Παιδιά ενός κατώτερου Θεού
Του Γιώργου Κ. Καββαδία*
«Αρνούμαι μέχρι θανάτου να αγαπήσω αυτόν τον κόσμο,
όπου υπάρχουν παιδιά που βασανίζονται»
Αλμπέρ Καμί.
500 εκατομμύρια παιδιά με 1 δολάριο την μέρα! 20 εκατομμύρια παιδιά στην Ε.Ε. στη φτώχεια!
Ο Άγιος Βασίλης για μια ακόμη χρονιά δεν … έρχεται για όλα τα παιδιά και αποδεικνύεται «σκέτη λέρα» για εκατομμύρια παιδιά ενός κατώτερου …θεού σε όλο τον κόσμο που στερούνται ακόμα και το δικαίωμα στη ζωή.
Παιδιά που εξαιτίας της φτώχειας είναι ευάλωτα σε κάθε είδους κακοποίηση και εκμετάλλευση, που πεθαίνουν από πείνα, αρρώστιες και πόλεμο, που γίνονται θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης, κακοποιούνται, αποκλείονται από την εκπαίδευση. 195 εκατομμύρια παιδιά στον αναπτυσσόμενο κόσμο, κάτω των πέντε ετών είναι καχεκτικά. Περίπου το 40% ή 500 εκατομμύρια παιδιά αγωνίζονται να επιβιώσουν με μόλις ένα δολάριο τη μέρα!
Και όμως, σύμφωνα με την UNICEF, από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα υπήρχε η βεβαιότητα ότι η φτώχεια θα μπορούσε να ξεπεραστεί από ένα συνδυασμό οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικών δαπανών τουλάχιστον στα πλουσιότερα κράτη. Η πραγματικότητα χλευάζει μια τέτοια εκτίμηση. Οι «μικροί άθλιοι σε ολόκληρη την Ε.Ε. υπολογίζεται ότι σε σύνολο 100 εκατομμυρίων παιδιών και νέων έως 18 ετών, τα 20 εκατομμύρια (έναντι 17 στις αρχές της δεκαετίας!) αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της φτώχειας κι ας είχε κηρυχθεί το 2010 ευρωπαϊκό έτος για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Πάνω από 600.000 παιδιά στην μέγγενη της φτώχειας. Λιποθυμίες από πείνα στα σχολεία.
Ένα χρόνο μετά την εφαρμογή των μέτρων του Μνημονίου ο δείκτης φτώχειας στην ελληνική κοινωνία καταγράφεται στο «εκρηκτικό» ποσοστό του 34% των νοικοκυριών. Η έκταση είναι πρωτοφανής για την ελληνική κοινωνία, η οποία γνωρίζει ποσοστά φτώχειας από τη δεκαετία του ’90 και μετά στα επίπεδα του 20%. Περίπου 500.000 παιδιά στην Ελλάδα, δηλαδή 1 στα 5, ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας σύμφωνα με την έρευνα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) για το 2008. Στον αριθμό πουκαταγράφεται από το Κέντρο δεν συμπεριλαμβάνονται τα παιδιά των μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα. Τρία χρόνια μετά είναι πια δεδομένο ότι ο αριθμός των έχει υπερβεί τις 600.000.
Διαστάσεις επιδημίας έχουν πάρει στα σχολεία οι λιποθυμίες μαθητών από υποσιτισμό. Φαινόμενα υποσιτισμού παρατηρούνται σε όλη την Ελλάδα, που κυμαίνονται από 3% έως 33% ανά σχολείο και περιοχή, Το γεγονός ότι καθημερινά 20.000 άνθρωποι μπαίνουν στην ουρά του συσσιτίου, για ένα κομμάτι ψωμί να μη σοκάρει, όσο το γεγονός ότι οι δάσκαλοι των σχολείων που βρίσκονται πέριξ του Βρεφοκομείου Αθηνών κάνουν ουρά, για να πάρουν ένα πιάτο φαγητό από τα αποθέματα του βρεφοκομείου, για να ταΐσουν τους μαθητές τους που πεινάνε! Εντυπωσιάζει η ανάλγητη στάση της εξουσίας. Ως άλλη Μαρία Αντουανέτα, διαψεύδει η υπουργός Παιδείας σχετικές καταγγελίες. «Το υπουργείο Παιδείας δεν έχει λάβει καμία αναφορά, ούτε από εκπαιδευτικό, ούτε από Σύλλογο Εκπαιδευτικών αναφορικά με κρούσματα λιποθυμίας μαθητών από ασιτία» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
Ιστορίες απόγνωσης και δυστυχίας μεταφέρει ρεπορτάζ του βρετανικού Guardian για τις ελληνικές οικογένειες που, αδυνατώντας να ανταπεξέλθουν οικονομικά στο κόστος της ανατροφής των παιδιών τους, αναγκάζονται να τα παραδώσουν σε ιδρύματα. Σοκάρει η δήλωση ενός πατέρα από την Πάτρα: «Η κρίση μας σκότωσε. Ντρέπομαι που το λέω, αλλά είχα φτάσει στο σημείο να μην έχω ούτε δύο ευρώ για να αγοράσω ψωμί», είπε στον Guardian. «Δεν θέλαμε να χωρίσουμε την οικογένεια, όμως, πιστεύαμε ότι θα ήταν ευκολότερο για εκείνα εάν τέσσερα από τα παιδιά μας έμπαιναν σε ένα ίδρυμα, ίσως για 2-3 χρόνια». («Ισοτιμία, Πέμ. 29 – 12 – 2011).
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία ερευνών της UNICEF για την Παιδική Φτώχεια ανάμεσα σε 24 χώρες μέλη του ΟΟΣΑ, διαπιστώθηκε ότι η χώρα μας υποφέρει από πολύ μεγάλες ανισότητες σε σχέση με άλλες αναπτυγμένες χώρες. Με βάση τα κριτήρια που εξέτασαν κρίσιμες πτυχές της ζωής των παιδιών που επηρεάζουν καθοριστικά την ανάπτυξή τους στην υλική ευημερία, την εκπαίδευση και την υγεία, η χώρα μας βρίσκεται σε δυσχερέστατη θέση. Χαρακτηρίζεται από μεγάλες ανισότητες που έχουν οδηγήσει και οδηγούν ένα πολύ μεγάλο μέρος παιδιών των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων στο περιθώριο και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Παιδιά που δυσκολεύονται στη μάθηση και εγκαταλείπουν το σχολείο , που εγγράφονται στον «στρατό» της «ανήλικης εγληματικότητας». Πρόκειται στην ουσία για μορφή «κρατικής κακοποίησης των παιδιών».
«Η πιο θανατηφόρα μορφή βίας είναι η φτώχεια». Μ. Γκάντι.
Πίσω από τους αριθμούς και τα στεγνά ή στυγνά στατιστικά στοιχεία που αρέσκονται στον δικό τους ψυχρό χορό βρίσκονται οι ψυχές των παιδιών που προετοιμάζονται να επιβιώσουν(;) σε μια ανταγωνιστική κανιβαλική κοινωνία. Όσο η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός, οι διακρίσεις, η βία και η εκμετάλλευση ανθούν, τόσο θα εξακολουθούν να υπάρχουν παιδιά – λουλούδια που δεν μπορούν να ανθίσουν. Εύστοχα ο Μ. Γκάντι διακήρυττε ότι «η πιο θανατηφόρα μορφή βίας είναι η φτώχεια».
Όλα τα δεινά των παιδιών αντικατοπτρίζουν τις γιγάντιες ανισότητες που μαστίζουν τον πλανήτη μας και μέρα με την μέρα διευρύνονται με γοργούς ρυθμούς. Ανισότητες που διαχωρίζουν τον κόσμο όχι μόνο οριζόντια σε πλούσια και φτωχά έθνη, αλλά και κάθετα ανάμεσα σε πλούσια και φτωχά κοινωνικά στρώματα στο εσωτερικό κάθε χώρας, μικρής ή μεγάλης, «ανεπτυγμένης» ή «αναπτυσσόμενης». Αυτή είναι η καπιταλιστική κοινωνία που παράγει μαζικά τη φτώχεια προκειμένου να αυγατίσει τα κέρδη των λίγων. Με άλλα λόγια η κυρίαρχη πολιτική σπέρνει την πείνα και τον θάνατο στους φτωχούς για να θερίσουν μυθικά πλούτη οι κερδοσκόποι. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο β’ εξάμηνο του 2010 οι φτωχοί αυξήθηκαν κατά 44 εκατομμύρια. Έτσι για κάθε έναν από τους 417 νέους δισεκατομμυριούχους αντιστοιχούσαν 105.000 περισσότεροι φτωχοί και πεινασμένοι. Σ’ αυτή την κοινωνία δεν μπορεί παρά και τα παιδιά να αντιμετωπίζονται ως αναλώσιμο είδος ή καύσιμη ύλη στη μηχανή του κέρδους.
* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι εκπαιδευτικός – αναλυτής, http://gkavadias.blogspot.com