Το τίμημα της ελευθερίας του λόγου ή τα όρια του;
Του Παναγιώτη Σωτηρόπουλου*
Όσα διαδραματίσθηκαν στη Γαλλία (αποκεφαλισμοί, αντιδράσεις με αναρτήσεις σχεδίων του Charlie Hebdo) μπορούν να ερμηνευθούν μέσα από μια μακρά παράδοση που, όσο κι αν απεκδύεται προσωρινά την επίσημη μορφή της, παραμένει στον πυρήνα μιας ιδεολογίας που συγκροτεί τη Γαλλική κοινωνία. Η παράδοση αυτή ανατρέχει στις ρίζες του Διαφωτισμού ως αυθεντικής έκφραση ενός κινήματος που αμφισβήτησε με ριζοσπαστικό τρόπο τη θρησκευτική εξουσία. Η εγκαθίδρυση μιας νέας εξουσίας στη θέση των προηγούμενων δεν είναι βέβαια μια άλλη ιστορία, αλλά εγγράφεται κι αυτή στη δυναμική των εξεγέρσεων. Οι βασικές συνιστώσες του κινήματος καθόρισαν τις αναπαλλοτρίωτες αρχές των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Μοχλός της κίνησης που κορυφώθηκε με τη Γαλλική Επανάσταση ήταν η πολιτική και κοινωνική αμφισβήτηση, ο αγώνας ενάντια στην αδικία και στην αμάθεια, η σθεναρή αντίθεση στη δουλεία των ανθρώπων, η καταγγελία της μισαλλοδοξίας και του θρησκευτικού φανατισμού.
