Προβιομηχανική εποχή – Βιομηχανικά κτήρια: Ο μύλος του Ματσόπουλου χθες και σήμερα
Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*
Η θεματική προσέγγιση του Μύλου του Ματσόπουλου μας ταξιδεύει αρκετές δεκαετίες πίσω και μας γνωρίζει ένα σημαντικό κομμάτι της λαϊκής μας ζωής, αναπόσπαστα δεμένο με την οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ζωή του τόπου μας.
Συνάμα μας ξαναγυρίζει στο παρόν και μας προκαλεί να γνωρίσουμε και να συμμετάσχουμε στις ποικίλες δράσεις πολιτισμού, που λειτουργούν στον αναπαλαιωμένο ήδη περιβάλλοντα χώρο του μύλου και να θαυμάσουμε τις πολιτιστικές σε πανελλήνιο επίπεδο δραστηριότητες, που διεξάγονται στο μαγευτικό χώρο του.
Σήμερα ο Μύλος Ματσόπουλου αποτελεί για την ελληνική πραγματικότητα ένα σημαντικό βιομηχανικ
ό μνημείο, ένα εντυπωσιακό αρχιτεκτόνημα κ
αι ταυτόχρονα ένα σημαντικό πνεύμονα πρασίνου. Το κτιριακό συγκρότημα του κυλινδρόμυλου Ματσόπουλου είναι το μοναδικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής μιας τυπολογίας κτιρίων κυλινδρόμυλων, που ξεκίνησε το 18ο αιώνα και διατηρήθηκε μέχρι και το τέλος του 19ου.
ό μνημείο, ένα εντυπωσιακό αρχιτεκτόνημα και ταυτόχρονα ένα σημαντικό πνεύμονα πρασίνου. Το κτιριακό συγκρότημα του κυλινδρόμυλου Ματσόπουλου είναι το μοναδικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής μιας τυπολογίας κτιρίων κυλινδρόμυλων, που ξεκίνησε το 18ο αιώνα και διατηρήθηκε μέχρι και το τέλος του 19ου.Από ιστορικής πλευράς έχει τεράστια σημασία και συμβολίζει μια κατ’ εξοχήν δημιουργική εποχή της ελληνικής κοινωνίας. Και όχι μόνον η αρχιτεκτονική και κατασκευαστική του πλευρά παρουσιάζει μοναδικότητα αλλά και ο μηχανολογικός εξοπλισμός του το καθιστούν σαφώς εθνικό μνημείο και υπαγορεύουν τη διατήρησή του και την απόδοσή του στο κοινό σαν χώρου για μουσειακή χρήση και πολιτισμικές δραστηριότητες.
Μετά την αναπαλαίωσή του από το Δήμο έχει ενταχθεί σε Δίκτυο Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς ( Δίκτυο P.A.C.T. υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης). Με την υπ’ αρ. ΥΑ ΥΠΠΟ ΔΙΛΑΠ/Γ/1083/25197/11-4-1995, ΦΕΚ 497/Β/6-6-1995, ΕΣΥΕ:44200201, έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο. Συγκεκριμένα η απόφαση αναφέρει: «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο το κτιριακό συγκρότημα “Μύλος Ματσόπουλου”, Νομού Τρικάλων-Επαρχίας Τρικάλων-Δήμου Τρικκαίων, Θέση Τρίκαλα, με τα βοηθητικά κτίσματα, το μανδρότοιχο και με τον περιβάλλοντα χώρο του στα όρια της ιδιοκτησίας, γιατί αποτελεί αξιόλογο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής, όπως αυτή διαμορφώθηκε τον περασμένο αιώνα στον Ελλαδικό χώρο, απαραίτητο για τη μελέτη της ιστορία της Αρχιτεκτονικής», Ν.1469/50 (Ζώνες: Με τα βοηθητικά κτίσματα, το μανδρότοιχο και με τον περιβάλλοντα χώρο του στα όρια της ιδιοκτησίας.
Ο Δήμος Τρικκαίω
ν ανακατασκεύασε τα βασικά κτίρια του συγκροτήματος και έκανε επεμβάσεις σε τμήμα του περιβάλλοντος χώρου του κυλινδρόμυλου, με μοναδικό σκοπό τη δημιουργία πυρήνα κοινωνικής ζωής, με δραστηριότητες πολιτισμικές, αναψυχής, αλλά και περιβαλλοντικής εξισορρόπησης της αναπτυσσόμενης πόλης των Τρικάλων.Έγιναν αρκετές επεμβάσεις σε διαφορετικά χρονικά στάδια, όπως: νέες τοιχοποιίες, επισκευάστηκαν ρωγμές τοιχοποιίας και ενισχύθηκαν, κατασκευάστηκαν νέα κλιμακοστάσια εσωτερικά καθώς και νέο εξωτερικό κλιμακοστάσιο, επίσης νέα ξύλινα κουφώματα εσωτερικά και εξωτερικά, νέες επιστρώσεις δαπέδων με κεραμικά πλακίδια, δάπεδα, κατασκευάστηκε και εξοπλίστηκε θερινός κινηματογράφος, επίσης έγιναν εγκαταστάσεις Η/Υ, αναπλάστηκε μέρος του χώρου που περιβάλλει τα κτίσματα (περιφράξεις, αρδεύσεις, αποχετεύσεις ομβρίων, φωτισμός, φυτεύσεις, κ.α.)
Με τις παραπάνω επεμβάσεις, δόθηκαν οι παρακάτω χρήσεις:
√ Έδρα της «Θεατρικής Σκηνής Νέων Καλλιτεχνών» του Δημοτικού Θεάτρου Τρικάλων με χώρους γραφείων,
√ ελεύθερους χώρους θεάτρου, αίθουσα πρόβας.
√ Ξενώνας Καλλιτεχνών
√ Χειμερινός Κινηματογράφος
√ Θερινός Κινηματογράφος
√ Εργαστήρι Ζωγραφικής
√ Ορειβατικός Σύλλογος (γραφεία και μικρή εσωτερική πίστα αναρρίχησης)
√ Studio ηχογράφησης
√ Κυλικείο–Καφετέρια (θερινή και χειμερινή)
√ ελεύθερους χώρους θεάτρου, αίθουσα πρόβας.
√ Ξενώνας Καλλιτεχνών
√ Χειμερινός Κινηματογράφος
√ Θερινός Κινηματογράφος
√ Εργαστήρι Ζωγραφικής
√ Ορειβατικός Σύλλογος (γραφεία και μικρή εσωτερική πίστα αναρρίχησης)
√ Studio ηχογράφησης
√ Κυλικείο–Καφετέρια (θερινή και χειμερινή)
* Η ΑΜΑΛΙΑ Κ. ΗΛΙΑΔΗ είναι φιλόλογος-ιστορικός (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας από το Α.Π.Θ), Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων, e-mail: ailiadi@sch.gr
