Μια χριστιανική προσέγγιση για το όργανο των Ντράμς
Του Β. Μακρίδη
Θέλοντας να μιλήσω για τον αγαπημένο μου μουσικό, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε τί σημαίνει μουσικός και εάν θέλουμε να αναφερθούμε σε ένα ντράμερ πρέπει να διευκρινίσουμε εάν ένας ντράμερ ή ένας κρουστός μπορεί να είναι και μουσικός.
Με μια σύντομη ματιά στις συζητήσεις των αρχαίων Ελλήνων βλέπουμε να επικρατεί η άποψη ότι για να γίνει μουσική χρειάζεται η συναρμολόγηση των ήχων έτσι, ώστε να παράγουν αρμονία και ρυθμό. Εάν ένας ντράμερ συμβάλει στην αρμονία και το ρυθμό αυτός είναι μουσικός, άρα και τα ντραμς ένα μουσικό όργανο.
Μουσική επίσης λεγόταν η συμφωνία της μελωδίας με το τραγούδι. Εάν λοιπόν τα ντραμς έχουν μουσικούς φθόγγους και συμβάλλουν στην αρμονική διαδοχή μουσικών φθόγγων τότε είναι ένα μουσικό όργανο. Και σίγουρα έχουν τα ντραμς μουσικούς φθόγγους αφού “κουρδίζονται” και μπορούμε να έχουμε αλλαγή τόνου. Υπάρχουν και συστήματα κουρδίσματος ώστε να ηχούν τα τύμπανα αρμονικά μεταξύ τους. Επίσης υπάρχουν ξεχωριστά κουρδισμένα τύμπανα με πολύ έντονη τονικότητα (όπως οι τυμπάλες στη ρέγγε μουσική), που προσθέτονται στο σετ, χωρίς σε καμία περίπτωση να αλλάζει η προσωπικότητα του οργάνου, από ντραμς σε κάποιο άλλο κρουστό.
Στις σύγχρονες συζητήσεις των μουσικών που απέχουν από τα αρχαία γνωμικά, βλέπουμε να θεωρούν ως μουσικούς τους ντράμερ που αφ’ ενός κρατάνε το ρυθμό, και κατά δεύτερον συμβάλουν στην παραγωγή μουσικής και με άλλους τρόπους. Αν για παράδειγμα κατά τη διάρκεια ενός έτοιμου κομματιού ή ενός στιγμιαίου αυτοσχεδιασμού κάποιων μουσικών, ένας ντράμερ χρωματίζει, δίνει προσωπικότητα ή καθορίζει με κάποιο τρόπο το ηχητικό αποτέλεσμα, αυτός είναι μουσικός. Εάν για παράδειγμα ένας ντράμερ δημιουργεί με τα εκφραστικά του μέσα, ένα παγωμένο δωμάτιο ή ένα αγχωτικό δωμάτιο με καρφιά και βάλει όλους τους μουσικούς να “μπουν μέσα σε αυτό” και να παίξουν, τότε σίγουρα καθορίζει το ηχητικό μουσικό αποτέλεσμα, άρα και είναι μουσικός. Και σε αυτή την περίπτωση καταλήγουμε μάλλον στο ότι ένας ντράμερ εάν πληροί κάποιες προϋποθέσεις είναι και μουσικός.
Ακούγοντας κανείς την πολύ δυνατή βροχή ή και το χαλάζι, οποιοσδήποτε που έχει μια ελάχιστη σχέση με τη μουσική, μπορεί να παρατηρήσει την ρυθμική προσωπικότητα που δημιουργείται από την πτώση χιλιάδων σταγόνων πάνω στο έδαφος. Παρατηρώντας ακόμα περισσότερο το ρυθμικό αυτό φαινόμενο, οι γνώστες των μουσικών ρυθμών θα δουν ότι στη δυνατή βροχή και στο χαλάζι, συμβαίνει το εξής άξιο λόγου: Από μια ποικιλία παραγόντων (όπως το πλήθος των χτυπημάτων, η διαφορετική και άνιση μορφολογία του εδάφους, όπως η ποικιλία του βάρους των σταγόνων) το ρυθμικό πρόσωπο που δημιουργείται τείνει να περικλείει πολλές ρυθμικές συμπεριφορές.
Για την ακρίβεια, ακούγοντας κανείς μία σφοδρή καταιγίδα μπορεί να παρατηρήσει την προσωπικότητα του “τρίηχου” της Αφρικής, ταυτόχρονα με τα λεγόμενα “ίσια” όγδοα του Βορρά, όπως επίσης την “θέση” που συναντάμε στην καθ’ ημάς και παραπέρα Ανατολή ταυτόχρονα με την “άρση” των λαών της Νότιας Αμερικής και Καραϊβικής. Εάν αυτό ισχύει μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι όλα τα πρόσωπα της ανθρώπινης ρυθμικής συμπεριφοράς περικλείονται, μέσα στην φυσική έκφραση της σφοδρής καταιγίδας.
Συμπληρώνοντας, πρέπει να μιλήσουμε και για ένα φαινόμενο που συνοδεύει την καταιγίδα, αυτό της βροντής. Στη βροντή παρατηρούμε: ότι ο ήχος αποτελείται από πολύ μπάσες συχνότητες. Συχνότητες οι οποίες κατά ένα μέρος δεν ακούγονται από το ανθρώπινο αυτί παρά “ακούγονται” από το ανθρώπινο σώμα, καθώς συντονίζεται με τα χτυπήματα αυτά. Θυμίζει τον ήχο που κάνουν τα μεγάλα τύμπανα της Αφρικής, τα τυμπάνια του κλασσικού Βορρά, τα νταούλια της Ανατολής και της Ασίας καθώς και την παραδοσιακή γκραν-κάσα ή και των ντραμς που συναντάμε στη Δύση. Όλα αυτά διαφέρουν από τα υπόλοιπα όργανα όχι μόνο από τον ήχο τους αλλά και γιατί είναι “πιο σωματικά” όργανα. Λόγο των μπάσων συχνοτήτων που “ακούγονται” μόνο από το ανθρώπινο σώμα, που συντονίζεται. Πάλι εάν η ταύτιση αυτή ισχύει συμπεραίνουμε ότι όλα τα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ρυθμικής συμπεριφοράς περικλείονται μέσα στη φυσική έκφραση της σφοδρής καταιγίδας.
Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι η σφοδρή καταιγίδα είναι ένα στοιχείο ή χρώμα ενός ευρύτερου συστήματος (ή καμβά) αυτού που λέμε, το φυσικό οικοσύστημα. Η σφοδρή λοιπόν καταιγίδα, συμπληρώνει, μετέχει ενεργά και χρωματίζει τον καμβά του οικοσυστήματος. Το οικοσύστημα πέραν από κάθε αμφιβολία λειτουργεί αυτόνομα, εννοώντας ότι δεν υπάρχει κάποιος ή κάτι που να καθορίζει τον κύκλο των εποχών, την θερμοκρασία του πλανήτη ή και τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων. Είναι όλα ρυ-θμι-σμέ-να από πριν. Η ρύθμιση και η αυτόνομη λειτουργία του σύμπαντος περιγράφεται με τη λέξη Φύση, δηλαδή με τρόπο φυσικό, με την αυτόνομη προσωπικότητα της Φύσης.
Η αυτονομία της λειτουργίας της Φύσης όμως δεν εξηγεί κάποια ερωτήματα που προκύπτουν για τη Φύση την ίδια. Οι άπειροι ρυθμοί του σύμπαντος, η καταιγίδα, τα φυσικά φαινόμενα και τα ουράνια σώματα δημιουργούν απορίες σε σχέση με τον σχεδιασμό, τη ρύθμιση, την λειτουργία και την εκκίνηση της “συμπαντικής ορχήστρας”… Ένας μουσικός δίσκος προϋποθέτει ένα μουσικό καλλιτέχνη, ένα βιβλίο προϋποθέτει ένα συγγραφέα, και ένα κτίσμα μέσα στη μέση της ερήμου προϋποθέτει έναν αρχιτέκτονα. Οποιοσδήποτε κρουστός, ντράμερ ή και άλλος μουσικός που σέβεται την τέχνη του, οφείλει να αναρωτηθεί από που προκύπτει η καταγωγή της “συμπαντικής ορχήστρας” μέσα στην οποία περιλαμβάνεται και η τέχνη του η ίδια.
Τα έλλογα ερωτήματα υποχρεώνουν ξανά στα αρχαία γνωμικά, και υπόδειγμα λογικών απαντήσεων βρίσκουμε στην Αριστοτελική Μεταφυσική: Αιτίας, Αρχικής Αιτίας, Κίνησης και Αιτίας κίνησης. Η αιτιώδης Αρχή υποχρεώνει ότι για να είναι αιτία και αρχική, άλλη Αιτία δεν προηγείται αυτής αλλά η ίδια είναι η Αιτία των πάντων που ακολουθούν. Η αιτία και η αρχή της κίνησης υποχρεώνει την ύπαρξη ενός παράγοντα στον οποίο βρίσκεται η Αιτία-Αρχή άρα και ο Σκοπός-Τέλος. Και εφόσον ο ίδιος είναι η Αρχή και το Τέλος είναι ακίνητος ο παράγοντας αυτός, αμετάβλητος στο χρόνο, αφού ο χρόνος ταυτίζεται με αυτόν.
Ο Άγνωστος λοιπόν αυτός, η Αρχική Αιτία στον οποίο οφείλεται η Ύπαρξη, το σύμπαν, η φύση, η καταιγίδα άρα και όλα τα κρουστά και όλοι οι ρυθμοί, Αυτός είναι ο πρώτος και καλύτερος, κρουστός και ντράμερ.
Αυτήν την αξεπέραστη ρυθμική προσωπικότητα προσκυνώ, και παρουσιάζω. Και επαληθεύω την προσωπική μου πίστη στην ομιλία του αποστόλου Παύλου στην Αθήνα: ότι “κατ’ εικόνα και ομοίωση του” είμαστε πλασμένοι.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Σημειώσεις-Βιβλιογραφία
– Συμβουλεύτηκα την Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη για τα λήμματα: Μουσική και Μελωδία.
– Για την παραπομπή της Χριστιανικής πίστης στην Αριστοτελική Μεταφυσική και την Ελληνική φιλοσοφία (το κατόρθωμα των Πατέρων της εκκλησίας) με βοήθησε το βιβλίο του καθ. Χρήστου Γιανναρά: Το αλφαβητάρι της Πίστης. εκδ. Δόμος, καθώς και το άρθρο του Χρ. Γιανναρά με τίτλο “Ανορθόλογες Λοιδορίες”, στην Καθημερινή (;/;/2009;).
– Συμβουλεύτηκα την Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη για το λήμμα: Αριστοτέλης.
– Γίνεται αναφορά στην Καινή Διαθήκη, στο κεφάλαιο των Πράξεων ιζ: 28: διότι εν αυτώ ζώμεν και κινούμεθα και υπάρχωμεν, καθώς και τινές των ποιητών σας είπον, “διότι και γένος είμεθα τούτου”. Με τα λόγια αυτά ο απόστολος Παύλος παραπέμπει στο κεφάλαιο της Γέννεσης: α: 26: Και είπεν ο Θεός, Ας κάμωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημών, καθ’ ομοίωσιν ημών. Στο εδάφιο αυτό της Γένεσης η χρήση του πληθυντικού χρόνου ερμηνεύεται στην Καινή Διαθήκη με τον Τριαδικό Λόγο δηλ. τα Πρόσωπα της Αγίας Τριάδας.
Αυτό σε σχέση με την παρούσα εργασία έχει να κάνει με την σωστότερη ερμηνεία και κατανόηση του Θείου Λόγου ως “συγκρότημα” κρουστών ή ντράμερ ή και άλλων μουσικών. Άρα και αφήνει περιθώρια παραπέρα επέκτασης της παρούσας εργασίας.
Σημείωση: Η δημοσίευση αποτελεί μια εργασία για το μάθημα: Live του Modern Music School P.P.2 με θέμα: Θα παρουσιάσετε στους συναδέλφους σας τον αγαπημένο σας μουσικό. Έτσι έχει γραφτεί σε αντίστοιχο πλαίσιο.
ΠΗΓΗ: ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΙΣ 19 Ιανουαρίου 2011, http://316.gr/2011/01/….B3/
