Αριστερό ριζοσπαστικό πολιτικό μέτωπο
Νέο τοπίο μετά τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές
Του Σπύρου Σακελλαρόπουλου*
Την προηγούμενη άνοιξη η σφοδρότητα των μέτρων του Μνημονίου οδήγησε ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας να στρέψει την προσοχή του προς την αριστερά σε κάθε της εκδοχή. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι πως αυτός ο κόσμος δεν ήθελε να βρει κάποιον ο οποίος να αναλάβει να καταγγείλει τη σκληρότητα των συγκεκριμένων μέτρων.
Το πόσο σκληρά ήταν τα μέτρα το καταλάβαινε στην καθημερινότητά του. Αυτό που αναζητούσε ήταν μια μαχητική αντιπολίτευση που θα προέβαλε μια συγκεκριμένη και σαφή εναλλακτική λύση. Η αποτυχία της αριστεράς να το πράξει αυτό και η εφαρμογή των μέτρων συντέλεσε στο να επικρατήσουν στις λαϊκές, κι όχι μόνο, τάξεις συναισθήματα φόβου, απογοήτευσης και αμηχανίας.
Τα αρνητικά αυτά συναισθήματα άρχισαν να παίρνουν μια πιο ενεργητική μορφή στο διάστημα του φθινοπώρου όπου έγινε ακόμα πιο αισθητή η βαναυσότητα των μέτρων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε να κατανοήσουμε την εκλογική άνοδο της αριστεράς, την αποδοκιμασία του δικομματισμού, τη μεγάλη αποχή και τον πρωτοφανή αριθμό των άκυρων και λευκών. Η αστική τάξη και οι πολιτικοί της εκπρόσωποι έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν το βάθος που έχει πάρει η λαϊκή οργή, βάθος που θα διευρυνθεί με το νέο πακέτο μέτρων.
Και η αριστερά πως τοποθετείται μέσα σε αυτή την κατάσταση; Πέραν των εκδηλώσεων χαράς για εκείνους που πήγαν καλά εκλογικά και προβληματισμού για εκείνους που σημείωσαν χαμηλές εκλογικές επιδόσεις, η σφοδρότητα της επίθεσης, η οποία παίρνει, όπως βλέπουμε, διεθνή χαρακτηριστικά, θα πρέπει να οδηγήσει τις δυνάμεις μιας μαχητικής ριζοσπαστικής αριστεράς σε γρήγορες αποφάσεις.
Καταρχήν χρειάζεται η δημιουργία ενός κοινωνικού μετώπου που θα ζητά την άμεση απόσυρση όλων των μέτρων. Εδώ δεν μπορούν να υπάρχουν διαχωρισμοί. Όποιος είναι ενάντιος στα μέτρα θα πρέπει να μπορεί να συμμετέχει. Πέραν από τις απεργίες, με κατεύθυνση την πανελλαδική απεργία της 15ης Δεκεμβρίου, αυτό το κίνημα θα πρέπει να εμπεριέχει ένα πανεκπαιδευτικό μέτωπο με άξονα τις τομές που επιχειρούνται να γίνουν στην παιδεία καθώς και ένα πολύμορφο κίνημα γειτονιών που θα δημιουργεί τοπικές αντιστάσεις ενάντια στα μέτρα.
Φτάνει αυτό; Κατά τη γνώμη μας δε φτάνει. Κι αυτό γιατί ο κόσμος ζητά μια εναλλακτική πρόταση που θα λειτουργεί αντισταθμιστικά απέναντι στο κλίμα τρόμου που προσπαθεί να εμπεδώσει η αστική τάξη. Και η πρόταση αυτή μπορεί να προέλθει μόνο από εκείνες τις δυνάμεις που θα δημιουργήσουν ένα πολιτικό μέτωπο η στοχοθεσία του οποίου θα επικεντρώνεται στις βασικές πλευρές της επίθεσης του κεφαλαίου. Αυτό, σημαίνει πως στις σημερινές συνθήκες δεν υπάρχει τρόπος να παρακάμψουμε το ζήτημα της σχέσης με την ΕΕ και ΟΝΕ και το ευρώ ή το θέμα του χρέους στο όνομα των καθαρών ταξικών αιτημάτων ενάντια στο κεφάλαιο. Αυτό σημαίνει ότι αναγκαστικά πρέπει να πάρουμε θέση, να παραδεχτούμε ότι τόσο το θέμα του χρέους όσο και το θέμα του ευρώ αποτελούν σήμερα βασικά στηρίγματα της κυρίαρχης πολιτικής. Κατά συνέπεια χρειάζονται μια σειρά από μάχιμα αιτήματα που να εξυπηρετούν αυτή την κατεύθυνση: στάση πληρωμών, έξοδος από την ΟΝΕ, εθνικοποίηση τραπεζών, έλεγχος στην εξαγωγή κεφαλαίων, ριζική αναδιανομή του εισοδήματος. Με την υιοθέτηση αυτών των αιτημάτων – βασικών κατευθύνσεων ενός μεταβατικού προγράμματος ανακούφισης των λαϊκών στρωμάτων, θα μπορέσει να δημιουργηθεί ένα πολιτικό μέτωπο με αντι-εε, αντιδιαχειριστικά χαρακτηριστικά που θα θέτει σε αμφισβήτηση την κυρίαρχη στρατηγική.
Είναι εφικτή η δημιουργία ενός τέτοιου πολιτικού μετώπου; Η απάντηση είναι και ναι και όχι κι αυτό συνδέεται με την πολιτική απόφαση που θα πάρουν όλες εκείνες οι δυνάμεις που θα θεωρήσουν πως τις αντιπροσωπεύει ένα τέτοιο πλαίσιο. Δεδομένης της έκτασης και της έντασης της επίθεσης που υφίσταται ο κόσμος της ζωντανής εργασίας, οι σχετικές πρωτοβουλίες θα πρέπει να είναι τολμηρές και να απέχουν από τη λογική της πεπατημένης. Ένα τέτοιο μέτωπο θα πρέπει να ασχοληθεί με την εμβάθυνση των βασικών κατευθύνσεων, με την διάχυσή τους στα λαϊκά στρώματα, με τον συντονισμό κοινωνικοπολιτικών αντιστάσεων, με τη συγκρότηση μιας εναλλακτικής λαϊκής ηγεμονικής πρότασης. Σε κάθε περίπτωση αυτό που θα είναι καταστροφικό είναι η επικράτηση μικροηγεμονισμών, προσωπικών φιλοδοξιών, αντιλήψεων περί αριστερής «καθαρότητας» κλπ. Σε μια εποχή που όλα αλλάζουν θα πρέπει να αλλάξουμε κι εμείς. Κι αυτό χρειάζεται υπερβάσεις. Το οφείλουμε όχι μόνο στους ανθρώπους που πλήττονται από τη σημερινή κατάσταση αλλά και στις γενιές που έρχονται. Ο χρόνος είναι αδυσώπητος. Θα τολμήσουμε;
* Ο Σπύρος Σακελλαρόπουλος είναι Πανεπιστημιακός.