Ξενοδοχείο Κερτέζης – Δημοτική επιχείρηση
Του Αναστασίου Δημ. Τζένου*
Επειδή κάποιοι συμπατριώτες μας, ίσως από άγνοια, αμφισβητούν την πατρότητα της κοινοτικής επιχείρησης (Κ. Ε. Κέρτεζης), κρίνω σκόπιμο να ενημερώσω για το όλο θέμα και για τη σημερινή κατάληξη του έργου. Με την ευκαιρία αυτή θέλω να μάθουν οι συμπατριώτες μας την όλη αλήθεια από αρχής μέχρι τέλους. Είναι υποχρέωσή μας να αναφερθούμε σε κάποιους ανθρώπους που βοήθησαν για την όλη εξέλιξη.
Αρχές του 1983 ανέλαβα πρόεδρος, επίσης εκλεγμένο μέλος της ΤΕΔΚΕ καθώς και νομαρχιακός σύμβουλος. Ήταν λοιπόν φυσικό να μάθω πολύ γρήγορα για την ψήφιση του αναπτυξιακού νόμου 1262/83, αφού έμαθα όλες τις λεπτομέρειες για τα κίνητρα αυτού του νόμου.
Εσκέφτηκα να δημιουργήσω Κοινοτική επιχείρηση, βέβαια με οικονομικές προϋποθέσεις μηδέν. Ο κόσμος ο [πολύς ούτε καν είχαν ακούσει τη λέξη Κοινοτική επιχείρηση, η οποία έγινε γνωστή από το νόμο 1262/83. Αυτό το νόμο εκμεταλλευτήκαμε και εμείς να προχωρήσουμε στη σύσταση Κ.Ε., η οποία είναι δημιούργημα επί της προεδρίας μου.
Κατά καλή μας τύχη την άνοιξη 1983 οι αδελφοί Πάνος και Ντίνος Κούρτης [= του Γεωργίου] με ειδοποιούν ν’ ανέβω στην Αθήνα, είχαν προτρέψει τον θείο τους Θανάση Κούρτη [= του Σωτηρίου] να κάμει δωρεά στο χωριό μας. Ο γερο-Θανάσης ζήτησε από εμένα σε τι θα χρησιμοποιηθεί η δωρεά του, και όταν του ανέφερα ίδρυση ξενοδοχείου εχάρηκε και ανταποκρίθηκε αμέσως.
Η συνάντηση αυτή έγινε στο σπίτι του Πάνου Κούρτη, ο οποίος φρόντισε αμέσως και έφερε συμβολαιογράφο και συντάχτηκε το συμβόλαιο προς την Κοινότητα Κερτέζης, και την επόμενη μέρα ο Πάνος μετά από κάποιες δυσκολίες έστειλε τα χρήματα στην Εθνική Καλαβρύτων 4.000.000.
Αφού λοιπόν με τη δωρεά εξασφαλίσαμε ένα μεγάλο μέρος της ίδιας συμμετοχής μας για την Κ.Ε., αμέσως εφρόντισα να συγκεντρώσω όλα τα δικαιολογητικά να τα στείλω στο Υπ. Εσωτερικών. Ένα από τα απαραίτητα δικαιολογητικά που δεν είχα, ήταν το οικόπεδο που δεν είχαμε, και κάναμε εικονικά το περιβόλι της Ντίνας Κουφοπούλου (Καρκάβελα) από το οποίο εβγάλαμε τοπογραφικό διάγραμμα.
Όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά και το τοπογραφικό διάγραμμα εστάλησαν στο Υπουργείο και αμέσως μας ενεκρίη η Κ.Ε., η οποία δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Στη συνέχεια, χωρίς να χάσουμε χρόνο φροντίσαμε να παρθούν θετικές αποφάσεις από πολλές υπηρεσίες που εμπλέκοντο στο όλο θέμα. Σε όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες εστάλη οικονομοτεχνική μελέτη και ό,τι άλλο μας είχε ζητηθεί.
Μετά από τα ανωτέρω, απαιτείτο έγκριση από την επιτροπή του νόμου 1262 για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης και ύψος της δωρεάν επιχορήγησης , έγκριση από το Νομικό Συμβούλιο, έγκριση από το Υπ. Εθν. Οικονομίας για την επιχορήγηση που τελικά μας ενεκρίθηκαν 45.000.000 γιατί υπαχθήκαμε στην 4η ζώνη κινήτρων.
Ενώ είχαμε εξασφαλίσει τα ανωτέρω, δεν είχαμε ακόμη στην κυριότητά μας οικόπεδο, παρά τις προσπάθειες που καταβάλαμε να αγοράσουμε το οικόπεδο της Μονής Αγίων Θεοδώρων που ήταν το πιο κατάλληλο, καθ’ ότι χρειάζεται έγκριση της Μητρόπολης Αιγίου.
Λόγω των ανωτέρω δυσκολιών του οικοπέδου, το θέμα δεν μπορούσε να προχωρήσει και για αρκετό καιρό μείναμε σ’ αδράνεια, ώσπου κάποια μέρα με πήρε τηλέφωνο η σύζυγος του Γιώργη Λαφογιάννη, Γεωργία, και μου ‘κανε γνωστό ότι εντός ολίγου θα κληθούμε από τη Μητρόπολη για να προχωρήσουμε στην αγοραπωλησία του οικοπέδου της Μονής. Καθοριστικό ρόλο στην παραχώρηση του οικοπέδου έπαιξε η φίλη της Γεωργίας Λαφογιάννη κ. Μερτικοπούλου. Σε λίγες ημέρες στα Καλάβρυτα έγινε το συμβόλαιο του οικοπέδου αντί του ποσού 1.000.000 από το οποίο αφαιρέθηκαν οι 500.000 ως δωρεά στην Κοινότητα.
Τότε το οικόπεδο ήταν εκτός σχεδίου και το σημαντικότερον: δεν υπήρχε δρόμος πρόσβασης προς αυτό. Μοναδική περίπτωση ήταν η αγορά του οικοπέδου των αδελφών Κ.[=ωνσταντίνου] και Χρ.[ήστου] Αλεξόπουλου [= του Σοφοκλή] και αφού υπήρξε επικοινωνία με τους Αλεξοπουλαίους και παρ’ ότι το είχαν για δική τους χρήση, εδέχτηκαν να μας το πουλήσουν και μάλιστα με τιμή μικρότερη της αξίας του, προκειμένου να διευκολύνουν το έργο. Επίσης, προκειμένου να ευθυγραμμιστεί το κυρίως οικόπεδο αγοράσαμε μικρό οικόπεδο του Χαρ.[=άλαμπου] Γιαννόπουλου.
Στη συνέχεια προχωρήσαμε στη διαδικασία δανεισμού από το Τ.Π. και Δανείων και με τη βοήθεια του Γιώργη Λαφογιάννη πετύχαμε την έγκριση του δανεισμού 35.000.000 μακροπροθέσμου. Στη συνέχεια προχωρήσαμε στη δεύτερη επανεκτίμηση των οικοπέδων από το Υπ. Εμπορίου και η εκτίμηση ανέβασε την αξία σε 9.000.000. Εδώ βοήθησε ο Βασίλης Οικονόμου [=του Κωνσταντίνου]. Έτσι εξασφαλίσαμε σχεδόν ποσόν των 104.000.000, που ήτααν η αρχική εκτίμηση του κόστους του ξενοδοχείου από το Υπ. Εθν. Οικονομίας.
Στη συνέχεια χρειάστηκε να πάρουμε από επιτροπή του Ταμείου Παρ. και Δαννείων και από επιτροπή του ΕΟΤ κάτι που έγινε σε λίγες ημέρες, την καταλληλότητα του οικοπέδου.
Τώρα έπρεπε να ασχοληθούμε με τα αρχιτεκτονικά σχέδια. Για λόγους οικονομίας τα ανέλαβε ο ΕΟΤ με παρέμβαση του Θανάση Κανελλόπουλου [= του Γεωργίου], τα οποία σχέδια έγιναν σε σύντομο χρόνο στο τέλος του 1986. Σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Διευθυντή του ΕΟΤ μου γνώρισε ότι τα σχέδια αυτά είχαν υψηλό κόστος κατασκευής, καθότι αυτά ήσαν για Σαουδάραβες. Το σχέδιο αυτό προέβλεπε 46 κλίνες και αρκετές α’ίθουσες πολλαπλών χρήσεων.
Για τους ανωτέρω λόγους συμφωνήσαμε με τον Διευθυντή του ΕΟΤ για την αλλαγή των σχεδίων. Η αλλαγή θα ανταποκρίνετο στις πραγματικές ανάγκες του ξενοδοχείου και στις οικονομικές , όπως και εγένετο, πλην όμως τα νέα αυτά σχέδια δεν τελείωσαν ποτέ. Δεν είναι της ώρας να αναλύσω γιατί δεν τελείωσε από τον ΕΟΤ. Είχε γίνει το 70% των σχεδίων μέσα σε δυο χρόνια. Έτσι λοιπόν υποχρεώθηκα να δώσω εντολή στον μηχανικό Παν. Κατσικόπουλο να τα πάρει και να δοθούν σε ιδιώτες.
Στη συνέχεια διαπιστώθηκε ότι ο Παν. Κατσικόπουλος ήταν δύσκολο να τελειώσει τις μελέτες κ.τ.λ., γι’ αυτό προσέλαβα τον σύμβουλο επιχειρήσεων Δημ. Ανδρεόπουλο και μου συνέστησε να αναθέσουμε τα πάντα και να διορθώσει τα τυχόν υφιστάμενα λάθη των προηγουμένων, και να ετοιμάσει και τα τεύχη δημοπράτησης ως και την έκδοση πολεοδομικής άδειας. Το τεχνικό γραφείο για τις ως άνω εργασίες ήταν του Δημ. Βρυνά, τις οποίες ολοκλήρωσε σε χρόνο μηδέν. Έτσι λοιπόν προκηρύσσουμε τη δημοπράτηση του έργου για τις 20-8-1990. Έγινε η δημοπρασία που θεωρήθη ασύμφορη. Γίνεται δεύτερη δημοπρασία 20-10-1990, στην οποία διαπιστώσαμε συμπαιγνία. Την ακυρώσαμε.
Στις 15-10-1990 είχαμε Κοινοτικές εκλογές που ανέδειξαν πρόεδρο τον Ιωάννη Τζένο [=του Παναγιώτη]και ενώ είχα το δικαίωμα από το νόμο να προχωρήσω σε διαπραγμάτευση και άμεση ανάθεση του έργου, δεν το έκανα γιατί το θεώρησα επιλήψιμο, αφού από 1-1-1991 θα ήταν άλλος πρόεδρος. Ίσως αυτό, όπως τα πράγματα εξελίχθηκαν να ήταν και το μεγάλο μου λάθος, που δεν προχώρησα σε άμεση ανάθεση.
Έτσι λοιπόν όταν παρέδωσα την 1-1-1991 στον νέο πρόεδρο, παρέδωσα έναν ολοκληρωμένο φάκελο του έργου, στο στάδιο δημοπράτησης. Παρέδωσα μια Κοινοτική επιχείρηση, επιχορήγηση του Δημοσίου 45.000.000, τρία στρέμματα οικοπεδική έκταση, τη συμμετοχή της Κοινότητας που προβλεπόταν από το νόμο, 4.000.000 δωρεά Κούρτη, 2.000.000 άτοκο δάνειο από Υπ. Εσωτερικών που μετετράπη σε δωρεά, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε αγορά οικοπέδων και αμοιβή τεχνοκρατών και λοιπών εξόδων, 2.000.000 στο Δημόσιο Ταμείο από επιχορήγηση της Νομαρχίας για αύξηση ίδιας συμμετοχής. Επίσης οι τόκοι όλων των χρημάτων από 1984-1999, 1.500.000 για την έκδοση της αδείας είχαμε πληρωθεί από Κοινοτικά χρήματα, και τέλος 35.000.000 εγκεκριμένο δάνειο.
Όταν ανέλαβε ο νέος πρόεδρος τον ενημέρωσα για όλα και του συνέστησα να μη χάνουμε χρόνο, γιατί θα ‘ταν σε βάρος του έργου λόγω διαφοροποίησης του κόστους από τον πληθωρισμό.
Το πρώτο που έγινε ήταν να αλλάξει τα περισσότερα μέλη του Δ.Σ.. Άλλαξε εμένα και τους Αθ. Παπαδόπουλο, Γ. Κούρτη, Τ. Οικονόμου και Πέτρο Οικονόμου που σίγουρα οι περισσότεροι είχαν μια αποκτηθείσα εμπειρία και γνώση του αντικειμένου.
Έτσι λοιπόν με τη νέα σύνθεση επέρασε περίπου ενάμιση χρόνος χωρίς καμία εξέλιξη. Στην περίοδο αυτή αποφασίστηκε η απ’ ευθείας ανάθεση με διαπραγμάτευση. Συγκεκριμένα διαπραγματεύτηκαν με τον εργολάβο Παν. Ηλιόπουλο, ο οποίος δέχτηκε αναλάβει πακέτο το έργο με 150.000.000 εκτός επίπλων.
Η διαφορά κόστους από την αρχική πρόβλεψη λόγω πληθωρισμού βάσει του νόμου θα εκαλύπτετο με επιχορήγηση του Δημοσίου με 50% και επί πλέον αύξηση του δανεισμού 50% και από διάφορες άλλες πηγές. Τελικά το Δ.Σ. απέρριψε την προσφορά του Ηλιόπουλου με το αιτιολογικό ότι δεν υπήρχαν όλα τα χρήματα στο χέρι. Η προθεσμία για την απορρόφηση της επιχορήγησης της επιδότησης και του δανείου είχαν μια συγκεκριμένη προθεσμία, η οποία ανανεώθηκε δύο φορές και αφού εξέπνευσαν οι προθεσμίες ματαιώθηκαν επιχορήγηση και δανεισμός.
Το 1997 ο πρόεδρος μου πρότεινε να επανέλθω στο Δ.Σ. καθώς και ο Αθ. Παπαδόπουλος παρά την πικρία που είχα δοκιμάσει με την απομάκρυνσή μου εδέχθηκα να επανέλθω καθώς και ο Αθ. Παπαδόπουλος.
Αφού είχε χαθεί η πρώτη ευκαιρία, το σχέδιο των 46 κλινών, αποφασίσαμε το νέο Δ.Σ. να προχωρήσει πάνω στην υποδομή που υπήρχε, και να κάνουμε μικρότερο ξενοδοχείο. Στη διάθεσή μας είχαμε ό,τι παρέδωσα το 1991, επί πλέον ορισμένα χρήματα της ΑΤΑ που μεταφέραμε στην Κοινοτική επιχείρηση, ακόμη μια επιχορήγηση του Υπ. Εσωτερικών 8.000.000 και μία από το ΥΠΕΧΩΔΕ 7.000.000 τα οποία μεταφέραμε στην Κοιν. επιχείρηση. Οι τελευταίες επιχορηγήσεις έγιναν με φροντίδα του υπουργού Ανδρέα Φούρα, επίσης και όλοι οι τόκοι που υπήρχαν μέχρι το 1999. Το νέο σχέδιο προβλέπει 23 κλίνες με τους απαραίτητους βοηθητικούς χώρους.
Έτσι λοιπόν ζητήσαμε εκδήλωση ενδιαφέροντος από διάφορες εταιρίες που είχαν τα προσόντα που όριζε η διακήρυξή μας. Έλαβαν μέρος δέκα εταιρίες. Η προσφορά όλων ήταν μεγαλύτερη από τα χρήματα που είχαμε στη διάθεσή μας, δηλαδή περίπου 70.000.000. Το Δ.Σ. αποφάσισε να κάμει αξιολόγηση οικονομική με πρόεδρο ειδικό τεχνοκράτη – αξιολογητή και αφού τελείωσε η αξιολόγηση συνεδρίασε το Δ.Σ. μαζί με το νομικό μας σύμβουλο Νίκο Τζένο [=του Αναστασίου], αποφάσισε ομόφωνα αντί ποσού 105.000.000.
Η σύμβαση του έργου υπεγράφη από το Δ.Σ. που ήταν έως τις 31.12.1998. Επί τέλους είδα το έργο ζωής να γίνεται πραγματικότητα έστω και κουτσουρεμένο, σίγουρα όμως για το κουτσούρεμα εγώ δεν φταίω.
Με την ευκαιρία αυτή θέλω να ευχαριστήσω όλα τα μέλη του Δ.Σ., επίσης τους κοινοτικούς συμβούλους 1983-1990 για την αμέριστη βοήθεια και συμπαράστασή τους, καθώς και τους δύο Γραμματείς Σταθόπουλο [=Σωτήριο του Ανδρέα] και Σαμαρτζόπουλο [=Ιωάννη του Παναγιώτη] που πρόθυμα έπραξαν ό,τι τους εζήτησα, ως και την οικογένεια Χρ. Ανδριόπουλου για την προσφορά τους 40.000δρχ. στη μνήμη της συζύγου και μητέρας τους Ασπασίας. Επίσης θέλω να ευχαριστήσω αυτούς που αναφέρονται στην επιστολή μου, γιατί η προσφορά τους ήταν σημαντική για την ολοκλήρωση αυτού του έργου.
Θέλω να γνωρίσω στους συμπατριώτες ότι η Κοιν. επιχείρηση Κερτέζης είναι η μοναδική στο νομό Αχαΐας, με εξαίρεση των Καστριών, που έχει εθνικό χαρακτήρα. Η επιχείρηση αυτή ανήκει σε κάθε Κερτεζίτη και γι’ αυτό είναι χρέος μας να τη στηρίξουμε με κάθε τρόπο.
Με εκτίμηση
Αναστάσιος Τζένος.
ΠΗΓΗ: Δίμηνη εφημερίδα «Η ΚΕΡΤΕΖΗ», φ. 29, Ιούλιος-Αύγουστος 1999, σελ. 4.
Σημείωση 1η τΜτΒ: Η αντιγραφή από την εφημερίδα έγινε από τον Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα στις 30.10.2021. Διατηρήσαμε την γλώσσα, ενώ διορθώσαμε μόνο κάποια σημεία στίξης, ώστε να διαβάζεται καλύτερα.
Σημείωση 2η τΜτΒ: Οι επίμαχες θητείες ήταν οι εξής. 1982 Πρόεδρος Αναστάσιος Δημ. Τζένος, Γραμματεύς Σωτήριος Ανδρ. Σταθόπουλος. 1986 Πρόεδρος Αναστάσιος Δημ. Τζένος, Γραμματεύς Ιωάννης Παν. Σαμαρτζόπουλος. 1990 Πρόεδρος Ιωάννης Παν. Τζένος, Γραμματεύς Ιωάννης Παν. Σαμαρτζόπουλος. 1994 Πρόεδρος Ιωάννης Παν. Τζένος, Γραμματεύς Ιωάννης Παν. Σαμαρτζόπουλος.
Σημείωση 3η και φαρμακερή από τΜτΒ: Έγραφα 3 Ιουλίου 2016: «Ημιτελές δημοτικό ξενοδοχείο της Κέρτεζης: Η απόδειξη του πως δούλευε το πολιτικό σύστημα απ’ άκρου εις άκρον και το βρήκε η καπιταλιστική κρίση αθωράκιστο…. αι πληρώνει ο λαός… Λίγα χρόνια ακόμα στην εγκατάλειψη και δικαίως να γίνει και … «κατάληψη»…. Πρόκειται για το ένα από τα τρία «αίσχη» του χωριού μας…». Τι συνέβη λοιπόν μετά την ανέγερση; Ποιος ή ποιά θεσμικός Κέρτεζης ή Καλαβρύτων θα τολμήσει να συνεχίσει τις αλήθειες του μακαρίτη Αναστάσιου Δ. Τζένου, που έφυγε με την γλυκόπικρη γεύση;
* Ο Αναστάσιος Δημ. Τζένος ήταν πρόεδρος τις περιόδους 1975-1977, 1983-1986 και 1987-1990. Γεννήθηκε το 1926 και πέθανε το έτος 2007 σε ηλικία 81 ετών.