Για μια πολιτική της συνύπαρξης
Του Νίκου Προσκεφαλά*
Αυτή που συνεχώς ηττάται στον τόπο είναι η πολιτική. Κι από κοντά ο λαός ως μέτοχος και εκφραστής της. Η πολιτική όχι ως συστημική υποταγή σε προκαθορισμένες κομματικές ντιρεκτίβες, αλλά ως άθλημα κοινωνικό που λειτουργεί με προϋποθέσεις γνώσης κι ευθύνης και καλεί διαρκώς σε εγρήγορση και πορεία εσωτερικής αναδιάταξης. Μια εγρήγορση που ως λαός δε φαίνεται ούτε να αποδεχόμαστε, ούτε να επιζητούμε. Και κάπου εδώ ξεκινά η μελαγχολία.
Η αποδυναμωμένη πια δημοκρατία παραδομένη σε μια ελίτ επαγγελματιών του πολιτικού καιροσκοπισμού, χρησιμοποιεί δυο κυρίως τρόπους νάρκωσης κι αποπροσανατολισμού του κοινωνικού αισθητηρίου. Την οργανωμένη μιντιακή λασπολογία και την ενσωμάτωση.Τούτο το τελευταίο μάλιστα, γνωστό όπλο της μεταπολίτευσης αποδεικνύεται πανίσχυρο, καθώς επιτυγχάνει νίκες χωρίς απώλειες, μοιάζει αληθοφανής κι αναπότρεπτη ιστορική νομοτέλεια, νεκρώνει απ’ τη ρίζα κάθε ικμάδα υγιούς κοινωνικής αντίστασης, οδηγεί στην παθητικοποίηση και αποδυναμώνει τελικά κάθε ελπίδα κοινωνικής κινητοποίησης.
Κοντά σ’ αυτά, η συστηματική και κατ’ εξακολούθηση «εκπαίδευση» του πολίτη από τις πολιτικές ελίτ στην αμάθεια και την απολιτίκ στάση, με προφανή στόχο τη συγκράτησή του σ’ ένα νηπιακό στάδιο, αλλά κι ένας μόνιμος κρατικός συγκεντρωτισμός των εκάστοτε κυβερνητικών επιτελείων, χτίζουν τούτες τις μέρες αυτό το εκλογικό σκηνικό που εύστοχα χρωματίζεται με τη συνεκφορά «ερήμην παράσταση», αντί του ορθού, αλλά και πολυδιαφημισμένου, «γιορτή της δημοκρατίας».
Η πολιτική όμως δεν είναι παράσταση, ούτε σκιαμαχία δίχως θεατές. Η πολιτική είναι πρώτα και κύρια πεδίο δράσης του πολίτη και συνειδητή ανάληψη ευθυνών από μέρους του για τα ουσιώδη και καίρια του βίου του. Είναι η ετοιμότητα για συνουσία, σύλληψη και γέννα νέων πολιτικών προτάσεων, νέων κοινωνιοκεντρικών προοπτικών. Είναι πάνω απ’ όλα επιλογή «τρόπου» ύπαρξης με προεκτάσεις άπειρου οντολογικού βάθους-βίος και πολιτεία-είναι ρίσκο ελευθερίας, συμμετοχή, αναζήτηση νοήματος, αίσθηση συνεχούς παρουσίας της ελεύθερης ανθρώπινης βούλησης, αυτής που τόσο εύστοχα αντέτεινε ο Αντόνιο Γκράμσι στη λογική των αριθμών. Μιας βούλησης που συνδιαμορφώνεται με άλλες σε πλαίσια αυθεντικού κοινωνισμού, αρνείται την παραμονή της στο βολική ανευθυνότητα του νηπίου, αποφεύγει τη μονοτροπία ενός στείρου οικονομισμού, βάζει στο περιθώριο αυτόκλητους σωτήρες, αντιπαλεύει τον παγκοσμίως εξαπλούμενο κοινωνικό δαρβινισμό, μετατρέπει τη συνθηματολογία σε προτάσεις ρεαλισμού, ξεσκεπάζει κάθε ύποπτη κι ύπουλη προπαγάνδα και δεν δραπετεύει ούτε από την ευθύνη, ούτε από την ελευθερία.
Η ενστικτώδης αποδοχή του παλιού ως νέου και η μοιρολατρική υποταγή σ’ αυτό, που φαίνεται να επικρατεί σήμερα, όπως και η ανεδαφική κι ευθυνοφοβική κατά βάση ελπίδα πως «κάτι καλύτερο θα βγει», μόνο σε νέες περιπέτειες μπορεί να οδηγήσει. Χρειαζόμαστε επειγόντως πολίτες, όχι παρατηρητές, ούτε διαχειριστές.
ΠΗΓΗ: 03.06.2019, http://artinews.gr/
* Ο Νίκος Προσκεφαλάς είναι φιλόλογος, εκπαιδευτικός.
Σημείωση: Οι υπογραμμίσεις έγιναν από τΜτΒ.