Η εξέγερση του πολυτεχνείου και το νόημά της

 

Του Δαμιανού Βασιλειάδη*

 

Η εξέγερση του πολυτεχνείου έθεσε την ταφόπλακα της προσπάθειας της αμερικανοκίνητης χούντας και των ντόπιων υποχειρίων της να προωθήσουν τη «δημοκρατικοποίηση» του καθεστώτος, όπως όριζε το σύνταγμα των συνταγματαρχών του 1968, ραμμένο και κομμένο στα μέτρα τους, για να δημιουργήσουν μια ελεγχόμενη δημοκρατία τύπου Τουρκίας και Χιλής.

Το καθεστώς της χούντας, μη καταφέρνοντας να αποκτήσει λαϊκή βάση σχεδίαζε την μετάλλαξή του για να γίνει τουλάχιστον ανεκτό μέσω της ελεγχόμενης φιλελευθεροποίησής του, την οποία πολιτικές δυνάμεις από όλο το φάσμα της πολιτικής άρχισαν να το προσεταιρίζονται, το καθένα για δική του σκοπιμότητα.

Σ’ αυτή την πορεία μπήκε φρένο σε μεγάλο βαθμό και το ΠΑΚ με τις σκληρές δηλώσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, ότι θα θεωρηθούν τελικά προδότες όσοι συναγελαστούν με τη χούντα και δημιουργήσουν ψευδαισθήσεις στο λαό ότι μπορεί το καθεστώς να δημοκρατικοποιηθεί στην πάροδο του χρόνου και συνεπώς θα ήταν λογικό, στα πλαίσια μιας ρεαλιστικής πολιτικής, να το επιδιώξουν.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Ανδρέα Παπανδρέου, μια από τις πολλές, για την στάση των πολιτικών δυνάμεων απέναντι στην χούντα εκείνη την περίοδο. Ιδού μια χαρακτηριστική του δήλωση:

«Η ελληνική πολιτική ηγεσία, δεξιά, κέντρο, αριστερά, δεν  μιλώ για αντίσταση, έτσι, η ελληνική παλιά πολιτική ηγεσία, η τελευταία που εξελέγη από τον ελληνικό λαό στις εκλογές του 64, αυτή που είναι, δεν έχει άλλη, αυτή η πολιτική ηγεσία έχει αυτή την περίοδο 1973, την μεγαλύτερη ιστορική ευθύνη που της έλαχε. Το θέμα της εποχής αυτής, των επομένων  μηνών,  είναι σε μεγάλο βαθμό θέμα που κρίνεται η μορφή του, κρίνεται από το τι  θα κάνει αυτή η ηγεσία και βέβαια οι λεβέντες της αντιστάσεως που βγήκαν από τις φυλακές. Λοιπόν ήρθε η ώρα γι’ αυτούς να επιλέξουν ανάμεσα στην νομιμοποίηση του καθεστώτος, στο πέρασμα του φασισμού δηλαδή,  γιατί θα είναι το πέρασμα του φασισμού ή στο στήσιμο της σημαίας για τον αγώνα που θετικά θα οδηγήσει στην ανατροπή του καθεστώτος και την απελευθέρωση του λαού μας.

Χαιρόμαστε, ναι χαιρόμαστε, συγχαίρουμε όλους όσους πήραν θέση ξεκάθαρα, ότι η συμμετοχή είναι ραγιάδικη πράξη δοσιλογισμού και προδοσίας». [i]

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, που είχε ωστόσο βάση την αντίθεση και την παθητική κατά βάση αντίσταση του λαού στο καθεστώς, έθεσε τέρμα ανεπιστρεπτί στην κάτω από έναν δήθεν δημοκρατικό μανδύα καλυμμένη κατοχή. Η χούντα έδειξε το αληθινό της προσωπείο, που ως υποκινούμενο όργανο των αγγλοαμερικάνικων σχεδιασμών οδήγησε στον πραγματικό στόχο εγκαθίδρυσης της που ήταν τελικά, όπως περίτρανα αποδείχτηκε, η διχοτόμηση της Κύπρου.

Η αυθόρμητη κινητοποίηση του φοιτητικού κινήματος και με την σταδιακή συμπαράσταση και ενός μέρους του εργατικού και αγροτικού κινήματος και του λαού γενικότερα και η μετωπική του σύγκρουση  με το δικτατορικό καθεστώς είχε τις ρίζες του και την γενεσιουργό του αιτία. Στο καζάνι που έβραζε έδωσε διέξοδο η φοιτητική εξέγερση.

Το σύνθημα ψωμί, παιδεία, ελευθερία, εθνική ανεξαρτησία κ.λπ  είναι και τώρα επίκαιρο όσο ποτέ!

Γι’ αυτό η εξέγερση του πολυτεχνείου διατηρεί και σήμερα την συμβολική του επικαιρότητα, παρ’ όλο τον μεταπολιτευτικό του ευτελισμό από την πλειοψηφία των πρωταγωνιστών του.

Αντηχεί ακόμη η φωνή του πολυτεχνείου από τον ραδιοφωνικό του σταθμό: «Ελληνικέ λαέ, απόψε, εδώ και λίγη ώρα η χούντα, ή δικτατορία, έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο. Η σκιά του στρατιωτικού νόμου έπαψε πια να είναι σκιά. Είδαμε τα τανκς να κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας. Λαέ, η χούντα ξεσκέπασε για άλλη μια φορά το πρόσωπό της. Όταν για πρώτη φορά αντιμετώπισε τον λαϊκό αγώνα έστειλε σ’ αυτόν τα τανκς. Όμως όλοι ξέρουμε. Η χούντα έχει μόνο τα όπλα, δεν έχει τις καρδιές κανενός. Είναι ξενοκίνητη και γι’ αυτό δεν την υποστηρίζει καμιά παλλόμενη ελληνική καρδιά».

Μακάρι η τελευταία φράση των γνήσιων αγωνιστών του πολυτεχνείου για όλους τους Έλληνες να έχει ανταπόκριση και στην σημερινή πολιτική συγκυρία. Γιατί τότε και μόνο τότε ο αγώνας τους θα δικαιωθεί! 

 

Μερικά από τα συνθήματα του Πολυτεχνείου, που διατηρούν την επικαιρότητά τους

 

Ψωμί, παιδεία, ελευθερία!

Ένας είναι ο αρχηγός, ο κυρίαρχος λαός!

Δε σε θέλει ο λαός, παρ’ τη Δέσποινα κι’ εμπρός!

Εθνική Ανεξαρτησία!

Έξω οι Αμερικάνοι!

Ελλάς Ελλήνων φυλακισμένων!

Κάτω η χούντα!

Δεν περνάει ο φασισμός!

Ο Γκαντούνας στο στρατό!

Ελευθερία!

Όχι άλλο αίμα!

Αντίσταση λαέ!

Συμπαράσταση λαέ!

Λαέ μπορείς!

 

 

* Ο Δαμιανός Βασιλειάδης είναι εκπαιδευτικός, ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ.