Ε.Ε.: ΚΟΙΝΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Του Χρήστου Τσουκαλά
«30 Ιουλίου 1962: Εγκαινιάζεται η «κοινή γεωργική πολιτική» (ΚΓΠ) της ΕΕ, χάρη στην οποία τα κράτη μέλη ελέγχουν από κοινού την παραγωγή των τροφίμων. Οι τιμές των γεωργικών προϊόντων που πληρώνονται στους παραγωγούς είναι ενιαίες σε όλες τις χώρες. Η ΕΕ παράγει αρκετά τρόφιμα για τις ανάγκες της και οι γεωργοί κερδίζουν καλά τη ζωή τους. Η ανεπιθύμητη παράπλευρη συνέπεια αυτής της πολιτικής είναι η υπερβολική παραγωγή, που καταλήγει σε βουνά πλεονασμάτων. Από τη δεκαετία του 1990, οι προτεραιότητες είναι να εξαλειφθούν αυτά τα πλεονάσματα και να βελτιωθεί η ποιότητα των τροφίμων» ιστοσελίδα ΕΕ.
Η ΕΕ, αφού πέτυχε την αυτάρκεια στην παραγωγή τροφίμων τη δεκαετία του ’80, έκρινε στη δεκαετία του ’90 ότι υπάρχουν πλεονάσματα τροφίμων. Όπως έκρινε ότι στην περίπτωση της Ελλάδας, τουλάχιστον, υπάρχει πλεόνασμα αγροτικού πληθυσμού. Έτσι αποφάσισε και σχεδίασε την εξάλειψη αυτών των πλεονασμάτων στο σύνολο της ΕΕ. Και τη μείωση του αγροτικού πληθυσμού στην Ελλάδα (και όχι μόνο). Για την υλοποίηση των σχεδιασμών της πήρε μια σειρά μέτρων και θέσπισε σωρεία κανόνων. Θεσμοθετήθηκαν λοιπόν «ποσοστώσεις», δόθηκαν κίνητρα και επιδοτήσεις, μπήκαν απαγορεύσεις και πρόστιμα για την επίτευξη των στόχων. Και το σχέδιο πέτυχε, τα πλεονάσματα εξαλείφθηκαν. Προέκυψαν όμως μια σειρά ‘‘παράπλευρων απωλειών’’ οι οποίες βέβαια, για αυτούς που γνώριζαν τα σχέδια, ήταν προβλέψιμες. Μάλιστα όχι μόνο μπορούσαν να προβλεφτούν αλλά ήταν και αποδεκτές και για πολλούς από αυτούς επιθυμητές!!
Στην Ελλάδα συγκεκριμένα ο αγροτικός πληθυσμός το 1980 – μια χρονιά πριν την ένταξη στην ΕΟΚ – αποτελούσε το 34% του ενεργού πληθυσμού της χώρας, ενώ το 2009 έπεσε στο 10,8%. Η μείωση αυτή οδήγησε και συνδυάστηκε με το ρεύμα αστικοποίησης του πληθυσμού και αυτό συνέβη σε συνθήκες αποβιομηχανοποίησης (μείωσης των θέσεων εργασίας στο δευτερογενή τομέα της οικονομίας). Η ύπαιθρος σε πολλές ορεινές περιοχές παρουσιάζει εικόνες ερήμωσης. Μια σειρά καλλιεργειών και δραστηριοτήτων απαγορεύτηκαν ή μειώθηκαν στο ελάχιστο όπως σταφίδα, σταφύλια, ζαχαρότευτλα, καπνός, μπαμπάκι κλπ. Η Ελλάδα, χώρα με παραδοσιακή γεωργία, ενώ είχε πλεόνασμα στο Αγροτικό Εμπορικό Ισοζύγιο 85 εκατομμυρίων $ το 1980, έφτασε το 2009 να έχει έλλειμμα 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ. (Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, τεύχος 98).
Το γενικό πλαίσιο των συνθηκών που οδήγησαν σε αυτή την καταστροφική ανατροπή είναι η μετατροπή της παραδοσιακής γεωργίας σε βιομηχανοποιημένη και μάλιστα σε εποχή κυριαρχίας των πολυεθνικών, του καζινοκαπιταλισμού και της ΕΕ. Συγκεκριμένα η ΕΕ έθετε τους στρατηγικούς στόχους και διευκόλυνε την επικράτηση του νέου τύπου γεωργίας. Σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες η γεωργική παραγωγή υπόκειται σε ποσοτικούς περιορισμούς (ποσοστώσεις), σε ποιοτικούς ελέγχους (για την ασφάλεια και την υγεία του πληθυσμού!) και αυτά σε συνθήκες οικονομικού ανταγωνισμού. Για να διακινηθεί πλέον ένα αγροτικό προϊόν πρέπει να είναι τυποποιημένο, πιστοποιημένο και σε ανταγωνιστική τιμή. Η τυποποίηση απαιτεί βιοτεχνική ή βιομηχανική επεξεργασία. Η πιστοποίηση απαιτεί ελέγχους από ειδικούς επιστήμονες και τεχνίτες σε κατάλληλα εξοπλισμένα εργαστήρια. Κάτι που κοστίζει. Είναι ευνόητο ότι ο παραδοσιακός αγρότης με το μικρό κλήρο δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτές τις προδιαγραφές. Έτσι η ελληνική γεωργία κηρύχτηκε παράνομη και αποκλείστηκε από τις αγορές!
Παράδειγμα: στη Ζάκυνθο δεν υπάρχει σφαγείο έτσι είτε ο κτηνοτρόφος θα σφάξει μόνος του το ζώο στο χωράφι, παράνομα είτε, αν θέλει να είναι νόμιμος, πρέπει να το στείλει στην Πελοπόννησο να σφαχτεί νόμιμα και μετά να το ξαναφέρει στο νησί. Διαδικασία βέβαια με απαγορευτικό κόστος. Υπέροχοι νόμοι σε συνδυασμό με ανύπαρκτη υποδομή είναι σύλληψη νοσηρών εγκεφάλων.
Όμως εκτός από τους μικρούς αγρότες κλείσανε και θα κλείσουν ακόμα και άλλες παλιές μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων. Επίσης οι βιομηχανίες ζωοτροφών, φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων κλπ. Έτσι η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό από τις εισαγωγές κρέατος, αλεύρων, ζωοτροφών, φυτοφαρμάκων, σπόρων, λιπασμάτων. Αν για κάποιο λόγο…. καθυστερήσουν οι εισαγωγές αυτών των ειδών ο κόσμος θα πεινάσει.
Πολλοί απέδωσαν ευθύνες στους αγρότες για αυτή την εξέλιξη. Τους είπαν τεμπέληδες που τους αρέσει να αράζουν στο καφενείο, απατεώνες που δηλώνουν ψεύτικα στοιχεία για τη σοδειά τους και τα χωράφια τους για να πάρουν μεγαλύτερη επιδότηση, αμόρφωτους. Και ασφαλώς οι χαρακτηρισμοί αυτοί τους ταιριάζουν. Οι αγρότες άλλωστε δεν φημίζονται για το μορφωτικό τους επίπεδο! Υπάρχει μόνο μια μικρή λεπτομέρεια. Για να μπορεί κάποιος στην εποχή μας να είναι σωστός …αγρότης και ανταγωνιστικός, θα έπρεπε να έχει μεγάλο κλήρο, να είναι βιομήχανος, χημικός, τεχνολόγος τροφίμων, να διαθέτει οργανωμένα εργαστήρια, να κάνει έρευνα αγοράς στο… εσωτερικό όλης της ΕΕ. Αλήτες υπάρχουν και δεν είναι οι αγρότες αλλά αυτοί που απαιτούν! τόσα από αυτούς.
Έτσι οι ‘‘κουτόφραγκοι’’ με τις επιδοτήσεις τους, τους ωραίους τους νόμους και με τη συνδρομή των ελληνικών κυβερνήσεων, των αγροτικών συνεταιρισμών, των ελεγκτών, των επιτροπών, των καλοθελητών κατέστρεψαν την ελληνική γεωργία. Στη χώρα αλωνίζουν πια οι πολυεθνικές των ισχυρών της ΕΕ και όχι μόνο. Ακόμα η κατ’ εξαίρεση ύπαρξη μιας ή δυο ελληνικών πολυεθνικών δεν αλλάζει σε τίποτα το γενικό συμπέρασμα. Ιδιαίτερα όταν η άρχουσα τάξη της χώρας έχει αποβάλλει τον όποιο εθνικό χαρακτήρα διέθετε ίσως κάποτε.
24-10-2011