: η απομυθοποίηση της ευρώπης και ο ελληνισμός)
