Για τα δίδακτρα και τα έτη σπουδών στα πανεπιστήμια
Του Κώστα Θεριανού
Με αφορμή το κείμενο του Χρήστου Κάτσικα http://www.epikaira.gr/content/files/katsikas90.doc) και την ανακοίνωση – απάντηση του Υπουργείου Παιδείας (https://www.minedu.gov.gr/grafeio-typou/anakoinoseis-typoy/07-07-11-anaforika-me-to-arthro-lta-panepistimia-flegontair-sto-periodiko-lepikairar.html) θα ήθελα να κάνω ορισμένες επισημάνσεις:
1. Στην Μεγάλη Βρετανία, που οι φοιτητές πληρώνουν δίδακτρα, ουδέποτε το κράτος «νομοθέτησε» ως υποχρεωτικά τα δίδακτρα. Περιόρισε όμως δραστικά την χρηματοδότηση των πανεπιστημίων ώστε αυτά να μην έχουν άλλους πόρους πέραν των ίδιων των φοιτητών τους.
2. Ακόμη και σήμερα δίδακτρα με νόμο δεν υπάρχουν. Κανένας νόμος της κεντρικής κυβέρνησης δεν αναφέρει ρητά ότι οι φοιτητές είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλουν δίδακτρα. Και όμως δίδακτρα πληρώνουν όλοι! Οι μόνοι που δεν πληρώνουν είναι όσοι παίρνουν υποτροφία. Όπου υποτροφία σημαίνει ότι δεν πληρώνεις δίδακτρα.
3. Τα περιβόητα fees που διαβάζει ο κάθε ενδιαφερόμενος στους Οδηγούς Σπουδών των πανεπιστημίων είναι, από νομική άποψη, τέλη εγγραφής. Τα τέλη εγγραφής καθορίζονται από τα ίδια τα πανεπιστήμια και είναι έως και £ 6.000 (7,050 Ευρώ) το χρόνο για προπτυχιακές σπουδές, ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μέχρι και £ 9.000 (10,600 Ευρώ). Φυσικά κάποιο πανεπιστήμιο μπορεί να μην βάλει δίδακτρα στους φοιτητές, αλλά να αναζητήσει χορηγούς. Όμως, επειδή είναι δύσκολο να βρεις Ιταλούς μεγιστάνες που θα χρηματοδοτήσουν σπουδές στον Αντόνιο Γκράμσι επειδή ήταν πατριώτης τους ή Έλληνες Κροίσους που θα αναλάβουν εξ ολοκλήρου τις δαπάνες της λειτουργίας ενός τμήματος για σπουδές στην Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία το κάθε πανεπιστήμιο καταλήγει στην άμεση και εύκολη λύση: να χρηματοδοτήσουν οι ίδιοι οι φοιτητές τις σπουδές τους μέσω της αύξησης των τελών φοίτησης. Οπότε όλοι βάζουν δίδακτρα.
4. Στην πιο κοντινή μας Ιταλία τα έτη σπουδών έγιναν 3. Όμως, μέσα στα τρία έτη στοιβάχτηκαν τα μαθήματα τεσσάρων ετών. Αποτέλεσμα; Ελάχιστοι τελειώνουν σε τρία έτη, οι περισσότεροι κάνουν τέσσερα. Η διαφορά; Ότι το νέο πτυχίο υπολείπεται των επαγγελματικών δικαιωμάτων που είχε το προηγούμενο πτυχίο των τεσσάρων ετών. Έτσι, μετά τα τρία έτη πρέπει να ακολουθήσει ένα μεταπτυχιακό δίπλωμα (πλήρως ιδιωτικοποιημένο, δηλαδή με δίδακτρα) το οποίο κρατάει από δύο μέχρι και τρία χρόνια. Πρακτικά ένας που αποφασίζει να σπουδάσει Κοινωνιολογία στην Ιταλία πρέπει να κάνει σήμερα 6 με 7 χρόνια σπουδές όπου το δεύτερο μέρος τους είναι με δίδακτρα προκειμένου να έχει τα επαγγελματικά δικαιώματα που είχε με το προηγούμενο πτυχίο των τεσσάρων ετών.
5. ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΕΝ ΤΑ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΝΟΜΟΣ. Είναι όμως το πρακτικό αποτέλεσμα ενός συνδυασμού υποχρημαδότησης και νόμων που αφήνουν στα πανεπιστήμια να «επιλέξουν» σε συνθήκες οικονομικής ασφυξίας αν θα κλείσουν ή αν θα συνεχίσουν να λειτουργούν μέσω αναζήτησης χορηγών (που σε κάθε περίπτωση είναι κυρίως οι φοιτητές τους).
ΠΗΓΗ: 9-7-2011, http://www.alfavita.gr/artro.php?id=38718
