Αναμνήσεις από τις μακρινές ημέρες του Πάσχα στην Κέρτεζη

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Οι μέρες του Πάσχα στην Κέρτεζη είχαν έναν εορταστικό ανάμικτο τρόπο ανάδειξης, λαμβάνοντας υπόψιν τόσο τις εργασίες των κατοίκων (κυρίως μικροαγροτών και τσοπάνηδων), όσο και επιρροές του μοναστηριακού τυπικού! Φυσικά και συμμετείχαν και πολλά γνωστά λαογραφικά στοιχεία, όπως τα λεγόμενα κάλαντα. Το εκκλησιαστικό και λαογραφικό τυπικό με αργίες ημερών και ωρών ξεκινούσε από το Σάββατο του Λαζάρου και τελείωνε την Κυριακή του Θωμά! Πολλά στοιχεία απ’ αυτά διατηρούνται ακόμα.

Το πρωινό του Λαζάρου στον μεν ναό γιορταζόταν η προσδοκία της «κοινής Ανάστασης», ενώ στα σπίτια τα παιδιά έψαλλαν: «Ήλθε ο Λάζαρος, ήλθαν τα βάγια,/ ήλθε κι ο Υιός της Παναγίας./ Κάπου λάλησε πουλί κι αηδόνι/ κι απλοήθηκε το χελιδόνι./ Έβγα Λάζαρε δος μου λεμόνι,/ να το φύτευα στο περιβόλι…». Από την προηγούμενη τα παιδιά είχαν στολίσει με άγρια πορτοκαλί άνθη τα καλαθάκια και πρωί-πρωί περνούσαμε από τα σπίτια. Στο ψάλσιμο οι κυράδες μας φίλευαν κυρίως φρέσκα αυγά και σπάνια κουλούρια. Τα λαμπροκούλουρα φτιαχνόντουσαν την ίδια μέρα, αλλά μετά το σχόλασμα της εκκλησίας. Ήταν δύο ειδών: Τα αρτύσιμα με αυγά και γάλα και τα λαδερά με προζύμι.

Η επόμενη ημέρα, Κυριακή των βαΐων, ήταν εορταστική με τα βάγια ως ευλογία και το μεσημεριανό με μπακαλιάρο τηγανιτό και σκορδαλιά από πουρέ πατάτας.