Ο Μόσκοβος και ο Εφραίμ

 

Του Μανώλη Βαρδή*

 

Έχω και σε άλλες περιπτώσεις κάνει λόγο για την ιδεολογική καθήλωση μίας εξουσιαστικής ομάδας στην Ελλάδα, διαφωνώντας ίσως με πολλούς που πίσω από τους «μνημονιακούς» βλέπουν μόνο ξένα συμφέροντα και μυστικές υπηρεσίες. Η περίπτωση Εφραίμ πιστοποιεί αυτή την πραγματικότητα έτι περαιτέρω. Στο βάθος της κρίσης και του μνημονίου κακά τα ψέμματα μιλάμε για δύο Ελλάδες.

Όσο θα θέλαμε κάποιοι από εμάς να δούμε κοινωνικές επαναστάσεις και πολιτικές αφυπνίσεις, φαίνεται ότι η όξυνση θα περνάει ολοένα και περισσότερο μέσα από άλλες ατραπούς. Είναι το μετα-μοντέρνο σύμπαν αυτό που χαρακτηρίζει το «κοινωνικό»: αυτό το τελευταίο θα εξεγείρεται από ζητήματα που δεν τραβούν εύκολα το μάτι όπως η σύλληψη του Εφραίμ ή οι μανιώδεις επιθέσεις στον δολοφόνο σκυλιών στην Ευελπίδων, που προκαλούν έκπληξη ακόμα και στην Αστυνομία για τη συγκέντρωση κόσμου και τη μαχητικότητά τους.

Δεν τα αξιολογώ το ίδιο. Δείχνουν όμως πόσο κάποια «περιθωριακά» ζητήματα ανοίγουν ασκούς του Αιόλου σε έναν χειμαζόμενο και σε απόγνωση λαό. Αυτή η πραγματικότητα ίσως στο μέλλον δώσει και το τελειωτικό χτύπημα στην όποια μεθόδευση δεν την λάβει σοβαρά υπόψη της.

Επανέρχομαι λοιπόν στη σύλληψη Εφραίμ. Στο σημείο αυτό είναι σαφές ότι εμπλέκονται αντιμαχόμενες ομαδοποιήσεις συμφερόντων. Η εξουσιαστική ομάδα (χρησιμοποιώ τον όρο για να περιγράψω μία αντίληψη-ιδεολογία, η οποία κινεί τα νήματα διακομματικά σε θέσεις εξουσίας, είτε του κράτους, είτε των ΜΜΕ, είτε των Πανεπιστημίων) των «εκσυγχρονιστών» – που εσχάτως είναι και «μνημονιακοί» -, ακριβώς επειδή στερείται ρεαλισμού στη διαχείριση της ισχύος της, εύκολα παραθεωρεί την μετα- μοντέρνα διάσταση του «κοινωνικού», για την οποία μίλησα πιο πάνω, και διολισθαίνει σε μεθόδους που δυνητικά μπορεί να την κατατροπώσουν. Η σύλληψη unfair του εν γένει «ύποπτου» Εφραίμ θα συσπειρώσει έναν κόσμο, που αναζητεί στηρίγματα όπου μπορεί. Η συσχέτιση του Εφραίμ με τον ρωσικό παράγοντα και το Άγιο Όρος ανοίγει την πόρτα όχι μόνο σε πιθανές αντιδράσεις του λαού, αλλά και προσφέρει μοναδική ευκαιρία στη Ρωσία να παίξει το χαρτί της γεωπολιτικής της γοητείας – πολύ περισσότερο καθώς προβάλλει σαν αντίπαλο δέος μίας «επονείδιστης» παγκοσμιοποίησης των αγορών τύπου Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ΗΠΑ -και μέσω της εξαργύρωσης αυτής της γοητείας, να βάλει πόδι σε εδάφη συμβολικής ισχύος της ελληνικής Εκκλησίας.

Το «δυτικόφιλο» Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης αποφάσισε να λύσει τις χρόνιες διαφορές του με το Άγιο Όρος και τη Μόσχα στο «ξέφραγο αμπέλι» των μαθητευόμενων μάγων της ελληνικής Πολιτείας. Ποντάρει στην προαναφερθείσα εξουσιαστική ομάδα, που όμως είναι αρκετά αδύναμη και χωρίς λαϊκά ερείσματα για να σηκώσει αυτό το βάρος. Το αποτέλεσμα θα είναι βραχυπρόθεσμα μία ακόμη πόλωση κοινωνικών ομάδων και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο η απώλεια της συμβολικής όσο και πραγματικής ισχύος του Αγίου Όρους. Ακόμα χειρότερα καθώς τα «ελληνικά αντισώματα», που υπήρχαν σε ανάλογες απόπειρες τους προηγούμενους αιώνες, έχουν ριζικά «μετα- μοντερνικοποιηθεί» (ας μου επιτραπεί ο κακολογισμός),  εγκαταλείποντας ένθεν κακείθεν κάθε γεωπολιτική προοπτική.

Είμαι αναφανδόν κατά κάθε «εκσυγχρονιστικής» απόπειρας να συλληφθούν υποκριτικά αγιορείτες μοναχοί και παπάδες, και μάλιστα μ’ αυτόν τον τρόπο. Όμως δεν παραβλέπω και τους κινδύνους που μακροπρόθεσμα ανοίγονται με την carte blanche πρόσδεση στο άρμα της ρωσικής επιρροής, έστω και στο όνομα της πατρίδας, της θρησκείας ή των προφητειών Παϊσίου.

 

YΓ: To KKE και ο Συνασπισμός ανακάλυψαν από το μηδέν την ανεξαρτησία των θεσμών της ελληνικής Πολιτείας, βλέπε ΚΚΕ: Απαράδεκτη η παρέμβαση της Ρωσίας στην υπόθεση Εφραίμ και ΣΥΡΙΖΑ: Πάνε να “βγάλουν λάδι” και τον Εφραίμ.

 

– Μαμαλάκης Ἰ. Π., Τὸ Ἅγιον Ὄρος (Ἄθως) διὰ μέσου τῶν αἰώνων, Ἑταιρεία Μακεδονικῶν Σπουδῶν [Σειρά: «Μακεδονικὴ Βιβλιοθήκη, ἀριθμ. 33], Θεσσαλονίκη 1971, όπου και η παλαιότερη σχετική με το θέμα βιβλιογραφία.

– Gerd Lora A., Ruskij Afon, 1878-1914 gg. Očerki cerkovno-političkoj istorii, izdatelstvo “Indrik” [Serija: “Russkij Afon”], Moskva 2010, όπου και η παλαιότερη σχετική με το θέμα βιβλιογραφία.

– [Μετάφραση: Gerd Lora A., Ο ρωσικός Άθωνας, 1878-1914. Μελέτες
εκκλησιαστικο-πολιτικής ιστορίας, εκδόσεις “Indrik” [Σειρά: “Ο ρωσικός Άθωνας”], Μόσχα 2010, όπου και η παλαιότερη σχετική με το θέμα ρωσική βιβλιογραφία και ενδεικτικό υλικό από ανέκδοτες ρωσικές πηγές-αρχεία.

 

ΠΗΓΗ: 28/12/2011, http://democracycrisis.wordpress.com/2011/12/ 

 

* Ο Μανώλης Βαρδής είναι θεολόγος.