Η δήθεν αριστερή ιδεολογική κυριαρχία
Του Γιώργου Ρούση*
Ενα από τα μόνιμα επιχειρήματα των εκπροσώπων της Ν.Δ., αλλά και άλλων συντηρητικών πολιτικών στα τηλεοπτικά παράθυρα, είναι ότι τα επαχθή αντιλαϊκά μέτρα οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην καθυστέρηση λήψης μέτρων, η οποία ήταν απόρροια της κυριαρχίας της αριστερής ιδεολογίας.
Στο ίδιο μοτίβο έγκριτοι εκπρόσωποι και προπαγανδιστές της κυρίαρχης ιδεολογίας, όπως ο Αλέξης Παπαχελάς, κάνουν λόγο για «Αριστερά [που] επικράτησε μετά το 1974 στην κουλτούρα, την ιδεολογική ζύμωση και την καταγραφή της ιστορίας».
Εν προκειμένω συμβαίνει δυο πραγμάτων ένα. Είτε οι ιδεολόγοι, της αστικής τάξης, οι Νεοδημοκράτες και λοιπά συναφή επαγγέλματα, ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ συμπεριλαμβανομένης, συγχέουν την επικράτηση της αριστερής ιδεολογίας με τον κρατισμό και την ύπαρξη κρατικής ιδιοκτησίας, είτε θεωρούν ότι η πραγματική αριστερή ιδεολογία είναι εκείνη που κυριαρχεί στο έδαφος του καπιταλισμού.
Όσοι υποστηρίζουν την πρώτη από τις δυο αυτές εκδοχές παραβλέπουν ότι είναι ο φιλελευθερισμός και όχι η αριστερή ιδεολογία, ο οποίος από την εποχή του Λοκ ακόμη, συνδέεται άρρηκτα με τον κρατισμό. Παραβλέπουν, δηλαδή, ότι ακόμη και στην κλασική φιλελεύθερη σκέψη ο ατομικισμός όχι μόνον δεν αποκλείει αλλά αντίθετα απαιτεί την υπεροχή του κράτους έναντι του ατόμου,[1] και τούτο ακριβώς διότι η φιλελεύθερη πολιτική κοινωνία δεν είναι στην πραγματικότητα παρά «μια μετοχική εταιρεία με μετόχους του ιδιοκτήτες». [2]
Ακόμη παραβλέπουν ότι η παρέμβαση του κράτους στην οικονομία, και πιο ειδικά η παρέμβασή του με τη μορφή της κρατικής ιδιοκτησίας, δηλαδή ο κρατικός καπιταλισμός, που χαρακτηρίζει κυρίως την περίοδο του μονοπωλιακού καπιταλισμού, κάθε άλλο παρά αριστερή πολιτική υποδηλώνει. Αν ήταν έτσι, για να μην πάμε μακριά, ο «εθνάρχης» Καραμανλής θα έπρεπε να θεωρείται αριστερός με τα κρατικά «Ξενία» και την κρατική Ολυμπιακή Αεροπορία. Αντίθετα πρόκειται για τρόπο στήριξης του κυρίαρχου ιδιωτικού κεφαλαίου και της συλλογικής εξουσίας του.
Αλλά και στην εποχή μας, ναι μεν στα πλαίσια του νεοφιλελευθερισμού, δηλαδή του σύγχρονου καπιταλισμού, η κυρίαρχη τάση στο οικονομικό επίπεδο είναι οι ιδιωτικοποιήσεις, από την άλλη όμως ο κρατικός παρεμβατισμός στην οικονομία συνεχίζει ακράδαντος και με την άμεση πια χρηματοδότηση από το κράτος του ιδιωτικού κεφαλαίου και με την κατανομή του πλούτου υπέρ του (ρύθμιση εργασιακών σχέσεων, μισθολογική, φορολογική πολιτική, επιδοτήσεις κ.λπ.). Διά του λόγου το αληθές και μόνον αν αναλογιστεί κανείς την πληρωμή από το κράτος των υπέρογκων τοκοχρεολυσίων στις τράπεζες-τοκογλύφους και τη συνεχή ενίσχυσή τους από τον κρατικό κορβανά, καταλαβαίνει πόσο αριστερός είναι ο κρατικός παρεμβατισμός στην οικονομία.
Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή του κρατισμού που δόλια παραβλέπουν όσοι τον χαρακτηρίζουν ως αριστερό. Πρόκειται για την κατασταλτική παρέμβαση του κράτους.
Και από αυτήν τη σκοπιά, εκεί που έχουν φθάσει τα πράγματα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι εγχώριοι πολιτικοί εκπρόσωποι της αστικής εξουσίας, για να διατηρήσουν τη θέση τους, θα είναι υποχρεωμένοι να στραφούν στον πιο άκρατο κρατισμό, και να μετατρέψουν την εν τη ουσία δικτατορία της αστικής τάξης και σε τυπική δικτατορία. Και αυτό θα συμβεί διότι η κοινωνική βάση που τους στηρίζει τείνει να εκμηδενιστεί στο βαθμό που άνεργοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι, μικρομεσαίοι, αλλά και μερίδες του ντόπιου κεφαλαίου [3] στρέφονται κατά των επιλογών τους. Άλλωστε αυτήν την εναντίωση από τα κάτω, δηλαδή από την κοινωνία των ιδιωτών, είναι που καλείται να καλύψει η αγωνιωδώς επιδιωκόμενη συναίνεση από τα πάνω.
Όσο για την αριστερά, οι πολιτικοί ή ιδεολογικοί εκπρόσωποι της αστικής τάξης αγνοούν, ή αποσιωπούν, το γεγονός ότι αυτή, και δη η κομμουνιστική της εκδοχή, στοχεύει στην εξάλειψη και όχι στην ενίσχυση του κράτους, στην εξαφάνιση αυτής της παρασιτικής απόφυσης που επικάθεται στο κοινωνικό σώμα. Στόχος της είναι ολόκληρη η κρατική μηχανή να οδηγηθεί «στο μουσείο των αρχαιοτήτων δίπλα στο ροδάνι και το μπρούντζινο τσεκούρι». [3]
Ας δούμε τώρα τι συμβαίνει με τη δεύτερη εκδοχή, με βάση την οποία η πραγματική αριστερή ιδεολογία είναι εκείνη που κυριαρχούσε από το 1974 μέχρι πρόσφατα.
Εδώ πρόκειται για μια κατεξοχήν ιδεαλιστική διαστρέβλωση της πραγματικότητας, με βάση την οποία είναι δυνατόν να είναι κυρίαρχη σε μια κοινωνία η ιδεολογία όχι της τάξης που κατέχει την εξουσία, αλλά της κυριαρχούμενης τάξης και πιο συγκεκριμένα της εργατικής.
Όσοι όμως υποστηρίζουν κάτι τέτοιο, για να είναι συνεπείς θα πρέπει να δεχτούν και ότι η αστική τάξη στηριζόταν μόνον στη βία για να διατηρήσει την εξουσία της, μια και η πλειονότητα του λαού διαπνεόταν από την αριστερή ιδεολογία.
Στην πραγματικότητα, κάθε άλλο παρά συνέβη κάτι τέτοιο. Και ακόμη και σήμερα που κλονίζεται συθέμελα η αντικειμενική βάση πάνω στην οποία στηριζόταν η λαϊκή συναίνεση στο σύστημα, και που οξύνεται η ταξική πάλη, έχει μεν κλονιστεί η ιδεολογική ηγεμόνευση της κυρίαρχης τάξης, δεν έχει όμως ακόμη ανατραπεί.
Όταν οσονούπω συμβεί και αυτό, τότε αντίο Σαμψών και όλοι οι Φιλισταίοι του συστήματος.
Παραπομπές
[1] Κ. Μπ. Μακφέρσον, «Ατομικισμός και ιδιοκτησία» εκδόσεις Γνώση, σελίδα 340
[2] Στο ίδιο, σελίδα 262
[3] Βλέπε δηλώσεις Σάλλα κατά του «κουρέματος» αλλά και βιομηχάνων κατά του άρθρου 37 και της συρρίκνωσης της αγοραστικής δύναμης των λαϊκών στρωμάτων.
[4] Φρ. Ενγκελς, «Η καταγωγή της οικογένειας της ατομικής ιδιοχτησίας και του κράτους», Σύγχρονη Εποχή 1981, σελίδα 185
* Ο Γιώργος Ρούσης είναι Καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, grousis@ath.forthnet.gr.
ΠΗΓΗ: Έντυπη Έκδοση, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2011, http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=320113
