Συνολική πρόταση
ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης
Δρόμοι και πάροδοι της ανατολικής Κέρτεζης Μέρος ΙΙΙ
Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Συνέχεια από το προηγούμενο – 2ο: Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης – Ο κεντρικός δρόμος | Αποικία Ορεινών Μανιταριών (tomtb.com)
Για λόγους μεθοδολογικούς όλοι οι άλλοι δρόμοι, μεγαλύτερης ή μικρότερης προσβασιμότητας, όπως και οι πάροδοι, θα διαμοιραστούν γεωγραφικά. Η σειρά παρουσίασης θα έχει μόνο γεωγραφικά κριτήρια, ώστε να γίνεται η παρουσίαση καλύτερα κατανοητή. Στις αρχικές παρουσιάσεις στο διαδίκτυο είχα πλούσιο φωτογραφικό υλικό, το οποίο δεν μπορεί να μπει εδώ. Πάντως, ούτως ή άλλως, θα χρειαστεί ανεπίσημος και κατόπιν ειδικός επίσημος χάρτης, εφόσον το Κοινοτικό Συμβούλιο πάρει απόφαση να προχωρήσει το ζήτημα.
Ως δυτικό όριο της ανατολικής Κέρτεζης θα ορίσουμε του «Σαρδούνη το λαγκάδι» και την «οδό Αη Σαράντα» που βρίσκεται στη δυτική του όχθη. Θα ξεκινήσουμε από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Αρχικά θα παρουσιάσουμε την βορειοανατολική πλευρά που είναι σχετικά πυκνοδομημένη και κατόπιν θα πάμε νοτιοανατολικά, όπου έχουμε μόνο ένα δρόμο, κι αυτόν σε ορφανή κατάσταση.
1) Οδός αρχαίας Κύναιθας
Ανατολικά του Κοινοτικού ξενοδοχείου έχει αναπτυχθεί η νέα Κέρτεζη πάνω και κάτω από τον πολύ παλιό κεντρικό δρόμο εισόδου και εξόδου προς Ανατολάς. Ο δρόμος αυτός αντικαταστάθηκε στο τέλος του 19ου αι. όταν επί δημαρχίας Παναγ. Σαρδούνη χαράκτηκε και διανοίχτηκε ο νέος πλατύς για την εποχή εκείνη αμαξιτός δρόμος. Αυτός ο δρόμος ξανασυναντά τον παλιό στη περιοχή του Σταυρού, όπου ΒΑ πιθανολογείται η αρχαία πόλη Κύναιθα, η 5η πόλη των Αζάνων Αρκάδων. Περνά βεβαίως από το ναό του Άη Γιώργη.
Ξεκινάμε όμως από το εντός σχεδίου σημείο, δηλαδή από τη διασταύρωση που σε είκοσι μέτρα κόβει πάλι τον νέο κεντρικό δρόμο (Κώστα Τριπολιτσιώτη). Να σημειώσουμε ότι στο αρχικό αυτό κομμάτι και πριν τη διασταύρωση προς Νικολή τη Λάκκα και το Χριστό μια οικία έχει κάνει εμφανή παρανομία στο δρόμο…
Σ’ αυτό το κομμάτι η προσπέραση για 100 μέτρα είναι πολύ δύσκολη, ενώ πρέπει να είναι προσπελάσιμη και για περιπατητικούς λόγους, αλλά κυρίως για ιστορικούς. Ας το δουν και δράσουν οι θεσμικοί. Από την διασταύρωση προς Χριστό έως τον κεντρικό δρόμο η περιοχή είναι αρκετά δομημένη. Αυτός, ως γνωστόν είναι προσβάσιμος σε ΙΧ, αγροτικά και μικρά φορτηγά.
Ο αρχαίος δρόμος συνεχίζει στην περιοχή Κυπαρίσσι. Φτάνει στου Σαρδούνη το λαγκάδι και συνεχίζει νότια του Κοιμητηρίου μέχρι να συναντήσει το πρώην Μετόχι των Αγίων Θεοδώρων (οικία κληρονόμων Κώστα Ευθ. Αλεξόπουλου).
Προτείνω λοιπόν από το αρχικό σημείο (που πάει για Αη Γιώργη) έως το πρώην Ιερό Μετόχι να ονομαστεί «Οδός αρχαίας Κύναιθας». Χρώμα: βαθύ μπλέ.
2) Οδός Ανάληψης του Χριστού
Ένας μεγάλος παλιός δρόμος στους πρόποδες των βορειοανατολικών βουνών του οικισμού της Κέρτεζης, που περνώντας από του «Νικολή τη Λάκκα», ανέρχεται μέχρι το οροπέδιο του «Χριστού». Εκεί υπήρχε παλαιός ναός, του οποίου σώζονται τα θεμέλια. Στο κέντρο του παλαιού ναού έχει κτιστεί πριν 55 περίπου χρόνια μικρότερος πέτρινος. Ο ναός αυτός έχει κτιστεί προς Τιμή και Μνήμη της Ανάληψης του Χριστού.
Αυτός ξεκινά μπροστά από την νέα οικία Γιώργου Κ. Χασαπόπουλου/ «Λιάρου» και με αφετηρία τον αρχαίο δρόμο που ονομάσαμε «Οδός αρχαίας Κύναιθας». Έχει κατεύθυνση αρχικά βορειοανατολική και για 150 μέτρα δεξιά και αριστερά του υπάρχουν οικίες. Προτείνω επομένως την ονομασία αυτού του δρόμου «Οδός Ανάληψης του Χριστού». Χρώμα: Κόκκινο.
3) Οδός Αγίων Θεοδώρων
Στα ανατολικά και κυρίως στα νοτιοανατολικά έχουμε μια εξεζητημένη περίπτωση πολύ παλαιού δρόμου. Βρίσκεται μεν στο σχέδιο, αλλά ουσιαστικά δεν έχει ακόμη οικίες ένθεν κακείθεν, πλην μιας έμμεσα.
Στη σύγχρονη παράκαμψη για τον Άη Γιώργη επί του κεντρικού αμαξιτού δρόμου, όπου και η ξύλινη πινακίδα αποχαιρετισμού των ταξιδιωτών, θα σταθούμε για αφετηρία. Όντως, πριν το 1900 είχαμε εκεί την διακλάδωση του αρχαίου δρόμου, που ονομάσαμε «Οδός Αρχαίας Κύναιθας».
Αν ξεχάσουμε για λίγο τον 125 ετών αμαξιτό δρόμο, η διακλάδωση αυτή οδηγούσε πλάγια και νοτιοδυτικά στον τότε Κάτω Δρόμο και από εκεί στα νοτιοδυτικά του οικισμού. Ο δρόμος αυτός όχι μόνο δεν έχει ακόμα ανοιχθεί για Ι. Χ. και αγροτικά, αλλά από τότε που σχεδόν εξαφανίστηκαν τα υποστατικά οικιακά ζώα, φθείρεται και επί πλέον. Παρόλα αυτά, όταν θα κτίζονται νέα σπίτια θα αποτελεί περιζήτητο δρόμο, αφού θα ενώνει στα ανατολικά τον κεντρικό με τον Κάτω Δρόμο, που έχουμε ήδη ονομάσει «οδός Βουραϊκού».
Αυτός με φιδοειδή πορεία φθάνει μέχρι το εικονοστάσι των Αγίων Θεοδώρων, όπου και συναντά τον Κάτω Δρόμο. Στη συνέχεια ο δρόμος αυτός προχωρά παράλληλα με τον Βουραϊκό με πολλές διακλαδώσεις. Η 1η είναι νότια που περνά το ποτάμι, εκεί που αναζητείται γέφυρα, και διέρχεται από το ξωκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων.
Προτείνω την ονομασία «Οδός Αγίων Θεοδώρων». Χρώμα: μπορντώ.
4) Πάροδος χειμάρρου Ζαβλάνη
Η πάροδος βρίσκεται στα βόρεια της ανατολικής Κέρτεζης. Τη συναντάμε επί της αρχαίας οδού που ονομάσαμε «Οδός αρχαίας Κύναιθας», 100 μέτρα πάνω από τον κεντρικό δρόμο. Η αλήθεια είναι ότι για 20 μέτρα ο αρχαίος δρόμος ταυτίζεται με την κοίτη ενός μικρού χειμάρρου, που έρχεται από τη ρεματιά του Ζαβλάνη και του «Στάμενα τη Λάκκα».
Το αστείο είναι ότι η πάροδος βρίσκεται κατά το ήμισυ μέσα στην κοίτη, ενώ το άλλο μισό παραχωρήθηκε από το ανατολικό οικόπεδο. Από την πάροδο αυτή έχουμε την είσοδο δύο οικιών, ενώ στο βάθος πήρε πρόσφατα ανατολική κατεύθυνση που οδηγεί σε οικόπεδα.
Κάποια στιγμή μπορεί να μη ξεχωρίζει ο δρόμος από το χείμαρρο… Έτσι θα δώσουμε την πρόταση ονομασίας ως «Πάροδος χειμάρρου Ζαβλάνη». Χρώμα: Ρόζ.
5) Οδός Κοινοτικού Ξενοδοχείου
Είμαστε στην περιοχή Άη Θανάσης και 100 μέτρα ανατολικά από την «οδό Αη Σαράντα», επί του κεντρικού δρόμου με την ονομασία «οδός κερτεζιτών αγωνιστών».
Ανεβάινουμε νεότερο μικρό βεβαίως σε μήκος, αλλά πολύ πλατύ δρόμο προς το ξενοδοχείο – Κοινοτική επιχείρηση, που δυστυχώς στοιχειώνει….
Ο δρόμος αυτός κατασκευάστηκε σε πρώην αμπέλι και οικόπεδο κληρονόμων Σοφοκλή Παν. Αλεξόπουλου. Αυτό αγοράστηκε με κάποιο τίμημα για την άμεση και άνετη σύνδεση του ξενοδοχείου με τον κεντρικό δρόμο. Από το δρόμο αυτό έχουν πρόσβαση μέχρι στιγμής και δύο οικίες. Για να μείνει ζωντανή η πιθανότητα να επισκευασθεί και λειτουργήσει το ξενοδοχείο, προτείνω την ονομασία «Οδός Κοινοτικού Ξενοδοχείου». Χρώμα: Καφέ,
6) Οδός αγωνιστή Χρήστου Φιλιππόπουλου
Μεταξύ του νέου δημοτικού σχολείου και της «Οδού Κοινοτικού Ξενοδοχείου» υπήρχε δρομίσκος μέχρι την δεκαετία του 1980, που οδηγούσε έως το χείμαρρο του Ζαβλάνη, και διέσχιζε διαγώνια οικόπεδο που αγόρασε ο μακαρίτης Χρήστος Κωνστ. Φιλιππόπουλος. Ο δρομίσκος περνούσε νότια του οικοπέδου των Αγίων Θεοδώρων, το οποίο αγοράστηκε για να κτιστεί το Κοινοτικό ξενοδοχείο.
Ο πρώην Αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, κατόπιν επιχειρηματίας στην δυτική Αθήνα και ψάλτης Χρήστος Κ. Φ. συνεννοήθηκε με την Κοινότητα και αντάλλαξε υπό μορφή «Γ» δυτικά και βόρεια δρόμο πλάτους 2 μέτρων αντί του δρομίσκου. Αν θέλει κανείς να φτάσει στο Κοινοτικό Ξενοδοχείο ή στη μία εκ των δύο οικιών, με τα πόδια ή με ζώο, αυτός είναι ο πιο κατάλληλος. Προτείνω λοιπόν να ονομαστεί «Οδός αγωνιστή Χρήστου Φιλιππόπουλου». Χρώμα: Μώβ.
7) Οδός Άη Θανάση
Η πλαγιά με το αγιώνυμο Αη Σαράντα, που πιθανά κάποτε υπήρχε ναός ή Σκήτη, ήταν κατάφυτη από αμπέλια. Το ίδιο και η περιοχή βόρεια από το νέο δημοτικό σχολείο, που είναι στο σχέδιο πόλης. Ήδη έχουν κτιστεί τα πρώτα σπίτια. Οι δύο αυτές περιοχές διασχίζονται, από το τσιμεντένιο γεφύρι στο λαγκάδι του Σαρδούνη και ανατολικά του μέχρι το λαγκάδι (χείμαρρο) του Ζαβλάνη, από δρόμο ο οποίος έχει διανοιχτεί και κατά το ήμισυ είναι ακόμα χωματόδρομος.
Πρακτικά ο δρόμος έχει αφετηρία την «οδό Αη Σαράντα» και έχει αδιέξοδο ακριβώς στον χείμαρρο του Ζαβλάνη μέχρι στιγμής. Η αφετηρία με το γεφύρι βρίσκεται περίπου 100 μέτρα νότια της αφετηρίας προς τα δυτικά της «Οδού Αγίου Τρύφωνα».
Ο δρόμος μέχρι την «Κρουσταλιά του Καψιώτη», όπου και διακλαδίζεται και προς τα βορειοδυτικά, είναι ασφαλτωμένος. Λοιπόν στη θέση αυτή, η ανατολική χωμάτινη συνέχιση του δρόμου, φθάνει μέχρι το όριο του σχεδίου, δλδ στο λαγκάδι του Ζαβλάνη. Νότια στα μέσα του δρόμου αυτού κείται και θρηνεί το ξενοδοχείο – Κοιν. Επιχείριση της Κέρτεζης.
Στο τέλος του δρόμου και εντός της νέας μεγάλης οικίας του Σωτήρη Χαρ. Βορύλλα δεσπόζει το μεγάλο εικονοστάσι/μικρός ναΐσκος του Αγίου Αθανασίου. Αναβιώνει έτσι το γνωστό Αγιώνυμο της περιοχής. Προτείνω λοιπόν την ονομασία όλου αυτού του δρόμου ως «Οδός Άη Θανάση». Χρώμα: Γαλάζιο.
8) Οδός Λόφου Ζαβλάνη
Ο προηγούμενος δρόμος συνεχίζει ΒΑ εν μέρει τσιμεντωμένος και εν μέρει χωματόδρομος. Αυτός οδηγεί στα πρώην αμπέλια στου «Στάμενα τη Λάκκα» και εν συνεχεία στο λόφο του» Ζαβλάνη», δλδ Ιωάννη Μπούρδαλα. Προτείνω να ονομαστεί «Οδός λόφου Ζαβλάνη». Χρώμα: Πράσινο.
* Ο Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας είναι συνταξιούχο εκπαιδευτικός ως φυσικός, πτ. θεολόγος, συγγραφέας και ερευνητής της Κέρτεζης.
Η παράδοση έγινε επίσημα στον πρόεδρο της Κοινότητας Κερτέζης σε δημόσια εκδήλωση,
Σάββατο, 26 Μαρτίου 2022.
