Χαίρε, ω χαίρε, Μεσσιανισμέ!
Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*
Για τις δημοτικές και ευρωβουλευτικές εκλογές της 26/5 και 2/6, είχα αναρτήσει δυο σημειώματα: «Ψευδαισθήσεις δημοκρατίας» αφενός, «Το μείγμα ψεύδους και ψευδαίσθησης, ως πολυπόθητη πρέζα» αφετέρου [1]. Αμφότερα τα νιώθω να ισχύουν και για τις βουλευτικές εκλογές της 7/6. Και το λέω δύσθυμα, εννοώντας ότι γερές παθογένειες κρατούν γερά! Δυο λόγια εδώ, λοιπόν, για ένα από τα εκδηλώματά τους στο εκλογικό σώμα:
Τι εστί Μεσσιανισμός; Μεσσιανισμός εστί φάμπρικα με γοητευτικό φαμπρικάρχη. Του αναθέτεις τις πρώτες ύλες της ύπαρξής σου (τα νοήματά σου, τις προσδοκίες σου, τα διλήμματά σου), κι εκείνος με αυτές θα φτιάξει… καταπληκτικά μαντήλια για να κλαις τις διαψεύσεις σου μεθαύριο. Αλλά όχι με εκείνο το σωτήριο κλάμα, που καθαρίζει τα μάτια. Με το κλάμα, αντιθέτως, που θολώνει το βλέμμα, και δεν σε αφήνει να δεις τι προβληματάρα είναι η φάμπρικα και η ανάθεση.
Ο Μεσσιανισμός και η ανάθεση έχουν μακρά παράδοση στην κοινωνία μας. Δεν είναι τυχαία η τάση, οι πρωταγωνιστές του πολιτικού συστήματος να αποκαλούνται με το μικρό τους όνομα. Σε λίγες περιπτώσεις αυτό γίνεται από αντιπάλους τους, σκωπτικά. Στις συντριπτικά περισσότερες, γίνεται από τους οπαδούς τους, δηλαδή από τους πελάτες της φάμπρικας, οι οποίοι έτσι νιώθουν ότι μέσω αυτής της οικειότητας μετέχουν και οι ίδιοι στη νομή της φάμπρικας! Πλασέμπο και ξερό ψωμί! Η οικειότητα του ηγέτη εξασφαλίζει το πλασέμπο, και οι κομματικοί ιμάντες το ξερό ψωμί (τα ολόφρεσκα ψωμιά, και δη φούρνοι ολόκληροι, μερίζονται στους μετόχους της φάμπρικας· αλλά οι φούρνοι αυτοί λειτουργούν με καύσιμη ύλη τον απλήρωτο κόπο των θεριστάδων, κατά πως λέει ένα από τα προσπερασμένα σημεία του ευαγγελίου [2]).
Στην πρόσφατη ιστορία μας, τη γιγάντωση του Μεσσιανισμού και της ανάθεσης την έθρεψε η αντιστροφή του δημοψηφίσματος του Ιουλίου 2015. Η πεποίθησή μου είναι ότι ο αντίκτυπός της στον ψυχισμό των πολιτών έχει υπάρξει ανυπολόγιστος, ό,τι κι αν είχε ψηφίσει ο καθένας. Είτε κάποιος παρέμεινε θιασώτης του ΣΥΡΙΖΑ, μέσω της αναβάπτισης του Σεπτεμβρίου 2015, είτε ανήκει στα κόμματα που προκαταβολικά δήλωναν ότι θα ψηφίσουν όποια συμφωνία θα έφερνε η κυβέρνηση, φρονώ ότι η όλη υπόθεση αποτέλεσε ένα συλλογικό τραύμα, το οποίο ενίσχυσε την παραίτηση και την ανάθεση. Φρονώ ότι τις ενίσχυσε σε τεράστια ποσοστά των πολιτών, οιασδήποτε πλευράς. Είναι κάτι που, κατά τη γνώμη μου, θέλει συζήτηση βαθιά, καθόσον στις ρητορικές του συρμού η παραίτηση εύκολα κράζεται ως μοιρολατρία, αλλά η ανάθεση εμφανίζεται ως ενεργητική στάση, ως στάση συμμετοχής!
Ένα πρόβλημα φοβερό και τρομερό είναι μια ιδιαίτερη τάση του βιασμένου ανθρώπου: Το να διψά να φύγει από την οδύνη του βιασμένου (δηλαδή του αδύναμου), όχι εντείνοντας την αλληλεγγύη μεταξύ των θυμάτων, όχι παίρνοντας όρκο ότι ο ίδιος δεν θα βιάσει ποτέ, αλλά -όλως αντιθέτως- μιμούμενος τον βιαστή του, επειδή τραγικά αισθάνεται πως έτσι ο ίδιος περνά επιτέλους στη χορεία των δυνατών. Κι έτσι βλέπουμε να νομιμοποιείται στην κοινωνική συνείδηση ο βρυκολακότερος Μεσσιανισμός: η αποδοχή της απανθρωπιάς ως πρακτικής λύσης, της εμπορευματοποίησης όλης της ζωής ως εκσυγχρονισμού, του επαίνου της ανισότητας ως ατμομηχανής της προόδου. Και όχι μόνο η αποδοχή τους, αλλά και το καμάρι γι’ αυτήν…
Οψόμεθα…
Θ.Ν.Π. / 6-7-2019.
Παραπομπές
[1] Τα: » Ψευδαισθήσεις δημοκρατίας» και «Το μείγμα ψεύδους και ψευδαίσθησης, ως πολυπόθητη πρέζα». Το πρώτο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Δρόμος της Αριστεράς» το Σάββατο 1-6-2019, και τα δυο μαζί στο: http://blogvirona.blogspot.com/2019/06/blog-post_2.html
[2] Καινή Διαθήκη, επιστολή Ιακώβου 5:4.
Σημείωση: (H εικόνα: Χτίσιμο κάστρου σε σατραπεία της περσικής αυτοκρατορίας, http://1host2u.com/?ez=4778).
* Ο Θανάσης Ν. Παπαθανασίου είναι Δρ. Θεολογίας, διευθυντής του περιοδικού «Σύναξη», paptam@windowslive.com.
