Η ΑΝΑΓΚΗ ΕΝΟΣ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ

(απλές σκέψεις για τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών)

 

Του Χρήστου Πατούχα*

 

Είναι πλέον φανερό, ότι η οξύτατη πολιτική κρίση των τελευταίων ημερών, δείχνει να ξεπερνιέται με συντεταγμένο τρόπο. Οδεύουμε προς την ανασύνταξη του πολιτικού συστήματος μέσω των εκλογών σε τρείς έως τέσσερες μήνες.

Προφανώς, οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, που έχουν στην αναφορά τους το λαϊκό κίνημα, θα δώσουν και αυτές την πολιτική εκλογική μάχη προσδοκώντας βελτίωση των συσχετισμών. Εκτιμώ ότι δεν προσδοκούν ανατροπή των συσχετισμών, γιατί κάτι τέτοιο δεν είναι πλέον εφικτό. Φυσικά, σε αυτή την πορεία αποκατάστασης της ισορροπίας του συστήματος, η χώρα θα αλυσοδεθεί για τις επόμενες τρείς –τέσσερες δεκαετίες!

Υπήρχε δυνατότητα ανατροπής;Υπήρξε ευκαιρία που χάθηκε;

Για να ανιχνεύσουμε την απάντηση στο ερώτημα πρεπει να κάνουμε μια σύντομη αναδρομή στον τελευταίο χρόνο.

Μετά την ψήφιση του μνημονίου και τους πανηγυρισμούς που την συνόδεψαν, άρχισε η καταιγίδα των αντιλαικών μέτρων. Δικαιώματα και κατακτήσεις δεκαετιών αφαιρούνται, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι καταδικάζονται στην ανεργία και τον υποσιτισμό, η εθνική ανεξαρτησία της χώρας φαλκιδεύεται, οι εργασιακές σχέσεις αποδομούνται, η κοινωνική προστασία διαλύεται, η νεολαία δεν έχει κανένα μέλλον και προσπαθεί να μεταναστεύσει, το εισόδημα μισθωτών και συνταξιούχων κάθε μέρα συρρικνώνεται, αλλεπάλληλα βάρβαρα φορολογικά μέτρα φορτώνονται στις πλάτες μικρομεσαίων και μισθωτών σχεδόν κάθε δεύτερη βδομάδα.Εν τέλει είναι πολύ ακριβό το τίμημα της «σωτηρίας». Και το πληρώνουν μόνο οι μη έχοντες.

Αλλά αυτό είναι το σχέδιο. Αυτό ήταν το σχέδιο από την αρχή. Κανένας σήμερα δεν δικαιούται να το αγνοεί.

Φυσικά, από την αρχή της εφαρμογής του δόγματος της «Ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας», αλλά πολύ πιο γρήγορα στην δεκαετία της Ευρωζώνης, φρόντισαν να έχει η χώρα μας απαλλαγεί από κάθε σοβαρή παραγωγική δραστηριότητα, φρόντισαν να έχει το πιο αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο της ιστορίας της,ο πρωτογενής και ο δευτερογενής τομέας της οικονομίας της καταστράφηκε ολοσχερώς, ο υπερδανεισμός γνώρισε πρωτοφανείς διαστάσεις. Είναι χαρακτηριστικό, ότι στην δεκαετία 2001-2010,ο δανεισμός ξεπέρασε τα 470 δις Ευρώ χωρίς αυτά του μνημονίου. Το 90% και περισσότερο, χρησιμοποιήθηκε για την αποπληρωμή τοκοχρεωλυσίων!

Στο σημείο αυτό πρέπει να διαλυθεί και ο εξής μύθος: Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια υπερχρεώθηκαν όλα τα νοικοκυριά και σήμερα απειλούνται με πλειστηριασμούς και κατασχέσεις. Γίνεται συστηματική προσπάθεια αυτό να αποδοθεί μόνο στην καταναλωτική συνείδηση των πολιτών. Για να αποκρύψουν την διαρκή συρρίκνωση του λαϊκού εισοδήματος στα χρόνια της προετοιμασίας για την ένταξη στην Ευρωζώνη και στην άμεση υποτίμησή του, όταν έγινε η ένταξη.

Με την πλήρη διάψευση των προεκλογικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης Παπανδρέου, την ψήφιση του μνημονίου και την οικονομική και πολιτική υποδούλωση της χώρας, ο λαός άρχισε να αντιδρά. Την καταιγίδα των μέτρων ακολούθησαν μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις. Σπασμωδικά στην αρχή, με μαζικότερο τρόπο στην συνέχεια, προσχώρησαν ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού. Στρώματα που βαθμιαία, αλλά για πρώτη φορά αμφισβητούν τις πολιτικές προτεραιότητες και επιλογές του συστήματος. Είναι χαρακτηριστικό, ότι οι απεργιακές και οι άλλες κινητοποιήσεις, πολύ γρήγορα προσδιόρισαν τα συνθήματα και τα αιτήματά τους, σύμφωνα με τις πολιτικές ανάγκες: Να φύγει η κυβέρνηση της υποταγής και της εκποίησης της χώρας. Ήρθε στη συνέχεια το κίνημα των πλατειών. Κίνημα πρωτόγνωρης σύνθεσης και μαζικότητας. Οι οργανωμένες δυνάμεις, ιδιαιτέρως η Αριστερά, το βαθμολόγησαν πρόχειρα. Στην δική τους ορολογία, αποτέλεσε μία «μικροαστική» και αδιέξοδη διαμαρτυρία. Ελάχιστοι το απέδοσαν στην συγκέντρωση για πάρα πολύ χρόνο, μεγάλου θυμού και κοινωνικής κατακραυγής. Ελάχιστοι βρήκαν σε αυτό, την ανασφάλεια, τα αδιέξοδα της νέας γενιάς, τις συνέπειες της βάρβαρης επίθεσης επί δικαίων και αδίκων. Ελάχιστοι τέλος από την επίσημη αριστερά, απέδοσαν το κίνημα αυτό στα πολιτικά και ιδεολογικά ελλείμματα ή στην απουσία αξιοπιστίας της ίδιας της αριστεράς. Κι όμως! Το κίνημα των πλατειών, συνεβαλλε με αποφασιστικό τρόπο, στην ταχύτατη χρεοκοπία συνολικά του πολιτικού συστήματος. Φυσικά, παρατηρήθηκαν και λανθασμένες γενικεύσεις. Όπως ότι δεν έβγαζαν από το κάδρο των ευθυνών την κοινοβουλευτική αλλά και την υπόλοιπη αριστερά. Πολλές φορές την ταύτισαν με το σύστημα. Αυτό ήταν όμως το μικρότερο κακό.

Σε κάθε περίπτωση η ποιότητα της πολιτικής σου σε εξαιρεί ή σε ταυτίζει με το σύστημα!

Όμως, έγινε φανερό, ιδιαίτερα από το καλοκαίρι και μετά, ότι το λαϊκό κίνημα, ήταν σε μετωπική αντιπαράθεση με την κυβέρνηση Παπανδρέου, με το πολιτικό σύστημα εξουσίας, με την Τρόικα και την Ε.Ε., με το διεθνές τοκογλυφικό χρηματοπιστωτικό σύστημα και το Δ.Ν.Τ. Απέρριπτε όχι μόνο τα κυβερνητικά μέτρα, αλλά το κοινωνικό και οικονομικό μοντέλο στο σύνολό του. Απέρριπτε το χρέος στο σύνολό του. Το χρέος είναι της ελάχιστης και παρασιτικής οικονομικής ολιγαρχίας και των κυβερνήσεών της, τίποτα δεν χρωστάει ο λαός.

Ας σκεφτεί ο καθένας σήμερα, τις θέσεις, που υποστήριζε και υποστηρίζει ακόμα ο ΣΥΝ, ας σκεφτεί ότι το ΚΚΕ, προσχώρησε στο μέτωπο της άρνησης του χρέους μόλις πρόσφατα και μάλιστα με θολό τρόπο.

Γίνεται σήμερα εντελώς φανερό, ότι δεν αρκούν οι αοριστίες των δήθεν στρατηγικών στόχων. Δεν αρκούν ούτε οι διακηρύξεις για κάποια αόριστη «λαϊκή εξουσία», ούτε οι διακηρύξεις για κυβέρνηση με «επίκεντρο»την αριστερά. Χρειάζεται πολύ σαφής προγραμματική επεξεργασία, χρειάζονται πειστικές απαντήσεις για το σήμερα. Την κοινωνία δεν την πείθουν οι αριστερές «ατάκες»,ούτε ακόμα και οι πιο καλοπροαίρετοι ηγεμονισμοί, ούτε ο καλοστρωμένος παράδεισος των εκλογικών ποσοστών. Άλλωστε, όλοι γνωρίζουν ότι τίποτα δεν θα είναι εύκολο. Ο κόσμος θέλει να ξέρει τα πώς και τα γιατί. Πώς  δεν θα πεινάσει, πώς θα εξασφαλίσει μέλλον για τα παιδιά του, πώς θα έχει τις τύχες του στα δικά του χέρια. Ακόμα, το πώς θα ξεφύγει η χώρα από το καθεστώς της ύπατης αρμοστείας, που όμοιό του έχει να γνωρίσει από την εποχή των Βαυαρών. Και μας ξενίζει η άποψη, ότι δεν πρόκειται για καθεστώς κατοχής αλλά για ενδοκαπιταλιστικές διαφορές. Πώς θα αναταχθεί η οικονομική ζωή, πώς θα οργανωθεί η παραγωγική της αναδιάρθρωση.

Όλα αυτά αποτελούν τον αναγκαίο προγραμματικό λόγο και κανένας δεν μπορεί να τα ξεπερνάει με γενικότητες.

Ωστόσο για το πολιτικά πρακτέο της αριστεράς, υπάρχουν ακόμα άλυτα θέματα και κρίσιμα αναπάντητα ερωτήματα. Αν αφήσουμε στην άκρη τον φανατισμό των κομματικών ακροατηρίων, την καθυστερημένη προγονολατρεία και την, πολλές φορές, σκόπιμη ιστορική ισοπέδωση, τότε ο καλόπιστος αγωνιστής της αριστεράς, εξακολουθεί να έχει απαιτήσεις. Απαιτήσεις για την πολιτική επάρκεια, την αναγκαία διορατικότητα, για την υπέρβαση της μονομανίας και των αλαθήτων, το σταμάτημα της πελαγοδρόμησης ανάμεσα στον «φιλοευρωπαισμό» και την θεσμολαγνεία που συνολικά υποτάσσουν την πολιτική σε μονοδρόμους.

Και πρέπει να αναφέρουμε σαν συμπέρασμα όλων των παραπάνω, ότι δεν υπάρχει δρόμος νίκης για την αριστερά, δεν υπάρχει δρόμος νίκης για τον λαό, χωρίς ενιαίο πολιτικό στόχο, χωρίς ενιαίο μέτωπο πάλης. Όσοι σήμερα επιμένουν στην μοναχική τους ευδαιμονία, θα διαπιστώσουν πολύ σύντομα ότι δεν είναι αρκετό. Ότι η, ακόμα και θεαματική, βελτίωση των εκλογικών επιδόσεων της κοινοβουλευτικής αριστεράς, δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε ικανή συνθήκη για να ανοίξει δρόμους για το μέλλον. Ενδεχομένως να αποτελέσει παράγοντα ισορροπίας του συστήματος,αλλά στην νίκη του λαου δεν οδηγεί.

Ας επανέλθουμε όμως στο αρχικό μας ερώτημα: Μήπως υπήρξε ευκαιρία για συνολική ανατροπή ή έστω για μεγάλες ρωγμές;

Να δούμε συνοπτικά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών. Της περίφημης συμφωνίας της 26 Οκτωβρίου, προηγήθηκε μία ακόμα καταιγίδα αντιλαϊκών και φοροεισπρακτικών μέτρων. Πολυνομοσχέδιο, εργασιακή εφεδρεία και ταυτόχρονα η εκδήλωση πρωτοφανών σε όγκο και μαχητικότητα εργατικών και λαϊκών κινητοποιήσεων. Ο κ. Παπανδρέου θριαμβολογώντας μαζί με τον κ. Βενιζέλο, έχει το ένα μάτι του άγρυπνο για να αντιμετωπίσει ακόμα και την απίθανη περίπτωση η συμφωνία να καταψηφιστεί. Και τότε υπήρξε η «άφρων» για πολλούς εξαγγελία του δημοψηφίσματος. Είναι βέβαιο ότι τον κ. Παπανδρέου δεν τον έπιασε ξαφνικά κρίση δημοκρατικής ευαισθησίας. Αλλά δεν είναι του παρόντος να εξηγήσουμε τώρα την ενέργεια αυτή. Το αποτέλεσμα ωστόσο προκάλεσε τρόμο στις λεγόμενες αγορές, στα επιτελεία της Ε.Ε., στους εγχώριους εκπροσώπους της μονόδρομης «Ευρωπαικής προοπτικής». Ο Βενιζέλος, ολόκληρο το Σημιτικό εκσυγχρονιστικό μπλόκ,η Ν.Δ., ο Καρατζαφέρης, η Μπακογιάννη, ο Κουβέλης, ο ΣΕΒ, κάθε υπαρκτή ή ανύπαρκτη δύναμη, όλοι μαζί πανικόβλητοι, όρμησαν να κατασπαράξουν τον Παπανδρέου. Με δηλώσεις της πιο άκρατης υποτέλειας. Αυτο ήταν το τέλος του Παπανδρέου. Συνοδεύτηκε από την ωμή και την πλέον ιταμή παρέμβαση Μέρκελ και Σαρκοζί που υπαγόρευσαν τα πάντα. Και όλες οι μάσκες έπεσαν! Ο κ. Σαμαράς έσπευσε να δηλώσει την αποδοχή της δανειακής σύμβασης, όπως και να δηλώσει την στήριξή του στην «κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας».

Όμως, στον γράφοντα, πιστεύω και σε πολλούς ακόμα, κατάπληξη προκάλεσε η αμηχανία των κομμάτων της αριστεράς.

Γιατί άραγε δεν σήκωσαν το γάντι; Γιατί δεν είπαν πάμε στο δημοψήφισμα; Τόση έλλειψη εμπιστοσύνης έχουν στο λαό και στην κρίση του; Ή μήπως τρόμαξαν περισσότερο από τους άλλους;

Η αλήθεια είναι ότι απέφυγαν την μετωπική σύγκρουση. Κρύφτηκαν πίσω από την πολιτική χρεοκοπία του Παπανδρέου. Δημιούργησαν πλαστό δίλημμα ανάμεσα στο δημοψήφισμα και τις εκλογές. Προσωπικά εκτιμώ, ότι, αν δεν κρύβονται άλλες προθέσεις, που η ιστορία θα τις κρίνει, πάσχουν από αδυναμία εξέτασης και αξιολόγησης των πολιτικών κρίσεων, από αδυναμία βαθμολόγησης του λαϊκού φρονήματος και των λεγόμενων αντικειμενικών συνθηκών.

Το δημοψήφισμα και το ΟΧΙ, θα αποτελούσε κορυφαία και συνολικής σύγκρουσης μάχη. Μάχη που θα είχε αντιπάλους το λαό και τις δυνάμεις που τον στηρίζουν και τις δυνάμεις από την άλλη της εξάρτησης, της πλουτοκρατίας, της υποτέλειας, των μνημονίων, της διατήρησης του συστήματος που εξαθλιώνει το λαό και ξεπουλάει την χώρα. Από τη μια ο λαός που μάχεται να επιβιώσει και από την άλλη οι θηριοδαμαστές του.

Το δημοψήφισμα, θα δημιουργούσε εκ των πραγμάτων πολύ γρήγορα ένα καθαρό, ευρύτατο, κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο, που θα ξεπερνούσε χρόνιες αγκυλώσεις και θα γεφύρωνε υπαρκτές ή πλασματικές διαφορές. Πιστεύω δε, ότι λύση του δημοψηφίσματος δεν πρέπει να φύγει από την ατζέντα των διεκδικήσεων.

Σε κάθε περίπτωση, όλοι πρέπει να πιστέψουμε, ότι ο λαός μπορεί να νικήσει. Οι ανεξάντλητες δυνάμεις του έρχονται από τις μακροχρόνιες αγωνιστικές του καταβολές. Ο καθένας μας πρέπει να είναι παρών και όλοι θα κριθούμε.

                                                                                            Πάτρα 8/11/11

 

* Ο Χρήστος Πατούχας είναι επικεφαλής της δημοτικής κίνησης Πάτρας  "Αριστερά στην Αυτοδιοίκηση – Ανυπότακτη Πολιτεία".